Цогто Номтоевич Номтоев «Хилээмэн»

Цокто Номтоевич Номтоев офицер-артиллерист, Сталинград хотые баатарлигаар хамгаалһан, эрэлхэг габьяатай, Эсэгэ ороноо хамгаалгын 1,2 шатын ордентой, Социалис Ажалай Герой, РСΦСР- эй габьяата багша

Хэшээлэй зорилго: Ц. Номтоевой «Хилээмэн » гэһэн зохёолой удха дээрэ хүдэлэлгэ. Хилээмэн – бухы юумэнэй аха захань, амин хоол болоно гэжэ ойлгуулха Хилээмэндээ гамтайгаар хандалга, хунэй ажал худэлмэри сэгнэжэ, хундэлжэ һургаха. Аман хэлэлгэ, шэнжэлгын шадабари хугжөөлгэ.

Проект:

1 бүлэг Жалсарай хүбүүн зохёолой эхиндэ хилээмэндэ ямар хандасатай байгааб? Энээниие проект соогоо шэнжэлжэ харуулхат. Ном сооһоо 1 хуби дээрэ хүдэлхэт. (энэ даабарииень бэшээд үгэхэ). Хилээмэ гамнахаяа мэдэдэггүй байһыень, ямар аяг ааша дээрэнь харанабта.

2 бүлэг. Хилээмэн хэдэн хүнэй гар дамжан олоной ажалай хүсөөр бидэндэ ерэһэн нангин хоол. Улзытэ үбгэн аша хүбүүндээ юу харуулха, ойлгуулха зорилготой ябааб? Хайшань абаашааб?, онтохо(стр.101) хөөрөө (юундэ хоолос дороһоо ургахаа болеоб?)

3 бүлэг Аша хүбүүн Жалсарай хүдөө ерэжэ, хүнэй ажал хүдэлмэри, ажалша бэрхэ зоной урматайгаар хүдэлхые хаража өөртөө юу хадуужа абааб? Улзытэ үбгэнэй һанаһан хүсэл бодол бэелүүлэгдээ гээшэ гү, юун гэжэ һананабта? Саашадаа Жалсарай ямар хүн болохо гэжэ таанад һананабта?

1 булэгэй тобшолол (1. хазажа үзөөд хуушан, хатанхай гээд хаяба, 2 саб сагаан халааша эдеэд үлээшыень хүнэг руугаа, «..үлөөдэһыем хэн эдихэ һэм»- гээд хаяба. 3 табагтай хилээмэеэ хуушан болоо гээд бултыень хүнэг руу хүнтэрүүлбэ. Зохёолой эхиндэ Жалсарай хилээмэ гамнаха гэжэ мэдэхэгүй, хилээмэндэ гам хайрагүй байгаа)

2 бүлэгэй тобшолол Улзытэ үбгэн ашатаяа сула таряан поли дээгуур ябана, таряанай тоог абаашаа, онтохо хөөрэжэ үгөө, Хүнэй ажал хүдэлмэри хүндэлхэ, сэгнэхэ, ажалдаа харюусалгатайгаар хандаха, орооһо таряа бузарлажа болохогүй, гамтайгаар хандаха, гэшхэжэ, хаяжа болохогүй)

3 бүлэгэй тобшолол Жалсарай хүдөө ерэжэ, хүнэй ажал хүдэлмэри, ажалша бэрхэ зоной урматайгаар хүдэлхые хаража, хүгшэн баабайн һургаал заабари һонирхолтойгоор шагнажа бэедээ хадуужа абаа.

Хилээмэн – манай амин хоол, гол шухала эдеэн, хилээмэгүйгөөр эдеэлжэ шадахагүйбди. Манай түүхэдэ зүһэмэг хилээмэнэй тулөө ами наһаяа үгэхэ ушарнууд олон байгаа оной дайнда блокадна (хүреэлэгдэhэн) Ленинградай хилээмэн сүүдхын 125 грамм байгаа. (20 % - талхан, 80 % - модоной хибэдэһэн, жмых (тоһото ургамалнуудай шахада һан), һагшадаһан.

Адха орооhон Альган дээрэм Шэниисын алтан орооhон. Адха орооhон- Адха орооhон Арад зоной Анхилна Алтан амин Хүнэй байдалаар, Ашата газарай Хүсэтэ найдалаар. Шэмэ охин! Анхилна Альган дээрэм Хүлhэтэ ажалаар, Адха орооhон- Хүрьhэтэ газараар. Шаранууд, томонууд Адха орооhон! Э.Дугаров