Гравитациялык процесстер Сыдыкова Х.И.

Гравитациялык процесстер – бул тартылуу кучунун таасири астында тоо тектеринин жер бетинде жылып журушу. Гравитациялык процесстердин таасиринде топтолгон катмарлар коллювиалдык д.а. Бул процесс негизинен 30 0 тик капталдарда кузотулот.

Гравитациялык процесстер 4 группага болунот: Чыныгы гравитациялык (уроо, таштардын кулоосу, кубулуу ж.б.) Суу-гравитациялык ( жер кочку ) Гравитациялык суу ( сел ) Суу алды гравитациялык ( суу алдындагы уроо, суу алдындагы кочку ж.б.)

Чыныгы гравитациялык Жер кочку Уроо Таштардын кулоосу Кубулуп тушуу ж.б.

Уроо Уроо – жер кыртышынын же тоо тектеринин негизги болугунон салмактын оордошунан улам тоо кырлары, жарлардан томон коздой жылуусу. Бул процесстин онугушуно шарт тузуучу негизги шарттар капталдардын тик болушу, татаал тектоника жана жараканын болушу. Уроонун негизги себептери жер титироо, ношорлогон жаан, кучтуу чагылгандын тушуусу эсептелет. Гравитациялык процестердин баары катастрофалык мунозго ээ.

Кубулуп тушуу Кубулуп тушуу – бул майда тоо тектеринин сыныктарынын жана шагылдардын ылдый карай жылуусу.

Жер кочку Жер кочку – жер массаларынын жылуусу, ал суу - гравитациялык процесске кирет.

Жер кочкунун себептери болуп томонкулор эсептелет: Кыртышта нымдуулуктун жогорулашы Кыртышта чопо тектеринин болушу Жаракалар Капталдардын бийиктиги

Сел Сел – тоодон агып тушкон, нуктарындагы тоо тектерин жемирип, майда чоподон тартып чон таштарга чейин аралаш шилендилерди агызган, кыйраткыч кучко ээ болгон катуу суу агымы.