ДЕЕПРИЧАСТИ ФОРМИСЕМ. Урок т ĕллевĕ сем: 1. Т ă ван хал ă х ч ĕ лхине хисеплес, ă на т ă р ă шса в ĕ ренес туй ă ма в ă йлатасси; 2. –а (-е), -са(-се)

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
ДЕЕПРИЧАСТИ ФОРМИСЕМ. Урок т ĕллевĕ сем: 1. Т ă ван хал ă х ч ĕ лхине хисеплес, ă на т ă р ă шса в ĕ ренес туй ă ма в ă йлатасси; 2. –а (-е), -са(-се)
Advertisements

Транксрипт:

ДЕЕПРИЧАСТИ ФОРМИСЕМ

Урок т ĕллевĕ сем: 1. Т ă ван хал ă х ч ĕ лхине хисеплес, ă на т ă р ă шса в ĕ ренес туй ă ма в ă йлатасси; 2. –а (-е), -са(-се) аффиксл ă деепричасти формисемпе пуплевре усă курма хăнăхасси; 3. Палл ă ёынсем ёинчен калаёса в ĕ сем пек пулма в ĕ ренесси;

-а (-е) аффиксл= деепричасти o Сив\ пирки ура ш=на пуёлар\. o К\р енне кай=ксем к=нт=ра в\ёе пуёлар\ё. o Ачасем п\р-п\рин ёине п=ха-п=ха илеёё\. o Ёын чар=на-чар=на утать. o Тайга ёинчен, ч\р чун\сем ёинчен ыйта- ыйта п\лт\м.

-са (-се) аффиксл= деепричасти Шух=шла – шух=шласа – шух=шламас=р кала Васка – васкаса – васкамас=р ут Калаё – калаёса – калаёмас=р лар Итле – итлесе – итлемес\р ёыр

Деепричасти с=мах майлаш=в\сем выр=сла п\р с=махпа куёар=наёё\: ёыв=рса кай – заснуть ёисе т=ран – наедаться вуласа тух – прочитать ёырса ил – списать тухса чуп – выбегать сав=нса ък – обрадоваться в\ёсе кай - улетать ват=лса ёит - состариться

Деепричастилл\ с=мах майлаш=в\ ту: сав=н пур=н кай кил т=р=ш в\рен вырт ёыв=р чуп пыр в\ё кай

Предложенисене деепричасти хушса анл=лат Шыв … юхать. Х\р ача … ларать. Асатте … утать. Ачасем … т=раёё\.

Текстра деепричастисене туп=р. Предложенисене выр=сла куёар=р. В=рман=н п\лтер\ш\ пыс=к. Унта сывл=ш уё=. В=рманта уё=лса сывласа ёърени сывл=хш=н пит\ ус=лл=. Кай=к юррине, в=рман ш=пл=хне итлесе сав=натп=р. В=рман илем\пе киленсе утса ёъресе чуна сиплетп\р.

Килти \ё стр., 4-м\ш х=н=хтару. 2. Илемл\ литератур=ран 5-6 предложени тупмалла, в\сенче деепричастисем пулчч=р.

Ик\ ч\лхе – ик\ =с, виё\ ч\лхе – виё\ =с. Ч\лхе пире п\р-п\ринпе паллаштарать, туслаштарать. Ч\лхе ёынна \ёре те, уявра та, в\ренъре те кирл\. Ч\лхе ёынна в\рентет, ун=н тавра кур=мне анлатать, ёынн=н =с-т=нне, туй=мне аталантарать. Ч\лхе урл= ёынпа ёын к=на мар, хал=хпа хал=х та п\р-п\ринпе хутш=нать, п\р-п\ринчен в\ренет.

ч\лхе ют т=ван пуян илемл\ ёеп\ё хитре юратн=

Палл= =счах Николай Иванович Ашмарин – палл= тюрколог, ч=ваш ч\лхине т\пчесе 17 томл= словарь хат\рлен\.

Палл= ч\лхеё\ Николай Иванович Золотницкий – тюрколог, ч=вашсен 1-м\ш календарьне, этимологи словарьне т=вакан\, учен=й- просветитель

Палл= этнограф, писатель Спиридон Михайлович Михайлов-Янтуш – ч=вашсен 1-м\ш историк\, этнограф\, географ\, 19 \м\р ёурринчи писател\, ч=вашсем, марисем, выр=ссем ёинчен ёырн= очерксен автор\

Асл= в\рентекен\м\р Иван Яковлевич Яковлев – ч=ваш хал=хне ёутта к=ларакан\, ч=вашсен 1-м\ш алфавитне, букварьне т=вакан\, 10 ч\лхе таран п\лн\.

Ч=вашри хисепл\ ёын Василий Георгиевич Егоров – ч=вашран тухн= малтанхи учен=й\сенчен п\ри. Палл= тюрколог, ч\лхе п\л\в\н патриарх\, нумай ч\лхе п\лн\ ёын.

Ч=ваш ч\лхин т\пчевёи Михаил Романович Федотов – тюрколог, танлаштару историлл\ грамматик=н тата ч=ваш ч\лхин этимологи словар\н автор\, урал-алтай, т\р\к ч\лхисен т\пчевёи.

Хисепл\ этнопедагог Геннадий Никандрович Волков - Ч=ваш Республикин хисепл\ гражданин\, этнопедагогика наукине пуёаракан\, 1000 ытла публикаци,50 ытла монографи автор\.

Палл= т\пчевё\ Атнер Петрович Хусанкай – Ёеёп\л Мишши, Митта Ваёлей\ яч\лл\, т\нчери тата ытти сумл= премисен лауреач\, ч=ваш наци конгрес\н п\ррем\ш президенч\.

Эп – ч=ваш ачи Эп – ч=ваш ачи, сават=п Ч\в\л-ч\в\л ч\лхене. Юратап юрра-с=вва та, Куп=са та к\слене. Юратат=п вуламашк=н Ч=вашла та выр=сла. Ик ч\лхе в=л – ик =с манш=н, Эп пуласш=н ик =слах! П.Хусанкай