Tohir Malik 1946 yili Toshkentda, ziyoli oilasida dunyoga kelgan. U ham bazi tengdoshlari kabi orta maktabni tugatgandan keyin kunduzlari qurilishda ishlab,

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
Транксрипт:

Tohir Malik 1946 yili Toshkentda, ziyoli oilasida dunyoga kelgan. U ham bazi tengdoshlari kabi orta maktabni tugatgandan keyin kunduzlari qurilishda ishlab, kechqurunlari Toshkent Davlat dorilfununining jurnalistika bolimida oqiydi. Maktablarda oqituvchilik qiladi, nashriyotlarda xizmat etadi. «Lenin uchquni» roznomasida bolim boshligi bolib faoliyat korsatadi. Songra Resdublika radiotelevideniye qomitasida, «Guliston» tahririyatlarida ishladi. «Sharq yulduzi» oynomasida masul kotib, «Yoshlik» oynomasida bosh muharrir hamda Ozbekiston Yozuvchilari uyushmasi kotibi bolib ham xizmat qiladi.

O ʻ zbek adabiyotida Tohir Malik o ʻ zining "Falak", "Somon yo ʻ li elchilari", "Tiriklik suvi", "Zaharli g ʻ ubor" ("Vasvasa" nomi bilan qayta ishlangan), "Chorrahada qolgan odamlar" ("Devona" nomi bilan qayta ishlangan) va boshqa fantastik, "Charxpalak", "Qaldirg ʻ och" ("Savohil" nomi bilan qayta ishlangan), "Bir ko ʻ cha, bir kecha", "So ʻ nggi o ʻ q", "Shaytanat", "Ov", "Murdalar gapirmaydilar", "Iblis devori", "Talvasa", "Mehmon tuyg ʻ ular", "Jinoyatning uzun yo ʻ li", "Odamiylik mulki", "Eng kichik jinoyat", "Tilla kalamush" singari detektiv va ma ʻ rifiy asarlari bilan tanilgan va kitobxonlarning sevimli adibiga aylangan ijodkordir.

Mohir hikoyanavis, qissanavis va romannavis Tohir Malik 2000 yilda «O ʻ zbekiston xalq yozuvchisi» degan yuksak unvonga sazovor bo ʻ lgan. Yozuvchining «So ʻ nggi o ʻ q» qissasi asosida 1994 yili telefil'm suratga olingan. Tohir Malik (Hobilov Tohir) 1946 yil Toshkentda, ziyoli oilasida dunyoga kelgan. Respublika radio va televideniye qo ʻ mitasida, «Yudduzcha» nashriyotida, «Guliston», «Sharq yulduzi», «Yoshlik» jurnallarida adabiy xodim, mas ʻ ul kotib va bosh muharrir, O ʻ zbekiston Yozuvchilar uyushmasida kotib bo ʻ lib xizmat qildi.

Tohir Malik Abdumalik o ʻ g ʻ li Habilovning adabiy taxallusi, Toshkentda tug ʻ ilgan,Toshkent ToshkentdaToshkent Davlat Universiteti (hozirgi O ʻ zbekiston Milliy Universiteti)ning jurnalistika fakulteti kechki bo ʻ limida o ʻ qidi, kunduzi qurilishda ishladi yildan beri O ʻ zbekiston radiosida, gazeta va jurnallar tahririyatida, O ʻ zbekiston yozuvchilar uyushmasida, nashriyotlarda ishladi. Hozir «Sharq» «Sharq» NMAK Bosh tahririyatida muharrir.

Tohir Malik birinchi asari 1971 yilda «Hikmat afandining olimi» nomi bilan chop etilgan fantastik qissasi boldi. Songra «Zaharli gubor» (1978) ilmiy-fantastik asari «Somon yoli elchilari» (1079), «Chorrahada qolgan odamlar» (1985), «Qaldirgoch» (1987), «Bir kocha, bir kecha» (1988), «Alvido, bolalik» (1989), «Songgi oq» (1990) kabi onlab hikoya va qissalar toplamlari chon etildi. U yaratgan nasriy asarlar ozga nosirlardan oziga xos uslubi bilan ajralib turadi.

Hozirgacha yozuvchining 20dan ortiq qissasi chop etildi yilda chop etilgan «Hikmat afandining o ʻ limi» dan keyin«Falak» (1976), «Somon yo ʻ li elchilari» (1976) tahayyul, ilmiy-tahayyul qissalari bosildi. «Chorrahada qolgan odamlar»qissasida tahayyul va detektiv xususiyatlari seziladi. «Alvido bolalik» (1989), «Qaldirg ʻ och» (1987) qissalarida muhim mavzu ishlanadi. Mutaqillik yillarida T.Malik «So ʻ nggi o ʻ q» (1990), 4 qismdan iborat «Shaytanat» ( ), «Odam ovi»(2001), «Charxralak», «Murdalar garirmaydilar» (1999) qissalarini chop ettirdi. Yozuvchi 20 asrdagi hayotni, kishilar taqdirini goh tahayyul, goh izchil xolis, goh detektiv yo ʻ sinda tasvirlaydi. U qissa janri imkoniyatlarini uzluksiz boyitib bormoqda yilda yozuvchining «Mehmon tuyg ʻ ular» o ʻ ylari, «Jinoyatning uzun yo ʻ li» risolasi chop etildi. Tohir Malikka «O ʻ zbekiston xalq yozuvchisi» unvoni berilgan (2000). Mustaqillik yillarida eng ko ʻ p adadda kitob chop ettirgan Tohir Malikdir.«Hikmat afandining o ʻ limi»«Falak»«Somon yo ʻ li elchilari»«Chorrahada qolgan odamlar»«Alvido bolalik»«Qaldirg ʻ och»«So ʻ nggi o ʻ q»«Shaytanat»«Odam ovi»«Charxralak»«Murdalar garirmaydilar»«Mehmon tuyg ʻ ular»«Jinoyatning uzun yo ʻ li»«O ʻ zbekiston xalq yozuvchisi»

Shu orqali ham hayot, odamlar va jamiyat haqida ancha keng mushohada yuritadi. Shu bilan birga, «Qaldirgoch» kabi epik asarlar ham yaratgan. Mazkur qissada Abdulla Avloniy hayoti va faoliyati, tarixi, taqdiri misolida 20-yillar ozbek ziyolilari sinfining shakllanishi haqida bahs yuritadi. Shu orqali xalqimiz madaniy-ilmiy dunyoqarashi, kurashnni umumlashtirib beradi. Tohir Malik mohir hikoyanavis, qissanavisgina emas, jamoatchi. jurnalist va tarjimon sifatida ham faol xizmat qiladi. Uning bolgar adabiyotidan qilgan tarjimalari, Emil Amit, Axier Hakimov, Suhrob Muhamedov kabi adiblar yaratgan bir qator hikoya, qissalarni ozbek tiliga tarjimasi keng oquvchiga taqdim etilgan.

"Gulxan jurnalida chop etiladi yilda Tohir Malik Toshkent Davlat univeritetining kechki jurnalistika bo ʻ limiga o ʻ qishga kirib, kunduzi qurilishda duradgor, g ʻ isht teruvchi bo ʻ lib ishlay boshlaydi. U ijodga doir mashqlarni davom ettirar ekan, ustoz-tog ʻ aning ikki o ʻ giti - "O ʻ zing yaxshi bilmagan narsani yozma", "Boshqalar yurgan yo ʻ ldan yurma, o ʻ z yo ʻ lingni top"ga hamisha amal kildi. Bolalarga atab yozilgan hikoyalari bilan badiiy adabiyot sirlarini o ʻ rgangan Tohir Malik keyinchalik o ʻ zbek adabiyotida kam e ʻ tibor berilgan fantastika janriga qo ʻ l urdi va bir qator asarlari bilan kitobxonlar e ʻ tiborini qozondi. Uning talabalik yillari yozilgan "Hikmat afandining o ʻ limi" asari o ʻ zbek adabiyotining fantastika yo ʻ nalishida yaratilgan birinchi qissa hisoblanadi. Yozuvchining bir qator asarlari rus va boshqa tillarga tarjima qilindi. "So ʻ nggi o ʻ q" asari asosida yetti qismli, "Shaytanat" asari asosida yigirma qismli badiiy fil'mlar suratga olinib, namoyish etildi.

Tohir Malik so ʻ nggi yillarda romannavis sifatida shuhrat qozondi. Uning «Shaytanat» sarguzasht-detektiv romani o ʻ zining ma ʻ naviy-axloqiy muammolari bilan talabchan kitobxon va adabiy jamoatchilik e ʻ tiborini qozondi. Shuningdek, muallif «Yov» (1995) nomli qissa ham yaratgan.