Батыс Қазақстан облысы Казталов ауданы Қараөзен мектеп – лицейі Химия пәні мұғалімі: Мухамбетова Назипа Муратханқызы

Химия 11- сынып. Сабақтың тақырыбы: Алкендердің физикалық және химиялық қасиеттері.Марковников ережесі.Алыну әдістері. Сабақтың мақсаты : Білімділігі :Қанықпаған көмірсутектердің физикалық және химиялық қасиеттерімен, Марковников ережесімен таныстырып,қолданылу жағдайын және алыну әдістерін мысалдар арқылы түсіндіру. Дамытушылығы : Оқушылардың алкандер мен алкендердің химиялық қасиеттері мен алыну жолдарын салыстырып,химиялық реакция теңдеуі арқылы өрнектеу дағдысын дамыту. Тәрбиелілігі : Оқушыларды шығармашылыққа, ізденімпаздыққа, жауапкершілікке тәрбиелей отырып пәнге деген қызығушылығын арттыру. Сабақтың типі : Жаңа білім беру Сабақтың түрі : Ұжымдық шығармашылық сабақ. Сабақтың әдісі : Сұрақ-жауап, көрнекі көрсету,түсіндіру Оқыту технологиясы : Зерттеу – жобалау технологияларының, СТО элементтері. Сабақтың көрнекілігі : интербелсенді тақта, слайдтар,электрондық оқулық

Күтілетін нәтиже: Алкендерді жүйелеу номенклатурасы бойынша атай алады, Изомерлердің формуласын құрастыра алады, Химиялық қасиеті бойынша алкандар мен алкендерді ажырата алады, Химиялық қасиеттерін реакция теңдеулері арқылы өрнектей біледі. Пәнаралық байланыс: биология, математика Сабақ жоспары: 1. Ұйымдастыру бөлімі 2. Үй тапсырмасын тексеру. 3. Жаңа білімді меңгеру бөлімі. 4. Бекіту бөлімі 5. Қорытындылау -- (бағалау парағы арқылы сынып оқушыларын бағалау) Үй тапсырмасын тексеруге арналған сұрақтар: 1.Алкендердің құрылысына сипаттама – Қасиет Қ 2.Алкендердің гомологтық қатары – Ұлпан Т 3. Алкендердің номенклатура бойынша аталу ерекшелігі – Рысгүл Х 4.Изомериясы – Арман З 5.Циклоалкандарға жалпы сипаттама – Алтынай Х.- 6. Алкандар мен алкендердің құрылыс ерекшеліктерін салыстыру – Шаттық Ә 7.Алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттау- Гүлім Қ.

Жаңа білімді меңгерту : Блум таксономиясы элементтерін пайдаланып,жаңа тақырыпты ашу кезеңдері. Білу – Алкендер қандай физикалық қасиеттер көрсетеді? (слайд 5) Түсіну – (слайд 6 ) химиялық қасиеттері сызбасының таныстырылымы Химиялық қасиеттерінің сызбанұсқасынан туындайтын сұрақтар бүгінгі сабағымыздың проблемалары: а)Алкендер қандай химиялық қасиет көрсетеді деп ойлайсыңдар? ә) Сіздердің ойларыңызша, молекуласында қос байланыс пайда болғандықтан, алкендерге тән химиялық қасиет қандай ? Алкендердің алыну әдістерімен таныстыру – (слайд 8) Қолдану – көрсетілген сызба бойынша химиялық реакция теңдеулерін тақтаға оқушыға жаздыру - (слайд 7) Электронды оқулықтан алкендердің химиялық қасиеттерінің механизмін демонстрациялау, Этилен алу және оның қасиеттерін зертханалық жұмысты интербелсенді тақтада орындап,көрсету. Талдау – оқулықтағы 7,9,11 жаттығуларды тақтада орындау. Жинақтау – берілген айналуларды реакция теңдеулері арқылы жазып,заттарды атауға тапсырма орындайды.

қасиеттері Б і л у Б і л у Б і л у Б і л у Физикалық қасиеттері Физикалық қасиеттері С 2 Н 4 – С 4 Н 8 газтәрізді заттар ; С 5 Н 10 – С 18 Н 36 сұйықтық ; С 19 Н 38 қатты заттар Молекулалық массасы артқан сайын қосылыстардың қайнау және балқу температуралары жоғарылайды. Судан жеңіл, суда нашар ериді, органикалық еріткіштерде жақсы ериді. Судан жеңіл, суда нашар ериді, органикалық еріткіштерде жақсы ериді. Агрегаттық күйі :

С n H 2n + Н 2, t 0, Ni C n H 2n+2 + Hal 2 С n H 2n Hal 2 + HHal С n H 2n+1 Hal + H 2 O, t 0, H + C n H 2n+1 OH + H 2 O + [O] C n H 2n (OH) 2 + O 2, t 0 ( жану ) CO 2 + H 2 O - H 2, t 0, Ni C n H 2n-2 + nC n H 2n полимер Химиялық қасиеттері Химиялық қасиеттері Түсіну Түсіну

4. Гидраттану 2. Галогендеу 3. Гидрогалогендеу 5. Қ. ж. тотығуы 6. Жану 7. Дегидрлеу 8. Полимерлену 1. Гидрлеу Алкендердің химиялық қасиеттерінің сызбасындағы атаулы реакциялар : Түсіну Түсіну

СН ОН Pt, t СН 2 + Н 2 СН 3 СН 2 + Br 2 СН 2 В r СН 2 + НС lCН3CН3 СН 2 С l СН 2 + Н 2 О t, Н 3 РО 4 CН3CН3 СН 2 ОН СН 2 + [ О ] + Н 2 О СН 2 ОН СН О 2 2 СО 2 2Н2О2Н2О СН 2 t, Ni СН + Н 2 n СН 2 СН 2 cat ( … СН 2 …) n Қолдану Қолдану + СН 2