Орындаған: Ветеринарлық медицина 202 топ студенті Ерболатова Ұлбану Тексерген: Долдашева Г.К

рацион құрамында жеңіл қорытылатын көмірсулардың (қант және крахмал) жеткілікті болуы. Күйіс қайыратын малдардың рацион дарында протеин жетіспегенде, азотық қоспалармен азықтандыруға болады. Бірақта ақзатсыз азотық қоспаларды пайдаланудың тиімділігі, тек қана малдардың рацион дары энергия мен, минералдық және витаминдік заттармен толық қамтамасыз етілуімен байланысты. Ақзатсыз азоты қоспаларды малға азықтандыруда міндетті жағдай, рацион құрамында жеңіл қорытылатын көмірсулардың (қант және крахмал) жеткілікті болуы.

Коксохимиялық зауыттан алынған және тыңайтқышқа арналған мочевинаны малға азықтандыруға болмайды. Буаз суалған сиырларға және аналық қойлардың буаздығының екінші жартысында мочевина мен азықтандырмау керек, өйткені бұл нашар әлсіз және өмір сүруге қалыптаспаған төл тууына жол береді. жас ірі қара малға 20-25%, бордақылаудағы бұқашықтарға 25-30%, ппересек қойларға 30-35%, уужасы 6 айдан жоғары қой төлдеріне 20-25%. Сауылатын сиырлардың рационына тәуліктік қажетті қорытылған протеиннің мөлшерінен 15-20% мочевина енгізуге болады, бірақта тәулігіне бір басқа шаққанда 150 г аспауы тиіс; жас ірі қара малға 20-25%, бордақылаудағы бұқашықтарға 25-30%, ппересек қойларға 30-35%, уужасы 6 айдан жоғары қой төлдеріне 20-25%.

Құрамында 17% азоты бар,ыстықта жылдам ыдырап аммиак иісін шығарады.. Аммоний бикарбонаты малға азықтандыруға негізінен қыс кезеңінде пайдаланады, өйткені жылдың жилы кезіңінде ол тез ыдырайды да, өте күшті келген аммиак иісін бөледі.

Құрамында 21,2% азот, 25,9% күкірті бар аммоний сульфатын карбамид пен 2-3:1 аралығында қосып пайдаланған жөн. Ал 1 атмосфералық қысымда бөлме жылулығында (18ºС) 1 л суда 545 г аммиакатың еритіндігін пайдаланып дайындалған 25%-дық аммиак суын күйісті мал азығын азот пен байытуға және қышқыл сүрлемді қышқылсыздандыруға пайдаланады.

Мал азығына жұмсалатын карбамид құрамында 46% азот болады. Бұл суда жақсы еритін, бірінші фракциясындағы көлемі 1-2,5 мм ақ, екінші фракциясындағы көлемі 0,2-1 мм ақ ылғал таратушы ұнтақ. Оны күйісті малға 6 айлығынан соң, аз мөлшерден бастап, 7-10 күнде месқарын микрофлорасын оны игеруге әбден бейімдеп барып береді.

Экструдерілген карбамид концентраты қолдану, азықтандырылатын карбамидтің мөлшерін анықтауды жеңілдетті және мес қарында фермент уреазаның әрекетінен крахмалды дәндерден бәсеңдеп бөлетін аммиакаты-микроорганизмдермен пайдалану тиімділігін жоғарлатады. Бұл әдісті қолдану, малдың карбамид аммиагымен уланын шектейді. Карбамид концентраты зауыттарда ірі қара малға,қойға, және басқада күйістілерге құрама жом дайындау барысында қосады. Құрама жомді және экструдерілген концентрат қоспасын азықтандыру алдында жібітуге, булауға, бөткізуге, ашытуға болмайды. Ол жағдайда, карбамид және крахмалды дәнділер концентраты бұзылып, малдың уланы мүмкін.

Қорытынды: Ауылшаруашылық малдарды қажетті көлемде дене мен өнімінің құрылымдық қосындылары болып келетін протеин мен қамтамасыз ету үшін бір қарынды мал мен құсқа тікелей белок пен аминқышқылдарын қосу қажет бокса, қарыны көп бөлімді күйісті малға құрамында азоты бар қосындыларды қосу арқылы толықтырамыз. Мысалға сайта кететін боксақ оларға, карбамид, аммоний тұздары және т.б. жатқызуға болады.