1961 жылы 12-сәуiрде Юрий Гагарин «Восток» кемесiмен ғарышқа ұшты Юрий Гагарин адамзат баласындағы тұңғыш ғарышкер. - презентация

1

2

3

4 1961 жылы 12-сәуiрде Юрий Гагарин «Восток» кемесiмен ғарышқа ұшты Юрий Гагарин адамзат баласындағы тұңғыш ғарышкер

5

6 Лайка ғарышқа сапар шеккен әлемдегі тұңғыш тіршілік иесі жылдың 3-қарашасында ғарышқа салмағы алты келі, жасы екі жастан асқан Лайканы «Спутник-2» ғарыш кемесімен ғарышқа аттандырып жіберді. Ғарыш кемесі ұшырылғаннан кейін, шамамен, 5-7 сағаттан соң Лайка ғарыштағы температураның күрт артуы мен стресстің салдарынан өледі. Сынақты ұйымдастырушылар о бастан-ақ Лайканың жерге қайтуын күткен жоқ. Олардың жоспарлауынша Лайка ғарышта бір аптаға жуық уақыт өмір сүруі керек болатын. Кеңес Одағының ғалымдары Лайкамен берге тағы екі итті жаттықтарған болатын. Олар: Белка мен Стрелка. Осынау үлкен сынақты іске асыру үшін Лайканың ұшырылуынан біраз жылдар алдын арнайы коммисия құрылып нақты шараларды анықтап отырды. Кеңестік ғалымдар ғарышқа иттерді жіберген болсағ, өз кезегінде, АҚШ ғалымдары сынақ жасау үшін шимпанзелерді пайдаланды. Аты әлемге тарап, атаққа кенелген Лайканың құрметіне әндер жазылап, сигарет шығарылды. Тіпті, топтарының атын өзгерткен әншілер де болды. Ғарыш күніне орайластырылып әр түрлі ашықхаттар әзірленді.

7

8 1946 ж маусымны ң 27-інде Қ ара ғ анды облысы, Қ ар қ аралы ауданы, «1-інші май» ұ жымшарында д ү ниеге келген, қ аза қ. Жо ғ ары білімді. Техника ғ ылымдарыны ң докторы, профессор, академик, авиация генерал-майоры. 1991ж 2 қ азанда Бай қ о ң ыр ғ арыш ала ң ынан Союз ТМ - 12 ғ арыш кемесімен ұ шып, Мир орбиталды қ комплексінеде ө зге ғ арышкерлермен бірге сегіз т ә улік бойы ғ ылыми зерттеу ж ұ мыстарын ж ү ргізіді. То қ тар Ә уб ә кіров зерттеуші ғ арышкер есебінде, Александр Волков ж ә не аустрия ғ арышкері Франц Фибек, «Союз ТМ-13» ғ арыш кемесімен ғ арыш қ а ұ шу ғ а кірісті. Апта бойы «Мир» орбиталды кешенінде ж ұ мыс істеді. 1991ж ж. қ азаннаы ң 10-ында ғ арыш кемесімен Жерге қ айтып қ онды. Ғ арышта ө теген мерзімі 7 к ү н 22 са ғ ат 13 мин ө т.

9 Қ аза қ станны ң : «Халы қ Қ а һ арманы» ата ғ ы Қ аза қ станХалы қ Қ а һ арманы « Қ аза қ станны ң ғ арышкер- ұ ш қ ышы» ата ғ ы Қ аза қ станны ң ғ арышкер- ұ ш қ ышы «Отан» ордені (1995)«Отан» ордені Ке ң ес Ода ғ ыны ң :Ке ң ес Ода ғ ы «Знак Почета» ( Құ рмет Белгісі) ордені (1987) «Герой Советского Союза» (Ке ң ес Ода ғ ыны ң Ері) ата ғ ы (1988), «Золотая Звезда» (Алтын Ж ұ лдыз) медалі (1988) «Ленин» ордені (1988), «Заслуженный Летчик-испытатель СССР» (КСРО е ң бегі сі ң ірген сынаушы ұ ш қ ыш) (1990) «Летчик-космонавт СССР» (КСРО ғ арышкер- ұ ш қ ышы) (1991) «Октябрьская революция» ( Қ азан революциясы) ордені (1991) Ресейді ң :Ресей «Золотая Звезда» (Алтын Ж ұ лдыз) медалі (1995) Аустрия Республикасыны ң :Аустрия Республикасыны ң «Алтын Крест» ордені 1988) «Алтын Крест» ордені (1993)

10 Қазақтың қара баласы Талғат Мұсабаев ғарышқа қасиетті Құран кітапты, туған жердің бір уыс топырағын, көк байрақты ала ұшқан ж. ғарышқа 1-ші рет ұшқанда (Союз ТМ-19) 126 күн ғарышта өткізген.1994ғарышСоюз ТМ-19ғарыш 1998 ж. ғарышқа 2-ші рет ұшқанда (Союз ТМ-27) 208 күн ғарышта өткізген. Гиннестің үздік табыстар кітәбінде бір айдың ішінде 5 рет не бары 30 сағат 8 минөт ұзақтығымен ашық ғарышқа шыққанны жазылып алынған.1998ғарышСоюз ТМ-27ғарыш Ұшқанда американ ғарышкері Л. Эйартс пен ресей ғарышкері (шуваш ұлтынының өкілі) Николай Бударинмен бірге. Қонғанда ресей ғарышкерлері Николай Бадурин мен Юрий Батуринмен бірге ж. ғарышқа 3-ші рет ұшқанда (Союз ТМ-32) 8 күн ғарышта өткізген.2001ғарышСоюз ТМ-32ғарыш

11 Қ аза қ стан Республикасы «Халы қ Қ а һ арманы» ата ғ ы (1995) « Қ аза қ станны ң ғ арышкер ұ ш қ ышы» ата ғ ы (1995) «Отан» ордені (1998) «Барыс» 1-ші д ә режелі ордені«Барыс» 1-ші д ә режелі ордені «Астана» медалі (1999)«Астана» медалі Ресей Федерациясы:Ресей Федерациясы «Дружба народов» ордені (1991) «Герой Российской Федерации» ата ғ ы (1994) «Лётчик-Космонавт РФ» (1994) «За заслуги перед Отечеством» 3-ші д ә режелі ордені (1998) «За заслуги перед Отечеством» 2-ші д ә режелі ордені Аустрия Республикасы:Аустрия Республикасы Аустрия Республикасыны ң ордені Америка Құ рама Штаттары:Америка Құ рама Штаттары « Ғ арыш қ а ұ ш қ ан ү шін» NASA медалі (1998)NASA Союз ТМ-32 экипажы – Деннис Тито (Dennis Tito), Талғат Мұсабаев, Юрий Батурин

12

13

14 Космос әлемінде ойыны

15 108 минут Алғашқы ғарышқа ұшу ұзақтығы қанша уақытқа созылды?

16 Шолпан - Венера Таңғы немесе кешкі жарық жұлдыз қандай планетаның аты?

17 Иттер: Лайка, Белка, Стрелка, Пчелка, Мушка, Звездочка, Чернушка, Уголек, Ветерок - 9 Ғ арыш қ а адамзат ұ ш қ ан ғ а дейін не жіберді, аттарын білесі ң дер ме?

18 Байқоңыр Ғарышқа ұшатын ракеталар біздің облысымыздағы қай ғарыш айлағынан ұшырылады?

19 Ә йелдер арасынан 1963 жылы ал ғ аш қ ы рет ғ арыш қ а кім ұ шты? Валентина Терешкова

20 Тюбиктерде Космос корабльдерінде тамақтар қайда сақталады?

21 Жоқ, өйткені космоста олар өз салмақтарын жоғалтады Ғарышкерге дене жаттығулары үшін гантельдер керек пе?

22 Скафандр Ғарышка ұшу кезінде космонавт киетін киім қалай аталады

23 Ғарышкер болғысы келетіндерге! Барлығы да армандаудан басталатыныын ұмытпаңдар. Армандаудан қорықпаңдар! Жалқаулыққа салынбаңдар! Сәттілік тілеймін!