бүгінгі сабағымызды жақсы көңілмен бастау үшін бір-бірімізге қарап өз аттарыңның бірінші әріпі бойынша жақсы сөздер айтыңдар.)

Қосылыстар Тотығу дәрежелері H 2 S, N 2, HJ, H2, NaF, Cl 2 CaF 2

1.Қандай құбылысты байқап тұрсыңдар? 2.Химиялық реакция теңдеуін жазыңдар? 3.Тотығу дәрежелерін қойыңдар? 4.Тотығу дәрежелері өзгердіме?

Тотықтырғыш, тотықсыздандырғыш, тотығу – тотықсыздану туралы түсінік. МАҚСАТЫ:

Реакцияларда ғ ы элементтерді ң тоты ғ у д ә режесін қ ойы ң дар. Реакция барысында тоты ғ у д ә режелері қ алай ө згеретінін салыстыры ң дар. HCl + NaOH = NaCl + H 2 O 2 HCl + Zn = ZnCl 2 + H Элементтердің тотығу дәрежелері өзгере жүретін реакциялар тотығу –тотықсыздану реакциялары деп аталады. Тоты ғ у тоты қ сыздану реакциясы

- 2 е - 2 H +1 Cl -1 + Zn 0 = Zn +2 Cl H 2 0 Zn 0 2 H + Zn +2 H20H е - тоты ғ у тоты қ сыздану H+H+ Zn 0 - тоты қ тыр ғ ыш - тоты қ сыздандыр ғ ыш

ТОТЫ Ғ У – электрондар беру ү рдісі. ТОТЫ Қ СЫЗДАНУ –электрондар қ осып алу ү рдісі. ТОТЫ Қ ТЫР Ғ ЫШ – электронды қ осып алатын элемент. ТОТЫ Қ СЫЗДАНДЫР Ғ ЫШ – электрон беретін элемент.

Э +1 Э +2 Э -2 Э -1 Электрон бере ме жоқ әлде қосып ала ма? +5 Бастапқыда атом зарядсыз, яғни протондар саны мен электрондар саны тең Э0Э Электрондар береді (- е - ) - - Электрондар қ осып алады (+ е - )

Электрон бере ме жоқ әлде қосып ала ма? S +6 S 0 S +6 S -2 S +4 S +6 S -2 S +4 Cu 0 Cu +2 C +4 C - 4 C - 4 C +2 C 0 C e e e e e e e e - тотықсыздану тотығу тотықсыздану е- береді е- қосып алады

Электронды баланс әдісімен реакцияны теңестіру Күрделі реакцияларда электронды баланс әдісімен коэффициенттерді қою HCl + KMnO 4 = MnCl 2 + KCl + Cl 2 + H 2 O Mn e- Mn +2 2Cl e- Cl Тотықсызда ну тотығу Mn +7 – т отықтырғыш Сl -1 – тотықсыздандырғыш

Электронды баланс әдісімен реакцияларды теңестіңдер. Al + MnO 2 = Al 2 O 3 + Mn Fe 2 O 3 + Zn = ZnO + Fe Mg + H 2 SO 4 = MgSO 4 + H 2 S + H 2 O

1-нұсқа 1-D 2-А 3-С 4-А 5-D 6-C 7-A 2- нұсқа 1-C 2-B 3-D 4-B 5-D 6-A 7-B

Үйге тапсырма: § 67. 2, 3 жаттығу 179 бет