Oliy va orta maxsus talim vazirligi Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti. Iqtisodiy tahlil va audit fanidan Ikkinchi oraliq yakka tartibdagi taqdimot ishi Mavzu: Pul mablaglari auditi. Bajardi: Xafizov F Guruh: St-76 Tekshirdi: 2015

Reja: 1 Pul mablaglarini auditorlik tekshiruvdan otkazishning asosiy maqsadi. 2 Kassa muomalalari va pul hujjatlari auditi.

Pul mablaglarini auditorlik tekshiruvidan otkazishning asosiy maqsadi: kassadagi milliy va xorijiy valyutadagi pul mablaglari, bankdagi hisob – kitob schyoti, valyuta schyotlari va boshqa maxsus schyotlarga doir muommolarni auditorlik tekshiruvidan otkazib, moliyaviy hisobotning Pul mablaglari boyicha malumotlarni ishonchliligi va Ozbekistn Respublikasida amal qilinyotgan meyoriy hujjatlaga muvofiqligini tekshirishdan iborat.

Ushbu vazifalarni amalga oshirish uchun quydagi vazifalarni hal etish zarur: - inventarizasiya otkazish yoli bilan kassaagi mavjud pul mablaglari, qimmatli qogozlar miqdori va summasining haqiqiy qoldigini aniqlash, kassa muomalalarini hisobga olishda > ga qay darajada rioya qilinayotanini aniqlash; - bank muassasasidagi hisob – kitob, valyuta va boshqa maxsus schyotlar boyicha amalga oshirilgan muomalalarni tekshirib chiqish; - otkazilgan tekshiruv asosida oraliq dalolatnoma tuzish va xulasa qilish.

Bankdagi schyotlar boyicha muomalalarni tekshirishda auditor quydagi malumotlar manbalaridan foydalanadi: -Hisob yuritish siyosati togrisidagi buyruqning pul mablaglari hisobiga doir bolimi; -Buxgalteriya hisobotlari (buxgalteriya balansi (1 shakl) va pul oqimlari togrisida hisobot ( 4-shakl); -Soliq hisoboti ; -Bankdagi schyotlarga doir muomalalarni rasmiylashtiradigan dastlabki hujjatlar; -Bankdagi schyotlarga doir muomalalarni aks ettirish uchun qollaniladigan ishchi schyotlar rejasi; - Bankdagi schyotlarga doir muomalalar boyicha pul va hisob kitob hujjatlarini imzolash huquqiga ega shaxslar royxati va boshqalar.

Auditor kassadagi pul mablaglari va kassa muomilalarini hujjatlar asosida tekshirishni boshlashdan oldin, odatda, kassadagi naqd pullar, qimmatli qogozlar va qatiy hisobot bilankalarini tekshiruvdan otkazadi. Kassani tekshirishni boshlagandan song kassadagi qimmatli qogozlar, qatiy hisobot bilankalari, sanatoriyalar va dam olish uylari yollanmalari, aviachiptalar tekshirilib ularni mavjudligi dalolatnomada korsatiladi. Bunda pul mablaglarni hisobga olishga doir respublikamizdagi qonunlar va meyoriy hujjatlarga asoslanishi zarur.

Kassani tekshirishni boshlaganda auditor quyagilarni anqlashi lozim: - tekshirilayotgan korxonada bitta yoki bir nechta kassir ishlashini; - kassirni faqat tekshirilayotgan korxonada ishlashi yoki orindoshlik asosida boshqa korxonalarda ham xizmat korsatishi; - kassirning kassa muomilalarini yuritish qoidalari bilan tanishganligi.

Kassani tekshirganda auditor quydagi tartibga rioya qilish lozim; - kassani tekshirish, korxona bosh buxgalteri va kasseri ishtirokida amalga oshiriladi,tekshiruv paytida boshqa shaxslar bolishi mumkin emas; - kassani tekshirish paytida barcha kassa muomalalari toxtatiladi.Kassalar auditor tomonidan muhrlanib, kalitlar kassirga, muhr esa auditorda saqlanadi; - kassadagi naq pullar, qimmatli qogozlarni sanash auditor, kassir va bosh buxgalter tomonidan amalga oshiriladi.Pullar kassada taxlangan yoki tarqoq holda bolishidan qatiy nazar, bachasi sanoqdan otkazilishi shart; -sanash tugagandan song auditor tekshiruvda aniqlangan pul mablaglarining sommasi haqida alohida dalolatnoma tuzadi; - boshqa korxona, tashkilot yoki shaxslarning pullarini korxona kassasiga saqlash man qilinganligi sababli, kassada saqlanayogan barcha pul auditor tomonidan tekshirilayotgan korxonaga tegishli deb hisoblanishi lozim; - auditor kassada oshiqcha chiqqan pul yoki kamomad sabablari haqida kassirdan yozma tushuntirish xati olishi lozim.

Auditor kassadagi pul mablaglarini tekshirish bilan birga ayni paytda seyflar, kassaning jihozlanishi, ish kunining oxirida kassa eshiklari va seyflari muxrlanishi, signaliztsiya ornatilganligi va uning ishlashi, kassani qoriqlashning tashkil etilishi, kassir >, > degan shtamplar bilan taminlanganligi ham tekshiriladi.

Auditor bankdagi hisob – kitob schyotidan olingan pullarni toliq va oz vaqtida kirim qiliganligini tekshirishda muomalalarni ozaro taqqoslash usulini qollaydi. Bunda 1-jurnal orderining vedomost tomonida > schyotining debeti boyicha aks ettirilgan summalarni 2-jurnal orderida aks ettirilgan > ning kredit oborotlari bilan solishtiriladi ular bir-biriga togri kelishi shart.