Теркәгечле тезмә кушма җөмләләрне кабатлау. Кушма җөмлә Тезмә кушма җөмлә Теркәгечле тезмә кушма җөмлә Теркәгечсез тезмә кушма җөмлә Иярченле кушма җөмлә. - презентация

1 Теркәгечле тезмә кушма җөмләләрне кабатлау

2 Кушма җөмлә Тезмә кушма җөмлә Теркәгечле тезмә кушма җөмлә Теркәгечсез тезмә кушма җөмлә Иярченле кушма җөмлә

3 Теркәгечләр ТезүчеИяртүче Җыючы Һәм (да,дә, та, тә), ни...ни, янә, тагы (тагын), вә Каршы куючы ләкин, ә, әмма, бәлки, бары, тик, фәкать Бүлүче я, яки, яисә Чөнки, әгәр, гәрчә, гүя, ки, гүяки

4 Җ ыючы Каршы куючы Б ү л ү че

5 Җ ыючы.. Каршы куючы.... Б ү л ү че...

6 Мәкальләрнең эчтәлеген аңлатыгыз, җөмләләрнең схемасын төзегез. 1. Тугрылык бәладән коткарыр, хыянәт бәлага кертер. 2. Каты йөрәк бер яши, изге йөрәк мең яши. 3. Агачны яфрак бизи, ә кешене хезмәт бизи. 4. Тыйнакның кулы эшләр, ә мактанчыкның теле эшләр.

7 1. Тугрылык бәладән коткарыр, хыянәт бәлага кертер. 2. Каты йөрәк бер яши, изге йөрәк мең яши. 3. Агачны яфрак бизи, ә кешене хезмәт бизи. 4. Тыйнакның кулы эшләр, ә мактанчыкның теле эшләр.

8 Тугрылык Изгелек Хезмәт сөючәнлек Тыйнаклык

9 Җөмлә чикләрен билгеләгез, хәбәрлекле үзәкләрне күрсәтегез 1. Кеше сине явыз холкы белән рәнҗетә, ә син аннан ачу алам диеп ашыкма. 2. Син каты сүзле булма, яхшы һәм йомшак сүзгә адәмнең күңеле эреп китәдер. 3. Олугларны син олуг ит, ә кечеләргә син шәфкатьле бул. Җөмлә чикләрен билгеләгез, хәбәрлекле үзәкләрне күрсәтегез 1. Кеше сине явыз холкы белән рәнҗетә, ә син аннан ачу алам диеп ашыкма. 2. Син каты сүзле булма, яхшы һәм йомшак сүзгә адәмнең күңеле эреп китәдер. 3. Олугларны син олуг ит, ә кечеләргә син шәфкатьле бул.

10 Каюм Насыйри (1825 – 1902)

11 Китап-әт-тәрбия Нәхү китабы Кавагыйде китабәт Әнмүзәҗ Хисаплык Истыйляхате җәгърәфия Гыйльме һәндәсә Әбүгалисина

12

13 Тезм ә кушма җө мл ә л ә рне ң т ө рен билгел ә гез, тыныш билгел ә рен а ң латыгыз Тутык тимерне ашый, ә х ә ср ә т й ө р ә кне ашый. Тутык тимерне ашый, ә х ә ср ә т й ө р ә кне ашый. Йолдызны к ү з к ү р ә, л ә кин кул җ итми. Йолдызны к ү з к ү р ә, л ә кин кул җ итми. Ат ычкынса тотылыр, с ү з ычкынса тотылмас. Ат ычкынса тотылыр, с ү з ычкынса тотылмас. Сабын кулны агарта, сагыш й ө зне саргайта. Сабын кулны агарта, сагыш й ө зне саргайта.

14 Җө мл ә л ә рг ә синтаксик анализ ясагыз Т ө тене к ү п, уты аз, шау-шуы к ү п, эше аз. Эш эшл ә г ә н интекм ә с, эшл ә м ә г ә н, к ө н итм ә с. Й ө рг ә н таш шомарыр, яткан таш м ү кл ә нер. Сукыр аксактан к ө лм ә с, аксак сукырдан к ө лм ә с.

15 Ө й эше: 1. Татар халык м ә кальл ә ре китабыннан тезм ә кушма җө мл ә л ә рг ә мисаллар табып языгыз. 2. Т ә къдим ителг ә н ситуациял ә р буенча тезм ә кушма җө мл ә д ә сызык куелу очрагына җө мл ә т ө зеп языгыз. 3. И ң зур б ә хет җ ырыны ң эчт ә леге буенча 3 тезм ә кушма җө мл ә уйлап языгыз.