1)ОТБОР. ПОЛУЧАЮТ ЧИСТЫЕ ЛИНИИ.

Гибридизация Близкородственная (инбридинг) – принудительное самоопыление перекрестноопыляемых растений (для достижения однородности генотипа) Неродственная (аутобридинг) – скрещивание разных сортов для получения оптимальных комбинаций признаков Отдаленная – между разными видами или родами

ИНБРИДИНГ – для повышения урожайности (неблагоприятные гены переходят в гомозиготное состояние)

Инбридинг- ө сімдікті ө зін- ө зімен қ айта тоза ң дандыру Гетерозис Бірінші ұ рпа қ гибридтерді ң ата- аналы қ а ғ залармен салыстыр ғ анда тіршілік қ абілетіні ң жо ғ ары болып, т ү сімділігіні ң артуы. Біра қ екінші ұ рпа қ та гетерозис қ абілеті бірден жо ғ алады.

ПРИВОДИТ К ГЕТЕРОЗИСУ

Гетерозис (гибридная сила) – мощное развитие гибридов первого поколения

СОРТ ПШЕНИЦЫ 1 (прочный стебель, устойчива к полеганию, легко поражается ржавчиной) СОРТ ПШЕНИЦЫ 2 (тонкая и слабая соломина, устойчива к ржавчине) СОРТ ПШЕНИЦЫ 3 - гибрид (устойчив к полеганию и ржавчине)

ОТДАЛЕННАЯ ГИБРИДИЗАЦИЯ РОЖЬ Х ПШЕНИЦА = ТРИТИКАЛЕ

Иван Владимирович Мичурин (1855 – 1935 г.г.) – скрещивал географически отдаленные формы алыча ТЕРН ДИКИЙ Домашняя слива

вишня черемуха Церападус – сладко- кислые с горечью

Пустовойт В.С. – Цицин Н.В., Лукьяненко П.П. – Хаджиев С.Н. – Иванова И.Г. -

Т ұқ ым қ уалауды ң санды қ сипаттамасына белгіні ң дисперсиялы қ к ө лемі қ олданылады. (VT) жалпы дисперсия генотипке байланысты (VG), қ орша ғ ан орта ғ а байланысты (VE) қ осындысынан т ұ рады...

. (H²):

Т ұқ ым қ уалау КОЭФФИЦИЕНТі негізінен жалпы сырт қ ы белгілерді ң (фенотипті ң ) вариациясыны ң генетикалы қ ө згергіштік б ө лігін к ө рсетеді. Ауылшаруашылы қ белгілерін ба ғ алауда е ң к ө п тара ғ ан т ұқ ым қ уалау (h2 )коэффициентін есептегенде мыналар: r класс аралы қ корреляция; R регрессия коэффициенті; Сx факторлы қ дисперсия; Сy жалпы дисперсия; p ата анасы, n ұ рпа қ. есепке алынынады.

Полиплоидия

на Крымской опытно-селекционной станции Э. Г. Рассветаевой и В. В. Ковалевой. Тетрапло-идный гибрид терна с тетраплоидным персиком отличается более высокой фертильностью пыльцы, чем аналогичный триплоидный гибрид, полученный от скрещивания терна с диплоидным персиком, хотя женская стерильность характерна для обоих гибридов. В селекции малины важное значение придают гибридизации ее основного вида Rubus ideaus {In = 14) с ежевикой сизой R. caesius (2п = 28). Обычно такие скрещивания приводят к образованию бесплодных триплоидных гибридов. В Англии использование для гибридизации с ежевикой тетраплоидных форм малины позволило получить урожайные гибриды, представляющие ценность для культивирования

В работах Н. П. Чувашиной, И. М. Жиронкина, Г. А. Бовтуто, Т. С. Кантор, Н. С. Шапова и Г. Ф. Привалова было достигнуто восстановление фертильности у межвидовых гибридов смородины и смородинно-крыжовниковых гибридов. Плодовитые амфидиплоиды черная смородина х крыжовник дали начало новой ягодной культуре рибеларии, сочетающей бесколючесть смородины с размером плодов крыжовника. Наиболее известный сорт этого растения Иошта.

Исходный сорт Новосибирская 7 (слева), мутантный сорт Новосибирская 67 (справа)

. Б ұ л ә сіресе г ү лді есімдіктерде жиі кездеседі. Полиплоидия жасушаны ң митозды қ, мейозды қ б ө ліну фазаларына ішкі-сырт қ ы орта факторларыны ң ә сер етуінен ж ә не будандастырудан да пайда болуы м ү мкін. Б ұ л құ былыс жануарларда сирек кездеседі. Академик Б.А. Астауров жібек құ ртыны ң ж ұ мырт қ аларына ә р т ү рлі температурамен ә сер ету ар қ ылы партеногенез жолымен полиплоидті т ү рін алды. Ө сімдікте полиплоидия құ былысын қ олдан тудыру ар қ ылы, оларды ң ө німділігін арттыру ғ а болады. Мысалы, ғ алымдар қ ызылша ө сімдігіні ң т ұқ ымын алкалоид колхицин ерітіндісімен өң деу ар қ ылы полиплоидті т ү рін алып, О ң т ү стік Қ аза қ стан облысыны ң шаруашылы қ тарына енгізді. Ө сімдіктерді ң ішінде ма ң ызды полиплоидтік топ қ а асты қ т ұқ ымдастарын жат қ ызады. Д ү ние ж ү зінде ке ң тара ғ ан бидайды ң т ү рі ж ұ мса қ бидай. Оны ң жасушаларында 2п = 42 хромосома бар. Ж ұ мса қ бидай осыдан 8000 жыл б ұ рын орталы қ Еуропада ө сірілген 2п=28 хромосомасы бар бидайды ң т ү рі, 2п=14 хромосомасы бар жабайы бидай т ү рімен таби ғ и жа ғ дайда будандасу н ә тижесінде пайда бол ғ ан. Ертеде оларды ң қ ажетті қ асиеттерін бай қ а ғ ан ди қ андар егіп, ө сіріп, ұ рпа қ тан- ұ рпа қ ка қ алдырып отыр ғ ан. Ал ж ұ мса қ бидайды ң ар ғ ы тегіні ң бірі 28 хромосомалы бидай. Таяу Шы ғ ыста ө скен (2п х 14) хромосомалы жабайы бидайды ң екі т ү ріні ң будандасуынан шы ққ ан. Қ азір 28 хромосомалы бидайды ң т ү рлерін, 42 хромосомалы бидайлармен қ атар егіп ж ү р. Қ аза қ станда 28 хромосомалы қ атты бидайды ң сорттары "Алмаз", "Меляно-пус- 40", "Харьковская-46" "Саратовская-40" Солт ү стік ж ә не Орталы қ аума қ тарда егіліп, сапасы жо ғ ары бол ғ анды қ тан макарон жасауда қ олданылады. Таби ғ атта ө сімдіктерді ң полиплоидті т ү рлерін, адамны ң қ атысуынсыз қ орша ғ ан орта жа ғ дайлары іріктейді. Сонды қ тан ө сімдіктер д ү ниесін жартысынан арты ғ ы полиплоидті. Ауыл шаруашылы ғ ы ө сімдіктеріні ң ішінде бидайдан бас қ а, полиплоидті ма қ та, бал қ урай, банан, картоп ж ә не бас қ а м ә дени ө сімдіктерді ң т ү рлері бар.