I bob AMALIY GROGRAFIYANING MAQSAD VA VAZIFALARI 1-§. Amaliy geografiya fani haqida 2-§. Amaliy geogrfiyaning tadqiqot usullari 3-§. Amaliy geografiyaning. - презентация

1 I bob AMALIY GROGRAFIYANING MAQSAD VA VAZIFALARI 1-§. Amaliy geografiya fani haqida 2-§. Amaliy geogrfiyaning tadqiqot usullari 3-§. Amaliy geografiyaning ahamiyati

2 Darsning o`quv-uslubiyot qo`llanmasi. Darsning o`quv-uslubiyot qo`llanmasi. Fan:Amaliy geografiya. Fan:Amaliy geografiya. Mavzu: Amaliy geografiyaning maqsadi va vazifalari Mavzu: Amaliy geografiyaning maqsadi va vazifalari Dars turi:Noananaviy. Dars turi:Noananaviy. Dars vaqti: 80 daqiqa. Dars vaqti: 80 daqiqa. Dars metod: Boshlang`ich nazorat, Dars metod: Boshlang`ich nazorat, Nazorat:Og`zaki nazorat, savol-javoblar, kuzatish, o`z- o`zini nazorat qilish. Nazorat:Og`zaki nazorat, savol-javoblar, kuzatish, o`z- o`zini nazorat qilish. Baholash:Rag`batlantirish, 5 balli sistema asosida. Baholash:Rag`batlantirish, 5 balli sistema asosida. Dars o`tiladigan xona:N 400 Dars o`tiladigan xona:N 400

3 Darsning maqsadi Darsning maqsadi O`quv maqsad: Amaliy geografiya fani haqid. Amaliy geogrfiyaning tadqiqot usullari.Amaliy geografiyaning ahamiyati O`quv maqsad: Amaliy geografiya fani haqid. Amaliy geogrfiyaning tadqiqot usullari.Amaliy geografiyaning ahamiyati Manaviy-marifiy maqsad:Talabalarga tabiiy va ijtimoiy muhitning o`zgarishini baholash va bashorat qilish. Manaviy-marifiy maqsad:Talabalarga tabiiy va ijtimoiy muhitning o`zgarishini baholash va bashorat qilish. Rivojlantiruvchi maqsad:Sistemaliy usul, ekologik usul, landshaft usuli, iqtisodiy usul Rivojlantiruvchi maqsad:Sistemaliy usul, ekologik usul, landshaft usuli, iqtisodiy usul

4 Iqtisod:Bozor iqtisodiyoti davrida davlatlarni iqtisodiy geografik joylashishi va iqtisodiy rivojlanishini,sanoat va qishloq xo`laligi hamda mehnat resurslarini o`z ichiga oladi Iqtisod:Bozor iqtisodiyoti davrida davlatlarni iqtisodiy geografik joylashishi va iqtisodiy rivojlanishini,sanoat va qishloq xo`laligi hamda mehnat resurslarini o`z ichiga oladi Aholi geografiyasi:Aholi soni yer yuzasida o`sib borishi, aholining irqiy va milliy –etnik tarkibi va diniy tarkibi ahamiyatga ega. Aholi geografiyasi:Aholi soni yer yuzasida o`sib borishi, aholining irqiy va milliy –etnik tarkibi va diniy tarkibi ahamiyatga ega. Muhandislik geologiyasi: Muhandislik geologiyasi: Tabiiy geografiya:Tabiat komplekslari va resurslarni asrash va ulardan oqilona foydalanish. Kelajakdagi o`zgarishlarni oldindan bashorat qilishni tabiat bilan bog`liqligi. Tabiiy geografiya:Tabiat komplekslari va resurslarni asrash va ulardan oqilona foydalanish. Kelajakdagi o`zgarishlarni oldindan bashorat qilishni tabiat bilan bog`liqligi.

5 O`zbekistonning siyosiy va tabiiy xaritasi.Dunyoning siyosiy xaritasi.Adabiyotlar, globus,kadaskob, plakat.

6 Tashkiliy qism: Tashkiliy qism: a) Xona tozaligini tekshirish. a) Xona tozaligini tekshirish. b) Talabalarning darsga tayyorgarligiga etibor berish; b) Talabalarning darsga tayyorgarligiga etibor berish; c) Talabalar davomatini tekshirish va guruh jurnalini to`ldirish. c) Talabalar davomatini tekshirish va guruh jurnalini to`ldirish. d) Dunyo siyosiy habarlari tinglanadi d) Dunyo siyosiy habarlari tinglanadi

7 Reja: 1. Amaliy geografiya fani haqida 2. Amaliy geogrfiyaning tadqiqot usullari 3. Amaliy geografiyaning ahamiyati

8 GEOGRAFIYA Yer yuzasining tabiati, aholisi va uning xo`jalik faoliyatini o`rganadi Geografiya yunonch so`z bo`lib, ge-yer, o- qo`shimcha, grafo- tasvirlayman, chizaman degan manoni, yani Yerni tasviri degan manoni bildiradi. Geografiya so`zini birinchi marta yunon olimi Eratosfen miloddan avvalgi IIIasrda geografikanomli asarida olib kirgan. Vatandoshimiz Muhammad Miso al-Xorazmiy IX asrda Kitob surat ul-Arz – Yerning tasviri haqidagi kitob nomli asar yozgan.

9 Amaliy geografiya fani haqida Bizga malumki, geografiya fani Yer yuzasi tabiyatini, aholisi va uning xo`jalik faoliyatini o`rganadi. Amaliy geografiya fani tabiiy va ijtimoiy muhitning o`zgarishini baholash va bashoray qilish bilan shug`ullanadi. Insoniyat paydo bo`lgan davrdan boshlab jamiyat taraqqiy etgan sari inson va tabiat o`rtasidagi o`zaro munosabat murakkablashib bormoqda. Buning natijasida mahalliy, mintaqaviy hamda umumsayyoraviy ekologik muammolar va inqirozlar paydo bo`lmoqda.

10 Ana shunday ekologik muammolar va inqirozlarni o`rganish, baholash va ularning sodir bo`lishini oldindan bashorat qilishda geografiya fanining o`rni va ahamiyati nihoyatda muhimdir. Mazkur muammolarni o`rganish va ularning yechimini topish davomida geografiya fanlari tizmida yangi yo`nalish, yani amaliy geografiya fani paydo bo`ldi. Amaliy geografiyaning muhim vazifalari quyidagilardan iborat: 1. X o`jalik maqsadlarida foydalanish nuqtayi nazardan tabiiy sharot va resurslarni o`rganish va baholash; 2. T abiiy geografik jarayonlarni o`rganish, baholash va bashorat qilish;

11 3. inson tomonidan tabiiy va ijtimoiy mihitning o`zgartirilish jarayoni baholash va bashorat qilish; 4. umumsayyoraviy, mintaqaviy va mahalliy ekologik muammolarning yuzaga kelish sabablarini ochib berish va ular yechimining geografik asoslarini ishlab chiqish; 5. Ishlab chiqarishni hududiy tashkil qilish muammolari va aholi joylashuvi masalalarini yechish.

12 1. Sistemali usul 2. Ekologik usul 3. Landshaft usuli 4. Iqtisodiy usul

13 Mazkur usulda o`rganilayotganhudud ma`lum bir sistema sifatida qaraladi. Bu sistema esa bir- biri bilan bog`langan qator kichik sistemalardan iborat bo`ladi Mazkur usulda o`rganilayotganhudud ma`lum bir sistema sifatida qaraladi. Bu sistema esa bir- biri bilan bog`langan qator kichik sistemalardan iborat bo`ladi Ushbu usulda ma`lum bir hudud yoki muammo o`rganilayotganida, unga tirik mavjudotlarning (o`simlik va hayvonot dunyosi), insonning atrof-muhit bilan bo`ladigan o`zaro aloqalari nuqtayi nazaridan qaraladi. Ushbu usulda ma`lum bir hudud yoki muammo o`rganilayotganida, unga tirik mavjudotlarning (o`simlik va hayvonot dunyosi), insonning atrof-muhit bilan bo`ladigan o`zaro aloqalari nuqtayi nazaridan qaraladi.

14 Hududni malum bir landshaft turlariga bo`lib o`rganadi. Tabiiy va antroppgen landshaftlarga ajratiladi. Hududni malum bir landshaft turlariga bo`lib o`rganadi. Tabiiy va antroppgen landshaftlarga ajratiladi. Tabiiy landshaft: O`rmonlarYaylo`vlarPichanzorlar Toshliq va qumlar Botqoqlar Soy vodiylar Yonbag`irlar Antropogen landsgaft: Qishloq xo`jalik yerlari Sanoat korxonalari Yo`llar Shahar va qishloqlar

15 Bu usulda aniq matematik-statistik hisoblashlar orqali tabiiy sharoitga, tabiiy resurslarga, aholi va xo`jalik korxonalariga baho beriladi.Masalan, aholi sonining o`sishi yoki kamayishi.

16 GEOGRAFIYA - Yer yuzasining tabiati, aholisi va uning xo`jalik faoliyatini o`rganadi Geografiya yunonch so`z bo`lib, ge-yer, o- qo`shimcha, grafo- tasvirlayman, chizaman degan manoni, yani Yerni tasviri degan manoni bildiradi. AMALIY GEOGRAFIYA - tabiiy va ijtimoiy muhitning o`zgarishini baholash va bashoray qilish bilan shug`ullanadi. EKOLOGIYA-tabiiy muhitning tirik organizimlarga tasiri va ular o`rasidagi munosabatlarni o`rganadigan fan. Ekologiya so`zi yunonch bo`lib oikos-uy yashash joyi, logos fan degan manoni bildiradi. LANDSHAFT-nemischa so`z bo`lib, joydegan manoni bildiradi.

17 1. Amaliy geografiya nima bilan shug`illanadi? 2. Amaliy geografiya maqsadi nimalardan iborat? 3. Geografiya qanday tarmoqlarga bo`linadi? 4. Amaliy geografiyada qanday tadqiqot usullari qo`llanadi? 5. Ekologik usul maqsadi nimadan iborat? 6. Iqtisodiy usulqanday ishlar amalga oshiradi?

18 1,2,3- § konspekt yozish. 4-11bet.

19