Саха тылын уонна литературатын учуутала Неустроева Саргылана Петровна уруога Дор5ооннор саарыстыбаларыгар айан (Билиини, үөрүйэ ҕ и уонна сатабылы чи ҥ этэр уруок )

Уруок сыала: Үөрэтэр – Оҕолорго саха тылын дорҕоонун систематын булкуйбакка, күннээҕи олоххо- дьаһахха саҥа дорҕооно сөпкө этиллиитин, суруллуутун туһунан сөптөөх билиини иҥэрии; Билиини, үөрүйэҕи уонна сатабылы чиҥэтии. 2) Иитэр – Саха тылын дор5оонун ураты айылгытын көрдөрөн төрөөбүт тыл үйэлээх үгэһин харыстыырга олук охсуу. Бөлөҕүнэн биир сомоҕо буолан үлэлииргэ иитии; 3) Сайыннарар – Айар, толкуйдуур, өйгө оҥорон көрөр, саҥарар дьо5уру сайыннарыы. Түргэнник, ыраастык үлэлииргэ эрчиллии.

Соруктар: Са ҥ а дор ҕ ооннорун хатылааһын, сөпкө наардыыры чи ҥ этии; Түргэнник, таба суруйарга, эппиэттииргэ, са ҥ арарга уонна тута айарга эрчиллии. Ребус, криптограмма, интерактивнай дуоска ҕ а эрчиллиилэр уонна көрдөөх кэпсээннэр нө ҥ үө төрөөбүт тылга интэриэһи көбүтүү, үөрэнээччилэр билэр-көрөр ба ҕ аларын салгыы сайыннарыы.

Уруок тиибэ – Билиини, ү ө р ү йэ ҕ и уонна сатабылы чи ҥ этэр, сайыннарар уруок. Уруок к ө р ү ҥ э – Айан уруок. (Путешествие) Уруок тэрилэ: Интерактивнай дуоска, уруокка презентация к ө рд ө р үү. Уруок деви һ э: «Т ү ргэнник, бол ҕ омтолоохтук, с ө пк ө »

Са ҥ а дор ҕ оонноро диэн тугу ааттыыбытый, кинилэр ханнык са ҥ а органнарын көмөтүнэн үөскүүллэрий?

Ребуста таай: Ү4 ʼʼ б ʼ 1000 ʼʼ ы т 3тээтэ.

Саахымат атын хаамыытынан, биир да хаамыыны хатылаабакка, тыл туһунан өс хоһооннорун таһаар. ХЫИЛО ҺАУТК ЛО Ҕ Ы УИСНТ УУОТА

сс

Буукубалар сурукка бэрээдэгинэн суруллубуттарын туох диэн ааттыыбытый?

Сорудах: Бэриллибит тыллары тэтэрээппитигэр алфавит буукубаларын турар бэрээдэктэрин тутуһан сөпкө суруйу ҥ. 1 бөлөх: кутуйах, саһыл, кырса, тии ҥ, эһэ, бөрө, мо ҕ отой, андаатар, дьабарааскы. 2 бөлөх: сибиинньэ, ат, ыт, куоска, бөтүүк, хаас, ньирэй, чоппууска, кутуйах. 3 бөлөх: лыах, хотой, анды, мохсо5ол, күөрэгэй, суор, туруйа, чыккымай, элиэ.

- Сахалыы са ҥ а ҕ а хас аһа ҕ ас дор ҕ оон баар эбитий? - Нууччалыытын курдук этиллэр тыллары суруйарга ханнык буукубалар туттуллалларый?

Сорудах: Бэриллибит этиини сал ҕ аан, кылгас көрүдьүөс кэпсээн суруйабыт. Кэпсээн уратыта – көтөр-кыыл са ҥ атын үтүктэн са ҥ арыы буолар. Биир о ҕ о кэпсээни аа ҕ ар, уоннаа ҕ ылар кыыл-көтөр са ҥ атын үтүктэллэр.

1 бөлөх: Арай биир үтүө күн Кэлэҕэй Куока зоопаркаҕа күүлэйдии барбыт… 2 бөлөх: Арай биирдэ ферма хаһаайына Хобуоччу Хабырыыс сарсыарда үлэтигэр тахсыбыт… 3 бөлөх: Арай биир күн Күлүк Көстөкүүн саатын сүгэн тыаҕа барбыт…

VII түһүмэх. Дьиэ5э үлэ. Үтүө санаа уонна тыл туһунан өс хоһоонноругар ребус толкуйдаан кэлии.