Темата: Уоттаах сэрии сылларыгар.. Тема актуальноһа: Амма оло ҕ о хаһыат Умсул ҕ ан диэн сыһыарыытыгар ( 21.06.06.) Алексей Нестерев Дьөһөгөй Айыы о ҕ. - презентация

1 Темата: Уоттаах сэрии сылларыгар.

2 Тема актуальноһа: Амма оло ҕ о хаһыат Умсул ҕ ан диэн сыһыарыытыгар ( ) Алексей Нестерев Дьөһөгөй Айыы о ҕ олоругар диэн хоһоонунан айымньытыгар биһиги биир дойдулаахпыт Окороков Роман Романович 1943 сыллаахха А ҕ а дойдуну көмүскүүр Улуу сэриигэ саха сылгытын үүрсэн барбытын туһунан аахтыбыт. Ол туһунан сиһилии үөрэтэн дьо ҥҥ о-сэргэ ҕ э кэпсиэхпитин ба ҕ ардыбыт.

3

4 Сыала-соруга: 1. А5а дойдуну көмүскүүр Улуу сэриигэ Саха сирин кылаатын туһунан са ҥ аны билии. 2. Саха сылгытын сэриигэ ат көлө о ҥ остоору илдьэ барбыттарын туһунан сырдатыы. 3. Үлэ фронугар сылдьыбыт биир дойдулаахтарбыт ааттарын үйэтитии.

5 Саха сириттэн А ҕ а дойдуну көмүскүүр Улуу сэриигэ 62 тыһыынчаттан тахса киһи ы ҥ ырыллан барбыта.

6 Окороков Роман Романович

7 Роман Романович 1921 сыллаахха Сата5айга, уруккунан Үөһээ Моорукка, Булуус диэн алааска Окороков Роман Прокопьевич дьиэ кэргэнигэр иккис уолунан төрөөбүт. Ийэтэ а5ата эрдэ өлөннөр, айма5ар Окороков Николай Прокопьевичка, онтон эбэтигэр Маайа Барыыһаба5а иитиллибит.

8 1943 сыл, күһүөрү сылгы үүрүүтүгэр.

9 Дьячковскай Илья Ермолаевич

10 Сутаков Петр Алексеевич

11

12 … Эһэм Далла5ас Хонооһой, Далын көрөн тураммын А5а саастаах убайдарым Ахталларын саныыбын. Сэрии ыар дьылыгар Субу далга күрүө5э Улуус нэһилиэктэриттэн Дьөһөгөй о5олорун муспуттар… …Сылгы барахсаны олустук билэр Сытыы-хотуу цыгаттар Көрөр-истэр эбиттэр. Ардыгар олус сылайаннар Аба5ам Көлөпүүн бала5аныгар От, соломо тэлгэтэннэр, Сылбах курдук сытаннар Утуйан сынньанан ылаллар… Амма улууһуттан 300 сылгы хомуллубута.

13 Аллараа-Бэстээххэ Саха сирин араас улуустарыттан 1200 сылгыны муспуттар (ахтыыларга соро ҕ ор 1600 сылгы, соро ҕ ор 1000 сылгы диэн сурулла сылдьар)

14 Сэрии, үлэ бэтэрээнэ Калашников Николай Семёнович командирдара – Робинович командиры солбуйааччылара – Иванов Николай Илларионович биригэдьиирдэрэ – Кутургуин Николай Софронович

15 …быа диэни билбэт, дьиикэй а ҥ ардаах этилэр.Ону быа ҕ а үөрэтэн, аһатан, биэдэрэттэн уулатан улахан сыраны көрбүппүт. Дьячковскай Илья Ермолаевич.

16 Биирдии бэйэбитигэр 10-нуу сылгыны сэтиилэнэн айанныыр бирикээс бэриллибитэ.Дьаһал быһыытынан аармыйа сылгытын өлөрдөххүнэ, төлөбүр сууматын ыйан туран холуобунай эппиэтинэскэ тардылла ҕ ыт диэн бирикээс аа ҕ ан илии баттаппыттара… Сунтаар улууһун Күүкэй нэһилиэгин ытык кырдьа5аһа, тыыл бэтэрээнэ С.О.Максимов

17 …Бэйэбит балаһыанньабыт олус ыарахан этэ, кү ҥҥ э грамм хара килиэп аһылыктаах этибит. Чэй, сахар, арыы диэн көрбөккүн. Та ҥ ас-сап өттүнэн эттээххэ-сайын кэтэн кэлбит бэйэбит та ҥ аспытынан айанныырбыт. Айааһаан миинэтэлээбит ми ҥ эбитин (то ҥ ор кыһал ҕ аттан) мииммэккэ үксүгэр сатыылыырбыт.

18 Гавриил Иванович Макаров- Дьуон Дьа ҥ ылы Айан ырыата …Мухтуйа, Витим, Киренскэй Буолак ортолоро, Чөрөһөн кээлкит, Усть-Кутка, Дьөһөгөй о ҕ олоро. Жигалов суола ыараата; Салбаммакка титирии Чуохастыгыт ээ, абата, Чугаһаата Залари! Эй, соно ҕ ос, чүөмчүлээ, Ийэ дойду тиэтэтэр, Саха сириттэн үлэ ҕ э Эйиигин көрдөппүттэр.

19 …6 ый устата миинэ үөрэтэн айанныырга бэлэм о ҥ орбуппут. Ол кэннэ 100 сылгы гына-гына поездка уган ыытан испиппит. Кэнники партияны кытта бэйэбит айанаан 6 эрэ буолан американскай мас бачыы ҥ - калаах кир-хах, быт бө ҕ ө буолан улуу Москва куорат анныгар олорор Мытыщино диэн торфа хостуур комбинакка сылгыбыт тобо ҕ ун туттарбып- пыт. Истээх та ҥ астаах, 11 ый устата айаннаан, от ыйын 24 күнүгэр тиийбиппит. Дьячковскай Илья Ермолаевич.

20 Тамара Романовна Кузьмина …А ҕ ам Үлэ ҕ э килбиэнин иһин, Кыайыы 30 сыла, Ленин 100 сааһа юбилейнай медалларынан на ҕ араадаламмыта. Ол кини сэрии кэмигэр үлэлээбитин кэрэһэлиир буолуохтаах…

21 Түмүк 1. Окороков Роман Романович туһунан үөрэппит материалларбыттан элбэ ҕ и биллим. 2. Өстөө ҕ ү утары саа-саадах тутан уоттаах сэриигэ охсуспаталлар да, Улуу Кыайыыны уһансыыга сыраларын-сылбаларын биэрэн туран бэриниилээхтик үлэлээбит үлэ фронун саллааттарын туһунан дьон-сэргэ киэн тутта кэпсиэхтэрэ дии саныыбын. 3. Биһиги биир дойдулаахпыт үүрсэн илдьибит саха сылгылара сэрии ыар сылларыгар фро ҥҥ а олус наадалаах көлүнэр көлө, миинэр ми ҥ э буолбуттарын туоһулуур суруйуу олус а ҕ ыйах. Саха сылгыта ханнык фро ҥҥ а тиийбитин, тугу туһалаабытын туһунан өссө билиэхпин ба ҕ ардым.