Afinada demokratiya 6-sinf Tarix fani darsligi asosida 26 - mavzu

Afina shahrida markaziy maydon bolib, uning tevaragini turli-tuman imoratlar qurshab turgan.

Maydon esa agora deb yuritilgan. U xalq yigini maydoni bolgan. Shahar aholisining kopchiligini hunarmandlar va savdogarlar tashkil etgan.

Afina shahrida barcha erkak fuqarolar davlatni qanday boshqarish kerakligi xususida oz fikr-mulohazalarini bayon eta olar edi.

Mil. avv. VII asrd idora qilishda oqsoqollar kengashi muhim ahamiyatga ega bolgan. Shu kengash hokimlar va sudyalarni saylagan.

Mil. avv. 621-yilda Drakont xalq boshqaruvini bekor qilgan qonunlarni yozadi va amalga kiritadi.

Bu qonunlar shu qadar qattiq va ayyovsiz ediki, afinaliklar ularga siyoh qolib, qon bilan yozilgan deya tarif berishgan. Qonunni arzimas darajada buzganlik uchun ham Drakont bitta jazo – olim jazosi belgilagan

Masalan, Drakont qonunlariga kora, ozga kishining bogidan olma ogirlagan odam qatl etilardi, qarzdorlar esa qullikka mahkum qilingan.

Avvaliga Afinaliklar bu qonunlarga itoat etishgan, qonunchi Drakontni shahardan haydab yuborishgan.

Ota bilimdon va tajribali Solon degan zodagon, xalqqa yon berishning qattiq tarafdori bolgan. Solon aslzodalarga shunday degan: «Yunonistonning kopgina shaharlarida boldim, xalq zodagonlarga qarshi chiqayotganini oz kozim bilan kordim.

Zodagonlar Solonga ishonishdi va uni Afina hukmdori etib saylashdi. Mil. avv. 594-yilda Solon davlatni idora qilishning oldingi tizimini ozgartirdi.

Xalq sudi ham Afinada muhim davlat organi bolgan. 30 yoshga tolgan fuqarolar uning faoliyatida ishtirok etar edilar.

Miloddan avvalgi 443–429-yillarda 15 marotaba strategy lavozimiga saylangan Perikl hukmronligi davrida Afina eng qudratli davlatga aylandi va mamlakatda demokratiya ravnaq topdi.

Perikl Xalq majlisidagi lavozimlarda ish haqi tolashni joriy qildi. Perikl hukmronligi davrida Afinada kata qurilish ishlari amalga oshirildi. Perikl Akropolda qurilgan mashhur inshoot Parfenon iloha Afina ibodatxonasining tashabbuskori bolgan.

Savol va topshiriqlar 1. Xaritadan Afina davlatini korsating va uni tasvirlab bering. 2. Demokratiya nima? Afinada demokratiya qaysi shaklda namoyon boldi? 3. Solon islohotlari otkazilgandan keyin aholi turmushida qanday ozgarishlar boldi? 4. Solon islohotlari boyichaAfina davlat boshqaruvining asosiy organlarini sanab bering. 5. Perikl asri deganda nimani tushunasiz? 1. Xaritadan Afina davlatini korsating va uni tasvirlab bering. 2. Demokratiya nima? Afinada demokratiya qaysi shaklda namoyon boldi? 3. Solon islohotlari otkazilgandan keyin aholi turmushida qanday ozgarishlar boldi? 4. Solon islohotlari boyichaAfina davlat boshqaruvining asosiy organlarini sanab bering. 5. Perikl asri deganda nimani tushunasiz?