Асаблівасці вучэбнага прадмета «Беларуская мова» у 4 і 5 класах (параўнальная характарыстыка) Маркевіч Л. А., настаўнік пачатковых класаў ДУА «СШ 1 г. Смаргоні» Грынчук М. А., настаўнік беларускай мовы і літаратуры ДУА СШ 1 г. Смаргоні

У сваёй дзейнасці настаўнікі кіруюцца: Адукацыйнымі стандартамі вучэбных прадметаў Інструктыўна-метадычнымі пісьмамі Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь Вучэбнымі праграмамі Правіламі правядзення атэстацыі Прыкладным каляндарна-тэматычным планаваннем Санітарнымі нормамі, правіламі і гігіенічнымі нарматывамі

МЭТА ВЫВУЧЭННЯ ПРАДМЕТА авалоданне вучнямі функцыянальнымі сродкамі беларускай мовы для эфектыўнага іх выкарыстання ў розных сітуацыях маўленчых зносін сфарміраваць у вучняў сістэму ведаў пра мову і маўленне, навучыць карыстацца беларускай мовай ва ўсіх відах маўленчай дзейнасці (чытанне, слуханне, гаварэнне, пісьмо); развіваць інтэлектуальную, камунікатыўную, духоўна-маральную, грамадзянскую культуру вучняў

ЗАДАЧЫ ВЫВУЧЭННЯ ПРАДМЕТА Задачы навучання беларускай мове на І ступені агульнай сярэдняй адукацыі фарміраванне пазнаваўчай актыўнасці вучняў, іх маральных, этычных і эстэтычных якасцей у працэсе вывучэння роднай мовы; асэнсаванне беларускай мовы як нацыянальнай культурнай каштоўнасці; фарміраванне пачуццёва-вобразнага ўспрымання беларускай мовы і ўмення адрозніваць яе ад рускай мовы; пашырэнне сферы ўжывання беларускай мовы як другой у рускамоўным асяроддзі; асэнсаванне тэксту, сказа, слова і гука як моўных адзінак; засваенне фанетычных, лексічных і граматычных ведаў; фарміраванне камунікатыўнай культуры малодшых школьнікаў; развіццё практычных уменняў і навыкаў выкарыстання беларускай мовы ва ўсіх відах моўнай дзейнасці; узбагачэнне слоўнікавага запасу вучняў, засваенне вымаўленчых нормаў, правілаў правапісу; фарміраванне асэнсаванага ўспрымання вучнямі беларускай літаратурнай мовы як сродка замацавання культурных традыцый, маральных каштоўнасцей грамадства; фарміраванне ў вучняў пачуцця прыгажосці, мілагучнасці, выразнасці, эстэтычнай вартасці беларускай мовы; засваенне вучнямі правілаў моўнага этыкету; развіццё творчых здольнасцей вучняў пры стварэнні ўласных вусных і пісьмовых выказванняў; авалоданне каліграфічнымі навыкамі.

ЗАДАЧЫ ВЫВУЧЭННЯ ПРАДМЕТА – засваенне сістэмы мовы (фанетыкі, лексікі, фразеалогіі, складу слова і словаўтварэння, марфалогіі, сінтаксісу), заканамернасцей і правіл функцыянавання моўных сродкаў у маўленні, нормаў беларускай літаратурнай мовы, авалоданне спосабамі дзейнасці, неабходнымі для асэнсавання законаў і фактаў мовы (моўная кампетэнцыя); – фарміраванне камунікатыўных уменняў на аснове авалодання маўленчай тэорыяй (тэкст, тыпы, стылі і жанры маўлення) і культурай маўлення, уменняў ствараць самастойныя вусныя і пісьмовыя выказванні розных тыпаў, стыляў і жанраў (камунікатыўная кампетэнцыя); – усведамленне вучнямі мовы як феномена культуры, у якім знайшлі адбітак яе праяўленні, выпрацоўка ўменняў карыстацца культуразнаўчымі звесткамі з мэтай забеспячэння паўнацэннай камунікацыі (лінгвакультуралагічная кампетэнцыя); – развіццё сродкамі мовы інтэлектуальнай, камунікатыўнай, духоўна-маральнай, грамадзянскай культуры вучняў; Задачы навучання беларускай мове на ІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі

Праграма Паўтарэнне ( 3 гадзіны ) Тэкст ( 4 гадзіны ) Сказ ( 7 гадзіны ) Слова ( 48 гадзіны ) - Склад слова ( 4 гадзіны ) - Назоўнік ( 15 гадзіны ) - Прыметнік ( 10 гадзіны ) - Займеннік ( 6 гадзіны ) - Дзеяслоў ( 13 гадзіны ) Паўтарэнне ( 3 гадзіны ) Мова найважнейшы сродак зносін (2 гадзіны) Паўтарэнне вывучанага ў IIV класах (12 гадзін, з іх 2 гадзіны па пісьмовыя работы) Сінтаксіс i пунктуацыя (23 гадзіны, з іх 3 гадзіны на пісьмовыя работы Фанетыка i арфаэпія. Графіка i арфаграфія (28 гадзін, з іх 3 гадзіны на пісьмовыя работы) Лексіка. Фразеалогія (18 гадзін, з іх 3 гадзіны на пісьмовыя работы) Склад слова. Словаўтварэнне i арфаграфія (17 гадзін, з іх 2 гадзіны на пісьмовыя работы) Падагульненне і сістэматызацыя вывучанага за год (3 гадзіны) Рэзервовыя гадзіны (2 гадзіны) 4 клас 5 клас

Вучэбны план 70 гадзін на год 2 гадзіны на тыдзень з іх 10 гадзін - на пісьмовыя работы ( у тым ліку 3 навучальныя) 105 гадзін на год 3 гадзіны на тыдзень з іх 13 гадзін на пісьмовыя работы 4 клас 5 клас

Колькасць абавязковых кантрольных работ Кантрольны дыктант–1/1 Кантрольны дыктант з граматычным заданнем – -/1 Кантрольная работа па тэме–1/2 Кантрольны слоўнікавы дыктант –1/1 Дыктант - 3 Пераказ клас 5 клас

Прыкладны абём пісьмовых работ Дыктант: слоў Слоўнікавы дыктант:12 слоў Пераказ:75-80 слоў Сачыненне:50-60 слоў Кантрольны дыктант: слоў Слоўнікавы дыктант: слоў Абём тэкстаў для кантрольных пераказаў: 80–100 слоў 4 клас5 клас Да канца першай чвэрці, а ў V класе на працягу І паўгоддзя, захоўваецца абём тэксту, рэкамендаваны для папярэдняга класа

Нормы ацэнкі

Ацэнка вуснага адказу Пры ацэнцы адказу вучня ўлічваюцца: ступень усвядомленасці вывучанага; пацвярджэнне тэарэтычных звестак прыкладамі; паўната; фактычная дакладнасць адказу; лагічнасць і дакладнасць маўлення; правільнасць маўлення

Крытэрыі і паказчыкі ацэнкі вуснага адказу

БалУсвядомленасцьПацвярджэнне тэарэтычных звестак прыкладамі ПаўнатаФактычная дакладнасць Лагічнасць і дакладнасць маўлення Правільнасць маўлення 1.Узнаўляе матэрыял неўсвядомлена Прыклады прывесці не можа Фрагментар на ўзнаўляе нязначную частку матэрыялу Пры ўзнаўленні матэрыялу робіць памылкі ў фармулёўках азначэнняў і правілаў, якія скажаюць іх сэнс Выкладае хаатычна, бязладна У маўленні вялікая колькасць памылак 2.Не можа абгрунтаваць свае меркаванні Прыклады прывесці не можа Узнаўляе нязначную частку матэрыялу Пры ўзнаўленні матэрыялу робіць памылкі ў фармулёўках азначэнняў і правілаў Выкладае непаслядоўна Робіць шматлікія маўленчыя памылкі, якія не можа выправіць пры ўказанні на іх 3.Не можа доказна абгрунтаваць свае меркаванні Адчувае цяжкасці ў прывядзенні прыкладаў Узнаўляе матэрыял часткова Пры ўзнаўленні матэрыялу робіць памылкі ў фармулёўках азначэнняў і правілаў, якія скажаюць іх сэнс Выкладае непаслядоўна Робіць нязначную колькасць маўленчых памылак, якія не можа выправіць пры ўказанні на іх

4.Паказвае разуменне асноўных палажэнняў, без глыбокага і доказнага іх абгрунтавання Адчувае цяжкасці ў прывядзенні большай часткі прыкладаў Узнаўляе матэрыял у няпоўным абёме Пры ўзнаўленні матэрыялу дапускае ў азначэннях паняццяў і фармулёўцы правілаў недакладнасці, якія не можа выправіць пры ўказанні на іх Выкладае з парушэннямі паслядоўнасц і Робіць маўленчыя памылкі, якія выпраўляе з дапамогай настаўніка 5.Паказвае разуменне асноўных палажэнняў, але недастаткова абгрунтоўвае свае меркаванні Тэарэтычныя звесткі падмацоўвае прыкладамі з падручніка без абгрунтавання Узнаўляе асноўныя палажэнні Пры ўзнаўленні матэрыялу дапускае ў азначэннях паняццяў і фармулёўцы правілаў недакладнасці, большую частку якіх не можа выправіць пры ўказанні на іх Выкладае з пэўнай дакладнасцю, але з недахопамі ў паслядоўнасц і Робіць маўленчыя памылкі, якія выпраўляе самастойна або з дапамогай пытанняў настаўніка 6.Ведае і разумее большую частку матэрыялу Тэарэтычныя звесткі падмацоўвае прыкладамі з падручніка Узнаўляе большую частку матэрыялу Пры выкладанні матэрыялу дае азначэнні і фармулюе правілы, але дапускае недакладнасці, якія выпраўляе з дапамогай настаўніка Выкладае ў асноўным у адпаведнасці з патрабавання мі лагічнасці і дакладнасці Дапускае асобныя маўленчыя памылкі 7.Ведае і разумее матэрыял, можа Абгрунтаваць свае меркаванні Тэарэтычныя звесткі падмацоўвае прыкладамі з падручніка Узнаўляе матэрыял у цэлым Выкладае тэарэтычны матэрыял, дакладна ўзнаўляючы азначэнні і правілы, дапускае неістотныя памылкі зместавага характару, якія выпраўляе з дапамогай пытанняў настаўніка Выкладае ў цэлым у адпаведнасці з патрабавання мі лагічнасці і дакладнасці Дапускае асобныя маўленчыя недахопы

8.Паказвае поўнае разуменне вучэбнага матэрыялу, уменне аргументавана яго выкладаць Тэарэтычныя звесткі ілюструе прыкладамі з падручніка і адзінкавымі, якія падабраны самастойна Узнаўляе матэрыял поўнасцю Выкладае тэарэтычны матэрыял з неістотнымі, самастойна выпраўленымі памылкамі зместавага характару, дакладна ўзнаўляе азначэнні і правілы Выкладае з дастатковай лагічнасцю і дакладнасцю Дапускае адзінкавыя маўленчыя недахопы 9.Паказвае высокую ступень усведамлення вучэбнага матэрыялу, уменне аргументавана яго выкладаць Тэарэтычныя звесткі ілюструе прыкладамі не толькі з падручніка, але і самастойна падабранымі Поўнасцю ўзнаўляе матэрыял Правільна выкладае тэарэтычны матэрыял, дакладна ўзнаўляе азначэнні і правілы Выкладае ў адпаведнасці з патрабаван нямі лагічнасці дакладнасці Дапускае адзінкавыя і нязначныя маўленчыя недахопы 10.Выкладае свабодна, з высокай ступенню ўсведамлення і аргументавансці; робіць самастонйыя вывады і абагульненні Тэарэтычныя звесткі ілюструе прыкладамі не толькі з падручніка, але і самастойна падабранымі Поўнасцю ўзнаўляе матэрыял Правільна выкладае тэарэтычны матэрыял, дакладна ўзнаўляе азначэнні і правілы Выкладае ў поўным абёме ў адпаведнасці з патрабаван нямі лагічнасці і дакладнасці Маўленчых недахопаў не дапускае

Крытэрыі ацэнкі слоўнікавага дыктанта Бал 4 клас Колькасць памылак 5 клас 1 8 і больш7 і больш памылка або 3 выпраўленні на месцы арфаграмы 8 10 памылак або 1–2 выпраўленні на месцы арфаграмы 9 0 памылак, 1–2 выпраўленні на месцы нягрубых памылак 0 памылак, 1–2 выпраўленні не на месцы арфаграмы 10 0 памылак, без выпраўленняў

Бал 4 клас Колькасць памылак 5 клас 1 8 і больш7 і больш памылка або 3 выпраўленні на месцы арфаграмы 8 10 памылак або 1–2 выпраўленні на месцы арфаграмы 9 0 памылак, 1–2 выпраўленні на месцы нягрубых памылак 0 памылак, 1–2 выпраўленні не на месцы арфаграмы 10 0 памылак, без выпраўленняў

Крытэрыі ацэнкі дыктанта Бал 4 клас Колькасць памылак 5 клас 1 Больш, як на 2 балы 2 10/0, 9/1, 9/0, 8/2, 8/1, 7/2, 6/4,6/3, 5/5, 5/4, 4/6, 4/5, 3/7, 3/6, 2/8, 2/7,1/9, 1/8, 0/9 10/0, 9/1, 9/0, 8/2, 8/1, 7/2, 6/4, 6/3, 5/5, 5/4, 4/6, 4/5, 3/7, 3/6, 2/8, 2/7, 1/9, 1/8, 0/10, 0/9 3 8/0, 7/1, 7/0, 6/2,6/1,6/0, 5/3, 5/2, 4/4, 4/3, 3/5, 3/4, 2/6, 2/5, 1/7, 1/6, 0/8, 0/7 8/0, 7/1, 7/0, 6/2, 6/1, 6/0, 5/3, 5/2, 4/4, 4/3, 3/5, 3/4, 2/6, 2/5, 1/7, 1/6, 0/8, 0/7 4 5/0, 5/1, 4/2, 3/3, 2/4, 1/5, 0/6 5 4/0, 4/1, 3/2, 2/3, 1/4, 0/5 6 3/0, 3/1, 2/2, 1/3, 0/4 7 2/1, 2/0, 1/2, 0/32/1, 2/0, 1/2, 1/1, 0/3, 0/2 або 4 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 8 2 нягрубыя памылкі, 0/2, 1/0, 1/11/0, 0/1 або 3 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 9 0/1 ці 1 нягрубая арфаграфічная памылка 1 нягрубая арфаграфічная памылка, або 1 нягрубая пунктуацыйная памылка, або 1–2 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 10 0/0, дапускаецца 1–2 выпраўленні на месцы нягрубых памылак 0/0, дапускаецца 1–2 выпраўленні не на месцы арфаграм (пунктаграм)

Бал 4 клас Колькасць памылак 5 клас 1 Больш, як на 2 балы 2 10/0, 9/1, 9/0, 8/2, 8/1, 7/2, 6/4,6/3, 5/5, 5/4, 4/6, 4/5, 3/7, 3/6, 2/8, 2/7,1/9, 1/8, 0/9 10/0, 9/1, 9/0, 8/2, 8/1, 7/2, 6/4, 6/3, 5/5, 5/4, 4/6,4/5, 3/7, 3/6, 2/8, 2/7, 1/9, 1/8, 0/10, 0/9 3 8/0, 7/1, 7/0, 6/2,6/1,6/0, 5/3, 5/2, 4/4, 4/3, 3/5, 3/4, 2/6, 2/5, 1/7, 1/6, 0/8, 0/7 8/0, 7/1, 7/0, 6/2, 6/1, 6/0, 5/3, 5/2, 4/4, 4/3, 3/5, 3/4, 2/6, 2/5, 1/7, 1/6, 0/8, 0/7 4 5/0, 5/1, 4/2, 3/3, 2/4, 1/5, 0/6 5 4/0, 4/1, 3/2, 2/3, 1/4, 0/5 6 3/0, 3/1, 2/2, 1/3, 0/4 7 2/1, 2/0, 1/2, 0/32/1, 2/0, 1/2, 1/1, 0/3, 0/2 або 4 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 8 2 нягрубыя памылкі, 0/2, 1/0, 1/11/0, 0/1 або 3 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 9 0/1 ці 1 нягрубая арфаграфічная памылка 1 нягрубая арфаграфічная памылка, або 1 нягрубая пунктуацыйная памылка, або 1–2 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 10 0/0, дапускаецца 1–2 выпраўленні на месцы нягрубых памылак 0/0, дапускаецца 1–2 выпраўленні не на месцы арфаграм (пунктаграм)

Крытэрыі ацэнкі дадатковага задання Бал4 клас Ступень выканання заданняў 5 клас 1 Выканана менш за 1/4 заданняў 2 3 Выканана не менш за 1/4 заданняў 4 5 Выканана не менш за 1/2 заданняў (з улікам пэўных недахопаў у афармленні і фармулёўках) 6 7 Выканана не менш за 3/4 заданняў (з улікам пэўных недахопаў у афармленні і фармулёўках) 8 9 Выкананы ўсе заданні, пры гэтым дапускаюцца нязначныя недахопы ў фармулёўках або афармленні работы 10 Выкананы ўсе заданні

Ацэнка пераказу і сачынення 4 клас

Крытэрыі і паказчыкі ацэнкі творчых работ вучняў 5 клас БалЗместМаўленчае афармленнеПісьменнасць 1Работа не адпавядае тэме або тэма не раскрыта. Парушаны сэнсавая сувязь сказаў і паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі. Дапускаецца больш за 8 недахопаў у змесце. Работа характарызуецца беднасцю слоўнікавага запасу, кароткімі аднатыпнымі канструкцыямі. Дапускаецца больш за 8 маўленчых недахопаў,парушэнняў дакладнасці словаўжывання, логікі выкладу матэрыялу, стылявога адзінства. Больш як на 2 балы 2Работа не адпавядае тэме. Сэнсавая сувязь сказаў і паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі часта парушаюцца. Дапускаецца не больш за 8 недахопаў у змесце. Работа характарызуецца беднасцю слоўнікавага запасу, аднатыпнасцю канструкцый. Дапускаецца не больш за 8 маўленчых недахопаў, у тым ліку парушэнняў дакладнасці словаўжывання, логікі выкладу матэрыялу, стылявога адзінства. ад 7/2 да 10/1 і 10 граматычных памылак

3Работа часткова раскрывае тэму і асноўную думку. Сэнсавая сувязь сказаў паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі ў некаторых выпадках парушаюцца. Дапускаецца не больш за 7 недахопаў у змесце. Работа вызначаецца беднасцю слоўнікавага запасу, аднатыпнасцю канструкцый. Дапускаецца не больш за 7 маўленчых недахопаў, у тым ліку парушэнняў дакладнасці словаўжывання, логікі выкладу матэрыялу, стылявога адзінства 0/8, 1/7, 2/6, 3/5, 4/4, 5/3, 6/2, 7/1 і 7 граматычных памылак 4Работа часткова раскрывае тэму і асноўную думку, ёсць сувязь сказаў і паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі ў адзінкавых выпадках парушаюцца. Дапускаецца не больш за 6 недахопаў у змесце. Работа вызначаецца пэўнай беднасцю слоўнікавага запасу і аднатыпнасцю сінтаксічных канструкцый. Дапускаецца не больш за 6 маўленчых недахопаў, у тым ліку парушэнняў дакладнасці словаўжывання, логікі выкладу матэрыялу, стылявога адзінства. 0/7, 1/6, 2/5, 3/4, 4/3, 5/2, 6/0, 6/1 і 6 Граматычных памылак 5Работа ў цэлым раскрывае тэму і асноўную думку, ёсць адхіленні ад тэмы. Вытрымліваецца агульнае сэнсавая цэласнасць у разгортванні асноўнай думкі, сэнсавая сувязь сказаў і паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі ў цэлым захоўваюцца. Дапускаецца не больш за 5 недахопаў у змесце. У рабоце ёсць адзінкавыя выпадкі выкарыстання выяўленчых сродкаў мовы. Дапускаецца не больш за 5 маўленчых недахопаў, у тым ліку парушэнняў дакладнасці словаўжывання, логікі выкладу матэрыялу, стылявога адзінства 0/6, 1/5, 3/3, 4/2, 5/0, 5/1 і 5 граматычных памылак

6Работа ў цэлым раскрывае тэму і асноўную думку, ёсць адхіленні ад тэмы.Захоўваецца паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі, вытрымліваецца агульная сэнсавая цэласнасць у разгортванні асноўнай думкі, сэнсавая сувязь сказаў. Дапускаецца не больш за 4 недахопы ў змесце. Работа ў цэлым вызначаецца разнастайнасцю выкарыстаных моўных сродкаў, дакладнасцю словаўжывання, выразнасцю. Дапускаецца не больш за 4 маўленчыя недахопы, у тым ліку парушэнні логікі выкладу матэрыялу і стылявога адзінства. 0/5, 1/4, 2/3, 3/2, 4/0, 4/1 і 4 граматычныя памылкі 7Работа раскрывае тэму і асноўную думку.Захоўваецца паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі, вытрымліваецца агульная сэнсавая цэласнасць у разгортванні асноўнай думкі, сэнсавая сувязь сказаў. Дапускаецца не больш за 3 недахопы ў змесце. Работа вызначаецца разнастайнасцю выкарыстаных моўных сродкаў, дакладнасцю словаўжывання, выразнасцю. Дапускаецца не больш за 3 маўленчыя недахопы, у тым ліку парушэнні логікі выкладу матэрыялу або стылявога адзінства тэксту. 0/4, 1/3, 2/1, 2/2, 3/0, 3/1 і 3 граматычныя памылкі 8Работа раскрывае тэму і асноўную думку. Захоўваецца паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі, вытрымліваецца сэнсавая цэласнасць у разгортванні асноўнай думкі, сэнсавая сувязь сказаў. Дапускаецца не больш за 2 недахопы ў змесце. Работа характарызуецца багаццем слоўніка, разнастайнасцювыкарыстаных моўных сродкаў, дакладнасцю словаўжывання, агульнай лагічнасцю, выразнасцю, стыль работы ў цэлым характарызуецца адзінствам выкарыстання моўных сродкаў. Дапускаецца не больш за 2 маўленчыя недахопы – парушэнні логікі выкладу матэрыялу або стылявога адзінства тэксту. 2/0, 1/1, 1/2, 0/2, 0/3 і 2 граматычныя памылкі або 3 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм)

9Работа цалкам раскрывае тэму і асноўную думку (наяўнасць тэматычнага адзінства). Захоўваецца паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі, вытрымліваецца сэнсавая цэласнасць у разгортванні асноўнай думкі, сэнсавая сувязь сказаў. Дапускаецца не больш за 1 недахоп у змесце. Работа характарызуецца багаццем слоўніка і разнастайнасцю выкарыстаных моўных сродкаў, лагічнасцю, дакладнасцю словаўжывання, выразнасцю, вызначаецца адзінствам выкарыстання моўных сродкаў. Дапускаецца не больш за 1 маўленчы недахоп. 1/0, 0/1 і 1 граматычная памылка, або 1–2 выпраўленні на месцы арфаграм (пунктаграм) 10Работа поўнасцю раскрывае тэму і асноўную думку (наяўнасць тэматычнага адзінства). Захоўваецца паслядоўнасць у развіцці асноўнай думкі, вытрымліваецца сэнсавая цэласнасць у разгортванні асноўнай думкі, сэнсавая сувязь сказаў. Недахопаў у змесце не дапускаецца. Работа характарызуецца багаццем слоўніка і разнастайнасцю выкарыстаных моўных сродкаў, дакладнасцю, лагічнасцю, дарэчнасцю, выразнасцю.Маўленчыя недахопы адсутнічаюць. 0/0, 1/0 (нягрубая), 0/1 (нягрубая), 1–2 выпраўленні не на месцы арфаграм (пунктаграм)

У І паўгоддзі ў V класе агульнаадукацыйных устаноў праводзяцца толькі навучальныя пераказы, якія ацэньваюцца па нормах для IV класа

Класіфікацыя памылак Тэкставыя (зместавыя) памылкі Маўленчыя памылкі Граматычныя памылкі Арфаграфічныя памылкі памылкі, якія паўтараюцца аднатыпныя грубыя нягрубыя Пунктуацыйныя памылкі Грубымі пунктуацыйнымі памылкамі Нягрубыя