П. А. Слепцов-Ойуунускай «Дьулусханнаах дьолуо ма ҥ ан халлаан Дьураатыгар тура т ө р үө б ү т Дьулусхан субуйа с үү р ү к Дьураа хара аттаах Дьулуруйар Ньургун Боотур»

Мин дойдум – оло ҥ хо дойдута

Уруок сыала: Дьулуруйар Ньургун Боотур» оло ҥ хо ҕ о хатылыыр уруогу чи ҥ этии.

Оло Ң хо истэр киэ һ э

«Дьулуруйар Ньургун Боотур олохо туохтан са ҕ аланарый?

Олохо5о баар айыылар ааттарын ааттаталаа.

Аал Лууп Мас диэн тугуй?

Дьулуруйар Ньургун Боотур ийэтин, а ҕ атын аата, бииргэ т ө р өө б ү ттэрэ кимнээх диэннэрий?

Оло ҥ хо ҕ о бухатыыр т өһө омуннаахтык улаатарый?

Туйаарыма Куо ийэлээх а5атын ааттара ким диэний? Убайын аата?

Туйаарыма Куону ким уорарый, то5о?

Ньургун Боотур туохтан сылтаан уонна кимниин охсу һ а барарый?

Бухатыыр та ң нар та ң а һ а, туттар сэбэ-сэбиргэлэ.

Бухатыыр ата хайда5ый?

Ньургун Боотур хас т үү ннээх к ү н охсу һ арый?

Ньургун Боотур эдьиийэ, к үү стээх уда ҕ ан ?

Ү р ү ӊ Уоланы кимнээх албастыылларый?

Кыскыйдаан Куо диэн кимий? Кимиэхэ кэргэн тахса сатыырый?

Кыыс Ньургун дьиэтэ- уота хайда5ый?

Кыыс Ньургун тас к ө р ү ҢЭ ?

Олохо тугунан т ү м ү ктэнэрий? То ҕ о?

Ньургун Боотур кими кэргэн кэпсэтэрий?

Ү р ү Уолан кимниин ыал буоларый?

Оло ҥ хо дойдутугар айан викторина 1. Олохо эпо һ а Аан дойдуга ЮНЕСКО-5а биллибитэ. Хас сыллаахха? ЮНЕСКО диэн тугуй? Хайдах ө йд үү г ү т ү й?. Олохо эпо һ а Аан дойдуга ЮНЕСКО-5а биллибитэ. Хас сыллаахха? ЮНЕСКО диэн тугуй? Хайдах ө йд үү г ү т ү й? 2. Олохо ха һ ан үө скээбитэй? Олохо диэн тыл ис хо һ ооно? 2. Олохо ха һ ан үө скээбитэй? Олохо диэн тыл ис хо һ ооно? 3. Аан бастакы «Дьулуруйар Ньургун Боотур» олохону ким сурукка киллэрбитэй? 3. Аан бастакы «Дьулуруйар Ньургун Боотур» олохону ким сурукка киллэрбитэй? сыллары Саха Сирин Президенэ В.А. Штыров туох сылынан биллэрбитэй? сыллары Саха Сирин Президенэ В.А. Штыров туох сылынан биллэрбитэй? 5.Олохону кимнээх хас сыллаахха тылбаастаабыттарай? 5.Олохону кимнээх хас сыллаахха тылбаастаабыттарай? 6. «Дьулуруйар Ньургун Боотур» оло ҥ хо Опера уонна балет сыанатыгар хас сыллаахха турбутай? 6. «Дьулуруйар Ньургун Боотур» оло ҥ хо Опера уонна балет сыанатыгар хас сыллаахха турбутай? 7.Москва ҕ а хас сыллаахха турбутай 7.Москва ҕ а хас сыллаахха турбутай 8. Ийэ олонхо һ уттар диэн кимнээ ҕ и ааттыыбытый? 8. Ийэ олонхо һ уттар диэн кимнээ ҕ и ааттыыбытый? 9. Оло ң хо тематыгар ханнык саха худуо һ унньуктара Ү лэлээбиттэрэй ? 9. Оло ң хо тематыгар ханнык саха худуо һ унньуктара Ү лэлээбиттэрэй ? 10. Оло ң хо сайдыбыт, уутуйан үө скээбит дойдута диэн ханнык дойдуну ааттыыбытый? То ҕ о? 10. Оло ң хо сайдыбыт, уутуйан үө скээбит дойдута диэн ханнык дойдуну ааттыыбытый? То ҕ о? 11. Хайа артыыс«Дьулуруйар Ньургун Боотур» оло ң хону грампластинка ҕ а у һ ултарбытай.Ханна? 11. Хайа артыыс«Дьулуруйар Ньургун Боотур» оло ң хону грампластинка ҕ а у һ ултарбытай.Ханна? 12. Ньургун Боотур олонхо хас строкаттан, ырыаттан турарый? 12. Ньургун Боотур олонхо хас строкаттан, ырыаттан турарый? 13. Оло ҥ хо ҕ о анаммыт ы һ ыах аан бастаан ханна хас сыллаахха буолбутай. 13. Оло ҥ хо ҕ о анаммыт ы һ ыах аан бастаан ханна хас сыллаахха буолбутай. 14. Былатыан Ойуунускай Дьулуруйар Ньургун Боотур оло ҥ хону хас сыллардаахха суруйарый. 14. Былатыан Ойуунускай Дьулуруйар Ньургун Боотур оло ҥ хону хас сыллардаахха суруйарый. 15. Сергей Васильев о ҕ олорго анаабыт оло ҥ хото 15. Сергей Васильев о ҕ олорго анаабыт оло ҥ хото

Норуот тылынан уус-уран айымньыларыттан бары ө тт ү нэн баай ис хо һ оонунан, кээмэйинэн, уус-уран ойуулаа һ ынынан, толоруллуутунан уратылаахтара –оло ҥ хо буолар. Саха тылынан с ү д ү баайын-оло ҥ хо һ уттар а ҕ аллылар. Урукку ө рт ү гэр оло ҥ хо һ ут хоммут ыалыгар дьоро киэ һ э буолара. Улуу оло ҥ хо һ уттар кэлэр сурахтара хас да к ү н инниттэн биллэрэ. Кини кэлиитигэр ас гиэнэ басты ҥ а тардыллара, дьоллоох дьоро киэ һ э тэриллэрэ.

Би һ иги улууспутуттан, нэ һ илиэкпититтэн биллэр оло ҥ хо һ уттар.

Д.М.Говоров « Б ү д ү р ү йбэт М ү лдь ү Б ө ҕө »

Чэриктэй оло ҥ хо һ уттара 1. Горохов Федор Яковлевич- Ньаача С үө дэр 2. Горохов Митрофан Дмитриевич 3. Попов Иван Кононович-К үү стээх Куонаан уола 4. Попов Владимир-Оло ҥ хо һ ут Болодьумаар 5. Рожин Николай Романович- Тарылла Ньукулай 6.Свешников Иннокентий Гаврильевич-Хагдаа 7.Сивцева Екатерина Васильевна- Ча ҥ ычай кыы һ а 8. Шергин Николай Петрович – Тыйыс Хара

19 ү йэ иккис а ҥ арыттан бачча ҕ а дылы саха фольклорун, оло ҥ хотун үө рэтиигэ-хомуйууга А.Ф. Миддендорф, О.Н. Бетлинг, И.А. Худяков, Э.К. Пекарскай, В.М. Ионов, А.П. Окладников, П.А. Ойуунускай, С.В. Ястремскай, В. Л. Серошевскай үө рэхтээхтэр ааттарын кытта ыкса ситимнээх.

В.В. Илларионов ХИФУ ФЯФНК доцена, декана. Оло ҥ хо ҕ о бастакы профессор

Иванова Мария Егоровна- саха литературатын учуутала, Чэриктэй оскуолатын музейын салайааччыта.

Иннокентий Васильевич Пухов б ө д ө ҥ учуонай, Саха сирин, Алтай, Сибиир, Дальнай Восток норуоттарын фольклордарын, норуот тылынан айымньыларын у һ улуччулаах чинчийээччитэ, гражданскай уонна а ҕ а дойду Улуу сэриилэрин кыттыылаа ҕ а, Кы һ ыл сулус уордьан кавалера, Саха АССР наукатын ү т үө лээх деятелэ, М. Горькай аатынан Аан дойдутаа ҕ ы литература институтугар 25 сыл научнай сотруднигынан ү лэлээбитэ.

Диспут: -То ҕ о ү кс ү н эр ки һ и оло ҥ хо һ ут буоларый? -Уус-Алдан оло ҥ хо һ уттарыттан атын ө сс ө кимнээ ҕ и билэ ҕ ит?

Т ү м ү к: -Бу уруокка эбии тугу ө йд өө т ү г ү т?