«Мнемотехника» немесе «мнемоника» грек тілінен аударғанда, «есть сақтау өнері» деп аталады. Мақсаты: Мнемотехниканы қолдану нұсқалары арқылы балалардың ой – өрісін дамытуға, қиялын шарықтатуға, тіл байлығын молайтуға, адамгершілікке, тапқырлыққа, шапшаңдыққа баулу. Міндеті: Балаларды мнемокестьлер арқылы ертегіге, әңгімелерге сүйіспеншіліктерін ояту, қиялдарын қанаттандыру, ұлттық рухты бойларына сіңіру.
Мнемотехника дамытуға көмектеседі: Ассоциативтік ойды көру және месту қабілетін қиялын байланыстырып сөйлеуін ұсақ қол моторика сын
Мнемотехника Мнемошаршылар МнеможолдарМнемокестьлер
Мнемошаршы
Мнеможолдар
Мнемокесть
Мнемокестьні қолдану 3 кезеңнен тұрады: 1. Кестьні қарап, онда не бейнеленгенін бақылау. 2. Мәліметтерді кодтандыру, белгі /символды/ бір бейнемен сәйкестьндіру. 3. Кодтандырылғаннан кейін әңгіме немесе ертегіні әңгімелеуге көшеді.
Кіші және орта жастағы балалармен түрлі-түсті мнемокестьлермен жұмыс жасау керек, өйткені балалардың есінде тек бөлшек бейнелер ғана есть қалады: шырша-жасыл, тышқан-сұр. Кейіннен суретті кішкене қиындатып немесе басқа суретпен ауыстыруға болады. Мысалы: қасқыр - сұр геометриялық пішіннен тұрады, аю - үлкен қоңыр шеңбер, т.б. Ересектер тобының балаларына схеманы бір түсті етіп жасаған дұрыс, өйткені символикалық бейненің түсіне зейін бөлмеу үшін.
Мнемотехниканы қолдану кездері: Өлең жаттауда Нан қоқымын шашпаңдар, Жерде жатса баспаңдар. Теріп алып қастерлеп, Торғайларға тастаңдар! Ө.Тұрманжанов
Көркем әдебиетті мазмұндауда «Шалқан» ертегісін
Әңгіме құруға үйретуде Көктем келді. Көктемде күн жерді жақсы қыздырады. Қар ериді. Айналаның бәрі балшық. Сай салата су аққан. Жылы көктемгі жаңбыр жауып тұр. Ағаштар бүршік шарады, әдемі жапырақтар ашылады. Бірінші шөптер шыға бастарды. Көктемнің хабаршысы бәйшешектер шыға баста ты. Жәндіктер оянады. Жыл құстары жилы жақтан орала бастарды.
Сипаттауда Мнемокестьлерді қолдана отырып, балалар топырақты, суды, ауаны, күнді т.б.зерттейді. Мысалы, ауа-көзге көрінбейді, түссіз, пішіні жоқ, серіппелі т.с.с. Осылайша барлық өлі табиғатты посылай өзіне тән сапасын,қасиетін сипаттап шығады. Мнемокесть арқылы бала қарап отырып, затты зерттейді, сол зат жайлы баяндай береді.
Жаңылтпаштарды жатауда Жұмбақ жасыру және шешуде Ара, ара, арала, Орман ішін арала. Ұрмай-соқпай жылатады, Әркiм бiрақ ұнатады.
Топтық жұмыс. 1-топ – тақпақтың мазмұнына сайт мнемокестьлер жасауы тиіс. Өз таблицаларын оқып береді. 2-топ – алынған лексикалық тақырыпқа бірнеше сөйлемнен тұратын шағын әңгіме ойлап тамады да оны жазып қояды. Содан соң мнемокесть құрастырады. Бұл кестьні қарама - қарсы командаға оқытады. 1.«Аспазшы» 2. «Құрылысшы» 3. Ғарышкер. 4. Дәрігер 3-топ – ертегі желісі бойынша мнемокесть құрастырады және оны қарама-қарсы топқа оқытады.
: Нәтижесінде: Балалардың ертегіні ретімен әңгімелеп беруіне денег қызығушылығы аркады. Қоршаған орта жайлы балалардың білімдері кеңейеді. Тәрбиеленушілердің сөздік қоры толығып, байланыстыра сөйлеуге үйренеді. Балалардың ұялшақтығы жойылады, өзін-өзі ұстауы қалыптасады. Балалардың тақпақ, өлең жаттауға денег қызығушылықтары қалыптасады.