Магістарская дысертацыя Пушкінай М. А. Навуковы кіраўнік : к. ф. н. дацэнт Бутырчык Г. М. Рэцэпцыя трагедыі У. Шэкспіра Гамлет у славянской драматургіі другой паловы ХХ ст.

Hamlet (1601) by William Shakespeare* ( ) * * аўтар працы прымае версію аб існаванні Уільяма Шэкспіра як человека і драматурга

«Рэцэпцыя літаратурнага двора – прыняцце літаратурнага двора літаратурнай аўдыторыяй і яго функцыянаванне сярод розных чытацкіх групп. На рэцэпцыю літаратурнага двора маюсь уплыў уласцівасці двора, а значыць тое, ці адпавядае ён густу, які пануе ў дадзенай эпосе, ідэалагічным патрэбам, філасофскім зацікаўленням і г. д.» Słownik termninów literackich 2000

Ключавыя слова: РЭЦЭПЦЫЯ, ШЭКСПІР, ЖУРЭК, ГЛАВАЦКІ, ІНТЭРТЭКСТУАЛЬНАСЦЬ, ПОСТМАДЭРНІЗМ, ДЭКАНСТРУКЦЫЯ, ПОЛЬСКАЯ ЛІТАРАТУРА, ЧЭШСКАЯ ЛІТАРАТУРА, ХАРВАЦКАЯ ЛІТАРАТУРА, СЛАВЯНСКІЯ ЛІТАРАТУРЫ, ДРАМАТУРГІЯ, ГУЛЬНЯ, МІНАРЫТАРНЫ ТЭАТР, ГАМЛЕТ, ТЭАТР, ЦЫТАЦЫЯ, КУЛЬТУРНА- ЛІТАРАТУРНЫ КАНТЭКСТ.

Мэта даследавання – выявіць способы мастацкага пераасэнсавання трагедыі У. Шэкспіра «Гамлет» ў творчасці Іва Брэшана, Ежы Журэка, Януша Главацкага і Вацлава Гавала.

Задачи исследования Проследить связи творческой концепции Теда Хьюза с различными мифологическими и философскими течениями. Определить круг поэтов, чьи поэтические взгляды и идеи коррелируют с творчеством Теда Хьюза и определить возможные концептуальные взаимосвязи. Определить связь символики и образности рассматриваемого поэтического цикла с английской поэтической традицией. Определить степень и направление новаторства Теда Хьюза в стихотворениях поэтического цикла о Вороне. У адпаведнасці з матай ставяцца наступныя задачи: 1) агульнае вызначэнне месяца і ролі трагедыі У. Шэкспіра «Гамлет» у славянскім культурна-літаратурным кантэксце; 2) вызначэнне і аналіз постмадэрнісцкіх прынцыпаў і механізмаў дэканструкцыі трагедыі У. Шэкспіра, а так сама іншых прыёмаў постмадэрнісцкіх паэтыкі, выкарыстаных І.Брэшанам, Е. Журэкам, Я. Главацкім, В.Гавалам; 3) вылучэнне агульнаеўрапейскіх і нацыянальна адметных складнікаў у рэцэпцыі і дэканструкцыі класічнага шэкспіраўскага двора славянской драматургіяй, супастаўленне шэкспіраўскай традыцыі ў І.Брэшана, Е. Журэка, Я. Главацкага, В.Гавала.

Объект исследования У якасці объекта навуковага даследавання выбраныя: пьеса Іва Брэшана (Ivo Brešan, нар.1936) «Прадстаўленне Гамлета на вёсцы Мрдуша Донья» («Predstava Hamleta u selu Mrduša Donja», 1973). пьеса «Пасля Гамлета» («Po Hamlecie», 1981) Ежы Журэка (Jerzy Żurek, нар. 1946); пьеса «Фартынбрас спіўся» («Fortynbras się upił», 1982 – 1990) Януша Главацкага (Janusz Głowacki, нар. 1938); пьеса Вацлава Гавала (Vaclav Havel, нар. 1936) «Адыход» («Odcházení», 2007).

Прадмет даследавання – мастацкая мадэль вышэйпералічаных двораў, выяўленая ў канцэпцыі героя, асаблівасцях будова сістэмы персанажаў, спецыфіцы канфлікту і кампазіцыі, жанровых характарыстык у суаднясенні з трагедий У. Шэкспіра «Гамлет» і паэтыкай постмадэрнізму.

Прыярытэт даследавання – апісанне мэтт, спосабаў і вынікаў звароту пісьменнікаў да класічнага тексту англійскага драматурга.

Метады даследавання: асноўныя принципы параўнальна- тыпалагічнага літаратуратуразнаўства, расправаваныя Д. Дзюрышыным, А. Дзіма, В. Жырмунскім; структуралісцкі падыход да мастацкага тексту як сістэмы ўзаемазалежных і ўзаемазвязаных элементаў, над зеленых семантычным значэннем (Ю. Лотман, П. Паві); принципы постмадэрнісцкай паэтыкі, накіраваныя на выяўленне сутнасных асаблівасцей пераасэнсавання класічных двораў і працэсу іх дэканструкцыі (Р. Барт, Н. Манькоўская, І. Скарапанава ).

Актуальнасць даследавання: заключаецца ў вызначэнні ступені далучанасці славянской драматургіі да еўрапейскага кантексту праз выяўленне шэкспіраўскай традыцыі. Для беларускай літаратуры можа быть карысны такі ўзор рэцэпцыі сусветнай класікі, і такі до свет выходу на сусветную арену праз пераасэнсаванне кананічнй трагедыі У. Шэкспіра. Асаблівую цікавасць для беларускай літаратурнай сітуацыі уяўляюць способы актуалізацыі шэкспіраўскага тексту славянскімі аўтарамі.

Навізна: права ўяўляе сабой арыгінальнае, выкананае спашукальнікам самастойнае доследование з апірышчам на расправаваную метадалагічную базу. У беларускім літаратуразнаўстве проблема рэцэпцыі «Гамлета» ў славянской драматургіі да гэтага часу разгледжана не была.

Практычная значнасць: магчымым і абгрунтаваным будзе выкарыстанне вынікаў работы пры падрыхтоўцы акадэмічных курсаў па гісторыі славянскіх літаратур, спецкурсаў і факультатываў па замежнай літаратуры, проблемах рэцэпцыі мастацкага двора і інтэртекстуальнасці, а так сама ў далейшых навуковых даследаваннях па вывучэнні славянскіх літаратур і культур ў сусветным кантэксце.

Апрабацыя: 65-ая навуковая канферэнцыя студэнтаў і аспірантаў БДУ, Мінск 2008 г. («Шэкспіраўская традыцыя ў драме В. Гамбровіча Івона, прынцэса Бургундская»); 66-ая навуковая канферэнцыя студэнтаў і аспірантаў БДУ, Мінск 2009 г. («Жарсці па перекладах: песні Афеліі. На матэрыяле беларускай і польской моў»); 67-ая навуковая канферэнцыя студэнтаў і аспірантаў БДУ, Мінск 2010 г. («Дэканструкцыі Гамлета У. Шэкспіра ў польской драматургіі ХХ ст.»); 68-ая навуковая канферэнцыя студэнтаў і аспірантаў БДУ, Мінск 2011 г. («Паэтыка метатэатра ў лесе В. Гамбровіча Івона, прынцэса Бургундская»).

Дзякуй за ўвагу!