Ерак бабаларыбыз тарихын ө йр ә н ү д ә Нурихан Ф ә ттахны ң Итил суы ака торур романы. Татар теле һәм татар әдәбияты укытучысы Гыйләҗева Ф.Х нче ел.

Максат. Тарихи ә с ә рл ә рне ныклап ө йр ә н ү аша халкыбызны ң яш әү р ә вешенд ә ге т ө п сыйфатларын билгел әү.

Р. Салихов Н. Ф ә ттахны татар ә д ә биятында чын тарихи роман тудыручы ә дипл ә рне ң беренчесе итеп к ү рс ә т ә : «Башка татар ә дипл ә рене ң со ң рак и җ ат ителг ә н тарихи романнары татар ә д ә биятына 70 нче еллар башында Нурихан Ф ә ттах ачкан ишекл ә рд ә н атлап кердел ә р», дип яза ул.

1972 нче елда Нурихан Ф ә ттахны ң «Итил суы ака торур» романы д ө нья к ү р ә.

Ә с ә рне и җ ат итк ә нд ә, ә дип Кабусн ә м ә, Усама ибне Мункызны ң Ү гет-н ә сих ә т китабына, Исландия саголарына, ибне Фадлан язмаларына таяна.

Итил суы ака торур, Кыя т ө бе кака торур. Балык т ә лим бака торур, К ү ле ң т ә кый к ү ш ә рер.

Ә с ә рне ң нигезенд ә Алмыш ханны ң Идел-Чулман тир ә сенд ә ге кабил ә л ә рне берл ә штер ү ө чен барган к ө р ә ше ята.

Акб ү релел ә рд ә б ү ре изге хайван санала.

Йолык туенда ук атулар,с өң ге ч ө еп к ө ч сынашу кебек уеннар ү тк ә рел ә.

Х ә зерге вакытта да безне ң халыкта бу йолага охшаш б ә йр ә мн ә ркорбан чалу, Сабантуй б ә йр ә мн ә ре сакланып калган.

Ә с ә рне ң т ө п образы ТотышАкб ү ре ыруыны ң башы К ү р ә н би һә м Койтым бик ә не ң улы.

Болгар д әү л ә тен тагын да ныгыту ниятенн ә н Алмыш хан ислам динен кабул ит ә рг ә карар кыла.

Алмыш хан идар ә итк ә н чорда Болгар д әү л ә те ныгый.Т ө рле ыруг халыклары ү зара тыныч-тату, бер-берсене ң гореф-гад ә тл ә рен х ө рм ә т итеп яшил ә р.

Итил суы ака торур романыны ң ә д ә бият тарихы ө чен никад ә р әһә миятле һә м кадерле ик ә нлеген Xарис Ә шр ә ф җ анов болай б ә яли: «Итил суы ака торур»ны ң н ә шер ител ү е татар тарихи романыны ң ү сеш тарихында я ң а д ә вер башлану турында х ә б ә р ит ә ».

Нурихан Ф ә ттахны ң «Итил суы ака торур» романы б ү генге к ө н кешел ә рен ә тарихи хакыйкатьне ачарга, халкыбызны ң б ө еклеген, аны ң тарихтагы урынын һә м ролен тоярга ярд ә м ит ә.Ми ң а калса,бу ә с ә рне һә рбер татар кешесе белерг ә, ө йр ә нерг ә тиеш.