Қостанай облысы Амангелді ауданы Ә.Боранбаев атындағы жалпы білім беретін орта мектебінің химия пәнінің мұғалімі Ахметова Таттигуль

жыл

Үй тапсырмасын сұрау Күкірт тобына: 1. Күкірт қышқылы туралы не білесіздер? 2.Күкірт қышқылының формуласы 3. Күкірт қышқылының қолданылуы. «Азот» тобына: 1. Күкірт қышқылының құрылымдық формуласы 2. Күкірт қышқылының физикалық қасиеті 3.Су мен күкірт қышқылын қалай араластырады

Азоттың қосылыстары. Аммиак.

Мақсаты: 1) Білімділік. Азоттың оттекті қосылыстарына сипаттама беру, б білім негіздерін қалыптастыру. Аммиак молекуласының электрондық және кеңістіктік құрлысымен танысу, соған орай аммиакқа тән қасиеттерін түсініп білу. 2)Дамытушылық: Оқушылардың шығармашылық қабілетінің шыңдалуына мүмкіндік беру және оны дамыту. 3) Тәрбиелік: Оқушыларды бірлікке, жолдастыққа, еңбекті сүюге тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, Сабақтың түрі: Аралас сабақ Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі: амандасу, түгендеу

Жоспар. І.Оксидтердің түрлері. 2.Құрылымдық формуласы. 3.Физикалық қасиеттері. 4.Алынуы. 5.Химиялық қасиеттері. 6.Қолданылуы. 7. Аммиак

Азот оксидтері N 2 O NO N 2 O 3 NO 2 N 2 O 5 азот (І) оксиді азот (ІІ) оксиді азот (ІІІ) оксиді азот (ІV) оксиді азот (V) оксиді Тұз түзбейтін қышқылдық

NO физикалық қасиеттері түссіз Қиын сығылады -151,8 сығылады -163,7 қатаяды Суда нашар ериді Ауада тотығады газ

NO Алынуы: Tабиғатта найзағай отында мына реакция жүреді:найзағай реакция

NO Азот (ІІ) оксиді Алыну жолдары: 1. Табиғатта, найзағай ойнағанда t N 2 + O 2 = 2NO – Q 2.Өндірісте кt 4NH 3 + 5O 2 = 4NO + 6H 2 O 3. Лабораторияда 3Cu + 8HNO 3 = 3Cu(NO 3 ) 2 + 2NO + 4H 2 O (сұйытылған)

Азот(II)оксидінің химиялық қасиеті: Тотығуы: 2NO + O 2 = 2NO 2 N +2 -2e N +4 2 тотықсыздандырғыш 4 O e 2O -2 1 тотықтырғыш

NO 2 физикалық қасиеттері қоңыр буы улы газ 21,3 сұйыла ды 9,3 кристалдық массаға айналады өткір иісті суда ериді

NO 2 Азот (IV) оксиді Физикалық қасиеті: қоңыр түсті, өткір иісті, улы газ, суда ериді T қайнау = 21°C, Т балқу = -11,2°C. Алыну жолдары: 1) 2NO + O 2 = NO 2 2) Cu + 4HNO 3 = Cu(NO 3 ) 2 + 2NO 2 + 2H 2 O (конц.).

Химиялық қасиеттері: Суда еруі 4NO 2 +2H 2 O + O 2 = 4HNO 3 + Q N +4 -1e N O e 2O -2 1 немесе 2NO 2 +H 2 O = HNO 3 + HNO 2 азот қыш. азотты қыш.

HNO 3 + HCl 1:3 патша арағы деп аталады. Барлық нәрселерді Аu және pt- ны да ерітеді. Күшті тотықтырушы қасиетке ие. Аu + HNO 3 +3HCl =AuCl 3 +NO +2H 2 O

Бұл иісін бір иіскесең өмір бойы ұмытылмастай есіңде қалатын газ. Құтыны ашсаң болды өткір иісі бірден бөлменің ішін алып кетеді. Оның атауы мүсәтірдің ескі атауы sal ammoniac сөзінен шыққан. Оны Амон құдайына табынатын жерге жақын Ливиядан өндірген. NH 3

17 Физикалық қасиеті Өткір иісті газ, улы Ауадан жеңіл Суда жақсы ериді H2OH2O NH 3

18 Аммиакты лабораторияда алу жолы NH 4 Cl Ca(OH) 2 NH 3 2NH 4 СІ + Са(ОН) 2 t СаСІ 2 + 2NH 3 + 2Н 2 О

19 Аммиакты өнеркәсіпте алу жолы N 2 + 3H 2 2NH 3 + Q Fe, t, p N 2 + H 2 Турбоком прессор катализатор Жылуалмас тырғыш салқындатқыш сепаратор NH 3

20. Тыңайтқыш алуда Кондитерлік істе Медицинада Азот қышқылын алуда Металдарды дәнекерлеуде Тоңазытқыштарда Аммиактың қолданылуы

NH3NH3 Азот-Бейметалл пойызы Азот-Бейметалл пойызы

Тест жұмысы. Азот атомында қанша s және p электроны бар? а) 6s және 9p в) 4s және 3p с) 6s және 10p д) 4s және 4p 2. Нитридтердің құрамында азот неше валентті? а) 1 в) 4 с) 3 д) 5 3. Азоттың ауадағы көлемдік үлесі қанша? а) 21% в) 78% с) 75,6% д) 77% 4. Азот 8 электрон қосып алатын сызбанұсқа? а) N -3 N +5 в) N +2 N +5 с) N +5 N +2 д) N +5 N Азот мына жай заттардың қайсысымен әрекеттеседі? а)Cl 2, Au в) Al, C, P с)F 2, Ag, Au д) O 2, H 2, Mg 6. Азот қайсы қосылыстарында +5 және -3 тотығу дәрежесін көрсетеді? а) NO 2, PH в) NO 2, NH 3 с) N 2 O 5, NH 3 д) N 2 O 5, PH 3 7. Азоттың жоғарғы тотығу дәрежесі? а) +5 в) +3 с) -3 д) 4

Үйге тапсырма § 17 Табиғаттағы азот айналымы.