Виет теоремасы. Әгәр бирелгән квадрат тигезләмә x 2 +px+q=0 булса, аларның суммасы -p, ә тапкырчыгышы q, тигез. Мәсәлән: x 1 + x 2 = -p, x 1 x 2 = q (Виет теоремасыннан файдаланып, ирекле квадрат тигезләмәнең тамырлары суммасын һәм тапкырчыгышын аның коэффициентлары аша күрсәтергә була).

Х 2 – 14Х + 24 = 0 D=b 2 – 4ac = 196 – 96 = 100 X 1 = 2, X 2 = 12 X 1 + X 2 = 14, X 1 X 2 = 24 Мәсәлән:

Х 2 + 3Х – 10 = 0 Х 1 ·Х 2 = – 10, димәк, тамгалар төрле була ала. Х 1 + Х 2 = – 3, димәк, модуле ягыннан тискәре тамыр. Тамырлары: Х 1 = – 5, Х 2 = 2 кә тигез. Тамырларын табабыз

х 2 – 7х + 12 = 0х = 3, х = 4х х + 32 = 0 х = - 16, х = -2х 2 – 5х – 14 = 0 х = -2, х = 7х 2 + 5х + 6 = 0 х = -3, х = -2 х 2 – 8х + 12 = 0х = 2, х = 6 х 2 + 5х + 4 = 0 х = -4, х = -1х 2 – 5х – 6 = 0 х = -1, х = 6 Тигезләмәләрне телдән чишәргә:

Квадрат тигезләмәнең билгеләмәсе. ax 2 +bx+c=0, рәвешендәге тигезләмә квадрат тигезләмә дип атала, биредә x - үзгәрешле, a, b, c – ниндидер саннар, өстәвенә a 0.. Квадрат тигезләмәне чишү тәртибе: Квадрат тигезләмәнен дискриминантын табу формуласы: D=b 2 -4ac. Әгәр, D<0 булса, бу квадрат тигезләмәдә тамыр булмаячак ягъни буш күплек. Әгәр, D=0 бклса, бирелгән квадрат тигезләмәдә бары тик бер тамыр: 2).2). Әгәр, D>0 булса, бирелгән квадрат тигезләмәдә Ике тамыр була:

Чишү тәртибе: Җавап:

Мәсәлән, квадрат тигезләмәне чишү: 3Х 2 –18Х+24=0 D 1 =К 2 -ас= =72=9>0 Х 1 = Х 2 =