GV. NGUYEÃN TAÁN TRUNG (Trung Taâm Luyeän Thi Chaát Löôïng Cao VÓNH VIEÃN) Baøi 9:

Este Ñôn Chöùc Coù 3 CTTQ (coù theå gaëp): CTTQ este maïch C hôû ( thöôøng gaëp) R-COO-R CTTQ este maïch C Kín CTTQ este cuûa phenol hay ñoàng ñaúng RC =O O R-COO-R*

Caùc pöù xaø phoøng hoaù Este Ñôn R-COO-R+NaOH CTTQ este maïch C hôû CTTQ este maïch C Kín CTTQ este cuûa phenol hay ñoàng ñaúng RC =O + NaOH O R-COO-R*+NaOH toto R-COO-Na + ROH toto R-COO-Na OH toto R-COO-Na+R*ONa+H 2 O

Baøi toaùn 1: Baøi toaùn 1: ( ÑHSP TP.HCM ) Moät este ñôn chöùc X( chöùa C, H, O) vaø khoâng coù nhoùm chöùc khaùc ). Tæ khoái hôi cuûa X so vôùi oxi baèng 3,125. Xaùc ñònh CTCT cuûa X trong moãi tröôøng hôïp sau: 1. Cho 20 gam X taùc duïng vôùi 300ml ddNaOH 1M.Coâ caïn dd sau pöù thu ñöôïc 23,2 gam baõ raén. 2. Cho 0,15mol X taùc duïng vöøa ñuû vôùi ddNaOH. Coâ caïn dd sau pöù thu ñöôïc 21 gam muoái khan( X coù maïch C Khoâng phaân nhaùnh)

Toùm taét yù 1 Toùm taét yù 1: Este ñôn (X) 20 gam (X): ? PP Tìm CTPT Döïa treân pöù 23,2 gam baõ raén 1) 300ml dd NaOH 1M 2) Coâ caïn Töø tæ khoái hôi M A =100 ñvC B1.Ñaët CTTQ B2.Vieát pöù B3.Laäp pt (*) B4.Giaûi (*)

Toùm taét yù 1 Toùm taét yù 1: Este ñôn (X) 20 gam (X): ? PP Tìm CTPT Döïa treân pöù 23,2 gam baõ raén 1) 300ml dd NaOH 1M 2) Coâ caïn Töø tæ khoái hôi M A =100 ñvC B1.Ñaët CTTQ B2.Vieát pöù B3.Laäp pt (*) B4.Giaûi (*) Theo ñeà ta coù n A bñ =0,2 mol vaø n NaOH bñ =0,3 mol

Toùm taét yù 1 Toùm taét yù 1: Este ñôn (X) 0,2 mol (X): ? PP Tìm CTPT Döïa treân pöù 23,2 gam baõ raén 1) 0,3mol NaOH 2) Coâ caïn M A =100 ñvC B1.Ñaët CTTQ B2.Vieát pöù B3.Laäp pt (*) B4.Giaûi (*) Theo ñeà ta ñaët (X):R-COO-R R-COO-R+NaOH toto R-COO-Na + ROH Bñ: Pöù: Sau: 0 0,2 0,1 0,20,3 0 (mol) O,2 0,2

ù 1 Yù 1: Este ñôn (X) 0,2 mol 23,2 gam baõ raén 1) 0,3mol NaOH 2) Coâ caïn M A =100 ñvC R-COO-R+NaOH toto R-COO-Na + ROH (1) Bñ: Pöù: Sau: 0 0,2 0,1 0,20,3 0 (mol) O,2 0,2 Theo (1), ñeà coù: M A = R R = 100 m raén = (R+67).0, ,1 =23,2 R =29 R =27

ù 1 Yù 1: Este ñôn (X) 0,2 mol 23,2 gam baõ raén 1) 0,3mol NaOH 2) Coâ caïn M A =100 ñvC R-COO-R+NaOH toto R-COO-Na + ROH (1) Ta coù: R =29 R =27 R : C 2 H 5 R : C 2 H 3 Vaäy (X) : C 2 H 5 -COO- CH=CH 2

Toùm taét yù 2 Toùm taét yù 2: Este ñôn (X) 0,15mol (X): ? PP Tìm CTPT Döïa treân pöù 21 gam Muoái dd NaOH Vöøa ñuû Töø tæ khoái hôi M A =100 ñvC B1.Ñaët CTTQ B2.Vieát pöù B3.Laäp pt (*) B4.Giaûi (*)

Toùm taét yù 2 Toùm taét yù 2: Este ñôn (X) 0,15mol (X): ? PP Tìm CTPT Döïa treân pöù 21 gam Muoái dd NaOH Vöøa ñuû Töø tæ khoái hôi M A =100 ñvC B1.Ñaët CTTQ B2.Vieát pöù B3.Laäp pt (*) B4.Giaûi (*) Theo ñeà ta ñaët (X):R-COO-R R-COO-R+NaOH toto R-COO-Na + ROH 0,15 mol Theo (1), ñeà coù: M A = R R = 100 m raén = (R+67).0,15 =21 R =73 R < 0

Aùp duïng 2: (Theo ÑH K.Truùc HN – 2000) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 4,6 gam moät röôïu (A); Caàn 5,6 gam O 2 ; thu ñöôïc 6,6 gam CO 2 Xaùc ñònh CTPT – CTCT (A) 4,6 gam moät röôïu (A) 6,6 gam CO 2 5,6 gam O 2 PP Ñoát 1

Toùm taét aùp duïng 2 Toùm taét aùp duïng 2: Röôïu (A) 4,6 gam CO 2 : H 2 O: 6,6 gam ? gam (A): ? PP Ñoát 1 m C = 1,8 gam m H = 0,4 gam m O = 2,4 gam B1B1 B2: Ñaët CTTQ (A) laø C x H y O z ñoát Caàn 5,6 g oxi Tính löôïng nöôùc( ñeå giaûi ñöôïc baèng pp ñoát I) -Theo ÑLBTKL ta deã daøng m nöôùc = 3,6 gam Tìm (A)

Deã daøng x: y : z = 3: 8 : 3 CTNG(A): (C 3 H 8 O 3 ) n ;n Töø ñieàu kieän hoaù trò ta deã daøng n = 1 (A): Glyxeârin Toùm taét aùp duïng 2 Toùm taét aùp duïng 2: Röôïu (A) 4,6 gam CO 2 : H 2 O: 6,6 gam 3,6 gam (A): ? PP Ñoát 1 ñoát 5,6 gam oxi Ñaët CTTQ (A) laø C x H y O z

Aùp duïng 3: ( Theo Caâu IV- Boä ñeà TSÑH) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 1,88 gam A(C,H,O) caàn 1,904 lit oxi (ñkc), thu ñöôïc CO 2 vaø H 2 O vôùi tyû leä: V CO 2 : V H 2 O (hôi) = 4 : 3 Xaùc ñònh CTPT X Bieát: M X < ,88 gam A(C,H,O) V CO 2 : V H 2 O (hôi) = 4 : 3 1,904 lit oxi (ñkc) PP Ñoát 1

Toùm taét aùp duïng 3 Toùm taét aùp duïng 3: Chaát höõu cô (A) 1,88 gam M A

Khi tìm ñöôïc löôïng CO 2,H 2 O, Ta coù: Chaát höõu cô (A) 1,88 gam M A

Aùp duïng 4: ( Theo ÑHSP HN – 2000) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 1,7 gam moät este X caàn 2,52 lit oxi (ñkc), chæ sinh ra CO 2 vaø H 2 O vôùi tyû leä: Soá mol CO 2 : soá mol H 2 O = 2 Xaùc ñònh CTPT X Bieát: M X < ,7 gam moät este X Soá mol CO 2 : soá mol H 2 O = 2 2,52 lit oxi (ñkc) GIAÛI GIOÁNG AÙP DUÏNG 3 (X): C 8 H 8 O 2

Aùp duïng 5: ( Caâu IV- boä ñeà Tsñh) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 5,8 gam chaát (A); thu ñöôïc 2,65 gam Na 2 CO 3, 2,25 gam H 2 O vaø 12,1 gam CO 2 Xaùc ñònh CTPT (A) Bieát: Moät phaân töû (A) chæ chöùa moät nguyeân töû oxi. 5,8 gam chaát (A) 2,65 gam Na 2 CO 3 2,25 gam H 2 O 12,1 gam CO 2 Tính m C caån thaän( deã sai ! ) (A): C 6 H 5 O Na

Aùp duïng 6: (ÑHQG TP.HCM – 1997) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 7,3 gam moät chaát höõu cô A (C,H,O); thu ñöôïc 35,4 gam hhG goàm: CO 2 vaø H 2 O. Phaàn traêm theo khoái löônïg cuûa oxi trong hhG laø 76,84% Xaùc ñònh CTPT A Bieát: M X < 160 ñvC. 7,3 gam 35,4 gam hhG oxi trong hhG laø 76,84% Tính löôïng CO 2,H 2 O roái giaûi gioáng aùp duïng 1 (A): C 6 H 10 O 4