Қазақ халқының материалдық мәдениеті. Қ аза қ стан тарихы ж ә не ә леуметтік-гуманитарлы қ п ә ндер» кафедрасы Қ аза қ стан тарихы ж ә не ә леуметтік-гуманитарлы қ п ә ндер» кафедрасы Тексерген: а.о. Құ ттыбаева Д.М Орында ғ ан: Т ү ркешова А.Б

. «Қазақ халқының баспанасы» бөліміне қош келдіңіздер!

Ал ғ аш қ ы баспаналар

Киіз ү й Киіз ү й к ө шпелі халы қ тарды ң қ ысы-жазы отыратын ө те қ олайлы ж ә не т ө зімді баспанасы. Ол тез құ рылып, тез жиналады. Қ ыста жылы, ал жазда сал қ ын. К ө леміне ж ә не сырт қ ы кейпіне қ арай ә рт ү рлі болып келеді. Киіз ү йді ң негізгі қ а ңқ асын – киіз ү йді ң с ү йегі деп атайды.

Кереге - киіз үйдің қабырғалары. Керегенің көктеліп біткен әр бөлігін қанат деп атайды. Қанат саны үй көлеміне қарй көбейе берді.

Шаңырақ - киіз үйдің еңсесін құрап, тұтастырып тұратын күмбез.

Сықырлауық (жарма есік) - кереге шеңберін тұйықтап,кіріп- шығу қызметін атқарады.

Киіз үйді тігу оңай емес. Алдымен керегені жаяды.

Керегеден кейін бақанның көмегімен шаңырақты көтереді.

Киіз ү йді ң т ү рлері Орда - салтанатты, жоғары мәртебелі адамдар бас қосатын, елдік мәселе шешетін аса құрметті хан, би сұлтандар отыратын үй. Орда - салтанатты, жоғары мәртебелі адамдар бас қосатын, елдік мәселе шешетін аса құрметті хан, би сұлтандар отыратын үй. Алтын орда – 30 қанаттан тұратын, ханның мәжіліс ордасы. Алтын орда – 30 қанаттан тұратын, ханның мәжіліс ордасы. Алтын үзік - 24 қанаттан тұратын аса лауазымды хан отбасы тұратын үй. Алтын үзік - 24 қанаттан тұратын аса лауазымды хан отбасы тұратын үй. Ақ шаңқан -18 қанаттан және 12 қанаттан тұратын елбасылар, бай, билер тұратын киіз үйлер, Ақ шаңқан -18 қанаттан және 12 қанаттан тұратын елбасылар, бай, билер тұратын киіз үйлер, Ақ ала орда - сегіз қанатты, дәулетті бай үйі. Ақ ала орда - сегіз қанатты, дәулетті бай үйі. Ақ үй- 6 қанатты дәулетті адамдар үйі. Ақ үй- 6 қанатты дәулетті адамдар үйі. Боз үй, қоңыр үй -4-5 қанатты орташалар тұратын киіз үй. Боз үй, қоңыр үй -4-5 қанатты орташалар тұратын киіз үй. Қараша үй- кедей үйі Қараша үй- кедей үйі Отау –жас жұбайлар үйі. Отау –жас жұбайлар үйі.

Киіз ү йіміз тек баспана ғ ана емес, ол с ә улет, құ рылыс, сурет, қ ол ө нер сия қ ты бірнеше ө нерді ң басын құ райтын ғ ажайып туынды. Бас қ а елдердегідей емес, б ұ л а ғ аш, киіз, шиден құ растырылады. Дала т ұ р ғ ындарыны ң тап қ ырлы қ шешімін осы т ұ р ғ ыдан қ арап ба ғ ала ғ ан ә лем ғ ылымы, м ә дениет пен ө нерді ң білімпаз сарапшылары, халы қ аралы қ этнографиялы қ к ө рмелерде қ аза қ ты ң осы ө неріне ү лкен ба ғ а беріп отыр ғ ан. Киіз ү йіміз тек баспана ғ ана емес, ол с ә улет, құ рылыс, сурет, қ ол ө нер сия қ ты бірнеше ө нерді ң басын құ райтын ғ ажайып туынды. Бас қ а елдердегідей емес, б ұ л а ғ аш, киіз, шиден құ растырылады. Дала т ұ р ғ ындарыны ң тап қ ырлы қ шешімін осы т ұ р ғ ыдан қ арап ба ғ ала ғ ан ә лем ғ ылымы, м ә дениет пен ө нерді ң білімпаз сарапшылары, халы қ аралы қ этнографиялы қ к ө рмелерде қ аза қ ты ң осы ө неріне ү лкен ба ғ а беріп отыр ғ ан.

Қ аза қ хал қ ыны ң ұ лтты қ киімдері б ө ліміне қ ош келді ң іздер! Қ аза қ хал қ ыны ң ұ лтты қ киімдеріні ң т ү рі де, ү лгісі де, т ү рі де, ү лгісі де, еш халы қ тан кем бол ғ ан жо қ. Оны ң к ө ркем ү лгілері ә лемні ң этнографиялы қ м ұ ражайларымен к ө рмелерінен м ұ ражайларымен к ө рмелерінен орын ал ғ ан.

Е ң ә демі киім- ұ лты ң ны ң киімі

Ұлттық қолөнер бөліміне қош келдіңіздер!

Төсек орын, ағаш төсек, сырмақ

Киіз үйдің төрі

Жүкаяқ, қымыз торсық

Саба-теріден жасалынған қымыз сақтайтын ыдыс

Шебердің қол –алтын Ыдыс аяқтар

Әшекей бұйымдар. Қапсырмалар

Білезіктер

Сырға, сақиналар

Назарлары ң ыз ғ а рахмет!