Жүйке жүйесі туралы Жүйке жүйесі - адам мен жануарлар организмдерінің қоршаған ортаға бейімделуін реттейтін жүйе. Жүйке. - презентация

1 Анетбекова Гулзира Телкозиевна

2 Жүйке жүйесі туралы Жүйке жүйесі - адам мен жануарлар организмдерінің қоршаған ортаға бейімделуін реттейтін жүйе. Жүйке жүйесін зерттейтін морфологияның бөлімін гр. neurologia (грек, neuron жүйке, жүйке жасушасы; logos ілім) деп атайды. Жүйке жүйесінің қызметтері рефлекс тер арқылы іс жүзіне осады.

3 Жалпы сипаттамасы Жүйке жүйесі жануарлар мен адам организмдегі орган армен жүйелер әрекетін біріктіретін және организмнің тіршілік әрекетінің сыртқы ортамен үздіксіз қарым-қатынасын қамтамасыз ететін жүйке ұлпасы мен глеяның жиынтығы. Жүйке жүйесі ішкі және сыртқы тітіркендіргіш әсерін қабылдайды, талдайды, өңдейді,организм қызметін реттеп үйлестіреді. Бұның негізгі бөлігі - аса қозғыш және қозуды тез өткізетін өсінділері бар жүйке жасышасы (нейрон). Жүйке жүйесі филогенез процесінде күрделі өзгеріске ұшираған.

4 Адамның жүйке жүйесінің бөлімдері Жүйке жүйесі мүшелерін негізінен жүйке ұлпасы құрайды. Жүйке жүйесі организмдегі орналасу орындары (топография сына) мен құрылысына сәйкес: орталық және шеткі бөлімдер болып екіге бөлінеді. Жүйке жүйесінің орталық бөліміне ми және жұлын, ал шеткі бөліміне милан және жұлыннан организмнің шеткі аумақтарына тара латынь мүшелер: жүйке түбіршіктері, жүйкелер, жүйке тораптары, жүйке түйіндері (ганглийлері) және жүйке талшиқтарының ұштары жатады.

5 Жұлынның құрылысы мен қызметі Жұлын - орталық жүйке жүйесіне жатады. Жұлын цилиндр пішінді омыртқа жотасының өзегінде орналасқан, ұзындығы см, салмағы г. Жоғарғы шеті сопақша имен жалғосады, төменгі шеті екінші арқа омыртқаға дейін созылын жатады. Жұлынның алдыңғы және артқы жағында ұзынынан созылған тік жүлгелері болады. Ол жұлынды оң және сол жақ жартыға бөліп тұрады.

6 Ми - ми сауытында орналасқан. Мидан 12 жұп нерв тарайды: 1- иіс, 2- к ө ру, 3- к ө з қ имылдат қ ыш, 4 - ши ғ ырши қ, 5- ү шкіл ( ү ш тарамды), 6 - бет б ұ ру, 7 - бет, 8 - дыбыс, 9 - тілж ұ т қ ынша қ, 10 - кезеген, 11 - қ осымша, 12 - тіласты ж ү йкелері.

7 Жүйке жүйесінің сомалық бөлімі - дене, яғни тірек-қимыл аппараты және тері жабыны мүшедерінің, парасимпатикалық бөлімі ішкі мүшелер мен бездердің, симпатикалық бөлімі тамырлар жүйесі мүшелерінің қызметтерін реттейді. Парасимпатикалық және симпатикалық бөлімдерді біріктіріп, жүйке жүйесінің вегетативтік бөлімі деп атайды.

8