ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ ОНКОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫиверситеті онкология кафедрасы Бауыр выборы. Орында ғ ан:Жыланг ө з Ұ лжан Жексенбай- қ ызы топ жмф

Бауырдың клиникалық анатомиясы мен қызметі Бауырдың атқаратын қызметі Потологиялық анатомиясы Гитологиялық құрлысы Халықаралық TNM-жіктеуі Бауыр выборын себептері Бау Бауырдың қатерлі ісіктерінің клиникалық белгілері Клиникасында сегіз белгі болады Анықтау тәсілі Бауыр ранын емдеу тәсілі Пайдаланылған әдебиеттер Жоспары

Бауырдың клиникалық анатомиясы мен қызметі Бауыр оң жақ қабырға асты бөлігінде, кокеттің астында ағза, салмағы г.Оның қақпасы мен артқы беткейі ішастымен ұаптаған.Бауырдың сыртында фиброзды Глисон қаптамасы, хххонда қан таймырларына қоса сезімтал нерв тер бар.Қалыпты жағдайда батырдың сырты тегіс және жалтыр. Орта бұғана сызығының бойымен алғппанда батырдағы жоғарғы және төменгі нүктелерінің аралығы 10 см.Бұл батырдың оң жақ бөлігінің өлшемі.Дененің орта сызығы бойымен алынған батырдың жоғарғы және төменгі шеттерінің аралығы -9 см.Бұл аралық Бауырдың сол жақ бөлігінің өлшемі.Бауырдың жоғарғы нүктесімен оның сол жақ қаабырға доғасымен қиылысқан нүктесінің аралығы -8 см.Осы үш өлшем 10-9 см Бауырдың Курлов бойынша өлшемі болып саналады.Бауыр 4 бөліктен 8 сегменте тұрады.Бұл бөліктермен сегменттер өзінше бөлек қан, өт,лимфа жүйелермен құралған.Баурдың орталық терең жіргесінде батыр қақпасы орналасқан,хххонда батыр артериясы қақпа ванессы,жалпы өтөзегі, лимфа таймырлары және нерв орналасқан.

Бауыр ұлпасы бакалавр мен гемокапилялдан тұрады.Бауыр бакалаврын гепатоциттер құрайды, олардва өт, гликоген нәруыз және т.б бірқатар затрат түзіледі.Өттіңиұүрамында су гликохолдық 80, таурехолдық20,қышқылда, билирубин холестерин,лецитин,нәруыз бар.Өт асқазан сөлін бейтараптандырып қышқылдық-сілтілік үрдістерді реттейді, майды эмульгациялайды, липаза ферменттерін белсендіреді. Белсендірілген липаза майды толықтай қортады және маймен еритін витаминдердіің қанға сінуін қамтамасыз етеді.

Бауырды ң ат қ аратын қ ызметі Секреторлық –гепотоциттер арқылы өндірілетін өттің физиологиялық белсенді удеріс Түзуші Өндіруші мочевина және креатинин арқылы улы аммиакаты бейтараптандырады Бауырда көптеген гормхххондар бейтараптандырады гликоген инсулин Гидролиз және глюкагон қышқылдары арқылы бейтараптандыру Микроэлементтерді реттеу көмірсу, май, витамин т.б Бауырорганизімде иммунологиялық үдерісті реттеуге белсенді қызмен атқарады Бауыр эритрокинетикалық үрдісіне белсенді қатысып, эритроциттерді ыдыратады және гемді дегидратациялайды

Потологиялы қ анатомиясы Бауыр раны рактың өте сирек кездесетін түрі, көбінесе батыр циррозы на байланысты жастан кейін демиды. Сыртқы көрінісіне қарап батыр ранының: 1)түйінді; 2)ауқымды; 3)диффузды Рактың түйінді түрінде батырда бірнеше ісік түйіндері табылады. Олардың түрі ақшыл, сары немесе сарғыш жасыл, консистенциясы жұмсақ немесе қатты. Ісік түйіндері бірнеше жердин бір мезгілде өседі. Ауқымды рак батырдың бір бөлігінде ірі ісік түйіні түрінде өседі. Кесіп көргенде ол ақшыл сұр немесе некроз, қан құйылуға байланысты, шұбар түсте көрінеді. Диффузды рак цирроздық өзгерістер негізінде демиды, кейде ол батыр тканіне араласа өсіп, сыртқы көрінісі анық білінбейді. Кейде рак диагнозы микроскопиялық тексеруден кейін ғана қойылады.

Бауыр ранын туындау көзі бойынша бірнеше топтарға бөледі: 1)батыр клетка лары раны; 2)өт жолдары раны; 3)аралас рак; 4)дифференциаланбаған рак. Осылардың ішінде ең жиі ұшырайтыны гепатоллюлярлы рак. Рак клетка лары трабекула типіндегі құрылымдар түзеді, кейде олардың арасында без түзілісі тәрізді саңлаулар пайда болады. Холангиоцеллюлярлы рак өт жолдарының эпителиіне ұқсайтын клеткалардан тұрып, безді рак құрылысына ие болады. Дифференциаланбаған рактарға ашық түсті клеткалардан тұратын рак және анаплазиялық рак кіреді, олар клетка атипизмінің басымдығымен сипатталады. Бауыр раны лимфа түйіндеріне, гематогенді жолмен өкпеге, миға, бүйректерге метасстаз береді. Кейде рак түйіні батырдың өзінде метасстаз жолымен тара лады.

Гитологиялық құрлысы 1982 ж ДДСҰ қатерлі ісіктердін 3 гистологиялық жіктемесі бар 1.Бауылық жасушалык гепотоцеллюлярлық Трабенкулалық Тубулярлық Ацинарлы Аралас Анапластикалық 2.Өт өзегінін раны холангиоцеллюларлық Безді рак Шырышты рак 3. Аралас рак гепато-холангиоцеллюлярлық рак Дефферециааланған рак

Гематологиялық өзгерістер Лейкоциттердің жоғарлауы /л; 80% нейтрофильдер, кейде эозинофилия, тромбоците жоғарлауы Фибринолитикалық белсенділік төмендейді.

Халықаралық TNM-жіктеу бастапқы батыр выборын мынадай сатылары болып табылады: T0 - батырдың біріншілік ісік табылған жоқ T1 - диаметрі 2 см-ге жалғыз білім дейін; жоқ бойды ыдыстар T2 - диаметрі 2 см-ге жалғыз білім дейін, батыр ыдыстар, бойды, немесе таймыр қатысуынсыз 2 см-ден үлкен ісік T3 - 2 см немесе бір мочки бойды және шектелген бірнеше шағын ісік таймырлары үлкенірек бір ісік T4 - батыр екі күлтесі бірнеше ошақтары, немесе шапқыншылығы немесе батыр порталы Венаға немесе висцеральды құрсақтың бар бір ісік. N0 - жоқ түйіндік hepatoduodenal байламдар мен батыр қақпасы N1 - лимфа түйінінің метасстазы hepatoduodenal байлам немесе қақпасы батыр анықталады M0 - батыр выборын алис метасстазы табылған жоқ M1 - алис оргппандарында батыр выборын Клиникада анықталды

Бауыр выборын себептері Көп жағдайларда, тікелей созылмалы вирусты гепатит В және С қатысуымен байланысты батыр выборы - Гепатоцеллюлярная карцинома 20 жил вирустық батыр аурулары бар науқастардың 80% кездеседі. батыр жасушалары және өт шығару жолдарының созылмалы қабынуы, олардың жұмысының бұзылуына әкеледі вирус, зиянды гепатоциттердің байланысты батыр выборын механизмі. батыр выборын арты тәуекел факторлар кез келген этиологиясы, Гемохроматоз алкоголь батыр аурулары, есірткі индукцияланған гепатит, жүрек аурулары, жұқпалы паразитарлық (opistorhoz, амебиаз, шистосомоз), өт тасс ауруы кезінде-, сифилис, және т.б. циррозы болып табылады. Әлеуетті канцероген афлатоксин В1 өнеркәсіптік химикаттар (нитрозамин және тетрахлорметана, хлореллы пестицидтер, мышьяк, винил хлориді, т.б.), фармакологиялық агент тер (Thorotrast, анаболических стероидов), зең саңырауқұлақтар Aspergillus арқылы шығарылады.

Бау Бауырдың қатерлі ісіктерінің клиникалық белгілері : Жалпы әлсіздік, диспепсия (тәбетінің төмендеуі, лоқсу, құсу), он жақ қабырға астысының ауырсынуы, субфебрильді температура, салмағының төмендеуі. Ісіктің үлкейуіне байланысты ісік қабырға доғасынан тығыздалып білініп шығып тұруы. Соңғы стадияларында анемия, желтуха, асцит,эндогенді интоксикация, батырлық жеткіліксіздік дамыйды. Егер ісік клетка ларының гормональді белсенділігі бокса, хххонда эндокринді бұзылыстар дамуы мүмкін (синдром Кушинга). Ісіктің өсуіне байланысты төменгі қуысты ванессының басылуы әсерінен, науқастардың аяқтарының ісінуі байқалуы мүмкін, қан таймырлардың эрозиясы әсерінен құрсақ ішілік қан кетулер пайда болуы мүмкін, өңеш және асқазан көк таймырларының варикозды кеңеюі бокса асқазан- ішілік қан кетулер болуы мүмкін.

Клиникасында сегіз белгі болады тәбеттің төмендеуі жүдеу ауырсыну гепатомегалия жалпы әлсіздік дене қызуының жоғарлауы Іш шемені (асцит) Терінің сарғыштануы Кейбір жағдайда көк батыр өсіп ұлғаюы мүмкін

Анықтау тәсілі Анамнез Объективтік зерттеу Жалпы қан анализ Қанды биохимиялық анализ Иммунология химиялық анализ Ренгенологиялық әдіс КТ МРТ Радиоизотопты –сканер лесу УДЗ Ангиографиялық зерттеу Ісікті пункция арқылы зерттеу Лапароскопия

Бауыр ранын емдеу тәсілі Қ азіргі кезде батыр ранын т ү бегейлі емдеу ү шін хирургиялы қ т ә сіл, паллиативті т ұ р ғ ппанда полихимиотерапия,тері аркылы батырды именин тесіп ісікті тініне спирт енгізі т ә сілдері қ олданылады. Бауыр тіндеріні ң с ә улелік амге т ө зімдік энергия м ө лшері 30Гр бол ғ анды қ тан, батыр ранына с ә улелік ем т ү бегейлі т ұ р ғ ппанда қ олданылады. Химиялы қ ем тиімді т ә сіл. 1-2 сатыларында қ олданылады. Жергілікті аблактивті ж ә не циторедуктивтік емдеу т ә сілі. Жалпы ж ү йелі химиотерапия Дистанционды с ә улелік терапия

Өмір сүру ұзақтығы Симптомаиткалық имен 4-5 ай Полихимиятерапия 8-9 ай Ем қолданылмаған жағдайда аурудың өмірі 1 жил. Хирургиялық имен кейін орташа 3-5 жил өмір сүреді.

Пайдаланылған әдебиеттер Онкологиядан таңдамалы дәрістер Интернет жүйесі Онкология А.А.Шайын К.Абисатов

Назарларыңызга рахмет