Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер. Қазақстандағы қазіргі діни ахуал күрделі әрі сан- салалы. Сөзіміздің дәйекті болуы үшін соңғы кездердегі деректерге назар. - презентация

1 Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

2 Қазақстандағы қазіргі діни ахуал күрделі әрі сан- салаты. Сөзіміздің дәйекті болуы үшін соңғы кездердегі деректерге назар удара отсек, 1989 жилғы 1 қаңтарда 30 конфессияға тиесілі 700-ге жуық діни бірлестіктер бокса, 2003 жилдың 1 қаңтарында 3206 діни бірлестіктер жұмыс істеген жилғы қайта тіркеу шарасынан бұрын еліміздегі тіркелген ұйымдардың саны 4551-ге жеткені белгілі. Қазір олардың қайта тіркуден өткендерінің саны үш мыңнан астам. Мұның өзі аз емс. Әсіресе дәстүрлі емс, тоталитарлық және десструктивті секталар мен радикальды діни ағымдардың кейбірі тірколуді қажет деп таппайтындықтан, олардан зардап шеккендерді анықтау немсе оларды жауапқа тарту барынша қиын. Ең басты алаңдатушылық тудыратын мәселе діни ұйымдар мен олардың іліміне сенушілердің күн санап өсуінде болып отыр. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

3 Діни секталар өте көп. Кеңтарапта ағымдарды ауыздықтауға заңымыз әлсіздік танытып отыр. Бұл секталар: Иегова куәгерлері-екінші атауы Күзет мұнарасы қауымы, Саентология шіркеуі, Бахаизм, Жаңа өмір, Грейс-раком, Ахмади жамағаты, Кришна тану қоғамы, Ата жолы және ең қауіпті секталардың бірі – Салафия. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

4

5 Дәстүрлі емс діни ағымдардың өкілдері, яғни миссионерлер өздерінің нанымдарын тара туда әртүрлі әдіс-тәсілдерді пайдаланады. Негізінен заң аясында тіркеліп, жария түрде жұмыс атқарған сияқты көрінгенімен, астарлы түрде көптеген жұмыстарды атқарады. Оған қазіргі тіл үйрэту курстарының, қайырымдылық қорларының көбейіп кэтуі, сол арқылы өздеріне жақтастарды тауып жатқандығы куә. Сонымен қатар, заман талабына сайт оқу орындарын құру, сол арқылы өздері қалаған мамандар мен адамдарды даярлап шығу да миссионерлердің батыр қолданатын тәсілі болып табылады. Яғни, Қазақстан территориясында да жеке оқу орындарының қатарында осы мақсатта жұмыс істеп жатқардары баршылық. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

6 Еліміздегі дәстүрлі емс діни ағымдар: Жетінші күн адвентистері – адвентизмнің (латынның «колу», «оралу» сөзінен) негізін жасаған Уилиям Миллер ( ) Иса жерге 1843 жилы оралып, мың жил патшалық құрады денег сәуегейлік жасаған болатын. Бұл сәуегейлік жалған болып шыққан.. Бұл дінге сенушілер жетінші, мейрам күні жексенбі күні емс, сенбі деп сенеді. Бұл күні жұмыс істеуді былой қойғанда, ас жасауға тіпті соған мүше ата-аналар, балаларын мектепке баруына да тыйым салынады. Адвентистерге «лас жануарлардың» (шошқанның) етін жеуге, шарап, кофе, шай iшугe, шылым шегуге болмайды. Қауымның әр мүшeci өзінің кірісінің оныншы бөлігін шіркеуге бөлуге (Оның мүшесі студент те бокса шәкіртақыдан он пайызын берегу) міндетті. Орталығы - Алматы қаласы. Қазақстандағы дін жақтастары үшін айына бip рет «Благовестник» газеті шығарылады. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

7 Иегово куәгерлері – қазірде жилдам жетіліп кале жатқан шіркеулердің бipi. Діни ағым 1878 жилы Притебургте Чарльз Тейз Рассел қалап, жеке шіркey ашты жилы бұл ұйым «Иегова куәгерлері» деп аталды. Иегово куәгерлері – қазірде жилдам жетіліп кале жатқан шіркеулердің бipi. Діни ағым 1878 жилы Притебургте Чарльз Тейз Рассел қалап, жеке шіркey ашты жилы бұл ұйым «Иегова куәгерлері» деп аталды. Орталығы АҚШ-тағы «Бруклин орталығы» денег ұйым. Екі жүзден астам елде жұмыс істейтін жүзге жуық филиалы бар. «Сторожевая башня» және «Пробудитесь» денег журнладары 160 тілде миллиондаған тираж бен шығарылады. Иегова куәгерлері әскерде қызмет этуге қрасы. Иегова куәгерлері ізбасарларының арасында әскери қызметін өтеуден бас тарту және бой тасалау фактілері де кездеседі. Мемлекеттік рәміздерді мойындамайтын, отан қорғауды барыш санамайтын шіркеу қан құюға да қарсы. Әрқайсы мынандай қолхат толтырып, қалталарына салып жүруге міндетті. Онда "лада-жлада маған медициналық көмек қажет боп жатса, қан құюға қарсымын. Бірден шіркеуге хабар беріңіздер" делінген. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

8 Сатанизм – Ібіліс шіркеуін құрушы Антон Ла Вей (Сан- Франциско, 40 жилдары). Оның негізгі идеясы «Сатана Таурата» аты енбегінде. Ібіліс күші билік пен табысқа қол жеткізуге мүмкіндік беретін күштің көзі деп жажды. Ібіліс күші «Қараңғылықтың күші». Оның негізгі ұранны - «Әлсіздерге - өлім, күштілерге - байлық» және адамдардың өз-өзін таннытуында барынша еркіндік беру. Сатанизм – Ібіліс шіркеуін құрушы Антон Ла Вей (Сан-Франциско, 40 жилдары). Оның негізгі идеясы «Сатана Таурата» аты енбегінде. Ібіліс күші билік пен табысқа қол жеткізуге мүмкіндік беретін күштің көзі деп жажды. Ібіліс күші «Қараңғылықтың күші». Оның негізгі ұранны - «Әлсіздерге - өлім, күштілерге - байлық» және адамдардың өз-өзін таннытуында барынша еркіндік беру. Ібілістің құлшылык эту және салат- дәстүрлерін жасау қауышу жиналысында (шабаштарда) жүзеге асырылады. Шабаштарда, ереже бойынша, еркектер де, әйелдер джина лады, жекалеген топтарға айрыкша абыздар мен абыз абиелдер басшылык жасайтды. Дегенмен олардың жоралғысының үш түрі бар: жыныстык, қайырымдылық не аяушылық, бұзушылық. Аздаған және нашар ұйымдастырылған. Ібіліс топтары біздің елімізде кездеседі. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

9 Грейс шіркеуі – Шіркеудің негізгі атауы «Грейс», 1982 жилы Америка жерінде пайда болған. Христиан дінінің пресвитериандық протестанттық ағымдарының бірі. Өте қарқынды дамығандығы соншалық, он жилдың ішінде 35 мемлекетке тараған бол алтын. ТМД мемлекеттерінде «Благодать» денег атымен таннымал. Грейс шіркеуі – Шіркеудің негізгі атауы «Грейс», 1982 жилы Америка жерінде пайда болған. Христиан дінінің пресвитериандық протестанттық ағымдарының бірі. Өте қарқынды дамығандығы соншалық, он жилдың ішінде 35 мемлекетке тараған бол алтын. ТМД мемлекеттерінде «Благодать» денег атымен таннымал. Бұл ағым бұқаралық ақпарат көздерінде де біраз шулап, қара пиарға ілінген. Нақтырақ айталтын боксақ, 34 жасар Астана қаласының тұрғыны кезекті рет діни ортаға барғаннан кейін «өзіне-өзі қол жұмсау қаупі өте жоғары параноидальді шизофрения» денег диагнозбен ауруханаға түскен. Осы жағдайға байланнысты Қылмыстық кодекстің 103-бабы бойынша қылмыстық іс қозғалды». Сонымен қоса, тексеріс кезінде Астаналық «Рахым» шіркеуінде заңсыз кітаптар шығарылалтыны аннықталып, ол кітпатарда дінаралық алауыздық тудыралтын белгілер бар кендігі анықталды. Нақтырақ айталтын боксақ, 34 жасар Астана қаласының тұрғыны кезекті рет діни ортаға барғаннан кейін «өзіне-өзі қол жұмсау қаупі өте жоғары параноидальді шизофрения» денег диагнозбен ауруханаға түскен. Осы жағдайға байланнысты Қылмыстық кодекстің 103-бабы бойынша қылмыстық іс қозғалды». Сонымен қоса, тексеріс кезінде Астаналық «Рахым» шіркеуінде заңсыз кітаптар шығарылалтыны аннықталып, ол кітпатарда дінаралық алауыздық тудыралтын белгілер бар кендігі аннықталды. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

10 Кришна – Кришна насосы қоғамы 1966 жилы Бхактивенданта Кришна – Кришна насосы қоғамы 1966 жилы Бхактивенданта Свами Прабухпаданның басшылығымен Нью-Йорк қаласында құрылды. Свами Прабухпаданның басшылығымен Нью-Йорк қаласында құрылды жилдан бастап Бхактивенданта Бук Траст баспасы Прабухпаданның кітаптарын 40 тілде таратады. Қазір қоғамның дүние жүзінде 60-тан астам мемлекетте 400 ге жуық храм дары, орталықтары бар жилдан бастап Бхактивенданта Бук Траст баспасы Прабухпаданның кітаптарын 40 тілде таратады. Қазір қоғамның дүние жүзінде 60-тан астам мемлекетте 400 ге жуық храм дары, орталықтары бар жилы мамырда « Кришна насосы Москва қоғамы » заңды түрде тіркаледі. Бұл қоғамның пайда болуымен Кеңес Одағының барлық республикаларында кришнанның таралуына жол ашты жилы мамырда « Кришна насосы Москва қоғамы » заңды түрде тіркаледі. Бұл қоғамның пайда болуымен Кеңес Одағының барлық республикаларында кришнанның таралуына жол ашты. Кришна насосы – бұл нағыз йогашылардың дайындаған қолданныстағы йоганның ерекше форматы деп түсіндіреді. Йога үйретеміз деп жастарды өз қатарларына тетрады. Бұл қоғам Қазақстанның мәдени және рухани өміріндегі өз рөлін әр кез көрсэтуге тырысып отрады. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

11 Ресми дерек бойынша, Қазақстанда 46 конфессия мен ағымды ұстанатын 4 мыңға жуық діни бірлестіктер жұмыс істейді. Ел бойынша 2182 діни ғимараттар тіркелген. Сонымен бірге нақты көрсеткіш үкіметтің хабар-ошарынан әлдеқайда осады. Бүгінгі күні елімізде «Аль-Каида», «Исламское движение Узбекистана», «Исламская партия Восточного Туркестана», «Урдский народный конгресс», «Боз Груд», «Асбат-аль-Ансар», «Братья мусульмане», движения «Талибан», «Джамаат моджахедов Центральной Азии», «Лашкар-е Тайиба», «АУМ Синрике» және «Хизбут-Тахрир» сияқты экстремистік және терорлық ұйымдардың қызметіне тыйым салынған. Бүгінде Қазақстанда өте белсенді жұмыс істейтін ұйым «Хизбут Тахир» болып табылады. Діни- экстремистік ұйымның жақтаушылары еліміздің азаматтарын көп қамтуда. Сондай-ақ, кең таралған діни-экстремистік ұйымдар қатарына «Таблиг-е Джамаат» кіреді. Соңғы кезде үкіметтегі селқостықтың сладарынан осы ұйым адептерінің санының шапшаң өсуі байқалады. Бұл құрылымның басшылары өз қатарларын кеңейту жұмыстары бойынша Қазақстанға калетін мигранттарға арқа сүйейді. Сондай-ақ, бір уақытта «таблиговские» денег үгітшілер «ықпал эту объектілерін» таңдауда мемлекеттік құрылымдарға, білім беретін мекемелерге, зауытарға көңіл бөледі. Соңғы кезде Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Ынтымақ ауылында «Убай ибн Кааб» медресесінің қызметінің белсенділігі байқалады. Бұл медресе де теологиялық пәндермен қатар жуынгерлік және шығыс жекпе-жектеріне үйрэтуге көңіл бөлінеді кен. Жүйелі негізде жауынгерлік самбоға және еркін күрес бойынша жарыстар жүргізіледі, мәселенің күйзелісі монады, ислам ұранымен еліміздің аумағына халқымызды дәстүрлі емс дінге снегу үгіттейтін миссионерлер кіре бастарды. Мысалы, Жамбыл облысының аумағында «Хизбут-Тахрир» экстремизімінен басқа вахабиттер, Свидетели Иеговы, Совет церквей евангельских христиан-баптистов (ЕХБ), пятидесятки сайентологии денег сияқты ұйымдардың жұмыстары байқалуда. Оңтүстікте «Тарих- атышлар» діни ағымының чтобы ұйымдастырылған. Бұлардың ислам мемлекетін құратын идеялары бар көрінеді. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

12 Қазіргі таңда жұмыссыздар, өмірден өз орнын таппағандар, рухани ізденісте жүргендер, жеке басы мен отбасындағы психологиялық қиындықтарға төзе алмағандар, Ислам дінін терең білмейтіндер,әсіресе миссионерлердің үгіт-насихатына тез ілігеді. Елімізде ислам діні күшпен емс бейбіт жолмен енді. Дінбасымыз болған Әбсаттар Қажы Дербісәлінің пікірінше, «Ислам діні барлық адамзатты, соның ішінде, оңы мен солын түсіне қоймаған жастарымызды тәрбиелейтін айқын жол кенін дәлелдеп жатудың қажеті жоқ шығар. Дін барлық ғылымның, рухани дамудың мәдениеттің негізі». Көптеген жасөспірімдер мен мемлекетіміздің болашағы болатын жас ұрпақтарымыз Йегова куәгерлері, Кришна сектасы, Саентология шіркеуі, т.б. секталарға кіріп, өздерінің қандай бағытта өмір сүріп жатқандығын, қандай секталық бағытқа бара жатқандығын білмей ата-аналарының айтқандарынан шығып, өмірде дұрыс емс, бұрыс жолдарға түсіп кетті. Салафиттер. Сәләфитік – ислам дініндегі сунниттік бағытқа жататын діни идеологиялық ғылымдардың бірі болып табылады. «Салафитік» ағым Мұхаммед (с.ғ.с.) Пайғамбар мен оның сахабаларының дәуірін қайтару ұғымына жақын. «Сәләф» сөзі «алдыңғы өткендер», «бұрынғылар» денег мағынаны береді. Оңтүстікте алғашқы сәләфиттік қоғамдар 2004 жилы пайда болды. Оның негізін «Братья- мусульмане» ұйымы және «Кувейттің әлеуметтік реформалар қоғамы», «Азия мұсылмандар комитеті» қалаған. Сәләфилер 4 топқа бөлінетіндігі белгілі. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

13 1. Матхалиттер- ресми билікті мойындайды. Сауд Арабиясында қызмет етеді. Ешқандай жамағатқа бірікпейді. 2. Мединалықтар («Сурруриттер») – жамағатқа бірігеді, лидерлерін сайтлайды. Бұлар мемлекетке тікалей қауіпті емс, діни басшылыққа қарсы. 3. Такфирлер 1990 жилдары біздің батыс облыстарда пайда болды. Басқа мұсылмандарға сенбейді. Зайырлы заңдарды мойындамайды. 4. Сәләфит радикладар- жиһатшылар, террорға шақырады. Ауғанстан мен Шешенстанда соғысқа қатысқан. Оңтүстік Қазақстан облысында осылардың жамағаттары бар кені анықталған. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

14 Қортындылай келгенде, дәстүрлі емс діни ағымдардың таралу жолдары; алдымен белгілі бір тұлғаның дәстүрлі ағымдардың таралуында қолдау көрсэтуі болып табылады. Яғни, олар өздерін құқықтық және әлеуметтік тұрғыдан қорғау мақсатында танымал, беделді адамдармен тығыз жұмыс атқаруға барын салады. Екіншіден басқа мемлекеттердің мүддесі тұрғысынан әрекет жасайтды. Бұл діни ұйымдардың Қазақстанда таралуына кейбір шет мемлекеттерде өздерін мойындатқан немсе идеологиясына сайт калетіндіктен үкіметтік деңгейде таралу қолдауына ие болады. Үшіншіден олардың қаржилық мәселелері жөнінде болып отыр. Дәстүрлі емс діни ұйымдардың екі қыры бар: бірі коммерциялық, екіншісі идеологиялық. Олар тек діни ағым ретінде ғана емс, инвестор немсе бизнес өкілі ретінде де еркін жұмыс істейді. Ал бұған қарсы тұру үшін жеке тұлғаның құқықтық және діни сауаты маңызды рөл атқарады. Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер

15 Назарларыңызға көп рахмет!!! Iref.kz - Қазақша м ә ліметтер