بڕگه كانی وانه : 1- جۆره كانی زانیاری ئاووهه وا 2- ئامێره كانی پێوانی ره گه زه كانی ئاووهه وا 3- شێواز و ئامێری پێشكه وتو و سه رده میانه وانه ی دووه م زانیاری ئاووهه وا

جۆره كانی زانیاری ئاووهه وا زانیاری ئاووهه وا زانیاری پێوراو Measured Elements وه ك : پله ی گه رمی، په ستانی هه وا زانیاری ده رهێنراو Derived Elements پشت به هاوكۆلكه ده به ستێ وه ك : حیسابكردنی به هه ڵم بوون، هاوكۆلكه ی ئارامی مرۆڤ ره گه زه زانیاری به خشه كان Proxy Date بۆ زانینی ئاووهه وای دێرین Paleoclimatology وه ك : نیشتوی ده ریا، به سته ڵه ك، چینه كانی دار

ئامێره كانی پێوانی ره گه زه كانی ئاووهه وا 1- تیشكی خۆر Solar Radiation تیشكی خۆری گشتی : به ئامێری پیرانۆمیتر (Pyranometer ) و پیرانۆگراف ( Pyranograph) ده پێورێ. جیاوازی نێوان گه رمی پارچه سپی و ره شه كان به های وزه ی خۆر ده رده خا. ب - تیشكی دراوه : به ئاراسته كردنی ئامێری پیرانۆمیتر بۆ خواره وه ده پێورێ. پوخته ی تیشكی خۆر = تیشكی گشتی – تیشكی دراوه. پیرانۆمیتر

پیرانۆگرافی ئۆتۆ ماتیكی ج – تیشكی بڵاو : به سێبه ركردن له ئامێری پیرانۆمیتر. د - تیشكی راسته وخۆ = تیشكی گشتی – تیشكی تێكه ڵاو.

هـ – ماوهی روونی خۆر ( ساماڵی) : به ئامێری كامبل – ستوكس (Campbell - Stokes)دهپێورێ : بریتی یه له گۆیهكی شوشهیی كاتێ خۆر بهدهرهوه بێت كاغهزهكهی ژێری دهسوتێنێ.

2- پله ی گه رمی Temperature ته رمۆگراف Thermograph ته رمۆمه تر Thermometer

ته رمۆگرافی ئۆتۆماتیكی

چه ند جۆرێكی پله ی گه رمی ده پێورێ : 1 پله ی گه رمی رووی زه وی Ground Temp. ته رمۆمه تره كه داده نرێته سه ر زه وی 2 نزمترین پله ی گه رمی Minimum Temp. ئامێره كه به شێوه ی ئاسۆیی داده نرێ و رۆژێ جارێك وه رده گیرێ. 3 به رزترین پله ی گه رمی Maximum Temp. ئامێره كه به شێوه ی ئاسۆیی داده نرێ و رۆژێ جارێك وه رده گیرێ.

4 پله ی گه رمی خاك Soil Temp. پله ی گه رمی قوڵی 5 ، 10 ، 25 و 50 سم وه رده گیرێ. بۆ بواری كشتوكاڵ سودبه خشه. 5 پله ی گه رمی ته رمۆمه تری وشك – پله ی گه رمی هه وا Dry Bulb Temp. له سندوقی ستیڤنسۆن داده نرێ. ده بێ شوێنه كه ی سێبه ر بێ و به رزیی 1.5 – 2 م بێت. 6 پله ی گه رمی ته رمۆمه تری شێدار Wet Bulb Temp. كۆگای جیوه كه به قوماشێكی ته ڕ داده پۆشرێ. بۆ خه مڵاندنی شێی رێژه یی به كار دێ.

3- په ستانی هه وا Atmospheric Pressure به ئامێره كانی بارۆمیتر و بارۆگراف ده پێورێ. BarographBarometer

4- با The wind ئاراسته ی با : به خلۆكه ی با ( Wind Vane) ده پێورێ و سه ره تیره كه ی روو ده كاته ئاراسته ی با.

خێرایی با : به ئه نیمۆمیتر یانیش ئه نیمۆگراف ده پێورێ. خێرایی با به ( م / چركه ، كم / سه عات ) ده پێورێ. ئامێره كه ده بێت 10 م به رز بێ. AnemographAnemometer

ئینیمۆمه تری دیجیتاڵی

5- شێی رێژه یی Relative Humidity به ئامێری هایگرۆمیتر و هایگرۆگراف ده پێورێ. بڕه كه له نێوان % یه. ده شتوانرێ له رێگه ی خشته ی تایبه ته وه بخه مڵێنرێ. ئه مه ش به جیاوازی له نێوان ته رمۆمه تری ته ڕ و ته رمۆمه تری ووشك. Hygrometer

Hygrograph

6- به هه ڵم بوون Evaporation حه وزی پان ئه ی به كاردێ. رۆژانه جارێك تۆمار ده كرێ. ئه و بڕه ی كه می كردووه واته به هه ڵم بووه. Pan-A

7- باران Rainfall به ئامێری بارانپێوی ئاسایی یان تۆماركه ر ده پێورێ. له به رزی 30 سم و له شوێنێكی دووره ده ست داده نرێ. رۆژانه كاتژمێر 6 ی گرێنچ ده پێورێت. Rain Gauge باران پێو

8- ماوه ی بینین VISIBILITY به تێبینی و شاره زایی كارمه ندان دیاری ده كرێ.

ره گه زه كانی ئاووهه وای چینی به رز : به ئامێری رادیۆسۆند ده پێورێ. تا 35 كم به رز ده بێته وه. پله ی گه رمی و په ستان و شێ ده پێوێ. بالۆنه كه پرده كرێ له گازی هیلیۆم.

وێسگه ی كه شناسی ئۆتۆماتیكی قه باره ی بچوكتره.

رادار وێنه ی هه وره كانله سه ر شاشه ی راداره كه ده رده كه وێ. ماوه ی ده گاته 250 كم.

دووره هه ست Remote Sensing زانیاریه ئاووهه واییه كان له وێنه ی ئاسمانی فرۆكه و مانگی ده سكرد وه رده گرێ.