1 Օրհուսի կոնվենցիան Օրհուսի կոնվենցիան
Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ Ù³ñ¹ Çñ³íáõÝù áõÝÇ ³åñ»Éáõ Ù³ùáõñ ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñáõÙ 2
Ի ± նչ է Օրհուսի կոնվենցիան 1998 թ. Օրհուս, Դանիա Միջազգային համաձայնագիր է շրջակա միջավայրի հարցերի առնչությամբ տեղեկատվության մատչելիության որոշումներ ընդունելու գործընթացին հասարակության մասնակցության արդարադատության մատչելիության մասին 3
§úñÑáõëÇ Ñ³Ù³Ó³Ûݳ·ÇñÁ íÇÃ˳ñÇ ßñç³¹³ñÓ ¿ §µÝ³å³Ñå³Ý³Ï³Ý ÅáÕáíñ¹³í³ñáõÃ۳ݦ áÉáñïáõÙ¦. زÎ-Ç ·É˳íáñ ù³ñïáõÕ³ñ øáýýÇ ²Ý³Ý³ 4
5 Էկոլգիական տեղեկատվությունը տեղեկատվություն է մեզ շրջապատող միջավայ ñ ի µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ օդի, հողի ջրի լանդշաֆտների, բնական օբյեկտների, կենսաբազմազանության վիճակի շրջակա միջավայրի վրա ազդեցություն ունեցող գործոնների ` նյութեր, էներգիա, աղմուկ, ռադիացիա, արդյունաբերություն վարչական միջոցների, քաղաքականության, օրենսդրության, ծրագրերի, էկոլոգիական համաձայնագրերի Ù արդու առողջ ու անվտանգ կյանքի պայմանների մասին, մշակութային օբյեկտներ, կառույցներ
Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ µáÉáñ ï³ññ»ñÇ íÇ׳ÏÁ, ÇÝãå»ë ݳ¨ ·áñÍáÝÝ»ñÁ, ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ ϳ٠ÙÇçáóÝ»ñÁ, áñáÝù Ý»ñ·áñÍáõÙ »Ý ϳ٠ϳñáÕ »Ý Ý»ñ·áñÍ»É ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³, ѳٳñíáõÙ »Ý ¿ÏáÉá·Ç³Ï³Ý ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ 6
7 Ի ± նչ է տալիս Օրհուսի կոնվենցիան հասարակությանը ï եկեկացված լինելու իրավունք մասնակցելու իրավունք ³ րդարադատության Á դիմելու իրավունք
§¾ÏáÉá·Ç³Ï³Ý Çñ³íáõÝù¦ гٳӳÛݳ·ñáí ë³ÑÙ³ÝíáõÙ ¿, áñ ù³Õ³ù³óÇÝ»ñÇ ¿ÏáÉá·Ç³Ï³Ý Çñ³íáõÝùÝ»ñÁ å»ïù ¿ å³Ñå³Ýí»Ý å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó` îÆØ-Çó ÙÇÝ㨠ϳé³í³ñáõÃÛáõÝ, ÇÝãå»ë ݳ¨ å»ï³Ï³Ý ϳ٠ٳëݳíáñ ³ÛÝ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, áñáÝù ϳï³ñáõÙ »Ý å»ï³Ï³Ý í³ñã³ñ³ñ³Ï³Ý ·áñͳéáõÛÃÝ»ñ ϳ٠ͳé³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñ »Ý Ù³ïáõóáõ٠ѳë³ñ³ÏáõÃÛ³ÝÁ: 8
Ðëï³Ï ë³ÑÙ³ÝáõÙ ¿ ϳé³í³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ ³éÝãáõÃÛ³Ùµ áñáßáõÙÝ»ñÇ Ï³Û³óÙ³ÝÁ ³é³í»É ɳÛÝ Ù³ëݳÏóáõÃÛáõÝ ³å³Ñáí»Éáõ, å³ñï³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: 9
10 ø³Õ³ù³óÇÝ»ñÝ Çñ³íáõÝù áõÝ»Ý` ëï³Ý³É ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ (å³ëÇí), áñÁ áõÕÕ³ÏÇ Ï³Ù ÙÇçÝáñ¹³íáñí³Í Çñ»Ýó Ñ»ï ϳå áõÝÇ í»ñ³µ»ñáõÙ ¿ ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý ß³Ñ Ý»ñϳ- Û³óÝáÕ Ñ³ñó»ñÇÝ ÇÝã áñ »Õ³Ý³Ïáí ³½¹áõÙ ¿ ϳ٠ϳ½¹Ç Çñ»Ýó ÏÛ³ÝùÇ, ÁÝï³ÝÇùÇ ³éáÕçáõÃÛ³Ý Ï³Ù ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³
Էկոլոգիական տեղեկատվության մատչելիության սկզբունքները Մատչելի է ամբողջ տեղեկատվությունը, բացի նրանից, որ կոնֆիդենցիալ է համարվում Տեղեկատվությունը տրամադրվում է առանց հետաքրքրվածության պատճառները նշելու Այն ֆորմատով, որով հարցվում է 11
Էկոլոգիական տեղեկատվության մատչելիության սկզբունքները Տեղեկատվության տրամադրման ժամկետները Մաքսիմալ սեղմ ժամկետներում, ոչ ուշ, քան 1 ամիս Երկարաձգելու հնարավորություն (+1 ամիս ) Հարցման մերժումը ներկայացնեն գրավոր, նշելով մերժման պատճառները Վճարի բանական չափերը Հարցում ներկայացնողին տեղեկացնել պատասխանի ժամկետը երկարաձգելու մասին 12
Ինչպես կազմել հարցումը Նախընտրելի է ներկայացնել գրավոր Ձևակերպել հստակ, որ հնարավոր լինի հեշտությամբ որոշել Հարցվող տեղեկատվության ռացիոնալ նկարագրությունը Հղումներ կատարել ազգաին օրենսդության վրա, տեղեկատվության մատչելիության վերաբերյալ 13
14 úñÑáõëÇ ÏáÝí»ÝódzÛáí å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÝ »Ý` (³ÏïÇí ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ï³ñ³ÍáõÙ-ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ) ϳï³ñ»É µÝ³å³Ñå³Ý³Ï³Ý ï»Õ»Ï³-ïíáõÃÛ³Ý Ñ³í³ù³·ñáõÙÁ ³å³Ñáí»É µÝ³å³Ñå³Ý³Ï³Ý ï»Õ»Ï³-ïíáõÃÛ³Ý ³½³ï ѳë³Ý»ÉÇáõÃÛáõÝ ³ÏïÇíáñ»Ý ï³ñ³Í»É µÝ³å³Ñå³-Ý³Ï³Ý ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý áñáß³ÏÇ Ó¨»ñ
ä³ÛÙ³ÝÝ»ñ, áñáÝù ϳñáÕ »Ý ³ñ·»É³Ï»É å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ëñ³Ù³¹ñáõÙÁ ³/ ä»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ Çñ ïñ³Ù³¹ñáõÃÛ³Ý ï³Ï ãáõÝÇ Ñ³ñóíáÕ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ ݳ Çñáù ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ãáõÝÇ ³Û¹åÇëÇ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ Ñ³í³ù»ÉÝ áõ áõݻݳÉÁ Ýñ³ Çñ³í³ëáõÃÛ³ÝÁ ã»Ý í»ñ³µ»ñáõÙ µ/ ÝÛáõûñÇ ³Ý³í³ñïáõÃÛáõÝÁ ·/ å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ Ý»ñùÇÝ ÷³ëï³ÃÕûñÁ 15
î»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý µ³ó³Ñ³ÛïÙ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ ïáõÅáÕ ß³Ñ»ñ ä»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ ·áñͳí³ñáõÃÛ³Ý ·³ÕïÝÇáõÃÛáõÝÁ ØÇç³½·³ÛÇÝ Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñ, »ñÏñÇ å³ßïå³ÝáõÃÛáõÝ Ï³Ù å»ï³Ï³Ý ³Ýíï³Ý·áõÃÛáõÝ Øï³íáñ ë»÷³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝù ²ÝÓÝ³Ï³Ý ïíÛ³ÉÝ»ñ ºññáñ¹ ÏáÕÙÇ ß³Ñ»ñÁ λջϳïíáõÃÛáõÝ Ñ³½í³¹»å Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý ï»ë³ÏÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ 16
§¾ÏáÉá·Ç³Ï³Ý ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ù³ïã»ÉÇáõÃÛáõÝÁ¦ ϳñ»ÉÇ ¿ µÝáñáᯐ áñå»ë ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³ÝÁ Çñ³íáõÝùÝ»ñÇ ¨ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝÓ»éáõÙ` ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ Ñ³ñó»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É Çß˳ÝáõÃÛ³Ý áõÝ»ó³Í ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý µáÉáñ ï»ë³ÏÝ»ñÁ ÷Ýïñ»Éáõ ¨ ëï³Ý³Éáõ ѳٳñ 17
²ÛëåÇëáí, ÑÇÙÝ³Ï³Ý ëϽµáõÝùÝ ³ÛÝ ¿, áñ ³ÙµáÕç ¿ÏáÉá·Ç³Ï³Ý ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ å»ïù ¿ Ù³ïã»ÉÇ ÉÇÝÇ Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ, »Ã» ÙdzÛÝ ³ÛÝ µ³ó³éáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ß³ñùÇÝ ãÇ ¹³ëíáõÙ 18
19 úñÑáõë Ï»ÝïñáÝÝ»ñÁ ÐÐ ï³ñµ»ñ Ù³ñ½»ñáõÙ ¶áñÇë, γå³Ý ºÕ»·Ý³Óáñ ¶³í³é Æ稳Ý,¸ÇÉÇç³Ý ì³Ý³Óáñ, êï»÷³Ý³í³Ý ²É³í»ñ¹Ç ¶ÛáõÙñÇ ²å³ñ³Ý Ðñ³½¹³Ý,ºÕí³ñ¹ ºñ¨³Ý Արարատ
20 ÞÝáñѳϳÉáõÃÛáõÝ áõß³¹ñáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ