СӨЖ Тақырыбы: Қабынып тітіркендірілген ішек синдромы. Семей мемлекеттік медицина университеті Ішкі аурулар пропедевтикасы кафедрасы Орындаған: Ахметова А.К. 308 ЖМФ Тексерген: Рахимбекова Г.К. Семей 2017 ж

Кіріспе Тітіркенген ішек синдромы – бұл синдром жуан ішектің барлық функциональдық ауруларын біріктілетін термин.Органикалық аурулармен байланысы жоқ, кем легенде 3 айға созылған ішектің, негізінен тоқ ішектің моторолық және секрециялық қызметінің бұзылуы. Тітіркенген ішек синдромы перасек адамардың 14-18% кездаседі. Ауру ең жиі жастағыларда кездаседі, әйелдер еркектерге қарағанда 2 асе жиі аурыады.

Жоспар I)Кіріспе II)Негізгі бөлім 2.1ҚТІС туралы жалпы түсінік. 2.2 ҚТІС-ның этиологиясы мен патогенезі. 2.3ҚТІС-ның клиникалық көріністері. 2.4 ҚТІС-ның диагностикасы мен емі,аллодын-алу жолдары. 2.5 ҚТІС-ның болжамы және мүмкін болатын асқынулары. III)Қортынды IV)Пайдаланылған әдебиеттер

Этиологиясы және патогенезі. Тітіркенген ішек синдромыың себептері толық анықталған жоқ. Көптеген авторлар кейбір факторлардың бұл аурудың дамуында белгілі бір маңызы болатынын көрсетеді. Синдромның дамуында тұлға ерекшелігінің маңызы зорь. Тітіркенген ішек синдромы мен аурыатын адамарға истериялық, агрессивті реакциялар, депрессия, жабысқақтық, канцерофобия және иппохондриялық белгілер тән. Режим мен қоректену ерекшеліктерінің де маңызы бар. Өте таза, қаллодық бермейтін тағамды қолдану, тамақты жүйесіз қабылдау ішектің моторолы – эвакуациялық функциясы мен микрофлора сын өзгертеді. Кейбір тамақты көтере алмаудың да маңызы болады (иммунологиялық және генетикалық сипоты болуы мүмкін). Тітіркенген ішек синдромыың дамуында бұрын ішектің инфекция ауруымен аурыып, кейін дисбактериоздың қалыптасуы да маңызды. Тітіркенген ішек синдромыың даму негізін ішектің қозғалыс және секрециялық функцияларының леттелуінің бұзылуы құрайды. Тітіркенген ішек синдромыда жиі ішектің моторолық функциясының күшейгені (гипермоторолық дискинезия), сирек – оның әлсірегені (гипомоторолы дискинезия) байқалады. Перистальтиканың күшеюіне байланысты көмірсудың кейбір бөлігі жіңішке ішекте ыдырамайды, сіңбейді және тоқ ішекте микробтық ашыту процесіне тап болады. Ашытудың күшеюі тоқ ішекте органикалық қышқылдар мен басқа осмотикалық органикалық заттардың концентрация сын көбейтеді. Мұның өзі ішек қуысында транссудация тудырады, қабыну дамыған жағдайда (дисбактериоз нәтижесінде) – экссудация да тудырады. Шамадан тыс газ түзілуі, ішек құрылымының көбеюі, сирек жағдайда қабыну экссудациясының болуы тоқ ішектің керілуін және оның перистальтика сын күшейтеді. Диарея панда болады, кейбір ауру адама ол іш қатумен алмасып отрады.

Симптомдары ТТІС негізгі симптом дары – іштің аурысынуы, іштің кебуі (метеоризм), нәжістің бұзылысы. Іштегі аурысынудың келесі тән белгілері бар: Жеңіл жайсыздықтан шыдатпайтын аурысынуға дейін, Айқын шекарасы жоқ, бүкіл ішке таралады. Іштің түрлі аумағында әр уақытта панда болуы мүмкін. Күйділетін, бататын, сыздайтын, қысатын, жайылған, т.б. Әдетте, тамақ ішкеннен кейін күшейеді. ТТІС анықтауда маңызды белгі - ұйқы кезінде аурысынудың болмауы, әдетте, науқас іш аумағындағы аурысынатын сезімнен оянбайды. Әдетте, оянғаннан кейін панда болады. Іштің кебуінен (метеоризм) әдетте, іш күні бойы ұлғаяды, кишке аса ұлғайып, әсірасе, тамақтан кейін ұлғаюы айқын байқалады (көбінасе, түскі астан кейін). Нәжістің бұзылысы сұйық немасе қатуымен көрініс береді. Іш өткенде нәжіс, көбінасе, таңертеңгілік, таңғы астан кейін байқалады, ішектің босатылу жиілігі 2-5 лет, арасында аз аралықпен. Нәжіс шығарғысы колу әр тамақ ішкен сайын болады. Ішекті босатқысы колу сезімі аса қолайсыз кезде болуы тән, мысалы, жиналыс кезінде, метрода, қала маңы пойыздарында, емтихан немасе басқа күйзелістік жағдайларда. Нәжіс шығарғысы колу сезімі жиі панда болуы салдарынан науқас театр, кино, басқа да қоғамдық орындарға барудан бас тетрады. ТТІС кезінде іш өтуі ешуақытта түнде панда болмайтындығын актау қажет. Сонымен қатар, нәжістің салмағы қалыпты болып, тәулігіне 200 г аспайды. Көбінасе, ішектің толық босамау сезімі болады. Нәжісте сілемей, тағамның қорытылмаған бөліктері болады, алайда, ТТІС кезінде нәжісте қан немасе ірің болмайды. Ішекті босату аллодында аурысыну күшейіп, босағаннан кейін едәуір азаюы байқалады. Іш қатуында нәжіс жиі «қой құмалағындай» болады, яғни, ұсақ тығыз бөліктерден немасе «тығын» тәрізді – яғни, нәжістің алғашқы үлестері соңғыларына қарағанда тығыздау болады. Сондай-ақ, нәжіс қарындаш түрінде – ұзын жіңішке лента тәрізді болуы мүмкін. Іш қатудан кейінгі іш өтуі – бірнеше күндік іркілуден кейінгі сұйық нәжіс болуы мүмкін. Ас қорытудың іштегі аурылық, жүрек айнуы, немасе құсу, оң жақтағы аурысыну секілді симптом дары байқалады. Психологиялық бұзылыстардың белгілері байқалады: көңіл-күйдің тұрақсыздығы, алаңдау, себепсіз қорқыныш, истерия.

Диагностика ТТІС болуына арнайы зерттеу жоқ. Дәрігер басқа ауруларды ескеру үшін талдау мен зерттеулерді тағайындайды. Анықтаудың негізгі әдістері: Жалпы қарау Қан талдауы (лейкоцитоз, анемия, СОЭ үдеуі)СОЭ Насеп талдауы Қанның биохимиялық зерттеуі (билирубин, АлТ, АсТ, сілтілік фосфатаза, ГГТП) копроцитограмма (нәжісті зерттеу), қанды, іріңді, тамақтың қорытылмаған бөліктерін көруге болады. температурный өлшеу (инфекциялық себепті ескеру үшін) дене салмағын өлшеу (онкологияны ескеру үшін) эндоскопиялық зерттеу нәжісті флораға зерттеу (тоқ ішек микрофлора сының құрамын зерттеу), колоноскопия (полиптер мен ісіктерді ескеру үшін) нәжісті ішекқұртқа зерттеу тік ішекті саусақпен зерттеу іш қуысы мен жамбас қуысы ағзаларының УДТ (УЗИ) эзофагогастродуоденоскопия (асқазан-ішек жолдарының жоғарғы бөлігінің сілемей қабатын қарау) ирригоскопия (ішекті рентгендік зерттеу рентген-контрастылық заттектерді қолданумен) тыныс алу тесті (аш ішектегі тым көп бактериаллодық өсу синдромы, лактаздық жеткіліксіздікті, фруктоза мен сорбитолды көтере алмауды, аш ішектен өту уақытын анықтау үшін) психотерапевтінің кеңесі.

Емдеу Емдеу үшін емдәмді қадағалау, өмір салтын өзгерту, мысалы, дене белсенділігінің дәрежесін арттыру ұсынылады. Психотерапия (науқасты мазалайтын симптом дар күрделі аурудан емс, психикалық жағдайға тікелей байланысты екендігін түсіндіру қажет). Дәрі-дәрмек құралдарынан жұмсақ транквилизатора (науқас күйзеліс немасе алаңдауда бокса), спазмолитик тер (аурысынуды басу үшін), антифлатуленттер (метеоризмді азайтуға ықпал ететін препарата), диареяға қарсы препарата (смекта, лоперамид), іш жүргізетін құралдар (іш қатуында прокинетиктер ішектің қимыл белсенділігін жақсартады)

Алдын алу Спортпен шұғылдану (емдік дене шынықтыру, жүзу, жүгіру). Үйлесімді және тиімді тамақтану, талшығы мол тағамды тұтыну (көкөністер, жемістер, аскөк), қуырылған, консервіленген, тым ыстық және азы тағамнан алшақ болу Депрессия мен невроздарды уақытылы емдеу. Іш өтуі, қатуын емдейтін препаратады орынсыз қолданбау.

Аурудың болжамы Тітіркенген тоқ ішек синдромы өмір бойы қайталануы мүмкін. Кейбір адамар үшін аурудың симптом дары күшті жайсыздық әкеліп, еңбекке қабілетті төмендетеді, әлеуметтік өміріне әсер етеді. Симптомдар әдетте, емдеу басталғаннан кейін жойылады. ТТІС ішекке зақым әкелмейді және күрделі салдарға апармайды. Тітіркенген тоқ ішек синдромыда өмір болжамы – оң. Дәрігер науқкстарды аурудың болжамының ерекшеліктерімен таныстыруы тиіс, бұл олардың психо-әлеуметтік адаптация сын жақсартады.

Мүмкін асқынулары ТТІС ауры асқынуды туындатпайды, мысалы, қан кетуі немасе ішек сілемйінің беріштенуі. Дегенмен, Тітіркенген тоқ ішек синдромы бар науқастарда ұдай іш қатуы бокса, копростаз даму қаупі болады (ішекте нәжістің көп жиналуы). Копростаздың белгілері: амақтан жиіркену іш аумағындағы аурысыну түйілу құсу және жүрек айнуы насеп пен нәжістің ұстамауы естің бұзылысы ішектің түйнегі Перитонит.

Қортынды Тітіркенген тоқ ішек синдромыың панда болу себептері белгісіз болғандықтан: Негізгі панда болу себептері: теріс эмоциялар, күйзелістер, инфекциялық аурулар, дәрілік әсер, тамақтану ерекшеліктері (тамақтану тәртібі мен ырғағының бұзылуы, тағам өнімдерінің жеткіліксіздігі және көмірсу құрамдас өнімдерді көп тұтыну) сақ болу керек. ТТІС негізгі себебі летінде жүйке жүйесінің дұрыс жұмыс істемеуін және отырумен өтетін өмір салтын, эндокриндік бұзылыстарды (климакс, дисменорея, етеккір аллоды синдромы, семіздік, гипотиреоз, қант диабеті, т.б.) болдырмау қажет.

Пайдаланылған әдебиеттер: 1.Б.Н.Айтбембет Алматы 2007 ж биттер 2.Н.А.Мухин В.С.Моисеев Мәскеу 2015 ж биттер 3. Пропедевтика внутренних болезней, Гребнев, учебник, 2001 г, 592 с 4. Пропедевтика внутренних болезней - Гребенев А.Л ж Интернет желісі: