Дайында ғ ан: Узахбаева Жадыра.

Жоспары:

Латын Америкасын отарлауды ң басталуы. Латын Америкасыны ң халы қ тарын ба ғ ындыру К. Колумб Американы аш қ аннан (1492 ж.) бастап басталып кетті. Европалы қ тар басып алын ғ ан жерлерінде қ ата ң отаршылды қ т ә ртіптер орнатты.К ө птеген жерде олар ө з отанында ғ ыдай бас қ ару ж ү йесін енгізді. Отаршылдар ғ а қ арсы к ү рестер XVІ ғ асырды ң ө зінде-а қ басталып кетті.

Кубада ғ ы к ө теріліс. Ал ғ аш қ ыларды ң бірі болып Куба ү ндістері бас к ө терді. ( ж.) Оларға Атуей есімді басшылық етті. Б ұ л к ө теріліс ұ за ққ а созыл ғ анымен,басып тасталды.Атуейді испанды қ тар т ұ т қ ындап, от қ а ө ртеді.

Д ә л осылай XVII ғ асырда негр құ лдар к ө терілісі басталды.К ө терілісшілер Бразилияда біраз жерді иеленіп, Палма Республикасы деп атал ғ ан Республиканы жариялады Республиканы ң 20 мы ң т ұ р ғ ыны бол ды.Негізінен ауылшаруашылы ғ ы ж ә не қ ол ө нермен айналысты.Олар метал өң деуді де ме ң герген болатын.Палма Республикасын ақсақалдар кеңесі басқарды. Негрлерді ң т ә уелсіз мемлекетін жою ғ а ба ғ ыттал ғ ан бірнеше с ә тсіз ә рекеттерден со ң XVII ғ. 80 жылдарында республиканы қ оршап т ұ р ғ ан б ү кіл португал армиясы қ арсы шы қ ты.

Солт ү стік Америкада ғ ы а ғ ылшын отарларыны ң т ә уелсіздік жолында ғ ы к ү рестегі же ң істері ж ә не ұ лы француз революциясы Латын Америкасы халы қ тарына ө те ү лкен ы қ пал етті.Францияда ғ ы т өң керісті ң ұ лы дауысы Гаити аралында ғ ы француз отарында (французша аты Сан-Даминго) құ діретті жа ңғ ыры ққ а айналды.Б ұ л жерде плантациялы қ шаруашылы қ ү стем болып, 4-5 мы ң плантатор ғ а 500 мы ң құ л ж ұ мыс істеді.Францияны ң уа қ ытша ү кіметі а қ н ә сілді емес барлы қ еркін кісілерді ң европалы қ тармен те ң құқ ы қ тылы ғ ын жариялады. Алайда, құ лдарды ң жа ғ дайы ө згеріссіз қ алды.

Гаитидегі құ лдар к ө терілісі жылы Гаитиде бастал ғ ан құ лдар к ө терілісіне Туссен Лювертюр ( ) басшылы қ етті.Тюссен азатты қ барша ү шін ұ раны астында к ү ресетін керемет армия құ рды. К ө терілісшілер француздарды ң ә скерін тал қ андады. Құ лдар б ұ л же ң ісі н ә тижесінде еркіндікке қ ол жеткізді ж ә не жерге ие болды.1801 ж. барлы қ т ұ р ғ ындарды ң те ң дігін ж ә не құ лды қ ты жоюды ресми жарияла ғ ан конститутция қ абылданды. Туссен Лювертюр Сан Домингоны ң ө мірлік билеушісі деп жарияланды. Алайда,Директория кезе ң індегі Франция ү кіметі арал ғ а 10 мы ң адамды қ жазалаушы ә скер жіберді.

К ө терілісті ң басылуы. Жазалаушы ә скер еркіндіктен рух ал ғ ан к ө терілісшілерді же ң е алмады.Сонды қ тан француз ә скербасысы Тюссенді келісімге ша қ ырды.Келісс ө з кезінде оны т ұ т қ ындап, франция ғ а жіберді.Ол қ амауда 1803 жылы қ айтыс болды.

Қ орытынды.