Қарағанды мемлекеттік медицина университеті Балалар жұқпалы аурулар кафедрасы Орындаған: Турдалиев Е.М. Қабылдаған: Насакаева Г.Е ЖМФ топ студенті Қарағанды 2016 жил

Полиомиелит этиологиясы Эпидомиологиясы Патогенез Клиникалық көрінісі Классификациясы Диагностикасы Лабораториялық әдістері Профилактикасы

Полиомиелит - негізінен орталық жүйке жүйесін зақымдайтын жедел жұқпалы ауру. Полиомиелит кезінде көбіне жұлынның сұр зеты зақымданып, ол барлық жүйке жүйесін ауруға шалдықтырады. Ол әсіресе 2 жасқа дейінгі балаларда көп кездеседі.

Полиомиелит вирусы Picornaviridae тұқымдастығына, Enterovirus туыстастығына жататын құрамында РНҚ-сы бар полиовирус. Энтеровирустар барлық антибиотиктерге және химиотерапевтикалық препараттарға төзімді болып келеді. Полиомиелит вирусы организме тускенде спецификалық антиденелерді шақыратын I, II, III типті антигендері болады. Көбінесе I типті антигенді вирус кездеседі.

1950 жилдардан бастап барлық ел вакцинацияға көшкеннен соң, вирус эпидомиялық жағдайдан спорадикалық жағдайға ауысты. Аурудың өршуі көбіне джаз-күз айында. Инфекция көзі – науқас адам немсе вирустасымалдаушы, көбіне қауіпті болып аурудың атипті немсе абортивті түрімен кездесетін адам. Инфекцияның берілу жолы – фекальды-оральды және ауа-тамшылы. Анасынан берілген трансплаценталық иммунитет арқасында, 2-3 айдағы сәбилер аурымайды. Көбіне 5 жас немсе 7 жасқа дейінгі сәбилер аурыуға бейім болып келеді. Қайтадан вирус ты жұқтыру қауіпі болмайды, себебі аурыып болған соң организмде вирусқа қарсы тұрақты иммунит қалыптасады.

Вирустың алғашқы репродукциясы ауыз қуысының, жұтқыншақтың және аш ішектің шырышты қабатында, лимфатикалық түйіндерде, пейер табақшаларында жүреді. Лимфатикалық жүйеден вирус қанға түсіп, гематогенді жол арқылы ОЖЖ-не өтіп, перифериялық нервтердің аксон дары арқылы және қозғалтқыш нейрондардың талшықтары арқылы жұлынның алдыңғы мүйізіне немсе бас сүйектің нервтеріне таралып, деструкция ту дыру нәтижесінде параличке алып келеді.

Типіне байланысты Типті(ОЖЖ зақымдалған) Паралитикалық (жұлындық,бульбарныйқ, көпірлік,энцефалиттік және аралас) Паралитикалық емс(Менингеальдық) Атипті(ОЖЖ зақымдалмаған) АбортивтіИнаппаратты

Қолайлы Қолайсыз (асқынулармен, созылмалы аурулардың өршуімен, екіншілік инфекция мен)

Полиомиелиттің инкубациялық кезеңі 5-35 күн, жиі күн. Клиникалық көріністерін препаралитикалық, паралитикалық және қалпына колуі бойынша кезеңдерге жіктесек: Препаралитикалық кезеңде: ауру жедел температураның көтерілуімен, 39 оданда жоғары, интоксикация симптомы (бас ауру, адинамия, лоқсу,шаршағыштық, ұйқысыздық,тәбеттің төмендеуі), вегетативті бұзылыстардың нәтижесінде тершеңдік, артериалдық қысымның төмендеуі,тері гиперэстезиясы,нистагм және менингеальды симптомдардың оң болуы. Препаралитикалық кезеңнің инкубациялық кезеңі – 2 ден 5 күнге дейін.

Қалыпты температураның өзінде кенеттен паралич туры мүмкін. Көбіне аяқтың, қолдың, мойынның бұлшықеттері зақымдалады. Зақымдалған аймақтың бұлшықеттері әлсіз, рефлекстері жоқ, яғни арефлексия және атония домиды. Бұлшықеттерде және сүйектерде трофика жетіспегендіктен, зақымдалған аймақтар суық, бозғылт, цианозды болып келеді. Көпірлік түрінде: мимикалық бұлшықеттердің парезімен жүретін бет нервісінің ядросының қатпарының тегістелуі,қабақтзақымдалуы болады. (Беттің ассиметриясы,мұрын-ерін ардың толықтай жабылмауы)

Бульбарлы түрінде: жұтынудың, дом алудың, сөйлеудің бұзылуы. Ауру ауры түрде, гипертермия мен, қатты бас аурумен, жиі құсумен жүреді. Ларингеальды және бульбарный синдром армен көрініс береді. Энцефалиттік түрі: стен танумен, ұстамалармен,сөйлеудің бұзылуымен, қолдардың тремор мен, нистагме көрініс береді. Менингеальды симптом, ошақты симптоматика және вестибулярный бұзылыстармен жүреді.

Интоксикация симптом дары мен аурысыну белгілердің жоғалуымен жүреді. Қалпына келүі ұзақ болады. Зақымдалған бұлшықеттерде тонус төмендеген, атрофия мен арефлексия сақталады. Зақымдалған аяқтамалардың өсуі дұрыс жүрмейді, ақсаңдық домиды. Қалпына колу кезеңі 1-3 жилға дейін созылады.

В. Ф. Учайкин, Н. И. Нисевич, О. В. Шамшева Инфекционные болезни : Интернет желісі ;