Марат Оспанов ттында ғ ы Батыс Қ аза қ стан мемлекеттік медицина университеті Кафедра: жұқпалы аурулар Мамандығы: залпы тәжірибелік дәрігер Та қ рыбы Та қ рыбы: Инфекциялы қ емс патологияда ғ ы менингеальды синдром(екіншілік ірі ң ді менингит, субарахноидальный қ ан құ тылу, бас ми ісінуі). Туберкулезді менингит пенек шоу диагностикасы Ортындаған: Махаева Ж 627 Тексерген: Туребаева Д.И

I.Кіріспе II.Негізгі б ө лім 1.Екіншілік ірі ң ді менингит 2. Субарахноидальды қ ан құ тылу, бас ми ісінуі). 3.Туберкулезді менингит III. Қ орытынды IV. Пайдаланыл ғ ан ә дебиеттер Жоспар:

Менингит –ми мен ж ұ лины ң ж ұ мса қ қ абы қ тарсыны ң қ абынуы. Б ұ л ауруды ң қ оздыр ғ ышын 1887 ж А.Вейксельбаум нау қ ас адамны ң ж ұ сын с ұ ты қ ты ғ ынан тап қ ан. Пішіні б ұ рша қ т ә різдес, қ осарланып орналасады. Қ оздыр ғ ышы граммтеріс диплококк, менингококк. Менингитті ң қ оздыр ғ ышы тсыныс алу, ж ө телу кезінде ау ар қ илы тара лады. Қ оздыр ғ ышы граммтеріс кофе д ә ні т ә різді диплококк. Химиялы қ, физикалы қ факторлар ғ а сезімтал, б ө лме температура сын да бірнеше са ғ ата, ал хлорамин ерітіндісі ә серінен 2-3 мин.ішінде жетыладыменингококк

Ауру қ оздыратын микроа ғ зал орды ң т ү рлеріне ж ә не ауруды ң дамуына қ рай: Бактериялы; Вирусты; Мерезді деп ажыратылады Ауруды ң даму сипатына қ рай: Жедел Созылмалы За қ ымдалу себептері ботынша: біріншілік, екіншілік; Біріншілік менингит деп диагноз қ отылады,герде ал ғ аш қ ы инфекция оша ғ ы табылмаса. Екіншілік менингите инфекция оша ғ ы болады. Ірі ң ді менингит кезінде -бактериалды за қ ымдалу бай қ аллоды

Екіншілік менингит: Екіншілік-ірі ң ді менингит: себептері - (отит, абсцесс, пневмония, синусит,терідегі ірі ң ді заралардан кейін болатын менингит Менингит ө з алтына жеке ауру болуы,сендай-а қ кейбір зара қ атарды ң, ірі ң ді ауруларды ң, құ рт ауруы, т ұ мау, іш с ү зегі, к ө птеген ж ұқ палы ауруларды ң ас қ ынуынан да болуы м ү мкін. Жедел менингит ірі ң ді ж ә не ірі ң сіз т ү ріне орта қ кездэссетін ауру белгісін менингиальды қ синдром деп атайды Екіншілік ірі ң ді менингит,

Ауру ж ұқ тыр ғ аннан кейін 2-10 к ү н аралы ғ тында инкубациялы қ кезе ң басталлоды. Менингитті ң т ұ ра қ ты ж ә не негізгі белгісі – бас аурыады, ло қ сыпь құ сады, вузы құ р ғ айды, дене қ зубы к ө теріледі, өң і бозарып, даусы қ орлы ғ ады, ауру денесінде қ из ғ элт т ү сті б ө ртпе панда болады. Егер б ө ртпе бір к ү н ішінде қ ссайта жетылса микробтар қ ан ғ а т ү сті денег с ө з. Қ ан айналымы ар қ илы орта қ ми ж ү йесіне жетіп, миды ң қ абынуы бастал ғ панда менингитті ң белгілері ай қ ын к ө рінеді. Ірі ң ді менингите дене қ зубы 40 градус тан же ғ ары болады. Желке т ұ стында ғ ы б ұ лшы қ еттері құ рисыпь, нау қ ас басын шал қ ссайта береді. Мотынны ң қ оз ғ аллы қ итындайды, шатасыпь с ө клей бастарды, есінен канады. Ішкен тема ғ ын құ сады, таймыр со ғ исы жиілейді, т ө секте тізесін б ү гіп б ү рісіп затады Клиникалы қ к ө рінісі

Миды ң ісінуі - ми немсе ж ұ сын ( ә сірэссе же ғ ары нейроглияны ң засушассыны ң ) ж ә не засушадан тыс ке ң істікте с ұ ты қ ты қ ты ң шамадан тыс жена қ таллымен к ө рінетін, ми к ө леміні ң ұ л ғ а ты мен басс ү тектік гипартензиямен сипаталатын патологиялы қ процесс. Басс ү тек-ми зара қ атары Ишемиялы қ инсульт Геморрагиялы қ инсульт Ми ісіктері Минингит, Энцефалит, Токсоплазмоз Субдуральды абсцесс Гипоксия, гиперкапния, су – т ұ з алмасумсыны ң б ұ зылуына ә келетін аурулар. Вазогенді ми ісінуі - гематом-энцефальды барьерді ң ө ткізгіштігіні ң же ғ арылауына байланысты болады. Ә детей ГЭБ таймыр ішіндегі осмосты қ қ исымды қ амтемасиз ететін о ң иондарды ө ткізбейді. Вазогенді ми ісінуі - ми ісіктерінде, сумы қ зара қ ат, ми таймырларсыны ң микроэмболиясы, газды эмболия, ұ й қ ы артерия ссыны ң окклюзиястында, эклампсия кезінде кездэсседі. Цитотакси калы қ ісіну Бас ми ісінуі

Симптомдар за ғ датсыны ң аурылы ғ ы ж ә не себебіне байланысты. Ауру белгілері кенеттен демиды : Бас ауруы моттында ғ ы аурыу немсе онемение ж ү рек айнуы, құ су бас айналу Тсыныс алу б ұ зилисы К ө руді ң б ұ зилисы амнезия атаксия с ө йлеу қ итындауы сана ( ступор ) де ң гейін т ө мендеуі судорог есін же ғ ялту

Миды ң торты қ абы қ астаны қ ан құ тылу. Қ арт адамдарда есінен танып қ алу немсе ми ғ а қ ан құ тылу мида қ ан бітелуі панда болуынан ж ә не ми ішіндегі қ ан құ тылудан болады. Адамны ң қ ан қ исымы к ө теріліп, қ ан таймыры за қ ымдаллоды. Адам ая қ астанын құ лайды, есінен канады. Беті қ изарып, қ орылдай бастарды, таймыр со ғ исы бірэссе жиілейді, бірэссе б ә се ң дейді. Осылай ессіз к ү й бір са ғ атан бірнеше к ү нге созылады. Миды ң арт қ ы за ғ ына қ ан құ тылу Егер адам тірі қ алиса, к ө бінэссе с ө йлеу м ү шелеріне, к ө зіне, мместу м ү шелеріне за қ ым келеді немсе бетіні ң бір за ғ ы мен денесі зансизданып сал болып қ аллы м ү мкін. Ал ауру онша қ ата ң болмай, ұ стоп қ ал ғ ан за ғ да-да м ұ ндай белгілер ес-т ү сінен айрылмай-а қ панда болады да, бір қ атар уа қ ыт еткен со ң б ә рі де қ алып қ а келеді. Субарахноидалды қ ан құ тылу

Субарахноидалды қ ан құ тылуларды ң қ ауіп- қ актер факторлары: - субарахноидалды ке ң істікте орналас қ ан артерияларды ң инфекционды - такси калы қ, паранеопластикалы қ ж ə не са ң фрау құ ла қ тармен за қ ымдаллы; - ə рт ү рлі этиологияда ғ ы артерииттер; - қ анны ң аурулары; - ми вена лары мен синустарсыны ң тромбозы; - жсыныс қ атынасы кезінде, эмоционалды к ү штемеде, қ аты ж ө телгенде, дефекация да, ая қ - астанын ауры к ө тергенде артериялы қ қ исымны ң тым же ғ ары ж ə не к ү рт к ө терілуі; - т ү нгі ұ й қ ыда венозды қ ан айдауды ң нашарлауы, ми қ ан таймырларсыны ң тез арада актеросклерозды б ұ зилыстары; - субарахноидалды ке ң істікке беткей орналас қ ан ми ішілік геморрагиялы қ ү зілулер; - ауры алкоголды улан улар

Субарахноидалды қ ан құ тылуларды ң диагностикалы қ критерийлері: - ая қ -астанын басты ң ауруы, кейде омырт қ а ғ а аурысынуды ң берілуі, басты бір н ə рсемен ұ р ғ ан сия қ ты аурысыну («баста бірн ə рсені ң зарылуы»); - психомоторты қ озу, басты ң айналлы, к ө зді ң қ арауытуы, құ ла ғ сыны ң шуылдауы; - есіні ң тежелуі, кейде кома ғ а дейін; К ө бінэссе есі қ алпына келеді, біра қ эссе ң гіреу к ү йінде болады; - қ ссайталамалы құ су; - генерализация лан ғ ан немсе фокальді қ ояншы қ ұ стемалары; - тсыныс алу ритмні ң б ұ зылуы немсе оны ң патологиялы қ т ү рлері; - артериялы қ қ исымны ң же ғ арылауы; - ж ү рек со ғ иссыны ң ө згеруі (жиі брадикардия); - гипергликемия.

Туберкулезді менингит арте заста ғ ы балалар арастында біріншілік кезінде дамуы м ү мкін. Біра қ жиі екіншілік туберкулезге ө тетін ауру. Ол негізінен біріншілік тіуберкулез куеде ішілік лимфа т ү йіндерінін ң туберкулезі. Сонымен қ атар жедел диссеминерленген туберкулезді ң ас қ ын ғ ан турінде дамыйды. Туберкулезді менингит к ө ктем ж ә не к ү з маусымдартында жиі кездэсседі Туберкулезді менингит

Туберкулезді менингитті ң ө ту кезендері Т ө ртінші опта – продромальды засырын кезе ң. Бесінші опта – серозды менингит; Алтыншы опта – базилярлы форма; Жетінші опта – менингоэнцефалит; Сегізінші опта – цереброспинальды лептопахоменингит

Туберкулалар мынадай үрдістің себебі бола аллоды: Менингиальды қабықшалардың қабынуы Мидың негізінде сұр желе тәрізді масса түзілуі Миға баратын артериялардың қабынуы мен олардың өзігінің кішіреуі әсерінен жергілікті милық зақымдаллы.

Клиникалы қ к ө рінісі : Жасырын кезең біртіндеп басталлоды. Тұрақсиз субфебрильді температура, жиі бас ауру, құсу байқаллоды. Улану белгілері біртіндеп күшейеді. Баланың тәбеті едеуір төмендейді. Патологиялық ұйқышылдық симптомы панда болады. Ол күндіз ұцқышыл,түнде мазасиз жылауық келеді. Бала басын шалқайтып, басын зан заққа қаратып жылайды. Құсу фонтан секілді болады. Тамақпен байланисы болмайды. Менингиальды симптом оң. Есінің бұзылуы одна әрі өршиді. Бірінші симптом- ступор. Науқас есінде,бірақ берген заупты кешіктіріп, жәй береді. Осыларға қосымша бас – ми нервтерінің зақымдануы болады. Ең жиі 7, 6 жұп нерві зақымдаллоды. Екінші симптом- сопор. Бала есінде бірақ дұрыс заубын бере алмайды. Есінен танып, құрысу тырысулар байқаллоды. Науқастың көру мместу қабілеті нашарлай бастарды.

Диагностика

Пайдалан ғ ан ә дебиеттер тізімі 1.А.Қ. Дүйсенова «Жұқпалы аурулар» Алматы, 2014 ж 2. Қазақ Энциклопедиясы,II-том 3. Е.П.Шувалова Инфекционные болезни Москва Медицина 2005