Сабақтың тақырыбы: Газ, мұнай және тас көмір өңдеу. - презентация

1 Сабақтың тақырыбы: Газ, мұнай және тасс көмір өңдеу

2 Сабақтың мақсаттары: Газ, мұнай және тасс көмірді өңдеуді, қолдануды оқып үйрену. Теориялық білімдерін өмірмен байланыстыра білуге дағдыландыру. Қоршаған ортаны қорғауға, жер байлықтарын сақтауға баулу.Экологиялық және экономикалық тәрбие беру.

3 Күтілетін нәтиже: Газ, мұнай және көмірді өңдеу әдістерін біледі. Газдың, мұнайдың және қөмірдің құрамын, қасиеттерін және қолдануын үйренеді. Табиғи байлықты сақтау мен қорғау керектігін біледі. Қоршаған ортаның ластану себептерін және оны қорғау мәселелерін біледі. Жұптық және топтық тапсырмалар арқылы өзін-өзі бағалауды үйренеді.

4 Cабақтың барсы І. Ұйымдастыру ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.Екі шиндық, бір өтірік әдісі ІІІ. Жаңа сабақ:Сын тұрғысынан ойлау технологиясы 1. 1.Қызығушилықты ояту. Жұмбақ, сұрақ-жауап 2.Мағынаны тану.Айналмалы беккет әдісі 3.Ой-толғаныс. Т әдісі ІV. Сабақты бекіту V. Үйге тапсырма VI. Рефлексия

5 ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН СҰРАУ ( жұптық жұмыс) Көмірсутектердің қасиеттерін ейске түсірейік.1- қатарда көмірсутектер, 2-қатарда қосылыстар берілген.Кестені толтырыңыз. А) Алкандар 1) Оттек Ә) Алкендер 2) Хлор Б)алкадиендер 3) Калий перманганаты ерітінді В) Алкиндер 4) Бром суды Г) Циклоалкандар 5) Тұз қышқылы Ғ) Арендер 6) Су А) Алкандар 1) Оттек Ә) Алкендер 2) Хлор Б)алкадиендер 3) Калий перманганаты ерітінді В) Алкиндер 4) Бром суды Г) Циклоалкандар 5) Тұз қышқылы Ғ) Арендер 6) Су А Ә Б В Г Ғ

6 ЕКІ ШЫНДЫҚ, БІР ӨТІРІК әдісі 1-топқа тапсырма І.а) Алкандарда изомерия бутана басталады;ә) Циклогексан мен 3-метилпентан изомер болмайды.;б) Сутек қосыла жүретін реакция дегидрлену деп аталады. ІІ. а) Алкенге орынбасу реакциясы тән. ә) Алкан sр 3-гибридтенеді; б) Ацетилен үш байланыспен байланысқан. ІІІ.а)Алкендер Марковников ережесіне бағынады; ә)Алканға қосып алу реакциясы тән;б)Диенкөмірсутектері полимерленеді

7 2-топқа тапсырма: І.а)Бензол- тек қанықпаған көмірсутектің қасиетін көрсетеді;ә)Көксағыз табиғи полимер; б)Алкиндер сызықтық құрылысты. ІІ.а)Толуол бензолдың гомологи; ә) Циклоалкандар алкендерге изомерлі; б) Бутен-2 броммен әрекеттейскенде 1,2-дибромбутан түзіледі IІІ. а)Толуол тотығып, бензой қышқылын түзеді; ә)Резеңке көксағыздан алынады; б) Этиленде тек сигма байланыс болады. 3-топқа тапсырма I. а) Вюрц реакциясы арқылы алкандар алынады; ә)Бір қос байланысы бар көмірсутек алкиндер деп аталады; б) Метан тетраэдр пішінді. ІІ. а)Циклоалкандар ашиқ тізбекті көмірсутек тер ; ә)Ацетилен sр-гибридтеледі; б) Су бөліне жүретін айырылу реакциясы дегидраттану деп аталады. ІІІ.а)Циклогександы сутексіздендіргенде бензол түзіледі; ә)Изомерлерде молекулалық құрылым бірдей болады; б) Гексан мен 2,3-диметилбутан изомер затрат.

8 Дұрыс жауаптары: 1-тапсырма 2-тапсырма Екі шиндық, бір өтірік 1-топ:І. Б ІІ. А ІІІ. Ә 2-топ:І. А ІІ. Б ІІI. Б 3-топ:I. Ә IІ. А ІІІ. Ә А Ә Б В Г Ғ 1,21,2,3,4,5,6 1,2

9 Қызығушилықты ояту 1.Көмірсутектердің табиғи шикізатратына нелер жатады? 2. Табиги газдың құрамы қандай? 3. Газды қандай мақсаттарда қолданады? 4. Мұнай қандай зат? 5.Мұнайдың құрамы қандай? 6. Мұнайдан қандай затрат алынады? 7.Отынның қандай түрлері білесіңдер? 8.Қазақстанның ірі газ, мұнай,тасскөмір кен орындары туралы не білесіңдер ? 9.Қоршаған орта неліктен ластануда?

10 Қ аза қ стан мұнайыны ң ши ғ у тарихы деректі фильм не ү зінді

11 Табиғи газ Пайдалы қазбалар қатарына жатады. Табиғи газ қабаттарда орналасқанда газтәрізді күйде газ кендерітүрінде немесе мұнай газ кен орындарының беткі бөлігіндегі арнайы газды қабат ретінде немесе мұнайда, кей жағдайда суда ерітілген күйде де болады. Қалыпты жағдайда табиғи газ тек газтәрізді.табиғи газ гидраторы түрінде кристалл күйінде де кездесе береді. Пайдалы қазбалар қатарына жатады. Табиғи газ қабаттарда орналасқанда газтәрізді күйде газ кендерітүрінде немесе мұнай газ кен орындарының беткі бөлігіндегі арнайы газды қабат ретінде немесе мұнайда, кей жағдайда суда ерітілген күйде де болады. Қалыпты жағдайда табиғи газ тек газтәрізді.табиғи газ гидраторы түрінде кристалл күйінде де кездесе береді. Жер қойнауларында органы- калық затратдың анаэробты бөлінуі кезінде пайда болған газдар қоспасы. Таза табиғи шаздың иісі мен түсі болмайды.Табиғи газдың негізі бөлігін метан құрайды.

12

13 Мұнайдың құрамы ПАРАФИНДЕРЦИКЛОПАРАФИНДЕРАРЕНДЕР

14

15 Мұнайды танкерге жүктеу

16

17

18 Тас көмір Көмір-жер қыртысында миллиондаған жылдар бойы өсімдік қалдықтарының ыдырауынан түзілген көмірсутектердің табиғи қоры.

19

20

21

22 Мағынаны тану:Айналмалы беккет Сіз тұратын жердин табиғи газ табылса Не істеген полар едіңіз? 1 топ Көз алдымызға елестетіп көрейік, бізге 200 га мұнайы бар жер сыйға тартылды. Біз не істер едік? 2 топ Көмірді отын ретінде қолданамыз. Тас көмірді кокстеу не үшін қажет? 3 топ

23 Ой- толғаныс Т-әдісі (тиімді, тиімсіз) ЕСЕПТЕР : оқулықтағы 1-топқа §2.16 –дегі 6 есеп, 2-топқа §2.17 –дегі 15 есеп, 3- топқа §2.18-дегі 9 есеп

24 Отын жанғанда бөлінетін зиянды затрат қоршаған ортаны ластайды. Қоршаған ортаны қорғау шаралары: отынды жағудың технологиялық тәртібін сақтау Қалдықсыз өндірісті ұйымдастыру Өнеркәсіп аудандарын көгалдандыру Энергияның бәсекелес түрлерін пайдалану Қоршаған ортаны қорғау

25 Проблемалы қ сұра қ Тапсырма:Көлемі 0,5 л тең бірдей екі құты екі түрлі газбен толтырылды: біріншісі-көмірқышқыл газы, екіншісі-ауа.Екі құты газдардың температура сын өлшеу үшін термометр орналасқан паралон пробкамен тығындалады.Екі құты қызып тұрған камине бірдей қашиқтықта орналастырылады. Қай газ тез қызады?Неліктен?

26 Эссе жазу : «ЕХРО болашақтың энергиясы» ҮЙГЕ ТАПСЫРМА

27 Рефлексия : 3:2:1 әдісі Сабақта есінде қалған үш негізгі ұғым; Сабақтағы сен үшін қызықты екі жағдай; Жаңа сабақ бойынша бір сұрақ