Презентацие Тушкилти вётам шкулта пу=ламёш классенче в.рентекен Яковлева Людмила Геннадьевна хат.рлен.?

Иван Яковлевич Яковлев (1848 – 1930)

Кённа Кушки ял.? Иван Яковлевич Яковлев 1848 =улта ака уйăхĕн 13(25) – мĕшĕнче хресчен =емйинче =уралнё? Ун чухне =ак ялта 90 кил пулнё? Хал. Кённа Кушки ял. Тутар республикин Течч. районне к.рет? И?Я?Яковлев =уралнё п\рт вырён.нчи часовня

Çуралсанах икĕ кунтан тăлăха юлнă Иван Яковлева Пахом Кирилловсем усрава илнĕ? Пахомăн арăмĕ – Авдотья Васильевна_Иван амăшĕн: Анастасия Васильевна Макаровăн йăмăкĕ пулнă? Иван Яковлев ачалăхĕ çак килте иртнĕ: кÿршĕ хĕрарăмĕ ăна хăй кăкăрĕн сĕтне çитернĕ? Яковлев суккăр Пахома çавăтса çÿренĕ: кĕтÿ пăхнă: çăпата тума вĕреннĕ? Кăнна Кушки чăвашĕ хăй тăван мар çемьере ÿснине 17 çул тултарсан кăна пĕлнĕ? Иванăн икĕ пиччĕшĕпе аппăшĕ пулнă: анчах хăй урăх ашшĕнчен пулнăран вĕсем патне кайсах çуремен? Сакăр çула çитсен Пăрăнтăкри удел хресченĕн шкулне лекет: çакăнта вырăс Мушкеевсем патĕнче пурăнма тытăнать.

Яковлев кам пулса ĕçленĕ$ Кĕтÿç.: çĕр виçекен: учитель: инспектор? Яковлев мĕнле шкулсенче вĕреннĕ$ 1856– Пăрăнтăкри уделни шкулĕнче 4 =ул? 1860– уезд училищинче =.р ви=ев=исен клас.нче? 1867– Чĕмпĕрти ар=ынсен гимназий.нче в.ренн.: гимназине ылтăн медальпе пĕтерн.? 1870– Хусан университетĕнче историпе филологи: физикёпа математика факультеч.сенче?

И. Я. Яковлев Екатерина Алексеевна Алексей Лидия Николай Яковлевсен =емйи%

Иван Яковлева мĕншĕн чăваш халăхне çутта кăлараканĕ теççĕ? 1868 çулта Чĕмпĕрти чăваш шкулне уçнă çулта чăваш алфавитне тунă çулта чăваш букварьне кăларнă (ноябрĕн 15- мĕшĕнче). Хăй тăрăшнипе уçнă шкулсенче (революцичченех – 1200) ачасене чăвашла вĕрентнĕ. Чĕмпĕртен 1000 ытла учитель вĕрентсе кăларнă. Библи сыпăкĕсене чăвашла куçарса кăларнă çулта РСФСР Конституцине чăвашла куçарнă.

1871 çулта Хусан университетĕнче вĕреннĕ тапхăрта вăл чăваш алфавитне йĕркелесе ярать. Çак ĕçре ăна пулăшакансем пулнă çулта çак алфавит тăрăх йĕркеленĕ пĕрремĕш Чăваш букварьне кăларать. Букварьти ÿкерчĕксене тăваканĕ «Нарспи» авторĕ К. В. Иванов пулнă. Букварьте Яковлев калавĕсем тата Чĕмпĕрти чăваш шкулĕн ачисем çырнă ĕçсем пулнă

«Манён чунём сир.нш.н =унатч.??? =ак сăмахсене И. Яковлев хăйĕн 1921 çулта çырнă «Чăваш халăхне» ятлă халалĕнче каланă. Ку халала 1992 – мĕш çулта çеç Яковлев çырнă тулли вариантпа 5 чĕлхене куçарса пичетлесе халăх патне çитернĕ. Ку халалра турра ĕненсе пурăнма, вырăс халăхĕпе туслă пурăнма, çемьене тĕрĕс пăхса усрама, чăвашăн вĕренмен халăхне пулăшма, ĕçе юратма, пĕр-пĕринпе туслă пурăнма чĕнсе каланă.

Никифор Охотников – математик К. Иванов - çыравçă Н. Шупуççынни - çыравçă М. Трубина - çыравçă Ф. Павлов - композитор М. Кошкинский - драматург В. Аниççи - учитель Сăхăт пуçĕнчен – Гаврилов Григорий Гаврилович Нăрвашран – Степан Максимов – композитор Çĕн çырмаран- Вотяков Елена Сергеевна 1917-м.ш =улчченех =ак шкултан 1000 ытла учитель в.ренсе тухнё: паллё =ынсем вёй илн.? В.сем хушшинче%

Ен.ш-Нёрвашри И? Я? Яковлев тёрёшнипе лартнё шкул =урч.? Хал. унта историпе асёну музей.?

И?Я?Яковлев Мускавра октябрь уйăхĕнче 82 çула кайса пуç мими клеткисем ĕçлеме пăрахнипе вилнĕ? Виличчен вăл 3 уйăх калаçман? Вилес умĕн юлашки сывлăшне пухса «Анне» сăмахха каланă та пу= вĕ=.нче çакăнса тăракан Чĕмпĕртен илсе килнĕ тăпра хутаççине илсе пама ыйтнă… Яковлева Мускаври Ваганьково масарне пытарнă? «Чăваш халăх учителĕ И?Я?Яковлев 1848–1930»- тесе çырнă хĕрлĕ мрамортан туна хĕрес çине?

Яковлев ячĕ халăх асĕнче ? Иван Яковлев ячĕпе Кăнна Кушкинче музей уçнă? Яковлев палăкĕ пур? Яковлев бюсчĕсене тĕрлĕ авторсем тунă? Майраслов скульптор ĕçĕ те пур? Шупашкарта педагогика институч çултанпа И?Я?Яковлев ячĕпе хисепленет? Кунтах 1972-мĕш çулсенче Яковлев музейне уçнă? Шупашкарти наци библиотеки умĕнче Яковлев палăкĕ пур? Шупашкарта И?Я?Яковлев проспекчĕ те пур ?

Алтёр =ёлтёр - Большая Медведица /п.нн. =ёлтёр - Малая Медведица Алтёр =ёлтёр- Полярная звезда Ала =ёлтёр – Телец К.венте =ёлтёр – Возничий

Пет.р Хусанкай - чёваш халёх сёвё=и м.ш класра вуланё унён сёввисем% 1? Сёпка юррисем? 2? +.м.рт? 3? Эпир пулнё: пур: пулатпёр !

доклад – м.н те пулин =инчен =ырса кётартни; пухусенче п.р-п.р темёпа тухса кала=ни й\не=термелле – й\н.рех тумалла: ук=а сахалрах п.термелле к.л. –молитва? Ч.мп.рти чёваш шкул.нче турё законне в.рентн.: унта к.л тунё: к.л.сем в.ренн.: Турёран ыйтнё п\ремеч - ватрушка