Ноғман Мусин (1931) Йырт ҡ ыс тиреһе повесы буйынса йомға ҡ лау дәресе. Йырт ҡ ыс тиреһе повесы буйынса йомға ҡ лау дәресе. - презентация

1 Ноғман Мусин (1931) Йырт ҡ ыс тиреһе повесы буйынса йомға ҡ лау дәресе. Йырт ҡ ыс тиреһе повесы буйынса йомға ҡ лау дәресе.

2 Дәрестең девизы: Кешеләр тау ҙ ар шикелле – Бейек булған һайын Тормоштары бәхәслерәк, Я ҙ мыштары ҡ ыйын. Мин дәрәжәне әйтмәйем,- Ул мәңгелек түгел. Юғарылы ҡ ты билдәләй Тик юғары күңел. М.Кәрим. М.Кәрим.

3

4 1. Һолтанбай ҙ ың я ҙ мышы. 2. Яуымбай ҙ ың тормош юлы. 3. Һунар.

5

6 Персонажға характеристика. Теле Тыш ҡ ы ҡ иәфәте Ү ҙ -ү ҙ ен тотошо

7 1 - се секретарь Теле Теле Тыш ҡ ы ҡ иәфәте Ү ҙ -ү ҙ ен тотошо …йөрөмә буталып, һинән баш ҡ а ла теләнселәр бөтмәгән. Сволочь кеше һин, Яуымбай… …күбәләй оло кәү ҙ әһе…, ту ҫ та ҡ тай йө ҙ ө, кешенән аша ҡ араған кү ҙҙ әр. кешенән аша ҡ араған кү ҙҙ әр. … ҙ ур ауы ҙ ын салышайтып, мы ҫҡ ыллы йылмай ҙ ы, … ҡ аты күңелле, дорфа һү ҙ ле, … уның алдында бар кеше ҡ алтырап тора, … тура ҡ арарға ерәнгән кеүек, ҡ ырын тора, … кү ҙ сите менән у ҫ ал ҡ араш ташлай

8 Прокурор Теле Ҡ иәфәте Ү ҙ ен тотошо Ауы ҙ ыңды йом! Закон минең ҡ улда! Совет власы өсөн ят элемент һин! Ер ҡ орто, ауы ҙ ыңды үлсәп ас! … нуры ҡ ас ҡ ан кү ҙҙ әр, …кү ҙ е ҡ оторған эттеке кеүек, йө ҙ өндә миһырбанлы ҡ ю ҡ. йәмһе ҙ ҡ оро тауыш, …тыры ҫ – мыры ҫ һөйләшеүе, …ашар ҙ ай булып ҡ арай

9 Булашов Теле Ҡ иәфәтеҮ ҙ ен тотошо Һолтанбай ағай, яр ҙ ам итергә уйлағайным. Шәп кеше бит һин! Кәрәк са ҡ та мин дә һиңә… Ту ҡ тат машинаңды! Һолтанбай: Теге бәйләнсек айыу кеүек булды был …ғә ҙ әттә һөмһө ҙ өрәк ҡ араған кү ҙҙ әрендә балаларса шатланыу күренде … ҡ айһы берәү ҙ әр менән йылмайып – көлөп һөйләшә, икенсе берәү ҙ әргә хәтәр ажғыра, ҡ аршы өндәшкәндәргә әтәс һыма ҡ ташлана, …ауы ҙ ын терәй я ҙ ып бышылдай …ағарған ирендәрен көскә ҡ ыймылдатып ҡ ырт ки ҫ те.

10

11 Һүрәтләү сараларының төрөн билдәлә! Ар ҡ а һөйәге шыйығыра ҡ Ар ҡ а һөйәге шыйығыра ҡ Кү ҙ енә йо ҡ о төйөлөп Кү ҙ енә йо ҡ о төйөлөп Ауыл хал ҡ ының кү ҙ ен дүрт итер ине Ауыл хал ҡ ының кү ҙ ен дүрт итер ине Уй ҡ айнай Уй ҡ айнай Ләстит сәйнәмә ҫ тәр Ләстит сәйнәмә ҫ тәр Ҡ орһа ҡ асып китте Ҡ орһа ҡ асып китте Тама ҡ ялғау Тама ҡ ялғау Ү ҙ ямауы ү ҙ ендә, тө ҙ әлер Ү ҙ ямауы ү ҙ ендә, тө ҙ әлер Бәкәлгә һуғыу Бәкәлгә һуғыу Күңел екһенеү Күңел екһенеү Тау мороно Тау мороно Ут йәшел бесән Ут йәшел бесән Ө ҙ өк – йырты ҡ уй ҙ ар Ө ҙ өк – йырты ҡ уй ҙ ар

12 Тайыш ая ҡ Тайыш ая ҡ Ҡ әһәр һу ҡҡ ыры Ҡ әһәр һу ҡҡ ыры Л әғә н ә т Л әғә н ә т Сәмсел йырт ҡ ыс Сәмсел йырт ҡ ыс Хужа Хужа Айыу Дуңғы ҙ Айыу Дуңғы ҙ Йырт ҡ ыс Йырт ҡ ыс Ҡ әһәрең Ҡ әһәрең Ғ ифрит Ғ ифрит Су ҡ ынмыш Су ҡ ынмыш Ҡ әбәхәт Ҡ әбәхәт Хәйерһе ҙ Хәйерһе ҙ

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23 Ниндәй һүрәтләү сараһы? и ҙ ән бала ҫ ындай оло тире и ҙ ән бала ҫ ындай оло тире мыр ҡ ылдап торған арт һаны – уры ҫ сабатаһынан да ҙ урыра ҡ мыр ҡ ылдап торған арт һаны – уры ҫ сабатаһынан да ҙ урыра ҡ башма ҡ ҙ урлы ҡ айыу башма ҡ ҙ урлы ҡ айыу ҡ уян еңеллеге менән һикер ҙ е ҡ уян еңеллеге менән һикер ҙ е

24 Ҡ улланылышы буйынса был һү ҙҙ әр ниндәй төркөмгә инә? Ҡ улланылышы буйынса был һү ҙҙ әр ниндәй төркөмгә инә? э ҙ я ҙ лы ҡ тырмай юлатыу э ҙ я ҙ лы ҡ тырмай юлатыу айыу ятышын кәртәләү айыу ятышын кәртәләү тубан ая ҡ үтеү тубан ая ҡ үтеү артынан ба ҫ ма ҡ лаү артынан ба ҫ ма ҡ лаү йә ҙ рә йә ҙ рә дороб дороб пуля пуля патрон патрон ҡ алтағай ҡ алтағай

25 Ҡ улланылышы буйынса был һү ҙҙ әр ниндәй төркөмгә ҡ арай? көтдәһенә сығыу көтдәһенә сығыу ер ҡ ыртышы – ер ҡ атламы ер ҡ ыртышы – ер ҡ атламы ер ҡ ыртышын ашау – ер ө ҫ төндә булған бөтә тереклекте ҡ армап алыр ҙ ай булып ҡ омһо ҙ ланыу ер ҡ ыртышын ашау – ер ө ҫ төндә булған бөтә тереклекте ҡ армап алыр ҙ ай булып ҡ омһо ҙ ланыу Һантыйлы ҡ Һантыйлы ҡ биләңдәп биләңдәп ү ҙ – ү ҙ ен ҡ апа ҡ лау ү ҙ – ү ҙ ен ҡ апа ҡ лау йәнтәслимгә йәнтәслимгә кәлтәгә күтәрелеү кәлтәгә күтәрелеү бирешә һалығы ю ҡ бирешә һалығы ю ҡ дорфа дорфа

26 Аңлатмалы һү ҙ лектән: Аңлатмалы һү ҙ лектән: Йырт ҡ ыс – 1.Баш ҡ а хайуандар ҙ ы тотоп, итен ашап йәшәгән хайуан. Йырт ҡ ыс – 1.Баш ҡ а хайуандар ҙ ы тотоп, итен ашап йәшәгән хайуан. 2. Бик ҡ аты бәғерле, мәрхәмәтһе ҙ кешегә ҡ арата әйтелә. 2. Бик ҡ аты бәғерле, мәрхәмәтһе ҙ кешегә ҡ арата әйтелә.

27 Васыятнамә: Бөтә кешене лә бер ҡ алып ҡ а һу ҡ ма, я ҡ шы ә ҙ әмдәр ҙ ә бөтмәгән. Бөтә кешене лә бер ҡ алып ҡ а һу ҡ ма, я ҡ шы ә ҙ әмдәр ҙ ә бөтмәгән. Кешеләргә ышанысты юғалтыу – йәшәүгә ышанысты юғалтыуға тиң, шуны онотма. Кешеләргә ышанысты юғалтыу – йәшәүгә ышанысты юғалтыуға тиң, шуны онотма. Күңелгә ятышһы ҙ көйгә бейеү – ир кешенең эше түгел. Күңелгә ятышһы ҙ көйгә бейеү – ир кешенең эше түгел. Ғорур бул, намы ҫ лы бул, күңелеңә ожо ояламаһын, кешеләргә изгелекле бул. Ғорур бул, намы ҫ лы бул, күңелеңә ожо ояламаһын, кешеләргә изгелекле бул. Хәләл көс менән йәшә, донъяңда харам малдың остоғо ла булмаһын. Хәләл көс менән йәшә, донъяңда харам малдың остоғо ла булмаһын.