ТЭМА ПРЭЗЕНТАЦЫІ Структура і дзейнасць Беларускага гідраметэацэнтра Дэпартаменту па гідраметэаралогіі Рэспублікі Беларусь

Марыя Грыгореўна Гермянчук Дырэктар Дэпартамента па гідраметэаралогіі Міністэрства природних рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь

Структура Рэспубліканскага Гідраметэацэнтра

Дзяржаўная гідраметэаралагічная служба Рэспублікі Беларусь забяспечвае ўстановы дзяржаўнага кіравання, розныя галіны эканомікі і насельніцтва Беларусі разнастайнымі відамі фактычнай і прагнознай інфармацыяй аб стане навакольнага асяроддзя і яго забруджванні. Інфарцыяй аб небеспечних гідраметэаралагічних язвах і забруджванні навакольнага асяроддзя неабходна як для нормального функцыяніравання гаспадаркі, так і для забеспячэння бяспекі насельніцтва. Зяўляючыся членам Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі, Дзяржаўная гідраметэаралагічная служба прынімае ўдзел у глобальным міжнародным обмене гідраметэаралагічнымі даннымі.

Размяшчэнне гідраметэаралагічнай сеткі станций Гідраметэаралагічныя назі- ранні на тэрыторыі Рэспуб- лікі Беларусь праводзяцца на стациянарних пункттах назі-ранняў, абяднаних у дзяр-жаўную сетку гідраметэара-лагічних назіранняў, якая складаецца з 204 стация- нарних пункттаў: областних і міжраённих цэнтраў па гідраметэаралогіі, метэарала-гічних і авіяцыйних метэара- лагічних станций, гідрала- гічних і аграметэаралагіч- них станций і пастоў, пункт- таў радыёзандзіравання і радыёлакацыі атмосферы.

Прыземныя метэаралагічныя назіранні праводзяцца на 130 пункттах, інфармацыя якіх размяшчаецца ў метэаралагічних чтомесячніках і чтогодніках. Метэаралагічныя авіяцыйныя назіранні праводзяцца на 8 грамадзянскіх аэродромах. Карта размяшчэння метэаралагічних станций і пастоў (130 пункттаў), даныя якіх друкуюцца ў метэаралагічних чтомесячніках і чтогодніках

Прыборы і абсталяванне на метэаралагічнай пляцоўцы (Мінск). Выпаральнік з водной паверхні (справа).

Метэаралагічная інфармацыя выкарыстоўваецца пры складанні прагнозаў надворья, фарміруецца ў базы даних назіранняў у выглядзе архіўних файлаў, змяшчаецца ў метэаралагічних чтомесячніках і чтогодніках, выкарыстоўваецца пры апісанні клімату рэспублікі, у падрыхтоўцы кліматычних даведнікаў, пры абслугоўванні дзяржаўних арганізацый і прадпрыемстваў, а так сама насельніцтва рэспублікі, для аператыўнага обмену паміж нацыянальнымі гідраметэаралагічнымі службамі краін, якія ўваходзяць у Сусветную Метэаралагічную Арганізацыю (СМА), членам якой зяўляецца Рэспубліка Беларусь.

Прыбор для вымярэння ніжняй мяжы воблачнасці Прыбор для вымярэння скорасці і напрамку ветра Прыбор для вымярэння метэаралагічнай далёкасці бачнасці

Датчык вадкіх ападкаў Датчык змешаних ападкаў

Электронны барометр БРС-1М Датчык працягласці сонечнага ззяння ў гадзінах

Актынаметрычныя назіранні праводзяцца з матай вымарэння сонечнага выпраменьвання, якое поступает да земной паверхні ў выглядзе патокаў прямой, рассеянной, суммарной і адбітай сонечнай радыяцыі, радыяцыйнага балансу. У 2006 г. актынаметрычныя назіранні праводзіліся на 10 метэастанциях. З іх: на 3-х станциях – па поўнай программе (Мінск, Васілевічы, Палеская); на 9 станциях – інтэгратарныя назіранні па программе рэпернай станцыі, цеплабалансавыя назіранні – (Палеская); назіранні над спектральной празрыстасцю атмосферы – на одной станцыі (Бярэзінскі біясферны запаведнік). У Мінску функцыяніруе актынаметрычны модуль, які дазваляе аўтаматычна праводзіць вымярэнні і назапашванне інфармацыі аб розних відах сонечнай радыяцыі.

Часавы і сутачны ход складальних радыяцыйнага баланса на маніторы кампутара актынаметрычнага модуля

На метэастанциях з актынаметрычнымі назіраннямі ўстаноўлены новые актынаметрычныя приборы. Актынаметрычная інфармацыя выкарыстоўваецца ў сельскаяй гаспадарцы, у праекціраванні і будаўніцтве, парнікова-цяплічнымі камбінатамі, а так сама насельніцтвам. Следчыя органы МВД і прокуратуры забяспечваюцца звесткамі аб умовах прыроднай асветленасці, усходзе і заходе солнца. Актынаметрычныя датчыкі: балансомер, актинометр, піранометр, паказанні якіх суміруюцца і перадаюцца на інтэгральную прыладу Пеленг

Аэралагічныя назіранні праводзяцца пры дапамозе радыёзандзіраванні атмосферы з матай атрымання звестак аб вертикальным (да км) размеркаванні важнейших метэаралагічних велічынь у свабоднай атмосферы: температуры і вільготнасці паветра, атмосферного ціску, скорасці і напрамку ветра. Метэаралагічныя радыёлакацыйныя назіранні выконваюцца пры дапамозе метэаралагічних радыёлакатараў у трех пункттах: Брэст (МРЛ-5), Гомель (МРЛ- 2), Нацыянальны аэропорт Мінск-2 (МРЛ-5). Карта воблачнасці на экране кампутара Метэаячэйкі

Аграметэаралагічныя назіранні. Яны праводзяцца на 53 аграметэаралагічних станциях за асноўнымі сельская-гаспадарчымі культурамі (азімыя, яравыя, травы, бульба, лён і інш.). Праводзяцца інструментальныя вызначэнні вільготнасці глебы на палях, аграгідралагічних уласцівасцяў глебы, а так сама назіранні за выпарэннем з паверхні глебы і раслін. Даныя аграметэарлагічних назіранняў выкарыстоўваюцца для ацэнкі ўмоў развіцця сельскаягаспадарчых культур і прагназаванні іх ураджайнасці. Гідралагічныя назіранні праводзяцца на шырокай ситцы гідралагічних пастоў (працуе 137 пастоў).

Адхіленне (анамаліі) сярэдняй гадавой температуры паветра ў 2006 г. ад кліматычнай нормы ў сярэднім па Беларусі.

Адносіны выпаўшых ападкаў за 2006 г. да кліматычнай нормы ў сярэднім па Беларусі

Адхіленне сярэдняй температуры паветра ў зімовы перыяд (снежань–люты)

Колькасць ападкаў за зімовы перыяд па абласцям і па рэспубліцы.

Адхіленне сярэдняй температуры паветра ў вясновы перыяд (сакавік–май)

Колькасць ападкаў за вясновы перыяд па абласцям і па рэспубліцы

Адхіленне сярэдняй температуры паветра ў летні перыяд

Колькасць ападкаў у летні перыяд па абласцям і па рэспубліцы

Адхіленне сярэдняй температуры паветра ў асенні перыяд

Колькасць ападкаў за асенні перыяд па абласцям і па рэспубліцы

Сума ападкаў у працэнтах ад нормы за цёплы перыяд (красавік–кастрычнік 2006 г.)

Размеркаванне колькасці запытаў на спецыялізаванае гідраметзабеспячэнне па асобным галінам эканомікі (у %) у 2006 г.

Размеркаванне колькасці выпадкаў небеспечних зяў на тэрыторыі Беларусі па месяцам у 2006 г.

Размеркаванне відаў небеспечних зяў на тэрыторыі Беларусі па месяцам у 2006 г.

Прыземная карта надворья (здымак надворья) на 15 гадзін 5 жніўня 2006 г.

Карта абсолютной тапаграфіі (АТ-700) на 15 гадзін 5 жніўня 2006 г.

Рабочае месяца супрацоўніка Гідраметцэнтра

Асобныя галіны эканомікі рэспублікі маюсь розную ступень эканамічнай залежььнасці ад небеспечних гідраметэаралагічних зяў, что показывает ацэнка размеркавання страт па асобным галінам: – сельскаяя гаспадарка – 42 %; – паліўна-энергетычны комплекс – 19 %; – будаўніцтва – 12 %; – коммунальная гаспадарка – 8 %; – аўтамабільны і чыгуначны транспорт – 7 %; – іншыя – 12 %. Эканоміка рэспублікі страчвае ў сярэднім каля 93 млн. дол. ЗША ў сувязі са стратамі ад неспрыяльних і небеспечних пагодних зяў. Пагодныя экстремумы на тэрыторыі Беларусі за 45-летні перыяд ( гг.)

Інтэгральны паказчык метэаралагічнай залежььнасці сацыяльна- эканамічнай сферы па асобным краінам. Гэты паказчык для Рэспублікі Беларусь складае 581. Гэта значыць, что метэаралагічная залежььнасць, якая характарызуе рыск уздзеяння неспрыяльних умоў надворья на эканоміку ацэньваецца як адносна высокая. Рэспуб- ліка Бела- русь Азербай- джон Арменія Грузія Албанія Сербія Метэара- лагічная залежьь- насць адносна высокая сярэд- няня Пагода- залежьь- насць адносна нізкая сярэд- няня адносна высокая адносна нізкая

Міжнародная сістэма полярная-арбітальних і геастациянарних (у плоскасці экватора) метэаралагічних спадарожнікаў

Важным дасягненнем сучаснай метэаралогіі зяўляецца дыстанцийнае зандзіраванне атмосферы пры дапамозе штучних спадарожнікаў Зямлі (ШСЗ). Метэаралагічны ШСЗ – гэта касмічная аўтаматычная абсерваторыя, аснашчаная складным электрычным, аптечным і радыёэлектронным абсталяваннем, якое прызначана для вымярэння, запамінання і перадачы гідраметэаралагічнай інфармацыі на Зямлю. У цяперашні час створаны аўтаматызаваныя сістэмы апрацоўкі спадарожнікавых шматспектральних фотаздымкаў. Фотаздымкі воблач- насці і падсцілачнай паверхні робяць у брачным і інфрачырвоным спектрах выпраменьвання. Яны паступаюць з полярная-арбітальних (на вышыні 600–1000 км) і геастациянарних метэаралагічних ШСЗ ( км). Да полярная-арбітальних спадарожнікаў адносяцца «Метэор» і «NOAA», да геастациянарних – «Meteosat», «GOES» і «GMS».

Аўтаномны пунктт приёму інфармацыі са штучнага спадарожніка Зямлі (NOAA)

Спадарожнікавы здымак (у брачным дыяпазоне) воблачнага поля

Распазнаная сінаптычная сітуацыя на спадарожнікавым здымку (у інфрачырвоным дыяпазоне) воблачнага поля (нэфаналіз), г.

Воблачная паласа стациянарнага фронту ў выглядзе хвали распаўсюджваецца мериды-анальная. Яе шырыня дасягае 300–400 км. Воблачная паласа складаецца са слаіста- і кучавападобнай воблачнасці. У верхней частцы здымка вырезана відаць кучава-дажджавая воблачнасць, якая мае найбольш светлая адценне. На грабянях фронтальной хвалі, дзе развіваецца цёплы фронт (ЦФ), воблачная паласа патаўшчаецца, а ў далінах фронтальной хвалі – мессы развіцця халодна-га фронту (ХФ) – воблачная паласа разрэдж-ваецца і звужаецца.

Спадарожнікавы здымак воблачнага віхру ў аклюзаваным циклоне над Заходняй Еўропай