1 Тыпы аднасастаўных сказаў

2 Мэта: Задачы:пазнаёміцца з будовай і разнавіднасцямі сказаў з адным галоўным членам; Задачы: развіваць уменне знаходзіць аднасастаўныя сказы ў тэкстах, вызначаць іх разнавіднасці; навучыцца выкарыстоўваць іх у вусным і пісьмовым маўленні як сінонімы двухсастаўных.

3 Аднасастаўныя сказы з галоўным членам з галоўным членам безасабовы няпэўна- асабовы абагульнена- асабовы назыўны пэўна- асабовы

4 Назыўны -гэта аднасастаўны сказ з галоўным членам дзейнікам, які выражаны назоўнікам у назоўным склоне. наз. у Н.с. Адценне слоў – не глупства, Ты ім не пагарджай. Скарынка. Скіба. Луста. Акраец. Каравай. П.Панчанка

5 Безасабовы -гэта аднасастаўны сказ з галоўным членам выказнікам, пры якім зусім адсутнічае і не падразумяваецца дзейнік. безасаб. дз. О, колькі яшчэ не адкрыта Адценняў у ёй і блакіту, Патрэбных народу, паэтам, Каштоўнай руды, самацветаў! Максім Танк

6 Пэўна-асабовы - гэта аднасастаўны сказ з выказнікам, які выражаны дзеясловам у форме 1-ай ці 2-ой асобы цяперашняга і будучага часу, а таксама дзеясловам загаднага ладу. дз. 1-й ці 2-й асобы (я-мы, ты-вы) цяп. і буд. ч. ці загад. л. У сабе мову дзіўную, матчыну, Як таемнасць, нашу. Абуджаю Купалавай спадчынай За душою душу. Я. Мальчэўская

7 Няпэўна-асабовы - аднасастаўны сказ з выказнікам, які выражаны дзеясловам у форме 3-яй асобы множнага ліку цяперашняга, будучага і прошлага часу. дз. 3-яй асобы (яны) мн. л. цяп., буд. і прош.ч. Катавалі Цябе, То на пляцах палілі, То пісалі законы, То рэзалі крылле, То цкавалі, як волата-звера на ловах,- Мова сэрца майго, Беларуская Мова. С.Сокалаў- Воюш

8 Абагульнена-асабовы - аднасастаўны сказ, у якім выказнік абазначае дзеянне, што аднолькава адносіцца да любой асобы, да кожнага. прыказка, афарызм Сказанага слова да губы не вернеш. Прымаўка Беражы і ахоўвай Залатыя правы Нашай роднае мовы. М. Лужанін

9 Тыпы аднасастаўных сказаў Назыўны наз. у Н.с. Скарынка. Скіба. Луста. Акраец. Каравай. Пэўна- асабовы дз. 1 ці 2 асобы (я-мы, ты-вы) цяп. і буд. ч. ці загад. л. У сабе мову дзіўную, матчыну, Як таемнасць, нашу. Безасаб. безасаб. дз. О, колькі яшчэ не адкрыта Адценняў у ёй і блакіту... Абагульнена- асабовы прыказка, афарызм Беражы і ахоўвай Залатыя правы Нашай роднае мовы. Няпэўна- асабовы дз. 3-яй асобы (яны) мн. л. цяп., буд. і прош.ч. Катавалі цябе, То на пляцах палілі.

10 Аўтар Мікола Жуковіч Мастак-афарміцель Аляксандр Пракурат Бярозаўская СШ 1 Брэсцкая вобласць 2005 г