Дәрес 1

7 сыйныфта үткәннәрне кабатлау

Җисемнәрнең үзара тәэсир итешүләре V=S/t - тизлек (м/с)

= m/v - тыгызлык (кг/м 3 )

F - көч ( Н ) F = mg - авырлык көче F = kx - эластиклык көче F = µ mg – ышкылу көче

Басым Р = F/S - басым ( Па )

Р= gh - сыеклыкның һәм газның савыт төбенә басымы F = g v - Архимед көче

Дәрес 2

Үткәннәрне кабатлау 1. Энергия. Аны үлчәү берәмлеге. 2. Кинетик энергия. 3. Потенциаль энергия

Җылылык хәрәкәте Температура Температураны үлчәү

Җисемнәрне тәшкил итүче кисәкчекләрнең тәртипсез хәрәкәтен җылылык хәрәкәте дип атыйлар

Күнегүләр эшләү Л

Өй эше §1

Дәрес 3

Сораулар 1. Сез нинди җылылык күренешләрен беләсез? 2. Температура нәрсәне сыйфатлый? 3. Җисемнең температурасы молекулаларның хәрәкәт тизлеге белән ничек бәйләнгән? 4. Газларда, сыеклыкларда, каты җисемнәрдә молекулаларның хәрәкәте нәрсә белән аерыла

Эчке энергия

1. Җисемнең механик энергиясе. 2. Механик энергиянең бер төрдән икенче төргә әверелеше. 3. Механик энергиянең икенче формадагы энергиягә әверелеше. 4. Эчке энергия. 5. Эчке энергиянең температурага, матдәнең агрегат халәтенә, деформация дәрәҗәсенә бәйлелеге.

Күнегүләр эшләү Л.. 918, 919

Өй эше §2, Л. 920, 922

Дәрес 4

Сораулар 1. Шар күтәрелгәндә һәм төшкәндә нинди энергия әверелешләре була? 2. Үзара бәрелешкәндә кургаш шар белән кургаш плитәнең халәте ничек үзгәрә? 3. Эчке энергия нинди энергия ул?

Эчке энергияне үзгәртү ысуллары.

Күнегүләр эшләү Л ,

Өй эше §3, 1 бирем Л. 921, 934

Дәрес 5

Сораулар Латун көпшәдә сыеклыкның җылынуы турында сөйләгез. Эчке энергияне үзгәртү ысулларын санагыз. Эчке энергияне җылылык күчерү хисабына үзгәртүгә мисаллар китерегез.

Җылыүткәрүчәнлек.

Күнегүләр эшләү Л. 945 – 947, 957,

Өй эше: §4, күн. 1, Л. 948, 954

Дәрес 6

Сораулар: 1. Металл чыбыкта энергия күчү ничек бара? Җылыкүчерүнең бу ысулы ничек атала? 2. Нинди матдәләр зуррак һәм кечерәк җылыүткәрүчәнлеккә ия? Алар кайда кулланыла? 3. Тун җылыта дип әйтү дөресме? Ни өчен?

Күнегүләр эшләү Л

Өй эше: §5, күн. 2, Л. 972, 973

Дәрес 7

Сораулар: 1.Җылынган лампа өстендә һаваның ничек һәм ни йчен җылынуын аәлатыгыз? 2.Конвекция күренеше нәрсәдән гыйбарәт?. 3.Ирекле һәм мәҗбүри конвекция нәрсә ул? 4.Ни өчен сыеклыкларны һәм газларны астан җылыталар?

Дәреснең темасы: Нур чыгару.

Күнегүләр эшләү Л

Өй эше: §6, күн. 3, Л. 985

Дәрес 8

Кабатлауга сораулар: 1. Җылыкүчерү ысулларын санагыз? 2. Ниниди температурада металл һәм агачның температурасы бер үк булып тоелыр? 3. Ни өчен кар шәһәр эчендә басудагыдан тизрәк эри? 4. Ниөчен эскимослар кышын битләренә май сылыйлар?

Дәреснең темасы: Табигатьтә һәм техникада җылылык күчү мисаллары.

Күнегүләр эшләү: Л

Өй эше: § 1 (178 бит)

Дәрес 9

Кабатлауга сораулар: 1. Су чәйнектә җылынганда җылыкүчерү ысулының кайсысы төп рол уйный? 2. Кеше учак янында җылына. Җылыкүчерү ысулының кайсысы төп рол уйный? 3. Ни өчен болытлар егылып төшмиләр? 4. Морҗа кайчан ныгырак тарта, кышынмы, җәекнме? Ни өчен? 5. Бүрекне төньякта салкыннан сакланып, көньякта җылыдан сакланып кияләр. Моңа ничек аңлатма бирергә?

Дәреснең темасы: Җылылык микъдары.

1 нче таблица Кайбер матдәләрнең чагыштырма җылысыешлыклары, Дж / (кг Алтын130Тимер460Көнбагы ш 1700 Терекөме ш 140Корыч500Боз2100 Кургаш140Чуен540Керосин2100 Аккургаш230Графит750Эфир2350 Көмеш250Пыяла840Агач2400 Бакыр400Кирпеч880Спирт2500 Цинк400Алюминий920Су4200

Күнегүләр эшләү Л. 990, 991

Өй эше: § 7. 8, күн. 4 (1), Л. 997, 998

Дәрес 10

Кабатлауга сораулар: 1. Җылылык микъдары нәрсә ул?. 2. Җылылык микъдарын үлчәү берәмлеге ничек атала, ничек билгеләнә? 3. Чагыштырма җылылысыешлылык нәрсә ул? 4. Матдәнең чагыштырма җылылысыешлылыгы 920 Дж/кг. ° С.Бу нәрсә аңлата? 5. Ни өчен зур елгалар озак каталар?

Дәреснең темасы Җылылык микъдарын исәпләү.

Q=cm(t 2 - t 1 )

Күнегүләр эшләү: Китаптагы 1, 2 мисаллар Л. 1010, 1012, 1015

Өй эше: § 9 күн. 4 (2,3)

Дәрес 11

Дәресенң темасы: Лаборатор эш Төрле температурадагы суны катнаштырганда җылылык микъдарларын чагыштыру

Лаборатор эшнең максаты: Җылылык алмашынганда салкын алган һәм кайнар су югалткан җылылык микъдарын исәпләп табарга өйрәнү. Җылылык алмашынганда салкын су алган һәм кайнар су югалткан җылылык микъдарын исәпләп таб у.

Приборлар һәм материаллар: Каориметр, мезурка, термомитр, стакан, кайнар су, салкын су

Күнегүләр эшләү: Л. 1007, 1013, 1017

Өй эше Л. 1008, 1014

Дәрес 12

Кабатлауга сораулар: 1. Чагыштырма җылысыешлылык нәрсә ул? 2. Җылылык микъдарын табу формуласы ничек языла?

Дәреснең темасы Лаборатор эш Каты җисемнең чагыштырма җылысыешлылыгын үлчәү

Лаборатор эшнең максаты: 1. Каты җисемнең чагыштырма җылысыешлылыгын үлчәүнең бер ысулы белән танышу.

Приборлар һәм материаллар: Каориметр, мезурка, термомитр, стакан, герләр, үлчәү, җеп бәйләнгән металл цилиндр, кайнар су салынган савыт.

Күнегүләр эшләү: Л. 1009

Өй эше: Л. 1011,1018

Дәрес 13

Кабатлауга сораулар: 1.Җылылык микъдары нәрсә ул?. 2.Чагыштырма җылылысыешлылык нәрсә ул?

Дәреснең темасы: Яну җылылыгы

2 таблица Кайбер төр агулыкларның яну җылылыгы, Дж/кг Дары0, Агач күмере Коры утын1, Табигый газ4, Торф1, Нефть4, Ташкүмер2, Бензин4, Спирт2, Керосин4, Антрацит3, Водород

Күнегүләр эшләү: Л. 1033, 1041, 1035, 1036,

Өй эше: § 10, күн. 5 ( 2, 3)

Дәрес 14

Кабатлауга сораулар 1. Механик энергиянең бер төрдән икенче төргә әверелеше? 2. Механик энергиянең эчке энергиягә әверелеше?

Дәреснең темасы: Механик һәм җылылык процессларында энергия саклану һәм әверелү законы.

E=E k +E n

Күнегүләр эшләү: Л. 1051, 1052, Күн. 5 (1)

Өй эше: § 11, (§2, 181 бит.) Күн. 6 (1, 2)

Дәрес 15

Дәреснең темасы Җылылык күренешләре темасы буенча контроль эш.

Дәрес 16

Дәреснең темасы: Матдәнең агрегат халәте

Таблица 3 Кайбер матдәләрнең эрү температурасы, ° С (нормаль атмосфера басымы астында) Водород-259Натрий98Бакыр1085 Кислород- 219Аккургаш282Чуен1200 Азст-210Кургаш327Корыч1500 Спирт-114Гәрәбә360Тимер1539 Терекөмеш-39 Цинк420Платина1772 Боз0Алюминий660Осмий3045 Цезий29Көмеш962Вольфра м 3387 Калий63Алтын1064

Күнегүләр эшләү: Күн. 7 (1, 2)

Өй эше: § 12-14, күн. 7 (3 – 5)

Дәрес 17

Кабатлауга сораулар: 1. Матдә нинди агрегат халәтләрендә була ала? 2. Матдәнең төрле агрегат халәтләрендә молекулаларның үзара торышы, хәрәкәт тизлеге, үзара тәсирләшүе нинди була? 3. Кристалик җисемнәрнең эрүе һәм катуы нәрсә ул? 4. Кристалик җисемнәрнең эрүе темпиратуралары үзенчәлеге нәрсә ул? 5. Әйләнә тирә температурасы 0 °С булганда боз эрерме? 6. Ни өчен чишмә буенда безгә җылык сизелә? 7. Ни өчен радиотехникада детальләрне ябыштыру өчен аккургаштан файдаланалар?

Дәреснең темасы: Чагыштырма эрү җылылыгы

4 нче таблица Кайбер матдәләрнең чагыштырма эрү җылылыклары, Дж/кг (эрү температурасында һәм нормаль атмосфера басымы астында)

Q=λ m

Күнегүләр эшләү: Л. 1081, 1082, 1087, 1090

Өй эше: §15, күн. 8 (1-5)

Дәрес 18

Кабатлауга сораулар: 1. Чагыштырма эрү җылылыгы нәрсә ул? 2. Чагыштырма эрү җылылыгы берәмлеге? 3. Эрү темпиратурасындагы матдәне эретеп бетерү өчен кирәк булган җылылык микъдарын исәпләү формуласы?

Дәреснең темасы: Матдәнең агрегат халәте темасына күнегүләр эшләү

Күнегүләр эшләү: Л. 1092, 1093, 1094

Өй эше: §3 (ст. 183), 3 мәсьәлә тәзергә һәм эшләргә, бирем 2

Дәрес 19

Кабатлауга сораулар: 1 Чагыштырма эрү җылылыгы нәрсә ул? 2 Чагыштырма эрү җылылыгы берәмлеге? 3 Эрү темпиратурасындагы матдәне эретеп бетерү өчен кирәк булган җылылык микъдарын исәпләү формуласы?

Дәреснең темасы: Парга әйләнү. Конденсация.

Күнегүләр эшләү: Л – 1101, 1103 – 1105

Өй эше: §16,17. Күн. 9 (1 – 3)

Дәрес 20

Кабатлауга сораулар: 1) Парга әйләнү нәрсә ул? 2) Парга әйләнү тизлеге нинди факторларга бәйле? 3) Туенган һәм туенмаган пар нәрсә ул? 4) Конденсация нәрсә ул? 5) Парга әйләнгәндә сыеклык ни өчен суына? 6) Кайсысы тизрәк суыныр чәйме, әллә аш шулпасымы? Ни өчен? 7) Кайчан һәм ниөчен күзлек парлана? 8) Ни өчен эссе конне дә, коенучы судан чыккач салкынлык сизә?

Дәреснең темасы: Кайнау. Чагыштыриа пар ясалу җылылыгы.

5 нче таблица Төрле матдәләрнең кайнау температуралары, ° С (нормаль атмосфера басымы астында) Водород Кисло­род Сөт Эфир Спирт Су Терекөмеш Кургаш Бакыр Тимер

6 нчы таблица Кайбер матдәләрнең чагыштырма паръясалу җылылыклары, Дж / кг (кайнау температурасында һәм нормаль атмосфера басымы астында ) Су Сыек аммиак Спирт 2, , , Эфир Терекөмеш Сыек һава 0, , ,

Q=Lm

Күнегүләр эшләү: Л Күн. 10 (1-4)

Өй эше: §18, 20, Л. 1113

Дәрес 21

Кабатлауга сораулар: 1) Кайнау нәрсә ул? 2) Кайнау темпиратурасы турында нәрсә әйтергә була? 3) Пар белән тулган һава куыгы сыеклык эчендз торганда аңа нинди көчләр тәэсир итә? 4) Чагыштырма паръясалу һәм конденсация җылылыгы нәрсәне күрсәтә? 5) Кайнау температурасындагы теләсә нинди массалы сыеклыкны парга әйләндерү өчен кирәкле җылылык микъдарын табу формуласы ничек языла? 6) Кайнаганда сыеклыкка бирелә торган энергия нәрсәгә сарыф ителә?

Дәреснең темасы: Матдәнең агрегат халәте темасына күнегүләр эшләү

Күнегүләр эшләү: Л. 1114, 1115, 1122, 1123

Өй эше: §16 (кабатларга) Л..1117, 1118

Дәрес 22

Кабатлауга сораулар: 1. Туенган пар нинди пар ул? 2. Нинди пар туенмаган пар дип атала? 3. Сыеклык парга әйләнгәндә аның температурасы ничек үзгәрә?

Дәреснең темасы: Һаваның дымлылыгы.

Күнегүләр эшләү: Л Күн. 10 (1-4)

Өй эше: §19, Л. 1147, 1149, 1161, 1162

Дәрес 23

Кабатлауга сораулар: 1) Абсолют дымлылык нәрсә ул? 2) Чагыштырма дымлылык нинди зурлык ул? 3) Чагыштырма дымлылыкны табу формуласы? 4) Чык ноктасы нәрсә ул? 5) Һаваның дымлылыгын үлчәү өчен нинди приборлар кулланыла? 6) Психрометр файдаланып, һаваның дымлылыгын ничек беләргә мөмкин?

Дәреснең темасы: Газ һәм пар киңәйгәндә башкарган эш. Эчке янулы двигатель.

Күнегүләр эшләү: Л ,1138,1139

Өй эше: §21,22 Л

Дәрес 24

Кабатлауга сораулар: 1) Җылылык двигателе дип нинди двигательне атыйлар? 2)Җылылык двигательләренең нинди төрләре була? 3)Эчке янулы двигательнең төзелеше һәм эшләү принциплары?

Дәреснең темасы: Пар турбинасы. Җылылык двигателенең Ф.Э.К.

Күнегүләр эшләү: Л

Өй эше: §23-24 Л. 1146

Дәрес 25

Дәреснең темасы: Матдәнең агрегат халәтеүзгәрүе темасына күнегүләр эшләү

Күнегүләр эшләү: Күн. 8(4, 5), 10(5, 6), Л. 1167, 1144

Күнегүләр эшләү: 1 Массасы 200 г, температурасы 10 °С булган бозны парга әйләндерү өчен кирәк җылылык микъдарын табарга.

Өй эше: Л. 1116, 1121 Контроль эшкә әзерләнергә.

Дәрес 26

Дәреснең темасы Матдәнең агрегат халәте үзгәрүе темасына контроль эш.