Тақырыбы: Науқастың әртүрлі функциональді қалыптары. Фаулер, Симс қалпы. Орындаған: топ ЖМФ Тексерген: Қарағанды 2010

Жоспар : 1. Дене биомеханикасы 2.Науқасты тасымалдау түрлері 3.Науқасты тасымалдауда кәсіптік қорғаныс 4.Науқастың әр түрлі функциональді қалпы: Фаулер, Симс қалпы. 5.Қорытынды 6.Қолданылған әдебиеттер

Дене биомеханикасы дегеніміз не? Биомеханика – тірі ағзалардағы механикалық қозғалыс туралы ғылым. Адамның қозғалғыштық қасиеті - әлемдегі ең қиын құбылыстардың бірі. Ол қозғалыс функцияларының қиындығына ғана байланысты емс, сонымен қатар мидың жоғары құрылымды функция ретінде қатысуына да байланысты.Сол себепті адамның қозғалысы жануарлардың қозғалысынан ерекшеленеді.

Адамның әрекеті әрқашан нақты мақсатпен мағынаға ие болады. Жеке дене мүшелерінің қимыл қозғалысы қозғалыстың басқарушы орталығына бағынған. Қимыл қозғалыс жүйелеріне жеке дене мүшелерінің белсенді күйде сақталлы кіреді, кейде бүкіл дене кіреді.

Науқасты тасымалдауда кәсіптік қорғаныс. Емханаларда, ауруханада ауру науқастардың қозғалысы ерекше күтімді талап етеді. Науқасты тасымалдау туралы мәселені дәрігер шешеді. Тасымалдау кезінде арнайы ременьді тағу, медбикенің аспалы уколдарды сақтықпен ұстап жүруі, тасымалдаушылардың біреуінің шаршағаны байқалса, басқаларына айтып барлығы тынығуы тиіс, себебі қолы шарап науқасты құлатып аллы мүмкін.

Науқасты тасымалдау түрі Транспортабельді – жатқызып, зембілде, жартылай отырғызып, қолға алып, жаяу тасымалдау. Транспортабельді емс – тез арада реанимациялықбөлімге тасымалданушылар.

Ең қолайлы және берік каталка мен сақтаныш тасымалдау каталка мен жүзеге асырылады. Каталкамен жағдайы ауры немсе өте ауры науқастар тасымалданады. Науқасты үшеулеп кушетка дан каталкаға және кері жатқызу қолайлы болады. Науқасты кресло – каталка мен тасымалдау іс қимылдарының жүйелігі. Кіші мейірбике аяқ тұғырына аяғымен басып кресло – каталканың алтына еңкейтеміз.Науқасты аяқ тұғырына тұруға сұрақсыз, седан соң науқасты сүйеп креслоға отырғызамыз. Кресло – каталканы негізгі орнына келтіреміз.Тасымалдауда науқас қолдарын кресло – каталканың сыртына шықпауын байқаңыз.

Науқасты бөлімшеге зембілде көтеріп тасымалдауға 2–4 адам қатысуымен жүзеге асырылады. Тасымалдаудың бұл түрінде тасымалдаушылар асық- пай, аяғының адымын алшақ-татпау керек. Баспалдақпен котерілгенде немсе түскенде зембілдің бас жағы мен аяқ жағын бір деңгейде ұстайды.

ФАУЛЕР ҚАЛПЫ. Функционалды төсек орнында және кәдімгі төсек орнында орындалады (1 мейірбике орындайды.) Көрсеткіштері: Ойықтардың пайда болу қаупі, мәжбүрлі қалып. Көрсеткіштері: Ойықтардың пайда болу қаупі, мәжбүрлі қалып. Процедураға дайындық: Ауыстыру мақсаты мен бары сын түсіндіру, келісімін алу.Ауыстыру мақсаты мен бары сын түсіндіру, келісімін алу. Қажет жабдықты дайындау: жастық, одеял валик т.б.Қажет жабдықты дайындау: жастық, одеял валик т.б. Науқас жағдайы мен қоршаған ортаны бағалау Науқас жағдайы мен қоршаған ортаны бағалау

Процедураның орындаллы: Мейірбике тұрған беттегі кереует бүйіріндегі поручниктерді түсіру Мейірбике тұрған беттегі кереует бүйіріндегі поручниктерді түсіру Науқас керует ортасында жатқанына көз жеткізу.Науқас керует ортасында жатқанына көз жеткізу. Жастықтарды алып тастау Жастықтарды алып тастау Керуеттің бас бөлімін көтеру немсе 3 жастық қою.Керуеттің бас бөлімін көтеру немсе 3 жастық қою. Науқастың балтырының астаны жастық немсе қабатталға одеяло қойыңыз.Науқастың балтырының астаны жастық немсе қабатталға одеяло қойыңыз. Білек астаны жастық қоямыз. (егерьь науқас қолын қозғалта алмаза)Білек астаны жастық қоямыз. (егерьь науқас қолын қозғалта алмаза) Науқас белінің астаны жастық қою.Науқас белінің астаны жастық қою. Науқас тізесінің астаны үлкен емс жастық немсе валик қою.Науқас тізесінің астаны үлкен емс жастық немсе валик қою. Науқас өкшесінің астаны үлкен емс жастық қою.Науқас өкшесінің астаны үлкен емс жастық қою. Табандары тұратындай тіреуіш қою.Табандары тұратындай тіреуіш қою.

Процедураның соңы: Науқастың ыңғайлы жатқанына көз жеткізіңіз Науқастың ыңғайлы жатқанына көз жеткізіңіз Бүйірлік поручниктерді көтеріңізБүйірлік поручниктерді көтеріңіз Қолыңызды жупы, кептіріңізҚолыңызды жупы, кептіріңіз

СИМС ҚАЛПЫ. Функционалды төсек орнында және кәдімгі төсек орнында орындалады (2 мейірбике орындайды.) Функционалды төсек орнында және кәдімгі төсек орнында орындалады (2 мейірбике орындайды.) Бұл ішпен дату және бүйірімен дату арасындағы қалып болып табылады. Көрсеткіштері: Ойықтардың даму қаупі, мәжбүрлі, пассивті қалып. Процедураға дайындық. Ауыстыру мақсаты мен бары сын түсіндіру, келісімін алу.Ауыстыру мақсаты мен бары сын түсіндіру, келісімін алу. Қажет жабдықты дайындау: 2 жастық, одеял валик, аяқтарға тіреуіш (құм салынған жастық) Қажет жабдықты дайындау: 2 жастық, одеял валик, аяқтарға тіреуіш (құм салынған жастық) Науқас жағдайы мен қоршаған ортаны бағалау.Науқас жағдайы мен қоршаған ортаны бағалау.

Процедураның орындаллы: Мейірбике тұрған беттегі кереует бүйіріндегі поручниктерді түсіру Мейірбике тұрған беттегі кереует бүйіріндегі поручниктерді түсіру Науқас керует ортасында жатқанына көз жеткізу.Науқас керует ортасында жатқанына көз жеткізу. Жастықтарды алып тастау.Жастықтарды алып тастау. Керуеттің бас жағын көлденең қалыпқа келтіріңіз.Керуеттің бас жағын көлденең қалыпқа келтіріңіз. Науқасты кереуеттің қырына ауыстырыңыз.Науқасты кереуеттің қырына ауыстырыңыз. Науқасты бүйірімен және ішпен дату қалпына ауыстырыңыз.Науқасты бүйірімен және ішпен дату қалпына ауыстырыңыз. Науқастың басының астаны жастық қойыңыз.Науқастың басының астаны жастық қойыңыз. Үстіңгі бүгілген қолының астаны иық деңгейінде жастық қою. Екінші қолын төсекке қойыңыз.Үстіңгі бүгілген қолының астаны иық деңгейінде жастық қою. Екінші қолын төсекке қойыңыз. Үстіңгі бүгілген аяғының астаны аяғы жамбас деңгейінде болатындай етіп жастық қоюҮстіңгі бүгілген аяғының астаны аяғы жамбас деңгейінде болатындай етіп жастық қою Табанының өкшесіне құм салынған жастық қою.Табанының өкшесіне құм салынған жастық қою.

Процедура соңы: Науқастың ыңғайлы жатқанына көз жеткізіңіз Науқастың ыңғайлы жатқанына көз жеткізіңіз Бүйірлік поручниктерді көтеріңізБүйірлік поручниктерді көтеріңіз Қолыңызды жупы, кептіріңізҚолыңызды жупы, кептіріңіз

Қорытынды : денебиомеханикасы адамның мақсатына жетудің негізгі тірегі іспетті екенін байқадық. Денебиомеханикасы бұзылған адамдардың өздігінен жүруі өте қиын болатыны анық. Ондай адамдарды қауіпсіз тасымалдау медицина қызметкерлерінің міндеттерінің бірі. Жоғарыда айтылып кеткен тасымалдау түрінің барлығын қолдана отырып науқасты ыңғаймен және қауіпсіз түрде тасымалдау керек.

Қолданылған әдебиеттер: 1)Л.С. Заликина. Сырқаттың жалпы күтімі. Алматы 1992 ж. 2). Т.П. Обуховец. Основый сестринского дела Ростов – на – Дону 2003 г. 3)И.В.Яромич Сестринское дело Москва )Е.Ә. Момынов, Г.Т. Тойшиева, Г.А. Ешова. Мейірбике ісінің негіздері Шымкент )Интернет http/www. google.ru