Дор5ооннор до5ордоhуулара V- c кылаастарга фонетика салаатын хатылыыр, тумуктуур уруок
Грамматика диэн тугуй? Грамматика диэн – Тыл уерэ5э
Грамматика салааларын хатылаа Лексика Лексика Фонетика Фонетика Морфология Морфология Синтаксис Синтаксис Орфоэпия Орфоэпия Орфография Орфография Пунктуация Пунктуация
Фонетика тугу уерэтэр салааный? Фонетика дор5ооннору уерэтэр грамматика салаата буолар
А/д ырытарбытыгар ханнык беле5унэн наардыыбытый? Илин / кэлин Илин / кэлин Уос /айах Уос /айах Кыара5ас /киэц Кыара5ас /киэц
Бутэй дор5ооннору хайдах наардыыбыт? Ньиргиэрдээх / ньиргиэрэ суох Ньиргиэрдээх / ньиргиэрэ суох Пааралаьар /паараласпат Пааралаьар /паараласпат Мурун /телеркей /быыьылыыр /диэрийэр Мурун /телеркей /быыьылыыр /диэрийэр
Дифтоннары хайдах наардыыбыт? Илин / кэлин Илин / кэлин Уос /айах Уос /айах
А, и, б, й, м, р Аьа5с дор5ооннор: Бутэй дор5ооннор: Аьа5с дор5ооннор: Бутэй дор5ооннор: Илин/ кэлин Нь/ нь/с Илин/ кэлин Нь/ нь/с Уос/айах Пааралаьар/паараласпат Уос/айах Пааралаьар/паараласпат Кыара5ас/киэц Мурун/телеркей/быыьылыыр/диэрийэр Кыара5ас/киэц Мурун/телеркей/быыьылыыр/диэрийэр
Беле5унэн улэ I белех: уьун аьа5ас дор5оону бул Кылгас аьа5ас [а] дор5оон оскуола5а бараары эдьиийигэр уьун аьа5ас [ аа] дор5ооццо кэлбит. II. белех: дифтоннары бул Кинилэр икиэн сиэттиспитинэн баран иьэн дьуегэлэрин керсубуттэр III белех: хоьуласпыт бутэй дор5ооннору бул Онтон салгыы баран иьэн оскуола таьыгар бииргэ уерэнэр уолаттарын керсубуттэр, сэьэн-сэппэн бе5ете буолан киирбиттэр IV белех: уьун аьа5ас дор5ооннору бул Бутэй дор5ооннор аьа5ас дор5ооннору олус убаастыылар, аьа5ас дор5ооннор бутэй дор5ооннорго сурдээх диэн кемелеьеллер эбит V белех: Этиигэ ордук элбэхтик туттуллар дор5оону бул Кинилэр хаьан да арахсыспат атастыылар эбит.
I белех: уьун аьа5ас дор5оону бул Кылгас аьа5ас [а] дор5оон оскуола5а бараары эдьиийигэр уьун аьа5ас [ аа] дор5ооццо кэлбит. II. белех: дифтоннары бул Кинилэр иккиэн сиэттиспитинэн баран иьэн дьуегэлэрин керсубуттэр III белех: хоьуласпыт бутэй дор5ооннору бул Онтон салгыы баран иьэн оскуола таьыгар бииргэ уерэнэр уолаттарын керсубуттэр, сэьэн-сэппэн бе5ете буолан киирбиттэр IV белех: уьун аьа5ас дор5ооннору бул Бутэй дор5ооннор аьа5ас дор5ооннору олус убаастыылар, аьа5ас дор5ооннор бутэй дор5ооннорго сурдээх диэн кемелеьеллер эбит V белех: Этиигэ ордук элбэхтик туттуллар дор5оону бул Кинилэр хаьан да арахсыспат атастыылар эбит.
Толкуйдатар ыйытыылар Кылгас уонна уьун аьа5ас [а] [аа] дьуегэ кыргыттара кимнээхтэрий? Кылгас уонна уьун аьа5ас [а] [аа] дьуегэ кыргыттара кимнээхтэрий? Оттон табаарыстара кимнээхтэрий? Оттон табаарыстара кимнээхтэрий? Табаарыстарын убайдара кимнээхтэрий? Табаарыстарын убайдара кимнээхтэрий?
Эппиэттэр: ы., о, у, э, и, е, у, ыы, оо, уу, ээ, ии, ее, уу ы., о, у, э, и, е, у, ыы, оо, уу, ээ, ии, ее, уу Б, г, 5, д, дь, й, к, л, м, н, ц, нь, п, с, h, т, х, ч Б, г, 5, д, дь, й, к, л, м, н, ц, нь, п, с, h, т, х, ч кк, лл, мм, нн, цц, ннь, пп, сс, тт, хх, чч (11) кк, лл, мм, нн, цц, ннь, пп, сс, тт, хх, чч (11)
Дор5ооннору миэстэлэрин атастаьыннаран, эргитэн элбэх тылла таьаар Дор5ооннору миэстэлэрин атастаьыннаран, эргитэн элбэх тылла таьаар Суорумньуhуттары
Суорумньуьуттары Ас Ас Ат Ат Мас Мас Мунуу Мунуу Муора Муора Муорус Муорус Муос Муос Муоста Муоста Мурун Мурун Муус Муус От От Сарын Сарын Суор Суор Суорат Суорат Суорумньу Суорумньу Суорумньуьут Суорумньуьут Суот Суот Сут Сут Суу Суу Суут Суут Сыа Сыа сыт сыт Тар Тар Тас Тас Тумуу Тумуу Туос Туос Туу Туу Туус Туус Туут Туут Тууьут Тууьут Тыа Тыа Тыас Тыас Умнаьыт Умнаьыт Уоруу Уоруу Уос Уос Уот Уот Уу Уу Уурумньу Уурумньу Уус Уус Ууьут Ууьут Уруу Уруу Ыас Ыас Ыра Ыра Ыт Ыт
10. беле5унэн фонетическай ырытыы I эдьиийдэригэр II сиэттиспитинэн III уолаттарын IV убаастыыллар V дор5оонноро
беле5унэн фонетическай ырытыы холобура беле5унэн фонетическай ырытыы холобура I эдьиийдэригэр-12 б, 11д, 5 суь. Э- к/а/д, илин, айах, киэн Дь-б/д, нь, паараласпат, телеркей Ии-у/а/д, илин, айах, кыара5ас Й- б/д, нь, паараласпат,быыьылыыр Д- б/д, нь, пааралаьар [т], телеркей Р- б/д, нь, паараласпат, диэрийэр И – к/а/д, илин, айах, кыара5ас Г- б/д, нь, пааралаьар [к], телеркей
II сиэттиспитинэн-14 б, 12 д,5 суь. С –б/д, нь/с, пааралаьар [h], быыьылыыр Иэ – диф, илин, айах Тт –х/б/д, нь/с, пааралаьар [д], телеркей И – к/а/д, илин, айах, кыара5ас П –б/д, нь/с, пааралаьар [б], телеркей Т - б/д, нь/с, пааралаьар [д], телеркей Н –б/д, нь, паараласпат, мурун Э – к/а/д, илин, айах, киэн
III уолаттарын – 10 б, 8 д, 4 суь. Уо –диф, кэлин, уос Л –б/д, нь, паараласпат, быыьылыыр А – к/а/д, кэлин, айах, киэн Тт –х/б/д, нь/с, пааралаьар [д], телеркей Р- б/д, нь, паараласпат, диэрийэр Ы – к/а/д, кэлин, айах, кыара5ас Н –б/д, нь, паараласпат, мурун
IV убаастыыллар – 12 б, 9д, 4 суь У –к/а/д, кэлин, уос, кыара5ас Б –б/д, нь, пааралаьар [п], телеркей Аа – у/а/д, кэлин, айах, киэн С –б/д, нь/с, пааралаьар [h], быыьылыыр Т –б/д, нь/с, пааралаьар [д], телеркей Ыы – у/а/д, кэлин, айах, кыара5ас Лл –х/б/д, нь, паараласпат, быыьылыыр А – к/а/д, кэлин, айах, киэн Р- б/д, нь, паараласпат, диэрийэр
Бугуццу уруокка тугу гынныбыт?
Дьиэ5э улэ: Ыанньыксыттарын Тыл таьаарабыт Тыл таьаарабыт Фонетическай ырытыы оцоробут Фонетическай ырытыы оцоробут