Ұ ЛЫ ОТАН СО Ғ ЫСЫ ( ЖЖ.) ГЕРМАНИЯНЫ Ң КСРО - Ғ А ШАБУЫЛЫ. 22 МАУСЫМ, 1941 Ж.
Гитлер Батыс Еуропа елдеріні ң к ө бін жаулап ал ғ аннан кейін, КСРО - ны ( Ке ң ес Социалистік Республикалар Ода ғ ы ) жаулап алу ғ а дайынды ққ а кірісті жылы 18 желто қ санда КСРО - ны қ ыс қ а мерзімде басып алу ма қ сатында дайындал ғ ан « Барба росса » жоспарына қ ол қ ойды. Б ұ л жоспар бойынша Германия КСРО - ғ а қ арсы негізінен ү ш ба ғ ытта шабуыл жасап, 8-10 апта ішінде со ғ ысты ая қ тау керек болды. Бірінші ба ғ ыт - Ленинград, екінші ба ғ ыт - М ә скеу, ү шіншісі - Киев қ алалары.
Со ғ ысты ң т ү пкі ма қ саты - социалистік ел КСРО - ны жою еді жылы « Барбаросса жоспарын » ж ү зеге асыру ү шін КСРО шекарасына 190 дивизия, оны ң 153 дивизиясы Германиядан, 5,5 млн адам, 47 мы ң зе ң бірек, 4300 танк ж ә не 5 мы ң ә скери самолеттер шо ғ ырландырылды. М ұ ндай қ арулы к ү шті жина қ тау адамзат баласыны ң тарихында б ұ рын - со ң ды болма ғ ан. Ке ң ес ү кіметі Фин со ғ ысынан кейін ғ ана ә скери к ү штерді қ айта құ рып, жа ң а қ ару - жара қ тармен жабды қ тау ғ а кірісе баста ғ ан еді.
Со ғ ыс қ арса ң ында КСРО - ны ң ә скер қ атарында 5,3 млн адам болды. Батыс шекарада 2,7 млн адам, 170 дивизия, 147 танк ж ә не 1510 самолет, 375 ә р т ү рлі зе ң біректер болды. Осы кезде Ке ң ес Армиясыны ң қ атарын тазарту мен репрессия ке ң етек алды. Ке ң ес Армиясыны ң қ атарында ғ ы 5 маршалды ң ү шеуі репрессия ғ а ұ шырап ( М. Н. Тухачевский, В. К. Блюхер, А. И. Его - ровтар ), атылды жылдарда ғ ы репрессия барысында 40 мы ң ә скер басшылары т ұ т қ ындалды жылы со ғ ыс басталарда ә скери ж ә не саяси басшыларды ң 70-75%- ы жа ң адан келген, т ә жірибелері жо қ жас адамдар болды. Сталин Ұ лы Отан со ғ ысы қ арса ң ында к ө птеген қ ателіктер жіберді. Біріншіден, Гитлер КСРО - ғ а шабуыл жасайды деп ойламады. Екіншіден, со ғ ыс қ арса ң ында шет елден келіп жат қ ан а қ парат м ә ліметтеріне сенімсіздікпен қ арады.
Сталин Ұ лы Отан со ғ ысы қ арса ң ында к ө птеген қ ателіктер жіберді. Біріншіден, Гитлер КСРО - ғ а шабуыл жасайды деп ойламады. Екіншіден, со ғ ыс қ арса ң ында шет елден келіп жат қ ан а қ парат м ә ліметтеріне сенімсіздікпен қ арады. Со ғ ысты ң баста - луына бір апта қ ал ғ анда 1941 жыл ғ ы 14 маусымда ТАСС - ты ң « Германия КСРО - ғ а со ғ ыс ашады деген ө сек еш қ андай шын - ды ққ а жатпайды » деген м ә лімдемесі жарияланды. Ке ң ес Армия - сыны ң батыс шекарада ғ ы б ө лімдері толы қ ә скери дайынды ққ а келтірілмеді. Гитлер Сталинні ң сеніміне толы қ кіріп ал ғ аннан кейін, со ғ ысты бастау ғ а кірісті жылы 22 маусымда та ң ерте ң гі 3 са ғ ат 30 минутта, Германия шабуыл жасаспау туралы Ке ң ес - Герман шартын б ұ зып, со ғ ыс жарияламастан КСРО жеріне опасызды қ пен басып кірді. Баренц те ң ізінен Қ ара те ң ізге дейінге аралы қ та орасан зор шай қ ас басталды.
Жау со ққ ысына бірінші болып шекарада ғ ы 485 застава қ арсы т ұ рды. Б ұ л застава Белоруссияны ң батысында орналас қ ан болатын. Жау к ү штеріні ң басымды ғ ына қ арамай, оларды ң бірде - біреуі б ұ йры қ сыз ө з орындарын тастап кетпестен, со ңғ ы қ арулары қ ал ғ анша шай қ асты. Оларды ң б ә рі қ аза болды. Брест қ аласыны ң қ ор ғ анысы ке ң ес жауынгерлері ерлігіні ң жар қ ын мысалы болды. Жан - жа қ тан т ү гел қ оршауда қ ал ғ ан олар азы қ - т ү ліксіз, сусыз бір ай неміс - фашист ә скерлеріні ң шабуылдарын тежеп т ұ рды. Олар : майор П. М. Гаврилов, капитан Зубачев, полк комиссары Е. М. Фомин, қ аза қ станды қ Ө. Ж ұ матов пен Е. Фурсовтар еді. Ке ң ес ә скерлері кескілескен табанды к ү рес ж ү ргізе отырып, шегінуге м ә жб ү р болды.
22 маусым к ү ні к ү ндізгі са ғ ат 12- де елімізді ң барлы қ радиостанциялары Ке ң ес ү кіметі атынан с ө йлеген В. М. Моло - товты ң ке ң ес хал қ ына ү ндеуін таратты. Ү ндеуде фашистік Германияны ң тосыннан со ғ ыс аш қ анын, оны ң т ү пкі ма қ саты ке ң ес хал қ ын құ лды ққ а к ө ндіру екенін айта келіп, « Бізді ң ісіміз адал, жау же ң ілуі керек, же ң іс біздікі » деп ая қ тады. Елді ң батыс б ө лігінде со ғ ыс жа ғ дайы енгізілді. КСРО халы қ Комиссарлары Ке ң есі мен БКП ( б ) Орталы қ Комитеті 1941 жылы 29 маусым - да ғ ы м ә лімдемесінде ке ң ес хал қ ын елімізді ң ә рбір с ү йем жерін қ ор ғ ап қ алу ғ а, майданда ғ ы ә скерлерге жан - жа қ ты к ө мек ұ йымдастыру ғ а ша қ ырып, елді ң б ү кіл ө мірін майдан м ү дделеріне ба ғ ындыру керек екенін айтты. « Б ә рі де майдан ү шін, б ә рі де же ң іс ү шін » деген ү ндеу б ү кіл к ө п ұ лтты ке ң ес хал қ ыны ң жауынгерлік ұ ранына айналды.
1941 жылы 30 маусымда КСРО - ны ң со ғ ыс жылдарында ғ ы барлы қ ө кімет билігі шо ғ ырландырыл ғ ан мемлекеттік т ө тенше жо ғ ар ғ ы органы - Мемлекеттік Қ ор ғ аныс Комитеті ( М Қ К ) құ рылды. Б ұғ ан И. В. Сталин ( т ө ра ғ асы ), В. М. Молотов ( т ө ра ғ а - сыны ң орынбасары ), К. Е. Ворошилов, Г. М, Маленков, Л. П. Берия, Л. М. Каганович кірді