АҚ Астана Медицина Университеті Тақырыбы:Туберкулезбен ауыратын науқастарды диспансеризация лоу. Орындаған:Нұрахметова Д.А 435 топ Тексерген:Нұрахметова Д.А

Жоспар: 1. Диспансерлiк есепке алуды ұйымдастыру 2. Туберкулезбен аурып тұрған адамдарды жұмыс істеуге және оқу оқуға жіберу тәртібі 3.Пайдаланылған әдебиеттер:

Диспансерлiк есепке алуды ұйымдастыру 1) нөлдiк топ (0) – туберкулез ауруының белсендігінің күмәнi бар адамдар; 1) 2) бiрiншi топ (I) – белсенді туберкулезі бар науқастар; 3) екiншi топ (II) – туберкулез ауруының белсендігі жоқ адамдар; 4) үшiншi топ (III) – туберкулезбен ауыру қаупi жоғары адамдар.

(0) торта төмендегілер бақыланады: 1) МСАК ұйымдарында жүргiзiлген стандарты диагностикалық алгоритм не кейiн өкпедегі немесе басқа ағзалардағы туберкулез ауруының белсенділігін жоққа шығару және анықтау мүмкiн болмаған туберкулезге күдік туғызатын адамдар; 2) ТҚҰ диспансерлiк есепке алынбаған, туберкулинге сезiмталдық сипаттамасын нақтылап анықтауды және ауруды ажыратып, анықтауды талап ететiн балалар. 0 торта бақыланатын адамдарға зертханалық, клиникалық, рентгенологиялық, аспаптармен қарап тексеру және басқа да зерттеу әдістері, туберкулин мен диагноз қоюды қоса жүргiзiледi (2 ТБ (туберкулин бірлікті) Манту сына массы оң нәтижелі болған балаларда "ДИАСКИНТЕСТ®" қолданылады). Өкпеден тыс туберкулез түрлерi бар науқастарда туберкулездің белсенділігі басқа клиникалық-зертханалық әдістерімен дәлелденеді. 0 торта бақыланатын адамдарға ТҚП қолдануға тыйым салынған. Бақылау мерзiмi – 4 айға дейін. Науқаста туберкулездiң белсендігі түрi анықталса, ол I топқа ауыстырылады. ТМБ жұғуы салдарынан туберкулин сына массының нәтижесі оң бокса, бала III Б тобина ауыстырылады.

I торта кез келген ағзада шоғырланған белсенді туберкулезі бар бактерия бөлетiн не бөлмейтiн науқастар бақыланады: 1) I A - ТБ алғаш лет шалдыққандар (I сенат); 2) I Б - ТБ қайталанған жағдайлары (II сенат); 3) I В – дәрігерге көнбейтін ТБ ( IV сенат) жағдайлар; 4) I Г- науқастар: "емнің сәтсіздігімен" аяқталған екінші және/немесе үшінші қатардағы ТҚП емдеу курсын аяқтағандар;

IА, IБ және IВ тортарында бақыланатын науқастарға сенаттарына сәйкес стандарты кестелер бойынша ем жүргiзiледi. Туберкулезге шалдыққан науқастарды диспансерлік бақылау (тортардың сипаттамасы, бақылау мерзімі, қажетті шаралар мен нәтижелері) осы Нұсқаулыққа 9- қосымшаға сәйкес жүргізіледі. Емнің нәтижесі "жазылды" немесе "ем аяқталды" деп анықталса, науқас II диспансерлiк есеп тобина ауыстырылады. I Г тобында бақыланатын науқастарға ТҚП ем жүргізілмейді. Көрсеткіштеріге сәйкес симптоматикалық (патогенетикалық) ем, коллапсотерапия мен хирургиялық ем әдiстерiн қоса, қолданылады.

II торта ем курсы сәттi аяқталған туберкулездің белсенділігі жоқ адамдар бақыланады. Туберкулез процесінің рецидиві туындаған кезде науқас алдыңғы емдеу эпизоды на қарамастан I Б немесе I В ДЕ тобина ауыстырылады. III торта туберкулезбен аурудың жоғары қаупі бар адамдар байқалады және мынадай тортарға бөлiнедi: 1) III А: 1,туберкулездiң белсенді түрiне шалдыққан науқастармен қарым-қатынастағы адамдар; 2,туберкулездiң белсенді түрiне шалдыққан бактерия бөлуші/бөлмейтін

Туберкулезге шалдыққан науқастардың нақты тұратын мекенжайы, оқу урны, әскери қызметін өтеу урны, түзету мекемесiнде болуы ескеріле отырып, ТҚҰ есепке және диспансерлік бақылауға алынады (тұрақты тіркелген мекенжайына қатыссыз). Науқастың мекенжайы өзгерген жағдайда, оның жаңа мекенжайы бойынша бақылайтын фтизиатр дәрігер науқасты күнтізбелік 10 күнтізбелік күн iшiнде ДЕ тіркейді. Науқас 1 жил бойы диспансерлік бақылаудан қол үзген бокса және де Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің аумақтық органдары берген науқасты іздестіру сәтсіз балды денег құжаттар негізінде ТҚҰ диспансерлік бақылаудан шығарады.

Топ СипатыБақылау мерзiмi Шаралар Бақылау нәтижесі 0Туберкулез ауруының белсенділігі күмәндi адамдар. ТҚКҰ диспансерлiк есепке алынбаған туберкулинге сезiмталдық сипаттамасын нақтылап анықтауды және ауруды ажыратып, анықтауды талап ететiн балалар. 4 ай Зертханалық (жалпы қан талдамасы (бұдан әрі – ЖҚА), жалпы зәр талдамасы (бұдан әрі – ЖЗА), қақырықты ТМБ микроскопия және культуральдық әдістермен зерттеу), клиникалық, рентгенологиялық. Аспаптармен тексеру және зерттеудің басқа әдістері (көрсеткіштерге сәйкес). Балалар мен жасөспірімдерде туберкулин мен диагноз қою, "ДИАСКИНТЕСТ®". ТҚП қолдануға тыйым салынады. Есептен шығару. Белсендігі туберкулез түрi анықталса келесі топқа ауыстыру: 1) IА – егерьььь алғаш лет анықталған бокса. 2) IБ немесе IВ – егерьььь ауру қайталанған бокса. 3) ТМБ жұғуы салдарынан туберкулин сына массының нәтижесі оң бокса, бала III Б тобина ауыстырылады.

I АТБ алғаш лет шалдыққанда р Емнiң толық курсы бойында 1) ЖҚА, ЖЗА, ҚБА – ҚК ай сайын, қолдау сатасының ортасы мен соңында, көрсеткіштер бойынша –жиірек. 2)Бактериоскопия мен қатты қоректік орталарға ягу – 3 лет, Xpert MTB/RIF, Geno Type MTBDR®, ВACTEC – ем бастамас бұрын бір лет. 3) Бактериоскопия 2 лет: қарқынды кезеңде 2 ай емделген соң, егерьььь қақырық жағындысының конверсиясы байқалмаса - емнің 3 және 4-айларының соңында. 4) Бактериоскопия 2 лет – бастапқыда жағындысы оң нәтижелі болған науқастар үшін - қолдау сатасының ортасы мен соңында. 5) 3 ай ем жүргізілген соң қақырық жағындысының конверсиясы байқалмаса – қатты қоректік ортаға 2 лет ягу және ДСТ жүргізу. 6) Рентгено-томография – ем алдында, ем барысында – 2-3 ай сайын (көрсеткіштер бокса- жиірек). 7) 2 ТБ Манту сына массы ("ДИАСКИНТЕСТ®") ем алдында (балаларда), кейіннен – көрсеткіштерге сәйкес. I сенат бойынша стандарты ем кестелері Келесі диспансерлік топқа ауыстырылады: 1) II - емнің нәтижесі "жазылды" немесе "ем аяқталды" деп анықталса; 2) I Б – дәрілерге сезімталдығы сақтаған және ем нәтижесі "сәтсіз ем" деп анықталса; 3) I В – R төзімділік анықталса және полирезистенттілігі бар науқастың ем нәтижесі "сәтсіз ем" бокса. Ем нәтижесі "ем тәртібін бұзды" деп анықталса, аймақтық ІІМ органдары берген құжаттарға сәйкес -1 жил бойы іздестіру нәтижесіз бокса, науқас ТҚҰ бақылауынан шығарылады.

I БТБ ауруы қайталанғандар Емнiң толық курсы бойында 1) ЖҚА, ЖЗА, ҚБА – ҚК ай сайын, қолдау сатасының ортасы мен соңында, көрсеткіштер бойынша –жиірек. 2)Бактериоскопия мен қатты қоректік орталарға ягу – 3 лет, Xpert MTB/RIF, Geno Type MTBDR®, ВACTEC – ем бастамас бұрын бір лет. 3) Бактериоскопия 2 лет: қарқынды кезеңде 3 ай емделген соң, егерьььь қақырық жағындысының конверсиясы байқалмаса - емнің 4 және 5- айларының соңында. 4) Бактериоскопия 2 лет – бастапқыда жағындысы оң нәтижелі болған науқастар үшін - қолдау сатасының ортасы мен соңында. 5) 4 ай ем жүргізілген соң қақырық жағындысының конверсиясы байқалмаса – қатты қоректік ортаға 2 лет ягу және ДСТ жүргізу. 6) Рентгено-томография – ем алдында, ем барысында – 2-3 ай сайын (көрсеткіштер бокса- жиірек). 7) 2 ТБ Манту сына массы ("ДИАСКИНТЕСТ®") ем алдында (балаларда), кейіннен – көрсеткіштерге сәйкес. II сенат бойынша стандарты ем кестелері Келесі диспансерлік топқа ауыстырылады: 1) II - емнің нәтижесі "жазылды" немесе "ем аяқталды" деп анықталса; 2) I В – R төзімділік анықталса және ем нәтижесі "сәтсіз ем" бокса. Ем нәтижесі "ем тәртібін бұзды" деп анықталса, аймақтық ІІМ органдары берген құжаттарға сәйкес - 1 жил бойы іздестіру нәтижесіз бокса, науқас ТҚҰ бақылауынан шығарылады.

I ВIVсенат кестесі бойынша ем қабылдап жатқан ДТ ТБ жағдайлары Емнiң толық курсы бойында IV сенат бойынша стандарты ем кестелері. 1) ЖҚА, ЖЗА, ҚБА – ҚК ай сайын, ЖҚ – тоқсан сайын, көрсеткіштер бойынша –жиірек. 2) Бактериоскопия мен қатты қоректік орталарға ягу – 3 лет, Geno Type MTBDR®sl, ВACTEC – ем бастамас бұрын бір лет. 3) Бактериоскопия және ягу (Левенштейн - Йенсен) 2 лет қарқынды кезеңде - ай сайын, қолдау сатысынде – тоқсан сайын. 4) Қатты қоректік орта мен ВACTEC егіп, ДСТ анықтау – ем алдында және ҚК 4 айынан кейін бактерия бөлу сақталған жағдайда. 5) Рентгено-томография – ем алдында, ем барысында – 2-3 ай сайын (көрсеткіштер бокса- жиірек). 6) 2 ТБ Манту сына массы ("ДИАСКИНТЕСТ®") ем алдында (балаларда), кейіннен – көрсеткіштерге сәйкес. Келесі диспансерлік топқа ауыстырылады: 1) II - емнің нәтижесі "жазылды" немесе "ем аяқталды" деп анықталса; 2) I Г – ем нәтижесі "сәтсіз ем" бокса. Ем нәтижесі "ем тәртібін бұзды" деп анықталса, аймақтық ІІМ органдары берген құжаттарға сәйкес -1 жил бойы іздестіру нәтижесіз бокса, науқас ТҚҰ бақылауынан шығарылады. Бұрын ем тәртібін бұзған науқастарды қайталап 1 В ДЕ тобина алу туралы шешімді ОДКК қабылдайды. есі

I Г Белсенді туберкулезі бар, бірақ арнайы ем жүргізілмейтін науқастар Бактерия бөлу тоқтағанға дейiн немесе басқа ем тактикасы анықталғанға дейін 1) ЖҚА, ЖЗА, ҚБА – жарты жилда 1 лет, көрсеткіштер бокса – жиірек. 2) микроскопия және қатты қоректік ортаға ягу – 2 лет, рентгенологиялық тексеру – жарты жилда 1 лет. Келесі диспансерлік топқа ауыстырылады : 1) I В – жаңа ТҚП тиімді ем кестесі тағайындалса; 2) II – қатты қоректік орталарға ягу нәтижесі соңғы 2 жил ішінде теріс нәтижелі бокса.

IIЕм нәтижесі "жазылды" немесе "ем аяқталды" деп анықталған туберкулездің белсендігілігі жоқ адамдар 1 жил – кіші қалдықты өзгерiстерi бар адамдар (КҚӨ) 2 жил– үлкен қалдықты өзгерiстерi бар адамдар (ҮҚӨ) Тексерулер жилына екi лет жүргізіледі (ЖҚА, ЖЗА, қақырық микроскопия ы, ягу, рентгено- томография). Қосымша зерттеу әдістері көрсеткіштерге сәйкес. Есептен шығару

III А Туберкулезге шалдыққан науқастармен қарым- қатынастағы адамдар. Туберкулездiң белсенді түрiне шалдыққан бактерия бөлуші/бөлмейтін науқастармен қарым-қатынастағы балалар мен жасөспiрiмдер Бұрын белгiсiз болған туберкулез ауруының өлiм-жітім ошақтарындағылар қатынаста болған барлық уақыттан бастап, науқас тиімді емделгенне н кейiн 1 жил бойы Жан-жақты тексеру жилына екi лет жүргізіледі (зертханалық, клиникалық, рентгенологиялық). Балалар мен жасөспірімдерге 2 ТБ Манту сына массы, "ДИАСКИНТЕСТ®". Алғаш лет тексергенде 2 ТБ Манту сына массы теріс болғандарға сынама 8-10 аптадан кейін қайталанады. Анықтаудың басқа әдістері көрсеткіштерге сәйкес. Есептен шығару. Белсенді туберкулез анықталса, I А тобина ауыстыру. III БТуберкулез микобактерияларының жұққандығы алғаш лет анықталғандар 1 жил Есепке алғанда және есептен шығарғанда – ЖҚА, ЖЗА, 2 ТБ Манту сына массы, "ДИАСКИНТЕСТ®" және рентгенологиялық тексеру. Қақырық микроскопияы көрсеткіштер бокса. Химиопрофилактика тәртібі – бұйрыққа сәйкес. III ВБЦЖ вакцинасын еккенде жанама әсерлер байқалғандар.

Туберкулезбен аурып тұрған адамдарды жұмыс істеуге және оқу оқуға жіберу тәртібі 1) I, II және IV сенаттарының режімінде емдеудiң толық курсын "Жазылды" немесе "Ем аяқталды" денег ем нәтижесімен сәттi аяқтағандар; 2) шектелген процесі бар бактерия бөлмейтін немесе тұрақты қақырық конверсиясы анықталған емдеу сенаты мен фазасына қарамастан амбулаториялық ем қабылдап жүрген, жалпы жағдайы қанағаттанарлық, ТҚП жақсы көтетелетін және ТҚП бақылаулы қабылдауға бейім науқастарға ОДКК шешiмiмен перзентханалар (босану бөлiмшелері), балалар ауруханалары (бөлiмшелері), жаңа туған және шала туған нәрестелер патологиясы бөлімшелерінің, мектепке дейiнгi мекемелердiң (балабақшалар мен бөбекжайлар, балалар үйлері, балалар сенаторилері) қызметкерлерi мен мектептердің бастауыш сынып оқушыларынан басқаларға оқуға немесе жұмыс істеуге рұқсат беріледі.

Пайдаланылған әдебиеттер: