Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Mustafa AKDAĞ 1- Eğitim ve Öğretim teknolojileriyle ilgili kavramlar bilgisi 2- Öğretim Teknolojisi alanının ortaya çıkmasının. - презентация

1

2 Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Mustafa AKDAĞ

3 1- Eğitim ve Öğretim teknolojileriyle ilgili kavramlar bilgisi 2- Öğretim Teknolojisi alanının ortaya çıkmasının gerekçelerini kavrayabilme 3- Eğitim sistemimizin mevcut durumunu eğitim teknolojisi açısından değerlendirebilme 4- Öğretim Ortamının özelliklerini kavrayabilme Dersin Amaçları

4 5- Öğretim materyallerinin öğretim ortamına getirdiği avantajları açıklayabilme 6- Öğretim amaçlı kullanılan materyallerin özelliklerini kavrayabilme 7- Öğretim materyali geliştirmede kullanılan ilke ve yöntemleri kavrayabilme 8- Öğretim materyallerinin etkin kullanım ilkelerini kavrayabilme Dersin Amaçları

5 Temel Kavramlar –eğitim, öğretim, eğitim programı tanımları –Eğitim programının ögeleri ve aralarındaki ilişkiler –eğitim teknolojisi, öğretim teknolojisi tanımı ve kapsamı –Araç-gereç kavramı, sınıflaması Öğretim Teknolojisinin ortaya çıkmasına etki eden faktörler ve sonuçları –Demografik faktör, –Bilgi patlaması, –Eğitimin ve Sosyo Ekonomik İlişkiler Değerinin Artması, –Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeler ile Eğitim ve Toplum Arasındaki İlişkiler, –Eğitim ve Sosyal Talep Dersin İçeriği

6 Eğitim sistemimizin mevcut durumunu –Genel eğitim sorunlarımız –Okullarımızdaki durum –Yeni teknolojinin gerekliliği Eğitim teknolojisiyle ilgili birimler –Eğitim teknolojileri genel müdürlüğü görevleri –İl eğitim araçları ve donatım merkezinin görevleri Beş duyunun öğrenmedeki yeri –Hatırlama İletişim süreci Yaşantı konisi Dersin İçeriği

7 Alkan, Cevat. Eğitim Teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık, Çilenti, Kamuran. Eğitim Teknolojisi ve Öğretim. Ankara: Kadıoğlu Matbaası, Şahin, Tuğba Yanpar ve Yıldırım, Soner. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Ankara: Anı Yayıncılık, Şimşek, Nazmi. Derste Eğitim Teknolojisi Kullanımı. Ankara: Anıl Matbaa, Yalın, Halil İbrahim. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, Dersin Kaynakları

8 Eğitim, en genel anlamda bireyde davranış değiştirme sürecidir. Eğitim sürecinden geçen bireyin davranışlarında bir değişme olması beklenir. Varış; eğitim yoluyla kişinin amaçları, bilgileri, davranışları, tavırları ve aklâk ölçülerinin değiştiğini ifade etmektedir. Eğitim sürecine giren kişilerde bu değişmenin istenin yönde olması beklenir. Ertürk; eğitimi bireylerin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme süreci olarak ifade eder. Eğitim ve Öğretim Kavramları

9 Öğretim: İnsan yaşamının belli kesimlerinde kazandırılan, plânlı, programlı, destekli, genellikle bir belge ile sonuçlanan bir süreçtir Eğitim Öğretim Eğitim ve Öğretim Kavramları

10 Varışa göre: Bir eğitim kurumunun, çocuklar gençler ve yetişkinler için sağladığı, millî eğitimin ve kurumun amaçlarının gerçekleşmesine dönük tüm faaliyetleri kapsar. Öğretim ders dışı kol faaliyetleri, özel günlerin kutlanması, geziler, kısa kurslar, rehberlik, sağlık hizmetleri bu çerçeveye girer. Ertürke göre: Bireylerde gözlenmesi kararlaştırılan hedefleri, bunları gerçekleştirebilecek düzenli eğitim ve sınama durumlarını içeren dirik bir bütündür Eğitim Programı Kavramı

11 1. Amaç 2. İçerik 3. Yöntem 4. Değerlendirme Eğitim Programının Temel Ögeleri

12 Amaçlar 3 ayrılır: Bilişsel Amaçlar Duyuşsal Amaçlar Psiko-motor amaçlar Amaçlar Kaça Ayrılır?

13 XBilimin; üretim, hizmet, ulaşım vb. alanlardaki sorunlara uygulanmasıdır. XBilimsel ilkelerin uygulanması etkinliğidir. XBilim ile uygulama arasında bir köprüdür. Teknoloji Nedir?

14 Eğitim Teknolojisi: Eğitim ile ilgili kuramların en etken ve olumlu uygulamalara dönüştürülmesi için personel araç, gereç, süreç ve yöntemlerden oluşturulmuş bir sistemler bütünüdür. Öğrencileri, eğitim programlarında belirlenmiş olan özel amaçlara ulaştırma süreciyle uğraşan bilim dalıdır. Eğitim bilimlerinin insanı yetiştirmeye yönelen teknolojisidir. Eğitim Teknolojisi ve Öğretim Teknolojisi

15 Öğretim Teknolojisi: İletişim devriminin yarattığı, öğretmen, kitap ve yazı tahtasının yanında öğretimsel amaçlar için kullanılabilecek kitle iletişim araçlarıdır... Öğretim teknolojisini oluşturan araçlar şunları içerir: televizyon, filmler, tepegöz, bilgisayarlar ve diğer donanım ve yazılımlar Daha etkili bir öğretim sağlamak amacıyla, öğrenme ve iletişim ile ilgili araştırmalara dayalı, insan ve maddi kaynakları birlikte kullanarak, öğretme ve öğrenme süreci bütününün belirli özel hedefler açısından sistematik olarak tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesidir Eğitim Teknolojisi ve Öğretim Teknolojisi

16 Öğretim teknolojisi: Öğretimin, eğitimin bir alt kavramı olduğu anlayışına dayalı olarak ve belirli öğretim disiplinlerin kendine özgü yönlerini dikkate alarak düzenlenmiş teknolojiyle ilgili bir terimdir. Meselâ: fen öğretimi teknolojisi, dil öğretimi teknolojisi. Eğitim teknolojisi: insanın öğrenmesi olgusunun tüm yönlerini içeren problemleri sistematik olarak analiz etmek, bunlara çözümler geliştirmek üzere ilgili tüm unsurları (insan gücünü, bilgileri, yöntemleri, teknikleri, araç-gereçleri vb.) işe koşarak uygun tasarımlar geliştiren, uygulayan, değerlendiren ve yöneten karmaşık bir süreçtir. Eğitim Teknolojisi ve Öğretim Teknolojisi Arasındaki Fark...

17 Eğitim teknolojisinin çağdaş anlamda gelişimi 1960lı yıllardan sonra olmuştur. Aslında, bir insanın bildiklerini bir başkasına nasıl öğreteceğini kendine sormaya başladığı andan itibaren eğitim teknolojisi gündeme gelmiştir. Eğitim teknolojisinin gelişimi

18 Araç-gereç: Öğretme, öğrenme etkinliklerinde kullandığımız yardımcı kaynaklar araç-gereç ikilisinden oluşur. Araç: Daha çok mekanik nitelikteki yardımcı olup; gereci sunmada vazgeçilmez ögedir. Örnek: Tepegöz, bilgisayar, televizyon Gereç ise; daha çok yazılı basılı nitelikteki yardımcı olup, aracın vazgeçilmez ögesidir. Örnek: Tepegöz asetatı, bilgisayar ve televizyon programları Araç-Gereç kavramları

19 1.Görsel Araçlar-Gereçler: Sadece görme duyusuna hitap ederler. Ör: Tepegöz, slayt projeksiyon makinası. (Her türlü basılı- yazılı gereçler, hareketsiz resimler, afişler, slaytlar, film şeritleri görsel gereçlerdir). 2.İşitsel Araçlar-Gereçler: Sadece işitme duyusuna hitap ederler. Ör: Radyo, teyp 3.Görsel- İşitsel Araçlar-Gereçler: Hem görme, hemde işitme duyusuna hitap ederler. Ör: Bilgisayar, televizyon Araç-Gereçlerin Sınıflaması

20 1.Zamandan ve sözden ekonomi sağlar 2.Belli bir fikrin gözönünde canlandırılmasına yarar 3.Karmaşık fikirleri basite indirgeyerek açıklarlar 4.Öğretimi canlı ve açık hale getirirler 5.Öğrencilerin ilgi ve dikkatini arttırırlar 6.Öğrenme arzusu meydana getirirler 7.Öğretimi zenginleştirirler. Araç-Gereç Kullanmanın Faydaları

21 Demografik Faktör: Eğitime yönünden daha çok öğrenci artışı şeklinde belirmektedir. Eğitimi etkileme şekli ise, yeni tesis ihtiyacı,ek finansman, program değişikliği, öğretme- öğrenme süreçleri ve örgütsel yapıda değişiklik şeklinde olmaktadır. Bilgi Patlaması: Mevcut bilgiler gerek miktar gerekse ayrıntı yönünden hızla artmaktadır. Bu durum, öğretim programlarının ve materyallerinin sürekli olarak yenilenmesini gerektirmekte; gerekli olan öğretim süresinin uzatılmasını ve devamlı öğrenme kavramının benimsenmesini zorunlu kılmaktadır. Eğitime Etki Eden Faktörler

22 Eğitimin ve Sosyo Ekonomik İlişkiler Değerinin Artması: Ülkelerin sosyo-ekonomik yönden kalkınmalarında eğitim, gerekli insan gücünün yetiştirilmesinde temel araçtır. İletişim araçları vasıtasıyla toplum adeta Okul haline gelmiş, okullarda öğretilen soyut bilgiler bu yolla somut yaşantılara dönüştürülmektedir. Okul-çevre ilişkileri artmaktadır. Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeler ile Eğitim ve Toplum Arasındaki İlişkiler: Bilimsel ve teknolojik gelişmeler, toplumda sosyal, ekonomik, kültürel bir çok değişmelere yol açmaktadır. Eğitim sisteminin de kendini yenilemesi gerekmektedir. Eğitim ve Sosyal Talep: Tüm toplumlarda öğrenim yapma arzusu artmaktadır. Eğitime Etki Eden Faktörler

23 ... Bu faktörlerin hepsi, eğitimi büyük ölçüde etkilemekte; eğitimde köklü değişiklikleri ve önlemleri gerektirmektedir. Eğitim, bu faktörlerin etkisi altında yeni işlevler ve boyutlar kazanmaktadır. Günümüzde, okulların gereksinim duyduğu ideal eğitim ve öğretimin nasıl gerçekleştirileceği tartışılmaktadır. Okullar, 20 yıl sonra yararlı olabilecek bilgileri nasıl vermeleri gerektiğini kendilerine sormaları gerekmektedir. Tv. de her şeyi gören öğrenci, kitabî olmaktan çıkmıştır. Herkesin yararlandığı kitaplar, dergiler, radyo, televizyon, bilgisayar vs. çeşitli eğitim ortamları; eğitimi sadece okula bağlı olmaktan çıkarmıştır. Eğitime Etki Eden Faktörlerin SONUÇLARI

24 Eğitimciler, daha çok öğrenciye, daha az zamanda, daha fazla bilgi öğretmek zorundadır. Bu nedenle öğrenimin daha verimli olmasını sağlayacak yeni öğretim teknik ve yöntemlerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak; öğrenci ve öğretmenlerin gereksinim duydukları bilgileri, kendi kendilerine arayıp bulma ve kullanma yeteneği geliştirmeleri zorunlu olmaktadır. Eğitime Etki Eden Faktörlerin SONUÇLARI

25 4 Büyük Ölçüde karşılanamamakta olan eğitim talepleri (sayı ve kalite yönünden) 4 Kalabalık sınıflar,yetersiz öğretmenli okullar 4 Bireysel ilgi ve yardımdan yoksun öğrenciler 4 Çeşitli teknolojik imkânlara ve yeni öğretim ortamlarına rağmen geleneksel öğretme-öğrenme süreçlerini yaygın olarak kullanmak 4 Özel eğitim sorunu olan milyonlarca gence gerekli fırsat ve imkânları sağlayamamak Eğitim Sorunları

26 4 Mâlî kaynak yetersizliği içinde bulunduğu halde, genel bütçe imkânlarıdışında değişik kaynaklardan yararlanamamak 4 Yetersiz eğitim-öğretim tesisleri,araç ve gereçleri ile verimsiz, kalitesiz bir uygulama içinde bulunmak 4 Yapay,subjektif öğrenci başarı yöntemleriyle ve çok düşük bir verimle eğitim hizmeyi götürmek 4 Sosyal talep, bireysel gereksinim, sosyal adalet ve fırsat eşitliği yönündendengesiz dağılım Eğitim Sorunları

27 Endüstri, ticaret, tarım ve diğer hizmet sektörlerinde, teknoloji vasıtasıyla önemli gelişmeler olmuştur. Eğitim alanında da bu yolla olumlu gelişmeler sağlanabilir Hızla artan eğitim taleplerini geleneksel sınıf öğretmenleriyle ve daha fazla okul inşa etmekle karşılayamayız. 21. Yüzyılda eğitim sistemlerinin ve uygulamalarının farklı olması zorunludur. Yeni Teknoloji Gereği

28 Yetişmiş personel sorunu Araç-gereç kaynakların üretimi Finansman sorunu Yönetim personeli Okul binaları Okul kütüphaneleri Yetişmiş personel sorunu Araç-gereç kaynakların üretimi Finansman sorunu Yönetim personeli Okul binaları Okul kütüphaneleri Eğitim Teknolojisi Açısından Okullarımızın Durumu

29 1.Daha geniş kitlelere eğitim hizmeti götürmek 2.Eğitim kurumlarındaki öğretme-öğrenme süreçlerini verimli hale getirmek 3.Öğretme-öğrenme etkinliklerini bireyselleştirmek Eğitim teknolojisine dayalı uygulamaların temel amacı

30 Eğitim Teknoloji İle İlgili Birimler Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Araçları ve Donatım Dairesi Başkanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı Ders Aletleri Yapım Merkezi (DAYM) Devlet Kitapları Mütedavil Sermayesi Md. Milli Eğitim Basımevi Md. İl Eğitim Araçları ve Donatım Merkezi İlçe Eğitim Araçları ve Donatım Merkezi OkullarOkullar Bölge ŞeflikleriMilli Eğitim Yayınevleri Eğitim Teknolojileri Gen. Md.

31 1.Araç ve malzemelerin dağıtımı 2.Bakım ve onarım işleri 3.Görsel işitsel araçların çoğaltımı 4.Kurs ve seminerler 5.Gösteri etkinlikleri 6.Radyo ve televizyon yayınları 7.Basit ders araçları üretmek 8.Ödünç verme işleri ve bunların izlenmesi 1.Araç ve malzemelerin dağıtımı 2.Bakım ve onarım işleri 3.Görsel işitsel araçların çoğaltımı 4.Kurs ve seminerler 5.Gösteri etkinlikleri 6.Radyo ve televizyon yayınları 7.Basit ders araçları üretmek 8.Ödünç verme işleri ve bunların izlenmesi İl Eğitim Araçları ve Donatım Merkezinin Görevleri

32 Eğitek, eğitim ve öğretimin teknolojik gelişmelerle desteklenmesi, eğitimde teknoloji kullanımının yaygınlaşması için plânlama, araştırma, projelendirme, geliştirme, izleme ve değerlendirme çalışmaları yapar. Uzaktan eğitim yoluyla yurt genelinde ve bazı yurtdışı merkezlerde eğitim olanağı sunar. Açıköğretim Lisesi, Açık İlköğretim Okulu, Mesleki Teknik Açıköğretim Okulu gibi. EğiTek örgün, yaygın ve uzaktan eğitimin gereksinimi olan görsel, işitsel, basılı ve bilgisayar tabanlı eğitim materyali üretir ya da değerlendırerek satın alır. Merkezi sistemle yürütülen resmi ve özel yerleştirme, bitirme sınavları EğiTek tarafından plânlanır, uygulanır, değerlendirilir. Bakanlığın merkez ve taşra örgütü birimlerinin bilgi işlem etkinliklerini yürütür. EğiTek, Temel Eğitim Projesi kapsamında ilköğretim okullarında Bilgi Teknolojisi sınıfları oluşturur. EğiTek, Bilgiye erişmek isteyen herkese açık bir bilgi evini, Bilgiye Erişim Merkezi'ni hizmete sunar. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün (Eğitek) Görevleri

33 İhtiyaç Dürtü Güdü BİREY Etkileşim ÇEVRE Bilgi Beceri Tutum Öğrenme Nedir ?

34 Zaman sabit tutulmak üzere insanlar; 4Okuduklarının% 10unu 4İşittiklerinin% 20sini 4Gördüklerinin% 30unu 4Hem görüp hem işittiklerinin % 50sini 4Söylediklerinin% 70ini 4Yapıp söylediklerinin% 90ını Hatırlamaktadırlar!!! Öğrenilenlerin Hatırlanması

35 Öğrendiklerimizin... GÖRME İŞİTME DOKUNMA KOKLAMA TATMA % 83ü % 11i % 3.5u % 1i Yolu İle Öğrenilir Beş Duyunun Öğrenmedeki Yeri Ve Önemi

36 KaynakAlıcı MesajKanal Davranışlar Bilişsel Dav. Duyuşsal Dav. Psiko-Motor Dav Semboller Gerçek Eşya Modeller Hareket Ses, Çizim Resim Yazı İşaretler Bilişsel Dav. Duyuşsal Dav. Psiko-Motor Dav Davranışlar İletici Araç ve Yöntemler Sözsüz iletişim tek. Ses İleten Araçlar Sözlü İletişim Tek. Resim İleten Araçl. Basılı ve Yazılı Arç. Yöntemler Aydınlatıcı Yankı İletişim Süreci

37 Kaynağın Yaşantı Alanı Alıcının Yaşantı Alanı Ortak Yaşantı Alanı

38 Doğrudan doğruya edinilen maksatlı yaşantılar Model ve numunelerle edinilen yaşantılar Dramatizasyonla edinilen yaşantılar Gösteriler yoluyla edinilen yaşantılar Geziler yoluyla edinilen yaşantılar Sergiler yardımıyla edinilen yaşantılar Televizyonla edinilen yaşantılar Hareketli resimlerle edinilen yaşantılar Radyo, plak, şerit, resimlerle edinilen yaşantılar Görsel sembollerden edinilen yşt. Sözel semboller- den edinilen yşt. Yaşantı Konisi Basitten Karmaşığa Soyuttan Soyuta Göz ya da kulakla Gözle Göz ya da kulakla Göz ve kulakla Bütün duyu organlarıyla Kendi kendine edinilen Başkalarının yardımıyla edinilen Çok sayıda duyu organıyla edinilen Az sayıda duyu organıyla edinilen

39

40 Yaşantı Konisinin Dayandığı İlkeler Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise, o kadar iyi öğrenir ve öğrenmelerimiz o kadar kalıcı olur. En iyi öğrendiğimiz şeyler, kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir. En iyi öğretim somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru gidilendir.

41 Materyallerin somut/soyut özelliklerine göre sınıflandırılması Kelimeler Diyagramlar Haritalar Resimler Slaytlar İşitsel Araçlar Filmler Modeller Nesneler Yaşantı SOYUT SOMUT