М ЕЙОЗ

М ЕЙОЗ ( ГР. MEІOSІS КІШІРЕЮ, АЗАЮ ) ЖЕТІЛІП КЕЛЕ ЖАТ Қ АН ЖЫНЫС КЛЕТКАЛАРЫНЫ Ң Б Ө ЛІНУІНЕН ХРОМОСОМАЛАР САНЫНЫ Ң АЗАЮЫ.1882 ЖЫЛЫ В АЛЬТЕР Ф ЛЕММИНГ МЕЙОЗДЫ ЖАНУАРЛАРДАН АШТЫ.1888 ЖЫЛЫ Э ДВАРД С ТРАСБУРГЕР МЕЙОЗДЫ Ө СІМДІКТЕРДЕН АШТЫ. М ЕЙОЗ КЕЗІНДЕ Ә РБІР КЛЕТКА ЕКІ РЕТ, АЛ ХРОМОСОМАЛАР БІР - А Қ РЕТ Б Ө ЛІНЕДІ. О СЫНЫ Ң Н Ә ТИЖЕСІНДЕ КЛЕТКАЛАРДЫ Ң ГАМЕТАДА Ғ Ы ХРОМОСОМАЛАР САНЫ БАСТАП Қ Ы КЕЗЕ Ң ДЕГІДЕН ЕКІ ЕСЕ АЗАЯДЫ. Ж АНУАРЛАРДА МЕЙОЗ ЖЫНЫС КЛЕТКАЛАР ПАЙДА БОЛ Ғ АНДА ( ГАМЕТОГЕНЕЗ ), АЛ ЖО Ғ АРЫ САТЫДА Ғ Ы Ө СІМДІКТЕРДЕ СПОРАЛАРЫ Т Ү ЗІЛЕ БАСТА Ғ АНДА Ж Ү РЕДІ. К ЕЙБІР Т Ө МЕН САТЫДА Ғ Ы Ө СІМДІКТЕРДЕ МЕЙОЗ ГАМЕТАЛАР Т Ү ЗІЛГЕНДЕ Ж Ү РЕ БАСТАЙДЫ. М ЕЙОЗ БАРЛЫ Қ ОРГАНИЗМДЕРДЕ БІРДЕЙ Ж Ү РЕДІ. Е ГЕР ДЕ Ұ РЫ Қ ТАНУ ДИПЛОИДТЫ Қ КЛЕТКАЛАРДА Ж Ү РСЕ, ОНДА Ұ РПА Қ ТАРДЫ Ң ПЛОИДТЫ Ғ Ы КЕЛЕСІ Ә Р БУЫНДА ГЕОМЕТРИЯЛЫ Қ ПРОГРЕССИЯМЕН К Ө ТЕРІЛЕДІ. М ЕЙОЗДЫ Ң АР Қ АСЫНДА ГАМЕТАЛАР БАРЛЫ Қ УА Қ ЫТТА ГАПЛОИДТЫ ЖА Ғ ДАЙДА БОЛАДЫ, Б Ұ Л ОРГАНИЗМНІ Ң ДЕНЕ КЛЕТКАЛАРЫНЫ Ң ДИПЛОИДТЫ Ғ ЫН СА Қ ТАУ Ғ А М Ү МКІНШІЛІК БЕРЕДІ. М ЕЙОЗДЫ Ң Б Ө ЛІНУ УА Қ ЫТЫНДА Ғ Ы ЕКІ САТЫСЫН 1- МЕЙОЗ Ж Ә НЕ 2- МЕЙОЗ ДЕП АТАЙДЫ. Ә РБІР МЕЙОЗДЫ Қ Б Ө ЛІНУДЕ Т Ө РТ САТЫСЫ БАР : ПРОФАЗА, МЕТАФАЗА, АНАФАЗА Ж Ә НЕ ТЕЛОФАЗА. 1- МЕЙОЗДЫ Ң ПРОФАЗАСЫ ЛЕПТОТЕНА, ЗИГОТЕНА, ПАХИТЕНА, ДИПЛОТЕНА Ж Ә НЕ ДИАКИНЕЗ СЕКІЛДІ БЕС КІШІ КЕЗЕ Ң ДЕРДЕН Т Ұ РАДЫ. Л ЕПТОТЕНА Ғ А ( ЖІ Ң ІШКЕ ЖІПШЕЛЕР САТЫСЫ ) ХРОМОСОМАЛАРДЫ Ң ТЫ Ғ ЫЗДАЛУЫ Ж Ә НЕ СПИРАЛЬ Т Ә РІЗДЕНУІ Т Ә Н. З ИГОТЕНА ( ЖІПШЕЛЕРДІ Ң БІРІГУ САТЫСЫ ) КЕЗІНДЕ ГОМОЛОГТЫ ХРОМОСОМАЛАР БІР - БІРІНЕ ЖА Қ ЫНДАП Ұ ЗЫНА БОЙЫ Ж Ұ ПТАНАДЫ ДА, КОНЬЮГАЦИЯЛАНАДЫ. П АХИТЕНА САТЫСЫНДА ( ЖУАН ЖІПШЕЛЕР САТЫСЫ ) ГОМОЛОГТЫ ХРОМОСОМАЛАРДЫ Ң ХРОМАТИДТЕРІ АЙ Қ АСАДЫ ( КРОССИНГОВЕР ). Н Ә ТИЖЕСІНДЕ Ә Р ГОМОЛОГТА АТАЛЫ Қ Ж Ә НЕ АНАЛЫ Қ Т ҰҚ ЫМ Қ УАЛАУШЫЛЫ Қ МАТЕРИАЛ АРАЛАСАДЫ. Д ИПЛОТЕНА ( ЕКІ ЖІПШЕЛЕР САТЫСЫ ) ГОМОЛОГТАР БІР - БІРІНЕН АЖЫРАСУЫНАН Ж Ә НЕ ХИАЗМА ПАЙДА БОЛУЫНАН БАСТАЛАДЫ. Д ИАКИНЕЗ ( ЕКІ ЖІПШЕЛЕРДІ Ң АЖЫРАСУ САТЫСЫ ) ХРОМОСОМАЛАРДЫ Ң БАРЫНША ЖУАНДАНЫП Ж Ә НЕ СПИРАЛЬ Т Ә РІЗДЕНУІМЕН СИПАТТАЛАДЫ ; ХИАЗМАЛАР БИВАЛЕНТТЕРДІ Ң Ұ ШЫНА ( ШЕТІНЕ ) Қ АРАЙ ЖЫЛЖИДЫ. Д ИАКИНЕЗ АЯ Қ ТАЛ Ғ АНДА, ЯДРОНЫ Ң Қ АБЫ Қ ШАСЫ Ж Ә НЕ ЯДРОШЫ Қ ТАР ЕРІП, ЖОЙЫЛЫП КЕТЕДІ

Ә р клеткада хромосомаларды ң саны мейозды ң бастап қ ы кезе ң індей екі қ атар (2N) емес, бір N болады. ІІ профаза ө те тез ө теді немесе м ү лдем болмайды. ІІ метафазада хромосомалар центромераларымен ұ ршы қ жіпшелерге жабысып, метафаза пластинкасында орналасады. ІІ анафазада ә р центромера екі б ө лініп, жа ң а хроматидтер хромосомалар ғ а айналып, қ арама- қ арсы полюстерге орналасады. ІІ телофаза екі гаплоидты қ ядроны ң сыртында ядролы қ мембрана құ рылуымен ая қ талады. Мейозды ң тізбектеліп екі б ө лінуіні ң н ә тижесінде бастап қ ы бір диплоидты қ клеткадан т ө рт гаплоидты қ клеткалар құ рылады. Мейозды ң биологиялы қ ма ң ызы ө те зор. Мейоз жыныс жолымен к ө бейетін организмдер ұ рпа қ тарыны ң хромосома саныны ң т ұ ра қ тылы ғ ын қ амтамасыз етіп, гаметаларда жа ң а гендік комбинациялар пайда болуына м ү мкіншілік береді.