Ақидапараст оқимларга қарши курашнинг долзарб йўналишлари.

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
Ақидапараст оқимларга қарши курашнинг долзарб йўналишлари.
Advertisements

Диний экстремизм, миссионерлик, оммавий маданият билан боғлиқ мафкуравий таҳдидларга қарши курашнинг долзарб йўналишлари.
Транксрипт:

Ақидапараст оқимларга қарши курашнинг долзарб йўналишлари

Диний экстремизм – жамият учун анъанавий бўлган диний қадриятлар ва ақидавий аҳкомларни рад этиш ва ўз ғояларини муросасизлик ва зўрлик билан тарғиб қилишдир. Диний экстремизм – жамият учун анъанавий бўлган диний қадриятлар ва ақидавий аҳкомларни рад этиш ва ўз ғояларини муросасизлик ва зўрлик билан тарғиб қилишдир.

Терроризм – муайян сиёсий мақсадларда, жамиятда беқарорлик келтириб чиқариш ва аҳолининг кенг қатламларида ваҳима ва қўрқув уйғотиш учун зўравонлик ишлатиш ёки зўравонлик ишлатиш билан қўрқитиш. Терроризм – муайян сиёсий мақсадларда, жамиятда беқарорлик келтириб чиқариш ва аҳолининг кенг қатламларида ваҳима ва қўрқув уйғотиш учун зўравонлик ишлатиш ёки зўравонлик ишлатиш билан қўрқитиш.

Ислом дунёсидаги дастлабки террорчилик ҳаракатини қўллаган жамоа сифатида 657 йили вужудга келган «хорижийлар» оқимини кўрсатиш мумкин. Ушбу гуруҳ «катта гуноҳ» (кабира) қилганлар имондан чиқади ва уларга қарши уруш (жиҳод) олиб бориш керак, деб эълон қилган ва ўзларига эргашмаган мусулмонларни қирғин қилишган. Ислом дунёсидаги дастлабки террорчилик ҳаракатини қўллаган жамоа сифатида 657 йили вужудга келган «хорижийлар» оқимини кўрсатиш мумкин. Ушбу гуруҳ «катта гуноҳ» (кабира) қилганлар имондан чиқади ва уларга қарши уруш (жиҳод) олиб бориш керак, деб эълон қилган ва ўзларига эргашмаган мусулмонларни қирғин қилишган.

Маълумотларга кўра, ҳозир дунёда 500 га яқин террорчи ташкилотлари мавжуд бўлиб, уларнинг 80 % ислом ниқоби остида фаолият юритади. Улар қаторига «ал-Қоида», «Мусулмон-биродарлар», «Ҳизбут-таҳрир», «ал-Жиҳод ал- Исломий», «ат-Такфир вал-Ҳижра» (Миср), «Абу Сайёф» (Филиппин), «Озод Ачех», «Лашкари жиҳод» (Индонезия), «Қуролли исломий ҳаракат» (Жазоир) кабиларни киритиш мумкин. Маълумотларга кўра, ҳозир дунёда 500 га яқин террорчи ташкилотлари мавжуд бўлиб, уларнинг 80 % ислом ниқоби остида фаолият юритади. Улар қаторига «ал-Қоида», «Мусулмон-биродарлар», «Ҳизбут-таҳрир», «ал-Жиҳод ал- Исломий», «ат-Такфир вал-Ҳижра» (Миср), «Абу Сайёф» (Филиппин), «Озод Ачех», «Лашкари жиҳод» (Индонезия), «Қуролли исломий ҳаракат» (Жазоир) кабиларни киритиш мумкин.

«ЖИҲОД» сўзи Жидду-жаҳд, яъни инсон ўз мақсадига эришиш йўлида бор имкониятларини ишга солиб, ҳаракат килиши маъносини англатади. «ЖИҲОД» сўзи Жидду-жаҳд, яъни инсон ўз мақсадига эришиш йўлида бор имкониятларини ишга солиб, ҳаракат килиши маъносини англатади. Дарсини ўзлаштириш учун барча имкониятларини ишга солиб ҳаракат килаётган ўсмир мужтахид талаба деб аталади. Бинобарин, уни илмий жиҳод килмокда деса бўлади. Дарсини ўзлаштириш учун барча имкониятларини ишга солиб ҳаракат килаётган ўсмир мужтахид талаба деб аталади. Бинобарин, уни илмий жиҳод килмокда деса бўлади.

Имом Бухорий ривоят килган ҳадисда айтилади: «Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайхи васалламнинг ҳузурларига у зотдан жиҳодга изн сўраб келди. Шунда у зот унга: «Сенинг ота- онанг борми?» дедилар. «Ҳа», деди. «Бас, икковлари(хизмати)да жиҳод қил!» дедилар». Имом Бухорий ривоят килган ҳадисда айтилади: «Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайхи васалламнинг ҳузурларига у зотдан жиҳодга изн сўраб келди. Шунда у зот унга: «Сенинг ота- онанг борми?» дедилар. «Ҳа», деди. «Бас, икковлари(хизмати)да жиҳод қил!» дедилар». Имом Термизий, Ибн Ҳиббон ва Дайламий ривоят қилган ҳадиси шарифда Расулуллоҳу соллаллоху алайхи васаллам: «Жиҳоднинг афзали Аллох таолонинг зотида ҳавои нафсингга қарши жиҳод қилмоғингдир», дейилган. Имом Термизий, Ибн Ҳиббон ва Дайламий ривоят қилган ҳадиси шарифда Расулуллоҳу соллаллоху алайхи васаллам: «Жиҳоднинг афзали Аллох таолонинг зотида ҳавои нафсингга қарши жиҳод қилмоғингдир», дейилган.

Жиҳодий жамоаларнинг мафкурасида «такфир», яъни «кофирга чиқариш» тамойили муҳим ўрин тутади. «Такфир» – мусулмонни имонсизликда айблаш демакдир. Жиҳодчилар уларга эргашмаган мусулмонларни «кофир», яъни динсиз деб асоссиз ҳукм чиқаради. Ҳадисда «Кимки мўмин кишини «кофирсан» деб ҳақоратласа, гўёки унинг қонини тўкканчалик гуноҳ қилган бўлади» дейилади. Яъни, ҳеч бир одамга мусулмон инсонни «кофир», деб ҳукм чиқариш ҳуқуқи берилмаган. Жиҳодий жамоаларнинг мафкурасида «такфир», яъни «кофирга чиқариш» тамойили муҳим ўрин тутади. «Такфир» – мусулмонни имонсизликда айблаш демакдир. Жиҳодчилар уларга эргашмаган мусулмонларни «кофир», яъни динсиз деб асоссиз ҳукм чиқаради. Ҳадисда «Кимки мўмин кишини «кофирсан» деб ҳақоратласа, гўёки унинг қонини тўкканчалик гуноҳ қилган бўлади» дейилади. Яъни, ҳеч бир одамга мусулмон инсонни «кофир», деб ҳукм чиқариш ҳуқуқи берилмаган йил июлида Оммон (Иордания) шаҳрида ислом дунёсининг етакчи уламолари томонидан қабул қилинган фатвода «тўрт сунний мазҳабга эътиқод қилувчиларнинг барчаси мусулмон ҳисобланади. Уларни имонсизликда айблаш, жонига, номусига ва мулкига қасд қилиш мумкин эмас», деб эълон қилинган йил июлида Оммон (Иордания) шаҳрида ислом дунёсининг етакчи уламолари томонидан қабул қилинган фатвода «тўрт сунний мазҳабга эътиқод қилувчиларнинг барчаси мусулмон ҳисобланади. Уларни имонсизликда айблаш, жонига, номусига ва мулкига қасд қилиш мумкин эмас», деб эълон қилинган.

Ҳижрат сўзи луғатда бирор нарсадан ажраш, шариатда эса, пайғамбаримизнинг Маккани тарк этиб, Мадинага боришга қиёсан ислом дини йўлида мусулмонларнинг яшаб турган ерларини ташлаб, бошқа юртларга кўчиб кетиши назарда тутилади. Ҳижрат сўзи луғатда бирор нарсадан ажраш, шариатда эса, пайғамбаримизнинг Маккани тарк этиб, Мадинага боришга қиёсан ислом дини йўлида мусулмонларнинг яшаб турган ерларини ташлаб, бошқа юртларга кўчиб кетиши назарда тутилади. Ҳозирда ислом дини ақидасини бузиб, аслида ғараз мақсадларни кўзлаётган кимсалар «хижрат килмаганлар кофир, кофир юртда яшамоқлик куфир» деган даъво билан диндошларимизни тўғри йўлдан оздиришга ҳаракат қилмоқдалар. Ҳозирда ислом дини ақидасини бузиб, аслида ғараз мақсадларни кўзлаётган кимсалар «хижрат килмаганлар кофир, кофир юртда яшамоқлик куфир» деган даъво билан диндошларимизни тўғри йўлдан оздиришга ҳаракат қилмоқдалар.

Минглаб масжидлар, мадраса ва исломий олийгоҳлар фаолият юритаётган, Қуръони Карим, ҳадислар ва динимизга оид юзлаб китоблар нашр этилаётган, мусулмонларимиз эмин-эркин ўз эътиқодларини бажариб келаётган мусулмонобод юртни куфрга чиқаришлик оғир гуноҳ бўлиб, бундай ишга қўл ураётганлар чуқур ғулувга кетган ва бошқаларни ҳам гуноҳларига шерик қилмоқчилар. Минглаб масжидлар, мадраса ва исломий олийгоҳлар фаолият юритаётган, Қуръони Карим, ҳадислар ва динимизга оид юзлаб китоблар нашр этилаётган, мусулмонларимиз эмин-эркин ўз эътиқодларини бажариб келаётган мусулмонобод юртни куфрга чиқаришлик оғир гуноҳ бўлиб, бундай ишга қўл ураётганлар чуқур ғулувга кетган ва бошқаларни ҳам гуноҳларига шерик қилмоқчилар. Аслида уларнинг мақсадлари ёшларимизни алдов билан қуролли тўқнашувлар бўлаётган мамлакатлардаги жангари лагерларига олиб бориш ва жангу-жадалга ташлаш. Ёшларимиз асло бундай сохта даъволарга учиб охиратини куйдирмаслиги, ота-онаси, оиласи ва юртига хиёнат қилмасликлари лозим. Аслида уларнинг мақсадлари ёшларимизни алдов билан қуролли тўқнашувлар бўлаётган мамлакатлардаги жангари лагерларига олиб бориш ва жангу-жадалга ташлаш. Ёшларимиз асло бундай сохта даъволарга учиб охиратини куйдирмаслиги, ота-онаси, оиласи ва юртига хиёнат қилмасликлари лозим.

Ислом таълимотида юрти ва миллатига хиёнат қилишлик, бегуноҳ одамларнинг қонини тўкиш оғир гуноҳ саналади. Ислом таълимотида юрти ва миллатига хиёнат қилишлик, бегуноҳ одамларнинг қонини тўкиш оғир гуноҳ саналади. Исломнинг муқаддас китоби бўлган Қуръоннинг «Бақара» сурасининг 205-оятида «Аллоҳ бузғунчилик-фасодни севмайди» дейилган. Исломнинг муқаддас китоби бўлган Қуръоннинг «Бақара» сурасининг 205-оятида «Аллоҳ бузғунчилик-фасодни севмайди» дейилган. Ҳадисда: Ватанни севмоқ иймондандир, дейилган. Ҳадисда: Ватанни севмоқ иймондандир, дейилган. «Нисо» сураси, 59-оятида «Эй мўминлар, Аллоҳга, пайғамбарига ва ўзларингиздан бўлган бошлиқларга итоат қилинглар», дейилган. «Нисо» сураси, 59-оятида «Эй мўминлар, Аллоҳга, пайғамбарига ва ўзларингиздан бўлган бошлиқларга итоат қилинглар», дейилган.

Жиҳод ғояларини тарғиб қилаётган ақидапарастлар ўз сафларига кириб қолган жангариларни тинч аҳоли ичида портлатишлар амалга ошириш, давлат ташкилотлари ва расмий диний ташкилот ходимларига суиқасд уюштириш орқали фуқаролар ичида ҳукуматга нисбатан ишончсизлик уйғотишга ҳаракат қилмоқдалар. Жиҳод ғояларини тарғиб қилаётган ақидапарастлар ўз сафларига кириб қолган жангариларни тинч аҳоли ичида портлатишлар амалга ошириш, давлат ташкилотлари ва расмий диний ташкилот ходимларига суиқасд уюштириш орқали фуқаролар ичида ҳукуматга нисбатан ишончсизлик уйғотишга ҳаракат қилмоқдалар. Масалан, Саудия Арабистони Подшоҳлигининг ҳуқуқни мухофаза қилувчи идоралари 2010 йилнинг 27 ноябрь куни Ал-Қойда ташкилоти билан алоқада бўлган 149 нафар шахсни қўлга олган. Давлат ва жамоат арбобларига суиқасд уюштириш ва нефтгаз коммуникацияларини портлатишни режалаштиришган террорчилардан кўп миқдорда қуро-яроқ ва пул мусодара қилинган. Масалан, Саудия Арабистони Подшоҳлигининг ҳуқуқни мухофаза қилувчи идоралари 2010 йилнинг 27 ноябрь куни Ал-Қойда ташкилоти билан алоқада бўлган 149 нафар шахсни қўлга олган. Давлат ва жамоат арбобларига суиқасд уюштириш ва нефтгаз коммуникацияларини портлатишни режалаштиришган террорчилардан кўп миқдорда қуро-яроқ ва пул мусодара қилинган.

САП Олий уламолар кенгаши терроризмни молиялаштириш исломга зид фаолият экани ҳақида фатво чиқарди. Фатвода терроризм жамиятга ва жамият мулкларига зиён етказишга, самолёт гаровга олишга ва биноларни портлатишга қаратилган хатти- ҳаракатлар деб баҳо берилди ҳамда ҳайрия маблағлар камбағалларга, шифохона ва мактаб қурилишига берилиши лозим деб таъкидланди. САП Олий уламолар кенгаши терроризмни молиялаштириш исломга зид фаолият экани ҳақида фатво чиқарди. Фатвода терроризм жамиятга ва жамият мулкларига зиён етказишга, самолёт гаровга олишга ва биноларни портлатишга қаратилган хатти- ҳаракатлар деб баҳо берилди ҳамда ҳайрия маблағлар камбағалларга, шифохона ва мактаб қурилишига берилиши лозим деб таъкидланди.

Афсуски, 2010 йилда Марказий Осиёда ҳам ақидапараст жангарилар томонидан қатор хунрезликлар амалга оширилди. Жумладан, 22 август куни Тожикистон Республикаси пойтахти Душанбедаги қамоқхонадан 25 нафар экстремистик гуруҳ аъзолари бир неча қоровулни ўлдириб қочиб кетган. 3 сентябрда Хўжанд шаҳрида террорчи- худкуш портловчи модда тўлдирилган автомашинани туман ички ишлар бўлими ёнида портлатиб юборди. 19 сентябрь куни Тожикистоннинг Гарм вилоятида террорчилар томонидан 25 нафар ҳарбий хизматчи ўлдирилди. 1 декабрда эса Хатлон вилояти Болжувон тумани Дўланамайдон қишлоғида бўлган отишмадан ҳуқуқни мухофаза қилувчи идораларнинг бир неча ходими халок бўлган. Афсуски, 2010 йилда Марказий Осиёда ҳам ақидапараст жангарилар томонидан қатор хунрезликлар амалга оширилди. Жумладан, 22 август куни Тожикистон Республикаси пойтахти Душанбедаги қамоқхонадан 25 нафар экстремистик гуруҳ аъзолари бир неча қоровулни ўлдириб қочиб кетган. 3 сентябрда Хўжанд шаҳрида террорчи- худкуш портловчи модда тўлдирилган автомашинани туман ички ишлар бўлими ёнида портлатиб юборди. 19 сентябрь куни Тожикистоннинг Гарм вилоятида террорчилар томонидан 25 нафар ҳарбий хизматчи ўлдирилди. 1 декабрда эса Хатлон вилояти Болжувон тумани Дўланамайдон қишлоғида бўлган отишмадан ҳуқуқни мухофаза қилувчи идораларнинг бир неча ходими халок бўлган.

2010 йилнинг ноябрь ойининг охирида Қозоғистоннинг пойтахти Астана шаҳрида 6 нафар Ҳизб ут-Таҳрир ташкилоти фаоли устидан суд бўлиб ўтди ва улар турли муддатларга озодликдан маҳрум этилди. Экстремистлар пойтахтдаги ҳукумат идоралари бинолари ёнида портлатишларни амалга оширишни режалаштирган йилнинг ноябрь ойининг охирида Қозоғистоннинг пойтахти Астана шаҳрида 6 нафар Ҳизб ут-Таҳрир ташкилоти фаоли устидан суд бўлиб ўтди ва улар турли муддатларга озодликдан маҳрум этилди. Экстремистлар пойтахтдаги ҳукумат идоралари бинолари ёнида портлатишларни амалга оширишни режалаштирган.

Қуръонда «Бирор жонни ўлдирмаган ёки фасод ишларни қилмаган инсонни ўлдирган одам худди ҳамма одамларни ўлдирган кабидир» (Моида, 32) дейилган. Қуръонда «Бирор жонни ўлдирмаган ёки фасод ишларни қилмаган инсонни ўлдирган одам худди ҳамма одамларни ўлдирган кабидир» (Моида, 32) дейилган. Бошқа оятда «Кимда ким бир мўминни ўлдирса, унинг жазоси жаҳанамда абадий қолишдир..» (Нисо, 93) дейилган. Бошқа оятда «Кимда ким бир мўминни ўлдирса, унинг жазоси жаҳанамда абадий қолишдир..» (Нисо, 93) дейилган. Ҳадиси-қудсийда «Эй бандаларим, бу дунёда зулм қилишни қўйинглар, шу сизларга охират азобидан енгилроқдир», деб кўрсатилган. Ҳадиси-қудсийда «Эй бандаларим, бу дунёда зулм қилишни қўйинглар, шу сизларга охират азобидан енгилроқдир», деб кўрсатилган.

Шаҳид - ислом динига кўра, Аллоҳнинг ризоси йўлида фидоийлик қилган, имони, эътиқоди, номусини, Ватан озодлигини ҳимоя қилиш йўлида ҳалок бўлган ва жаннатга киришлик шаҳодат (ваъда) қилинган киши, демакдир. Шаҳид - ислом динига кўра, Аллоҳнинг ризоси йўлида фидоийлик қилган, имони, эътиқоди, номусини, Ватан озодлигини ҳимоя қилиш йўлида ҳалок бўлган ва жаннатга киришлик шаҳодат (ваъда) қилинган киши, демакдир. Пайғамбаримиз, шунингдек, ички касалликлар хуружи ва вабо (ўлат) билан ўлган, сувда чўккан, девор босиб қолиш ва бошқа айрим сабаблар билан фожиали ўлим топган кишиларга ҳам шаҳидлик мақоми берилади, деб таъкидлаган. Пайғамбаримиз, шунингдек, ички касалликлар хуружи ва вабо (ўлат) билан ўлган, сувда чўккан, девор босиб қолиш ва бошқа айрим сабаблар билан фожиали ўлим топган кишиларга ҳам шаҳидлик мақоми берилади, деб таъкидлаган.

Ўз жонига қасд қилиш ва бошқа одамларнинг ҳаётига зомин бўлиш шаҳид амал ҳисобланмайди, аксинча, ислом асосларига кўра оғир гуноҳ бўлиб, унга жаноза буюрилмайди. Ўз жонига қасд қилиш ва бошқа одамларнинг ҳаётига зомин бўлиш шаҳид амал ҳисобланмайди, аксинча, ислом асосларига кўра оғир гуноҳ бўлиб, унга жаноза буюрилмайди. Қуръонда «Ўзларингизни ўлдирмангиз!...» (Нисо, 29) дейилган. Қуръонда «Ўзларингизни ўлдирмангиз!...» (Нисо, 29) дейилган. Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ (с.а.в.) шундай дейдилар: Аллоҳ таоло ҳадиси қудсийда марҳамат қилади: Бандам ўзини ўзи ўлдириб, Менинг унга берган умримга шукр қилмай, шошилди. Шунинг учун унга жаннатни абадий ҳаром қилдим. Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ (с.а.в.) шундай дейдилар: Аллоҳ таоло ҳадиси қудсийда марҳамат қилади: Бандам ўзини ўзи ўлдириб, Менинг унга берган умримга шукр қилмай, шошилди. Шунинг учун унга жаннатни абадий ҳаром қилдим.

Афғонистонда 2005 йилдан буён ҳар йили 140 га яқин террорчилик ҳаракатлари ўз-ўзини портлатиш усули билан амалга оширилмоқда. Афғонистонда 2005 йилдан буён ҳар йили 140 га яқин террорчилик ҳаракатлари ўз-ўзини портлатиш усули билан амалга оширилмоқда. Ироқда бундай террорчилик амалиёти 2005-йилда 478 марта, 2007-йилда 478 марта, 2003 йилдан буён 1700 марта амалга оширилган. Ироқда бундай террорчилик амалиёти 2005-йилда 478 марта, 2007-йилда 478 марта, 2003 йилдан буён 1700 марта амалга оширилган.

2010 йил 29 март куни 2 нафар террорчи аёл Москва метроси ичида ўзини портлатиб юборишлари оқибатида 40 киши халок бўлди, 90 дан зиёди ярадор бўлди йил 29 март куни 2 нафар террорчи аёл Москва метроси ичида ўзини портлатиб юборишлари оқибатида 40 киши халок бўлди, 90 дан зиёди ярадор бўлди.

«Ал-Қоида» («Асос») трансмиллий диний- сиёсий гуруҳининг дастлабки структуралари 1988 йили Усама бин Лоден раҳбарлигида Покистоннинг қўшни Афғонистон билан чегарадош ҳудудида очилган Мактаби Хидомат ташкилотига келган жангарилар асосида вужудга келган. Ғарб ва АҚШнинг глобал етакчилигига қарши кураш, исломнинг фундаментал асосларига қайтиш ва ягона исломий халифат қуришдек мақсадлар дастурига монанд равишда 1992 йилда Ҳартум (Судан)да қайта шакллантирилган. «Ал-Қоида» («Асос») трансмиллий диний- сиёсий гуруҳининг дастлабки структуралари 1988 йили Усама бин Лоден раҳбарлигида Покистоннинг қўшни Афғонистон билан чегарадош ҳудудида очилган Мактаби Хидомат ташкилотига келган жангарилар асосида вужудга келган. Ғарб ва АҚШнинг глобал етакчилигига қарши кураш, исломнинг фундаментал асосларига қайтиш ва ягона исломий халифат қуришдек мақсадлар дастурига монанд равишда 1992 йилда Ҳартум (Судан)да қайта шакллантирилган.

Қурқитиш ва жангарилик ғояларни тарқатиш террорчиларнинг ишлатаётган усулидир Қурқитиш ва жангарилик ғояларни тарқатиш террорчиларнинг ишлатаётган усулидир

Ал-Қоида Ироқда ўзини портлатиш усули билан террорчилик амалиёти ўтказишда фойдаланиш учун ёш гўдаклардан иборат «Туйур ал-жанна» («Жаннат қушлари») ва аёллардан ташкил топган «Харим ал-Қоида» («Ал- Қоида аёллари») гуруҳлар тузган. Ал-Қоида Ироқда ўзини портлатиш усули билан террорчилик амалиёти ўтказишда фойдаланиш учун ёш гўдаклардан иборат «Туйур ал-жанна» («Жаннат қушлари») ва аёллардан ташкил топган «Харим ал-Қоида» («Ал- Қоида аёллари») гуруҳлар тузган йилнинг апрель ойида Ироқнинг Боғдод ва Фаллудж шаҳарларида полиция 13 ва 10 ёшли гўдакларни ўзларини портлатишга ҳаракат қилаётган вақтда қўлга олган йилнинг апрель ойида Ироқнинг Боғдод ва Фаллудж шаҳарларида полиция 13 ва 10 ёшли гўдакларни ўзларини портлатишга ҳаракат қилаётган вақтда қўлга олган.

Толибон ҳаракати 1990 йилларда Покистонда вужудга келган ҳарбий- сиёсий ташкилот. Бош мақсади - Афғонистон ва Покистонда уруш йўли билан ислом халифалигини тиклаш. Ҳаракатнинг асосий қисмини пуштун миллатига мансуб одамлар ташкил этиб, уларни Муҳаммад Омар етакчилигидаги Раҳбарлик кенгаши («Кветта кенгаши») бошқаради. Толибон ҳаракати 1990 йилларда Покистонда вужудга келган ҳарбий- сиёсий ташкилот. Бош мақсади - Афғонистон ва Покистонда уруш йўли билан ислом халифалигини тиклаш. Ҳаракатнинг асосий қисмини пуштун миллатига мансуб одамлар ташкил этиб, уларни Муҳаммад Омар етакчилигидаги Раҳбарлик кенгаши («Кветта кенгаши») бошқаради.

Толибонлар Афғонистон ва Покистонга аҳолисига кулфат келтирмоқда. Толибонлар Афғонистон ва Покистонга аҳолисига кулфат келтирмоқда.

Сўнгги йилларда дин ниқобидаги террорчиларнинг қўпорувчилик ҳаракатларига кўпроқ тинч аҳоли нишон бўлмоқда. Хусусан, 2009 йили Покистонда 2009 йили террорчилик ҳаракатлари оқибатида киши ҳаётдан кўз юмган. Афғонистонда бу кўрсаткич 2 000, Ироқда эса ни ташкил этади. Сўнгги йилларда дин ниқобидаги террорчиларнинг қўпорувчилик ҳаракатларига кўпроқ тинч аҳоли нишон бўлмоқда. Хусусан, 2009 йили Покистонда 2009 йили террорчилик ҳаракатлари оқибатида киши ҳаётдан кўз юмган. Афғонистонда бу кўрсаткич 2 000, Ироқда эса ни ташкил этади. Толибонлар Афғонистонда 2009 йили 225 оқсоқол, ўқитувчи, шифокорларни ўлдирган. Толибонлар Афғонистонда 2009 йили 225 оқсоқол, ўқитувчи, шифокорларни ўлдирган.

2010 йил 5 апрель куни Покистоннинг Пешовар шаҳрида толибончилар 45 кишининг умрига зомин бўлди йил 5 апрель куни Покистоннинг Пешовар шаҳрида толибончилар 45 кишининг умрига зомин бўлди.

2010 йил 18 май куни Афғонистоннинг пойтахти Қобул шаҳрида амалга оширилган портлатиш оқибатида 40 киши халок бўлди йил 18 май куни Афғонистоннинг пойтахти Қобул шаҳрида амалга оширилган портлатиш оқибатида 40 киши халок бўлди.

Мусулмон мамлакатларида жангари гуруҳлар томонидан маъсум гўдакларнинг қони тўкилмоқда Мусулмон мамлакатларида жангари гуруҳлар томонидан маъсум гўдакларнинг қони тўкилмоқда

Ислом динида аёлларнинг ўрни мўътабар қилинган. Ҳадисда Жаннат оналарнинг оёғи остида дейилади. Ислом динида аёлларнинг ўрни мўътабар қилинган. Ҳадисда Жаннат оналарнинг оёғи остида дейилади. Экстремистик оқим вакиллари ўз мақсадлари йўлида аёлларни ҳаёти, фарзандлари ва келажаги билан ҳисоблашмай, уларни қурбон қилишмоқда. Экстремистик оқим вакиллари ўз мақсадлари йўлида аёлларни ҳаёти, фарзандлари ва келажаги билан ҳисоблашмай, уларни қурбон қилишмоқда.

Ўз-ўзини портлатиш усули билан террорчилик амалга оширишга аёллар жалб қилинмоқда

Ақидапарастлар ёшларни ўқишига қарши бўлиб, турли усуллар билан уларни билим олишига йўл қўймасликка ҳаракат қилмоқда. Ақидапарастлар ёшларни ўқишига қарши бўлиб, турли усуллар билан уларни билим олишига йўл қўймасликка ҳаракат қилмоқда.

2008 йил 12 ноябрь куни Қандоҳорда толибонлар дарсга бораётгани учун 15 нафар ўқувчи ва ўқитувчи устига кислота сепди йил 12 ноябрь куни Қандоҳорда толибонлар дарсга бораётгани учун 15 нафар ўқувчи ва ўқитувчи устига кислота сепди.

2008 йил декабрь ойида террорчи ўзини портлатиши оқибатида 14 нафар ўқувчи гўдаклар нобуд бўлди йил декабрь ойида террорчи ўзини портлатиши оқибатида 14 нафар ўқувчи гўдаклар нобуд бўлди.

2009 йилнинг 7 декабр куни Ал-Койда ташкилоти террорчилари Ироқнинг Боғдод шаҳрида мактаб ёнида бомба портлатиши оқибатида 12 нафар одам, шу жумладан, 6 нафар 6-12 ёшли гўдак халок бўлди йилнинг 7 декабр куни Ал-Койда ташкилоти террорчилари Ироқнинг Боғдод шаҳрида мактаб ёнида бомба портлатиши оқибатида 12 нафар одам, шу жумладан, 6 нафар 6-12 ёшли гўдак халок бўлди.

Толибонлар Покистоннинг Сват водийсининг ўзида 200 дан зиёд мактабни ёқиб юборишди. Толибонлар Покистоннинг Сват водийсининг ўзида 200 дан зиёд мактабни ёқиб юборишди.

2010 йилнинг март-май ойларининг ўзида Афғонистонда толибонлар 5 та мактабда ўнлаб ўқувчи ва ўқитувчиларга заҳарловчи газ билан ҳужум уюштирди йилнинг март-май ойларининг ўзида Афғонистонда толибонлар 5 та мактабда ўнлаб ўқувчи ва ўқитувчиларга заҳарловчи газ билан ҳужум уюштирди.

Покистонда толибонларнинг таҳдиди оқибатида кинотеатр, театр ва бошқа маданий масканлар фаолияти тўхтаган. Толибонлар интернет марказларининг фаолияти, мобил телефонлардан фойдаланиш, спорт билан шуғулланишни таъқиқланган.

Толибонларнинг «Лахейя» номли Ҳарбий низомининг 25-бандида ўқитувчиларни дарс бермаслик ҳақида огоҳлантириш, агар у болаларни ўқитишни давом эттирса, калтаклаш ва ўлдириш лозимлиги ҳақида кўрсатма берилган. Толибонларнинг «Лахейя» номли Ҳарбий низомининг 25-бандида ўқитувчиларни дарс бермаслик ҳақида огоҳлантириш, агар у болаларни ўқитишни давом эттирса, калтаклаш ва ўлдириш лозимлиги ҳақида кўрсатма берилган йилнинг май ойида Афғонистонда толибонлар 24 нафар ўқитувчини ўғирлаб кетди. Ҳозир улардан 11 таси жангарилар томонидан ўлдирилди йилнинг май ойида Афғонистонда толибонлар 24 нафар ўқитувчини ўғирлаб кетди. Ҳозир улардан 11 таси жангарилар томонидан ўлдирилди.

Террорчилар ёш гўдаклардан тирик бомба сифатида фойдаланмоқда. Террорчилар ёш гўдаклардан тирик бомба сифатида фойдаланмоқда.

2007 йилнинг май ойида Афғонистонинг Ғозний вилояти Андор туманида истиқомат қилувчи 6 ёшлик Жума Гул исмли гўдакни террорчилар алдов йўли билан портлатиб юбормоқчи бўлган йилнинг май ойида Афғонистонинг Ғозний вилояти Андор туманида истиқомат қилувчи 6 ёшлик Жума Гул исмли гўдакни террорчилар алдов йўли билан портлатиб юбормоқчи бўлган.

Ақидапарастлар гўдакларни баъзи хорижий мамлакатларда жойлашган террористик марказларга олиб чиқиб кетиб, ота-онасини, Ватанини тан олмайдиган манқуртларга айлантиришга интилмоқда.

Бу болаларнинг онги мутаасиб ғоялар билан заҳарланиб, қурол отиш, одам ўлдириш ўргатилмоқда Бу болаларнинг онги мутаасиб ғоялар билан заҳарланиб, қурол отиш, одам ўлдириш ўргатилмоқда

Афғонистоннинг Фароҳ вилоятида толибонлар террорчиларни танқид қилган имомни ўлдиришди. Афғонистоннинг Фароҳ вилоятида толибонлар террорчиларни танқид қилган имомни ўлдиришди.

Афғонистон – дунёдаги энг йирик гиёҳванд модда тарқалиш манбаига айланди. Афғонистон – дунёдаги энг йирик гиёҳванд модда тарқалиш манбаига айланди.

Афғонистонда йилига 200 минг гектарга яқин майдонга кўкнори экилиб, 800 тоннага героин бутун дунёга тарқатилмоқда. Афғонистонда йилига 200 минг гектарга яқин майдонга кўкнори экилиб, 800 тоннага героин бутун дунёга тарқатилмоқда.

Сомали террористик таҳдид манбаларидан бирига айланди Сомали террористик таҳдид манбаларидан бирига айланди

Марказий Осиё минтақасида ҳозирги кунда фаолияти кузатилаётган диний экстремистик гуруҳлар қаторига «Туркистон ислом ҳаракати», «Ҳизбут таҳрир», «Акромийлар», «Нурчилар» ва «Таблиғчилар» киради. Марказий Осиё минтақасида ҳозирги кунда фаолияти кузатилаётган диний экстремистик гуруҳлар қаторига «Туркистон ислом ҳаракати», «Ҳизбут таҳрир», «Акромийлар», «Нурчилар» ва «Таблиғчилар» киради.

Диний-экстремистик гуруҳларнинг бош мақсади - «халифалик» ёки «ислом амирлиги» давлати тузиш шиори остида сиёсий ҳокимиятни эгаллашдир. Ушбу мақсад йўлида: Диний-экстремистик гуруҳларнинг бош мақсади - «халифалик» ёки «ислом амирлиги» давлати тузиш шиори остида сиёсий ҳокимиятни эгаллашдир. Ушбу мақсад йўлида: аҳолига ҳанафийлик мазхабига зид мутаассиб ғояларни сингдириш аҳолига ҳанафийлик мазхабига зид мутаассиб ғояларни сингдириш ижтимоий-сиёсий вазиятни беқарорлаштириш, ҳукуматга тайзиқ ўтказиш, аҳоли ичида қўрқув, парокандалик ҳамда давлатга нисбатан ишончсизлик уйғотиш ижтимоий-сиёсий вазиятни беқарорлаштириш, ҳукуматга тайзиқ ўтказиш, аҳоли ичида қўрқув, парокандалик ҳамда давлатга нисбатан ишончсизлик уйғотиш республика раҳбарияти томонидан диний соҳада олиб борилаётган сиёсатни обрўсизлантириш каби оралиқ мақсадларга бўйсиндирилган фаолият олиб борилади. республика раҳбарияти томонидан диний соҳада олиб борилаётган сиёсатни обрўсизлантириш каби оралиқ мақсадларга бўйсиндирилган фаолият олиб борилади.

Диний экстремистик ташкилотларнинг асосий фаолият услублари: Диний экстремистик ташкилотларнинг асосий фаолият услублари: экстремистик руҳдаги адабиёт, видео ва аудио тасмаларни тарқатиш экстремистик руҳдаги адабиёт, видео ва аудио тасмаларни тарқатиш хуфия гуруҳлар тузиш ва фаолиятини йқлга қўйиш хуфия гуруҳлар тузиш ва фаолиятини йқлга қўйиш яширин диний «ҳужраларда» ўқиётганларга мутаассиб тушунчаларни сингдириш яширин диний «ҳужраларда» ўқиётганларга мутаассиб тушунчаларни сингдириш ижтимоий-сиёсий ҳолатни кескин қоралаш, давлат ва диний идора вакилларини обрўсизлантириш ижтимоий-сиёсий ҳолатни кескин қоралаш, давлат ва диний идора вакилларини обрўсизлантириш террорчилик ҳаракатлари ўтказиш террорчилик ҳаракатлари ўтказиш

«Туркистон ислом ҳаракати» гуруҳи 1996 йили ташкил топган. Унинг таркибига йили фаолиятига барҳам берилган қатор диний- экстремистик гуруҳларнинг фаоллари кирган. Гуруҳнинг ҳаракат дастури қурол кучи билан Марказий Осиёда «Буюк Ислом халифалигини» вужудга келтиришни назарда тутади. «Туркистон ислом ҳаракати» гуруҳи 1996 йили ташкил топган. Унинг таркибига йили фаолиятига барҳам берилган қатор диний- экстремистик гуруҳларнинг фаоллари кирган. Гуруҳнинг ҳаракат дастури қурол кучи билан Марказий Осиёда «Буюк Ислом халифалигини» вужудга келтиришни назарда тутади. ТИҲ Ўзбекистондаги ички сиёсий вазиятни ишдан чиқариш учун восита сифатида террорчилик ҳаракатларидан фойдаланади. ТИҲ Ўзбекистондаги ички сиёсий вазиятни ишдан чиқариш учун восита сифатида террорчилик ҳаракатларидан фойдаланади. Мазкур гуруҳ ал-Қоида ва Толибон ҳаракати каби террорчи ташкилотлар билан яқин алоқага эга. Мазкур гуруҳ ал-Қоида ва Толибон ҳаракати каби террорчи ташкилотлар билан яқин алоқага эга.

Террорчиларнинг жиноятлари

«Ҳизб ат-таҳрир ал-исломий» (Ислом озодлик партияси). Ташкилотга 1952 йилда Тақийиддин Набаҳоний томонидан асос солинган. «Ҳизб ат-таҳрир ал-исломий» (Ислом озодлик партияси). Ташкилотга 1952 йилда Тақийиддин Набаҳоний томонидан асос солинган. Даставвал Фаластинни яҳудийлардан озод қилишни мақсад қилган Набаҳоний, кейинчалик мусулмон давлатларини бирлаштирувчи халифалик давлатини қуришни партиянинг стратегияси деб эълон қилди. Даставвал Фаластинни яҳудийлардан озод қилишни мақсад қилган Набаҳоний, кейинчалик мусулмон давлатларини бирлаштирувчи халифалик давлатини қуришни партиянинг стратегияси деб эълон қилди. Хизбут таҳрир мафкурасида дунёвий давлат тамойиллари қораланган, демократия, конституция, сайлов каби сиёсий институтлар инкор қилинган ҳолда, турли мамлакатларда радикал ислом ғояларини тарғиб қилиш, давлат тўнтариши орқали ҳокимиятни қўлга киритиш ҳамда халифаликка асосланган тузумни ўрнатиш асосий мақсад сифатида илгари сурилади. Хизбут таҳрир мафкурасида дунёвий давлат тамойиллари қораланган, демократия, конституция, сайлов каби сиёсий институтлар инкор қилинган ҳолда, турли мамлакатларда радикал ислом ғояларини тарғиб қилиш, давлат тўнтариши орқали ҳокимиятни қўлга киритиш ҳамда халифаликка асосланган тузумни ўрнатиш асосий мақсад сифатида илгари сурилади.

ХТга аъзо бўлаётган номзод ҳар қандай шароитда ҳам ҳизб фаолияти ҳақидаги маълумотни сир сақлаш, фирқа манфаатлари йўлида ота-онаси ва яқинларидан воз кечиши ҳақида қасам ичади. Гуруҳнинг оддий аъзолари ташкилот ғазнасига ўз даромади ҳисобидан 5–20 фоиз миқдорида бадал (таборроъ) тўлашга мажбур қилинади. ХТга аъзо бўлаётган номзод ҳар қандай шароитда ҳам ҳизб фаолияти ҳақидаги маълумотни сир сақлаш, фирқа манфаатлари йўлида ота-онаси ва яқинларидан воз кечиши ҳақида қасам ичади. Гуруҳнинг оддий аъзолари ташкилот ғазнасига ўз даромади ҳисобидан 5–20 фоиз миқдорида бадал (таборроъ) тўлашга мажбур қилинади. Ташкилотнинг «Ал-ваъй» (онг) номли ойлик журналининг 2001 йил июнида чоп этилган 170-сонида бегуноҳ одамларнинг ўлимига сабаб бўлаётган террорчиларнинг шаҳидлар қаторига киритилгани, гўдаклар, аёллар ва қарияларни ўлдиришга «фатво» берилган. Ташкилотнинг «Ал-ваъй» (онг) номли ойлик журналининг 2001 йил июнида чоп этилган 170-сонида бегуноҳ одамларнинг ўлимига сабаб бўлаётган террорчиларнинг шаҳидлар қаторига киритилгани, гўдаклар, аёллар ва қарияларни ўлдиришга «фатво» берилган.

Умар Шариф - «Ҳизбут таҳрир» ташкилотининг Буюк Британиядаги бўлинмасининг вакили, 2003 йил апрель ойида Тель-Авив шаҳридаги кафелардан бирида ўзини- ўзи портлатиб юборган «Ҳизбут таҳрир» ташкилотининг мутаассиб ғояларини тарғиб қилувчи журнали

«Ҳизбут таҳрир» ташкилотининг ўз-ўзини портлатиш билан амалга ошириладиган террорчилик амалиётини исломга зид ҳолда ёқлаб чиқиши «Ҳизбут таҳрир» ташкилотининг ўз-ўзини портлатиш билан амалга ошириладиган террорчилик амалиётини исломга зид ҳолда ёқлаб чиқиши

Ҳизбут таҳрир ташкилотини яширин тарқатаётган адабиёт нусхалари

Ҳизбут таҳрир нинг сохта даъволари:Ҳизбут таҳрир нинг сохта даъволари: «халифалик давом этиши фарзларнинг гултожиси, бошқа фарзлар усиз амалга ошмайди» «уч кундан ортиқ мусулмонларнинг халифасиз яшашлари ҳаром», деб даъво қилиб, миллиарддан зиёд мусулмонларнинг намозлари, рўзалари, берган закотлари ва машаққат билан амалга оширган ҳаж амалларини беҳудага чиқариши «халифалик давом этиши фарзларнинг гултожиси, бошқа фарзлар усиз амалга ошмайди» «уч кундан ортиқ мусулмонларнинг халифасиз яшашлари ҳаром», деб даъво қилиб, миллиарддан зиёд мусулмонларнинг намозлари, рўзалари, берган закотлари ва машаққат билан амалга оширган ҳаж амалларини беҳудага чиқариши Пайғамбар (а.с.)дан ривоят қилинган «оҳод» ҳадисларни инкор қилиши,«умматни ахлоқ билан тарбиялаб бўлмайди» (Т.Набхоний «Такаттул ал-хизбий»), «фазодаги ва иккала (Шимолий ва Жанубий) қутбдаги мусулмонлардан намоз ва рўза соқит бўлади», «номаҳрам аёл билан қўл бериб сўрашиш, яланғоч суратга қараш мубоҳ» («Ҳизбут таҳрир» ташкилотининг«Ал-Ваъй» журнали, 1970 йил 29-майдаги сони) каби ақидавий даъволари Пайғамбар (а.с.)дан ривоят қилинган «оҳод» ҳадисларни инкор қилиши,«умматни ахлоқ билан тарбиялаб бўлмайди» (Т.Набхоний «Такаттул ал-хизбий»), «фазодаги ва иккала (Шимолий ва Жанубий) қутбдаги мусулмонлардан намоз ва рўза соқит бўлади», «номаҳрам аёл билан қўл бериб сўрашиш, яланғоч суратга қараш мубоҳ» («Ҳизбут таҳрир» ташкилотининг«Ал-Ваъй» журнали, 1970 йил 29-майдаги сони) каби ақидавий даъволари Қуръонда «Албатта сиз улуғ Хулқ устидадирсиз» дейилган, Муҳаммад (с.а.в.)нинг «Мен улуғ аҳлоқларни тўлиқ амалга оширмоқ учун юборилдим», деган ҳадислари умматни тарбиялашда аҳлоқнинг ўрнини белгилаб беради. Қуръонда «Албатта сиз улуғ Хулқ устидадирсиз» дейилган, Муҳаммад (с.а.в.)нинг «Мен улуғ аҳлоқларни тўлиқ амалга оширмоқ учун юборилдим», деган ҳадислари умматни тарбиялашда аҳлоқнинг ўрнини белгилаб беради. «Оҳод» ҳадисларга, демакки, қабр азоби, масиҳ Дажжолнинг чиқишига эътиқод қилмай уни инкор этувчилар куфр йўлига кириб қолишини ҳанафийлик мазҳаби асосчиси имом Аъзам – Абу Ҳанифа (р.а.) ўзларининг «ал-Фиқҳул акбар» асарида баён қилган. «Оҳод» ҳадисларга, демакки, қабр азоби, масиҳ Дажжолнинг чиқишига эътиқод қилмай уни инкор этувчилар куфр йўлига кириб қолишини ҳанафийлик мазҳаби асосчиси имом Аъзам – Абу Ҳанифа (р.а.) ўзларининг «ал-Фиқҳул акбар» асарида баён қилган.

Салафийлик (арабча- аждодлар) ислом тарихининг турли даврларида ижтимоий ҳаётни дастлабки мусулмонлар (ас-салаф ас-солиҳ) турмуш тарзига монанд равишда ўзгартиришга даъват қилувчи ислом уламоларининг умумий номланиши ҳисобланади. Салафийлик (арабча- аждодлар) ислом тарихининг турли даврларида ижтимоий ҳаётни дастлабки мусулмонлар (ас-салаф ас-солиҳ) турмуш тарзига монанд равишда ўзгартиришга даъват қилувчи ислом уламоларининг умумий номланиши ҳисобланади. Дастлабки салафийлар Аҳмад ибн Ханбалнинг диний- фалсафий мактаби тарафдорлари бўлган. Салафийликнинг асосчиларидан бири Аҳмад ибн Таймия ҳисобланади. У гўёки асрлар давомида исломга турли бидъатлар кириб қолганини иддао қилиб, жамият ва мусулмонларнинг кундалик турмуш тарзини Қуръон ва суннага асосланган ҳолда қатъий тартибга солиш зарурлиги ҳақидаги ғояни илгари сурди. Ўз фатволаридан бирида у давлатни шариат асосида бошқармаётган ҳукмдорга жиҳод эълон қилиш мумкинлигини ёқлаб чиққан эди. Дастлабки салафийлар Аҳмад ибн Ханбалнинг диний- фалсафий мактаби тарафдорлари бўлган. Салафийликнинг асосчиларидан бири Аҳмад ибн Таймия ҳисобланади. У гўёки асрлар давомида исломга турли бидъатлар кириб қолганини иддао қилиб, жамият ва мусулмонларнинг кундалик турмуш тарзини Қуръон ва суннага асосланган ҳолда қатъий тартибга солиш зарурлиги ҳақидаги ғояни илгари сурди. Ўз фатволаридан бирида у давлатни шариат асосида бошқармаётган ҳукмдорга жиҳод эълон қилиш мумкинлигини ёқлаб чиққан эди.

Салафийлар ислом жамият қурилиши ва давлатчиликнинг асоси бўлиши керак, деб ҳисоблаган ҳолда ҳокимият тепасига ҳақиқий мусулмонларни чиқариш учун фаол ҳаракат қилишни ташвиқ қилади. Бу йўлда салафийликнинг замонавий етакчилари: Салафийлар ислом жамият қурилиши ва давлатчиликнинг асоси бўлиши керак, деб ҳисоблаган ҳолда ҳокимият тепасига ҳақиқий мусулмонларни чиқариш учун фаол ҳаракат қилишни ташвиқ қилади. Бу йўлда салафийликнинг замонавий етакчилари: одамлар онги, тафаккури ва турмуш тарзидан миллий қадрият ва урф- одатларни сиқиб чиқариш; одамлар онги, тафаккури ва турмуш тарзидан миллий қадрият ва урф- одатларни сиқиб чиқариш; шариат аҳкомларига кўр-кўрона амал қилинишини таъминлаш, амал қилмаганларга нисбатан қаттиқ жазо қўллаш; шариат аҳкомларига кўр-кўрона амал қилинишини таъминлаш, амал қилмаганларга нисбатан қаттиқ жазо қўллаш; муқаддас жойларни зиёрат қилишни тақиқлаш; муқаддас жойларни зиёрат қилишни тақиқлаш; давлат қонунларини Қуръон ва сунна талаблари асосида ўзгартиришдек мақсадларни кўзлаб ҳаракат қилмоқдалар. давлат қонунларини Қуръон ва сунна талаблари асосида ўзгартиришдек мақсадларни кўзлаб ҳаракат қилмоқдалар.

«Акромийлар» асосчиси –Акром Йўлдошев «жиҳодчилар»нинг ғоявий раҳнамоси Абдували Мирзаев шогирдларидан бўлиб, 1990-йилларда «Ҳизбут таҳрир»нинг маҳаллий раҳбаридан сабоқ олган. «Акромийлар» асосчиси –Акром Йўлдошев «жиҳодчилар»нинг ғоявий раҳнамоси Абдували Мирзаев шогирдларидан бўлиб, 1990-йилларда «Ҳизбут таҳрир»нинг маҳаллий раҳбаридан сабоқ олган. «Акромийлар»нинг асл ғояси – исломий бошқарув шаклидаги давлатни барпо этиш ҳисобланиб, бунинг учун босқичма-босқич ҳаракат қилиш, аввал Фарғона водийсида халифалик тузуми барпо этиш ва кейинчалик уни минтақанинг бошқа ҳудудларига ёйиш мақсад қилинган. «Акромийлар»нинг асл ғояси – исломий бошқарув шаклидаги давлатни барпо этиш ҳисобланиб, бунинг учун босқичма-босқич ҳаракат қилиш, аввал Фарғона водийсида халифалик тузуми барпо этиш ва кейинчалик уни минтақанинг бошқа ҳудудларига ёйиш мақсад қилинган.

«Акромийлар» 2005 йилнинг май ойида Андижон шаҳрида террорчилик ҳаракатларини амалга оширди

«Нурчилар» – Туркияда вужудга келган диний-миллий ҳаракат бўлиб, асосчиси диний уламо Саид Нурсий ( ) ҳисобланади. «Нурчилар» ҳаракати 1945 йилдан ташкилот сифатида шаклланган бўлиб, унинг мафкурасини Саид Нурсийнинг (тахаллуси «Бадиуззамон» - замон байроғи) «Рисолаи-нур» умумий номи билан тўпланган диний-маънавий мазмундаги асарлари ва Қуръоннинг баъзи оятларига бағишланган тафсирлари ташкил этади. «Нурчилар» – Туркияда вужудга келган диний-миллий ҳаракат бўлиб, асосчиси диний уламо Саид Нурсий ( ) ҳисобланади. «Нурчилар» ҳаракати 1945 йилдан ташкилот сифатида шаклланган бўлиб, унинг мафкурасини Саид Нурсийнинг (тахаллуси «Бадиуззамон» - замон байроғи) «Рисолаи-нур» умумий номи билан тўпланган диний-маънавий мазмундаги асарлари ва Қуръоннинг баъзи оятларига бағишланган тафсирлари ташкил этади.

«Нурчилар» ташкилоти тарқатаётган адабиётлар

«Нурчилар»нинг асосий концепциялари: «Нурчилар»нинг асосий концепциялари: Ислом давлат дини деб эълон қилиниши ҳамда Қуръон Конституциянинг асоси бўлиши керак Ислом давлат дини деб эълон қилиниши ҳамда Қуръон Конституциянинг асоси бўлиши керак Дунёвий ҳукумат фақат ижро ва муҳофаза функциясига билан чегараланши лозим Дунёвий ҳукумат фақат ижро ва муҳофаза функциясига билан чегараланши лозим Ҳукуматниннг фаолиятини махсус диний уламолар кенгаши назорат қилиши лозим Ҳукуматниннг фаолиятини махсус диний уламолар кенгаши назорат қилиши лозим Давлат мусулмон дунёсининг таркибий қисмига айланиши ва христиан дунёси билан алоқаларини қатъий чегаралаши шарт. Давлат мусулмон дунёсининг таркибий қисмига айланиши ва христиан дунёси билан алоқаларини қатъий чегаралаши шарт.

Ташкилотнинг стратегияси узоқ даврга мўлжалланган бўлиб, аста-секинлик билан ёшларни исломийлаштириш ва пантуркизм ғояларини сингдириш, ўз вакилларини раҳбар лавозимларга ўтказишни таъминлаш орқали «Нурчилар» жамоасига мойил шахсларни ҳокимият тепасига чиқаришга асосланган. Норасмий диний ўқишни ташкил этиш учун хуфия хонадонлар сотиб олинган. Ташкилотнинг стратегияси узоқ даврга мўлжалланган бўлиб, аста-секинлик билан ёшларни исломийлаштириш ва пантуркизм ғояларини сингдириш, ўз вакилларини раҳбар лавозимларга ўтказишни таъминлаш орқали «Нурчилар» жамоасига мойил шахсларни ҳокимият тепасига чиқаришга асосланган. Норасмий диний ўқишни ташкил этиш учун хуфия хонадонлар сотиб олинган.

«Таблиғчилар» салафий ислом мафкурасини ташвиқот қилиш ва унинг тарафдорларини кўпайтириш орқали исломнинг таъсирини бутун дунёга ёйишни мақсад қилади. Маркази Бангладешнинг пойтахти Дакка шаҳридаги «Кокраил» масжидида жойлашган. Йирик филиаллари Покистон, Ҳиндистон, Миср, Саудия Арабистони, Бирлашган Араб Амирликлари каби мамлакатларга жойлашган. «Таблиғчилар» ҳар йили 40 кун мобайнида уйма-уй юриб ташвиқот ишларини амалга оширади. «Таблиғчилар» салафий ислом мафкурасини ташвиқот қилиш ва унинг тарафдорларини кўпайтириш орқали исломнинг таъсирини бутун дунёга ёйишни мақсад қилади. Маркази Бангладешнинг пойтахти Дакка шаҳридаги «Кокраил» масжидида жойлашган. Йирик филиаллари Покистон, Ҳиндистон, Миср, Саудия Арабистони, Бирлашган Араб Амирликлари каби мамлакатларга жойлашган. «Таблиғчилар» ҳар йили 40 кун мобайнида уйма-уй юриб ташвиқот ишларини амалга оширади.

" Таблиғчилар" жамоаси қуйидаги сабабларга кўра юртимиз учун хатарли саналади: " Таблиғчилар" жамоаси қуйидаги сабабларга кўра юртимиз учун хатарли саналади: Оқимнинг ислом арконларини бажариш юзасидан кескин талаблар қўйиши, уларнинг назарида диний арконларни тўлиқ бажармаётганлар ва бошқа диндагиларга нисбатан тоқатсиз эканлари Оқимнинг ислом арконларини бажариш юзасидан кескин талаблар қўйиши, уларнинг назарида диний арконларни тўлиқ бажармаётганлар ва бошқа диндагиларга нисбатан тоқатсиз эканлари Маърифий исломга зид бўлган таълимотни тарқатишга интилиш; Маърифий исломга зид бўлган таълимотни тарқатишга интилиш; Ҳар бир "таблиғ"чи йилда 40 кун даъватга ажратишга мажбур. Бундай талаб кўп оилаларнинг бузилишига олиб келиши; Ҳар бир "таблиғ"чи йилда 40 кун даъватга ажратишга мажбур. Бундай талаб кўп оилаларнинг бузилишига олиб келиши; Таблиғ даъватчилари сафсаталарига учган кимсалар орасида очиқ-ойдин террор билан шуғулланувчи ташкилотларга аъзо бўлиб қолганларнинг кўплиги. Таблиғ даъватчилари сафсаталарига учган кимсалар орасида очиқ-ойдин террор билан шуғулланувчи ташкилотларга аъзо бўлиб қолганларнинг кўплиги.

Ўзбекистон Республикасида мустақиллик йиллари диний эътиқод эркинлиги қонун йўли билан кафолатланди. Миллий истиқлол мафкурасида ислом динининг моҳияти, инсонпарварлик ғоялари, динга соғлом муносабат масалалари ўзининг оқилона ифодасини топмоқда. Мамлакатимизда 16 та диний конфессияга тегишли 2219 та диний ташкилот, шу жумладан, 2032 та масжид, 9 та мадраса, шунингдек, Тошкент ислом университети, Тошкент ислом институти ва Имом Бухорий халқаро марказининг фаолият юритаётгани, фуқаролар эмин-эркин диний амалларни бажараётгани, 70 мингдан зиёд одам ҳаж зиёратини амалга оширгани бунинг исботидир. Ўзбекистон Республикасида мустақиллик йиллари диний эътиқод эркинлиги қонун йўли билан кафолатланди. Миллий истиқлол мафкурасида ислом динининг моҳияти, инсонпарварлик ғоялари, динга соғлом муносабат масалалари ўзининг оқилона ифодасини топмоқда. Мамлакатимизда 16 та диний конфессияга тегишли 2219 та диний ташкилот, шу жумладан, 2032 та масжид, 9 та мадраса, шунингдек, Тошкент ислом университети, Тошкент ислом институти ва Имом Бухорий халқаро марказининг фаолият юритаётгани, фуқаролар эмин-эркин диний амалларни бажараётгани, 70 мингдан зиёд одам ҳаж зиёратини амалга оширгани бунинг исботидир.

Мамлакатимизда ақидапарастликка қарши қаратилган амалий ва маънавий-маърифий тадбирлар қонуний пойдеворга асосланади. Конституциямизнинг 31-моддасида: «Ҳамма учун виждон эркинлиги кафолатланади. Диний қарашларни мажбуран сингдиришга йўл қўйилмайди», - деб белгилаб ќўйилган. Мамлакатимизда ақидапарастликка қарши қаратилган амалий ва маънавий-маърифий тадбирлар қонуний пойдеворга асосланади. Конституциямизнинг 31-моддасида: «Ҳамма учун виждон эркинлиги кафолатланади. Диний қарашларни мажбуран сингдиришга йўл қўйилмайди», - деб белгилаб ќўйилган.

Ёшлар турли ақидапараст гуруҳ даъватчиларининг алдовига учиб ќолмаслиги, хусусан, гўёки «Ќуръон ўргатиш» баҳонасида, аслида, мутаассиб ғоялар тарғиб қилинадиган яширин «ҳужра» ва йиғинларга бормаслиги, турли «даъватчи»лардан ноқонуний диний мазмундаги диск, адабиёт ва кассеталарни олмаслиги лозим. Ёшлар турли ақидапараст гуруҳ даъватчиларининг алдовига учиб ќолмаслиги, хусусан, гўёки «Ќуръон ўргатиш» баҳонасида, аслида, мутаассиб ғоялар тарғиб қилинадиган яширин «ҳужра» ва йиғинларга бормаслиги, турли «даъватчи»лардан ноқонуний диний мазмундаги диск, адабиёт ва кассеталарни олмаслиги лозим.

Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик ҳақидаги Кодексининг 241-моддасида мувофиқ, диний таълим бериш тартибини бузиш энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш ёки 15 сутка қамоқ жазоси белгиланган. Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик ҳақидаги Кодексининг 241-моддасида мувофиқ, диний таълим бериш тартибини бузиш энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш ёки 15 сутка қамоқ жазоси белгиланган. Ўзбекистон Республикаси Жиноий Кодексининг 229- моддаси 2-бандида эса, махсус диний маълумоти бўлмай туриб ва диний ташкилот марказий бошқарув органининг рухсатисиз хусусий тартибда диний таълимотдан сабоқ бериш, агар маъмурий жазодан сўнг содир этилган бўлса энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш, 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари, 6 ойгача қамоқ ёки 3 йилгача озодликдан маҳрум қилиш назарда тутилган. Ўзбекистон Республикаси Жиноий Кодексининг 229- моддаси 2-бандида эса, махсус диний маълумоти бўлмай туриб ва диний ташкилот марказий бошқарув органининг рухсатисиз хусусий тартибда диний таълимотдан сабоқ бериш, агар маъмурий жазодан сўнг содир этилган бўлса энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш, 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари, 6 ойгача қамоқ ёки 3 йилгача озодликдан маҳрум қилиш назарда тутилган.

Маъмурий жавобгарлик ҳақидаги Кодекснинг 184-моддаси 2-бандига мувофиқ, диний мазмундаги материалларни қонунга хилоф равишда тайёрлаш, сақлаш, олиб кириш ёки тарқатиш энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш, мансабдор шахслар эса миқдорида жарима тўлаш билан жазоланади. Маъмурий жавобгарлик ҳақидаги Кодекснинг 184-моддаси 2-бандига мувофиқ, диний мазмундаги материалларни қонунга хилоф равишда тайёрлаш, сақлаш, олиб кириш ёки тарқатиш энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш, мансабдор шахслар эса миқдорида жарима тўлаш билан жазоланади. Жиноий Кодекснинг 244-моддаси 3-бандига кўра, юқоридаги ноқонуний хатти-ҳаракат агар маъмурий жазодан сўнг содир этилган бўлса энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш ёки 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. Жиноий Кодекснинг 244-моддаси 3-бандига кўра, юқоридаги ноқонуний хатти-ҳаракат агар маъмурий жазодан сўнг содир этилган бўлса энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш ёки 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади.

Маъмурий жавобгарлик ҳақидаги Кодекснинг 202-моддаси 1-бандида фаолияти таъқиқланган жамоат бирлашмалари ва диний ташкилотларнинг фаолиятида қатнашишга ундаш энг кичик ойликнинг 5-10 миқдорида жарима тўлаш ёки 15 сутка сутка қамоқ жазоси белгиланган. Маъмурий жавобгарлик ҳақидаги Кодекснинг 202-моддаси 1-бандида фаолияти таъқиқланган жамоат бирлашмалари ва диний ташкилотларнинг фаолиятида қатнашишга ундаш энг кичик ойликнинг 5-10 миқдорида жарима тўлаш ёки 15 сутка сутка қамоқ жазоси белгиланган. Жиноий Кодекснинг 216-моддаси 1-бандига кўра, юқоридаги қонунбузарлик маъмурий жазо қўлланилгандан кейин қайта содир этилган бўлса, энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш, 3 йилгача ахлоқ тузатиш, 6 ойгача қамоқ, 3 йилгача озодликдан маҳрум қилиш жазоси белгиланади. Жиноий Кодекснинг 216-моддаси 1-бандига кўра, юқоридаги қонунбузарлик маъмурий жазо қўлланилгандан кейин қайта содир этилган бўлса, энг кичик ойликнинг миқдорида жарима тўлаш, 3 йилгача ахлоқ тузатиш, 6 ойгача қамоқ, 3 йилгача озодликдан маҳрум қилиш жазоси белгиланади.

Республикамизда ёшларни илм-маърифатли, турли соҳаларда етук мутахассис, жисмонан баркамол инсон бўлиб етишишга кенг шароитлар яратиб берилган. Мазкур имкониятлардан тўла-тўкис фойдаланиш, жамият ва давлат учун фидокор шахс бўлиш ҳар бир ёшнинг бурчидир. Бунинг учун эса, улар аввало, дунёвий ва касб фанларини чуқур ўзлаштириш, шунингдек, ўзбек халқининг меҳнатсеварлик, оилани муқаддас билиш, инсонларга меҳрибонлик, дўстларга садоқат, ватанпарварлик каби тарихан эъзозлаб келинаётган қадриятларини ўзида шакллантириши талаб этилади. Республикамизда ёшларни илм-маърифатли, турли соҳаларда етук мутахассис, жисмонан баркамол инсон бўлиб етишишга кенг шароитлар яратиб берилган. Мазкур имкониятлардан тўла-тўкис фойдаланиш, жамият ва давлат учун фидокор шахс бўлиш ҳар бир ёшнинг бурчидир. Бунинг учун эса, улар аввало, дунёвий ва касб фанларини чуқур ўзлаштириш, шунингдек, ўзбек халқининг меҳнатсеварлик, оилани муқаддас билиш, инсонларга меҳрибонлик, дўстларга садоқат, ватанпарварлик каби тарихан эъзозлаб келинаётган қадриятларини ўзида шакллантириши талаб этилади.

Ёшларимиз учун мамлакат суверенитети, территориал бирлиги ҳамда мустақил сиёсат юритиш ҳуқуқини мустақкам ҳимоя қилувчи фуқаро бўлиш, ўзларида миллий анъана ва халқимиз менталитетига ёт ғояларга нисбатан мафкуравий қобиқ шакллантириш шарафли ва маъсулиятли бурч ҳисобланади. Ёшларимиз учун мамлакат суверенитети, территориал бирлиги ҳамда мустақил сиёсат юритиш ҳуқуқини мустақкам ҳимоя қилувчи фуқаро бўлиш, ўзларида миллий анъана ва халқимиз менталитетига ёт ғояларга нисбатан мафкуравий қобиқ шакллантириш шарафли ва маъсулиятли бурч ҳисобланади.