Жалау Мы ң баев Жалау Мы ң баев (1892, б ұ рын ғ ы Адай уезі Құ нан-Орыс ауылы – , Алматы) – мемлекет қ айраткері – 08 жылдары Форт-Александровскідегі (А қ тау қ аласы) екі сатылы орыс- қ аза қ мектебінде білім ал ғ ан.АлматыА қ тау Жалау Мы ң бай ұ лы қ аламынан жел ескен ә рі тегеурінді, қ айсар публицист. Жалауды публицистика ғ а алып келген сол т ұ ста ғ ы қ о ғ амды қ формацияны ң жай-к ү йі, ө скен ортаны ң с ұ ранымы, қ ажетсінуі, ө з хал қ ына деген қ ам қ орлы қ, с ү йіспеншілік, жан- жа қ ты білім, ерекше дарын- қ абілет публицистика ғ а иек арттырды.

1917 жылдан Ма ңғ ыстау уездік ке ң есіні ң м ү шесі. Сол жылы желто қ санда Т ү ркістан ( Қ о қ ан) автономиясынМа ңғ ыстау өң ірі адайларыны ң қ олдайтынды қ тарын білдіру ма қ сатында Қ о қ ан ғ а барды. М ұ стафа Шо қ аймен осы жолы таныс қ ан ол, 1919 жылы к ө ктемде оны те ң із ар қ ылы шетелге шы ғ арып салды жылы «Бірлік» жастар ұ йымыны ң т ө ра ғ асы, 1920 – 23 жылдары Ма ңғ ыстау уездік ат қ ару комитетіні ң азы қ -т ү лік б ө лім басты ғ ыны ң орынбасары, Адай уездік милиция басты ғ ы, Адай уездік ревкомыны ң (1923 – 24) т ө ра ғ асы қ ызметтерін ат қ арды. Мы ң баев БК(б)П 14-съезіні ң, қ аза қ облысты қ 3 – 5 партия конференцияларыны ң, Қ аза қ стан ке ң естеріні ң 4 – 6-съездеріні ң делегаты болды. Қ аза қ АКСР Ке ң есіні ң 5-съезінде Қ аза қ АКСР ОАК-ны ң т ө ра ғ асы болып сайланды. Б ұ л қ ызметте ж ү ріп республикада ғ ы барлы қ бас қ ару органдарын жергіліктендіру ( қ аза қ тандыру) ісіне басшылы қ жасады, халы қ ты ң ә леуметтік жа ғ дайын ж ә не денсаулы қ, о қ у-а ғ арту, м ә дениетін жа қ сарту ғ а к ү ш салды. Мы ң баев қ аза қ хал қ ыны ң м ү ддесіне қ айшы келетін Ке ң ес ө кіметіні ң сола қ ай саясатын сын ғ а алып, балама жол ұ сын ғ ан С.С ә дуа қ асов, Н.Н ұ рма құ лы, т.б. тобында болды жылы 25 қ а ң тарда Қ аза қ стан ө лкелік комитетіні ң пленумында б ұ л топ қ а ұ лтшылдар деп айып та ғ ылып, қ атал сын ғ а ұ шырады. Ф.Голощекинні ң тапсырмасымен БК(б)П қ аза қ ө лкелік комитетіні ң ба қ ылау комиссиясы Мы ң баевты ң ү стінен іс қ оз ғ ады. Мы ң баев ұ лтшыл атанып, сын ғ а ұ шырады жылы орнынан алынып, Гурьев (Атырау) округі ат қ ару комитетіні ң т ө ра ғ асы қ ызметіне т ө мендетілді. Ол б ұ л қ ызметі барысында Гурьев округіні ң м ұ найлы өң ір екенін ескеріп, ауыр ө нерк ә сіпті дамыту ғ а к ү ш салды.Ма ңғ ыстауТ ү ркістан ( Қ о қ ан) автономиясынМа ңғ ыстауадайларыны ңМ ұ стафа Шо қ айменАдайГурьевАтырау

Голощекинді ұ р ғ ан қ аза қ Қ аза қ стан ө лкелік партия комитетіні ң хатшысы Филип Исаевич Голощекин 1926 жылды ң к ү зді ң қ ыс қ а айналар ша ғ ында кобинетіне Қ АЗКСР орталы қ ат қ ару комитетіні ң т ө ра ғ асы Жалау Мы ң бай ұ лын ша қ ырып АЛЫП, ЖЕДЕЛ Т Ү РДЕ ОРТАДАН жо ғ ары шаруашылы ғ ы бар қ аза қ тардан бастап олардан да ау қ аттыларыны ң малдарын сыпырып алып, иелерін д ү ние-м ү лкін к ә мпескелеуге ұ шыратып, жер аудару ғ а тапсырма береді. Жалау Голощекинні ң б ұ л тапсырмасына зы ғ ырданы қ айнап т ұ рсада шыдамдылы қ к ө рсетіп, одан б ұ л істі к ө ктемде бастауын с ұ райды. Ж ә не байларды ң малын қ ыс қ а таяу жинап алса, оларды қ ыстан аман шы ғ аруды ң қ иынды ғ ын ал ғ а тартады. Оны ң ү стіне тек мал қ ырылып қ оймайды, малдан айырыл ғ ан халы қ ты ң да қ ырылатынын с ө зіне желеу етеді. Б ұ рыннан да к ө птеген м ә селелер бойынша келіспей ж ү рген Голощекин Жалауды ң айт қ андарын құ ла ғ ына ілместен, орынды қ та отыр ғ ан Жалауды ң алдынан арлы-берлі ө тіп, оын бала ғ аттап, контрсы ң, ө кімет пен партия саясатына қ арсы шы қ ты ң, ұ лтшылсы ң деп жер-жебіріне жетеді. О ғ ан шыдамы таусыл ғ ан Жалау бір с ә т аузынан а қ ит кіріп, к ө к ит шы ғ ып к ө лбе ң деп ж ү рген Голощекинді құ ла қ шекеден бір ұ рып, ұ шырып жібереді. Қ айратты жігітті ң со ққ ысынан м ұ рттай ұ ш қ ан ол 2-3 минут есіннен танып қ алып, бір мезгілде есін жиып, е ң бектеп барып телепон ғ а жабысып тетікті басып қ ал ғ анда, ар жа ғ ынан: Филип Исаевия не болып қ алды деген Сталинні ң даусы естіледі. қ ол-ая ғ ы дірілдеп т ұ рып Ж. Мы ң бай ұ лыны ң оны ұ р ғ анын баяндайды.

С ө йтіп Сталин Ж. Мы ң бай ұ лына дереу Москва ғ а келуін б ұ йырады. Сталин оны жеке қ абылдап, ұ руыны ң себебін с ұ райды. Жалау б ә рін баяндап береді. Екеуіні ң сыйыспайтынын білген Сталин оны Гурьев округі ат қ ару комитеті т ө ра ғ ысы кызметіне ж ұ мысын ауыстырт қ ан екен. Біра қ с ұ р қ ия саясат деген істемей қ оймады Голощекин асыра сілтеу болмасын, аша т ұ я қ қ алмасын деген жымыс қ ы талабы орындалып, к ә мпескелеу нау қ аны ж ү ре бастайды. соны ң салдарынан Ұ лы Ж Ұ Т жылы атан ғ ан ашаршылы қ жылдары беле ң алады

Қ азіргі Қ аза қ стан шекарасыны ң о ң т ү стік-батыс б ө лігі осы Жалау Мы ң баевты ң ар қ асында са қ талып қ ал ғ ан. 1920–23 жылдары Ма ңғ ыстау уездік ат қ ару комитетіні ң азы қ -т ү лік б ө лім басты ғ ыны ң орынбасары болып т ұ р ғ анда сол жылдарда ғ ы ж ұ ттан, ашты қ тан халы қ ты аман алып қ алу ғ а ө те к ө п к ү ш сал ғ ан. Я ғ ни орталы қ ты ң р ұқ сатынсыз-а қ Астрхан, Хиуа өң ірлерінен асты қ алдырт қ ан. Ө нер саласына да қ ос қ ан ү лесі бар. А.В.Затаевичке 4 ә н жаздыртып қ алдыр ғ ан екен. Ж.Мы ң баев т ө ра ғ а болып т ұ р ғ ан т ұ ста қ аза ққ а қ аза қ аты берілді, я ғ ни КирЦИК КазЦИК деп ө згертілді.

Жалау Мы ң бай ұ лы туралы жылдарда ғ ы ә дебиет Ә біл қ айыр Спан

1929 жылы қ ызметінен ө з еркімен кетіп, ауыр нау қ астан к ө з ж ұ мды.