Сабақтың тақырыбы: Aфриканың табиғат зоналары

Африканың табиғат зоналары: 1.Ылғалды экваторлық ормондар мен ауыспалы ылғалды ормондар 2. Саванналар мен сирек ормондар 3.Тропиктік шөл заносы 4.Субтропиктік жерортатеңіздік ормондар

Ылғалды экваторлық ормондар Конго өзені мен Гвинея шығанағы жағалауын мол ылғал мен жылудың әсерінен қалыптас- қан бірнеше қабатты ормондарда фикус (80 м),сейба,сссмайлы және шарап(рафия) пальма- лары,эбен,қауын ағашы өседі.Төменінде банан,папоротник,кофе ағаштары, шырмауық- тар ну (джунгли) құрайды.

Майлы пальма Эбен ағашы Рафия пальмасы

Ылғалды экваторлық ормондар Ормандарда шашақ құлақ шошқа,окапи, ергежейлі бегемот пен антилопа, маймылдардан- мартышка,шимпанзе, мандрил,павиан және горилла,жырқыш- тардан-қабылан мекендейді.Жәндіктер- ден: термистор, цеце шыбыны (ұйқы ау- руны туғызады) көп.

ергежейлі бегемот горилла шимпанзе Африканың экваторлық ылғалды ормондарының жануарлар әлемі

Ылғалды экваторлық ормондар зона сын шаруашылықта пайдалану Жергілікті халық гевея,ананас,кофе, какао,сссмайлы пальма,жер жаңғағын өсіреді.Ормандарды кесіп плантация - лар салу топырақ эрозия сына ұшыра- туда.Өсімдіктер мен жануарлар түрлері жойылуда.

Саванналар мен сирек ормондар Африканың 40 %-на жуығын алып жатыр. 8-9 айға созылатын ылғалды кезеңде бұл жерлердегі қызыл-қоңыр топырақта піл шөбі (3 м), алып баобабтар, сссмайлы пальма, акациялар,Мадагаскар аралында саяхатшы ағашы қаулай өседі де, ал құрғақ кезеңде өсімдіктер қурап шөлге айналады.

Саванналар мен сирек ормондар Жер бетіндегі аса ірі жануарларға ең бай аймақ саналады.Мұнда бөкендердің 40, лимурлардың 26 түрі және торталып тіршілік ететін-сурикаттар,Африка пілі, мүйізтұмсық, бегемот, жираф, зебра, буйвол,жырқыштардан-арыстан,гепард, қабылан,шибөрі,қорқау қасқыр, өзен-көл дерінде қолтырауын тіршілік етеді.

Саванналар мен сирек ормондар Құстар өте көп.Жер бетіндегі ең ірі құс- Африка түйеқұсы,жыландар мен кеміру-шілерді аулайтын құс- секретарь,шырын сорғыш-колибри мекендейді.Суларында қоқиқаздар,тырна,көкқұтан,бірқазан дар, Африкада кездесетін марабу тіршілік етеді.

Саванналар мен сирек ормондар Адамдар құнарлы топырақта мақта, маниок,батат,жүгері,кешью,жер жаңғағы,цитрустар,қант құрағын өсіреді. Жерді дұрыс пайдаланбау шөлге айнал- дырып, мал және өсімдік шаруашылығы жануарлар өрісін тарылтып, браконьер- лік жануарлар санының жедел азаюына әкелуде.

1.Піл шөбі 3.Қолшатыр акациясы

1. Гну ақбөкені 2. Зебра 3. Жираф 4. Буйбол 5.Піл 6. Арыстан 7. Гепард 8.Тарғыл Гиена Саванна жануарлары

Сәйкестендіру тестісі: 1.Ылғалды экваторлық ормонда өседі %-ға жуық 2.Ұйқы ауруны туғызады қабылан 3.Ылғалды экваторлық ормонда мекендейтін адам тәрізді маймылдардың ең үлкені цеце шыбыны 4. Саванналар мен сирек ормондардың Африка аумағындағы алып жатқан үлесі сейба ағашы 5. Саваннада мекендейтін ең жүйрік аң горилла

Үлкен торта жұмыс жасау. І топ. Африканың саванна заносы ауыл шаруашылығына пайдалануға қолайлы. ІІ топ. Африканың саванна зона сын ауыл шаруашылығына пайдалану экологиялық апатқа әкеледі.

Үйге тапсырма: 1)§49.Табиғат зоналары 2)Кестені толтыр: р/с Табиғат заносы атауы топырағыӨсімдігіЖануар- лары 1212 Ылғалды экваторлық ормондар Саванналар мен сирек ормондар

Бағалау: 1.Өзін- өзі бағалау 2.Сабақты бағалау