ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ Тамақтану гигиенасы, жалпы гигиена және экология кафедрасы Тақырыбы : Минералдық және асханалық су, шай, кофе, алкогольсіз сусындардың нутриенттік құрамы. Тамақтануда олардың маңызы. Орындаған:4-001 Биология тобының студенті Амандыкова А. Тексерген: Сейлханова Ж.А. Қарағанды 2017 ж

Жоспар 1. Минералдық және асханалық су, шай, кофе, алкогольсіз сусындардың нутриенттік құрамын жіктеу және тұтынудағы қасиеттері. Тамақтануда олардың маңызы. 2. Алкогольсіз сусындар: жіктеу, ассортимент, сапа талаптары, фальсификациясы. 3. Шай және шай сусындары: шикізат, жіктеу және ассортимент. 4. Кофе мен кофе сусындары: шикізат, жіктеу және ассортимент.

1.Жіктеу және тұтынудағы қасиеттер. Тамақтануда олардың маңызы. Дәмділік өнімдеріАс қопыту мен жүике жүйесіне ерекше әсер ететін тамақ өнімдері болып табылады, олар негізгі компоненттерге жіктеледі Д ә мділік затрат Этил спирті, органикалы қ қ ыш қ ылдар, алкалоидтар, эфир майлары, минералды ж ә не органикалы қ т ұ здардан т ұ рады Д ә мділік тауарларды ң ма ң ызы Энергиялы қ құ ндылы ғ ы т ө мен болады, ас қ опыту ж ә не ж ү ике ж ү йесіні ң ж ұ мысын белсендіреді Шай, кофе, какао, алкогольсыз сусындар ж ә не т.б. порталы қ ж ү ике ж ү йесіне ә сер ететін тауарлар болып табылады.

Алкогольсыз сусындар Минералды сулар - т ү рлі минералды т ұ здар мен газдарды ң ерітінділері. Ө ндірілуіне байланысты таби ғ и минералды сулар (асханалар ж ә не д ә рілік затрат) болып ажыратылады, олар таби ғ и жер асты к ө здерінен алынып, жасалынады. Шырындар жа ң а піскен жемістер мен жидектерден жасалынады, сонды қ тан оларда қ ант, органикалы қ қ ыш қ ылдар, витаминдер, минералды т ұ здар, пектин дер, бір қ атар д ә мдеуіштер болады. Ө ндірілген технологиясы мен құ романы байланысты шырындарды ң келесі т ү рлерге б ө леді: таби ғ и; араластырыл ғ ан; концентрлі; н ә росте ү шін; жеміс т ү йіршіктері бар шырындар. Газдал ғ ан сусындар - қ ант ш ә работы қ отсыл ғ ан к ө мір қ ыш қ дылды қ су ерітінділері, жеміс- жидек шырындары немесе сы ғ ындылары, та ғ анды қ қ ыш қ ылдар, кош иістендіргіш затрат ж ә не та ғ ы бас қ а компоненттерді ң қ оспаларынан т ұ рады.

1. Шай және шай сусындары: шикізат, жіктеу және ассортименттері. Ш ә й - м әң гілік ужасыл ш ә й а ғ аши ө сімдігіні ң же ғ ар ғ ы ұ шында ғ ы б ү ршіктен арнайы өң делу желымен алынады. Шайды ң запасы а ғ ашты ң ужасы мен жинау уа қ ытына байланысты. Б ү ршігі мен а ғ ашты ң бірінші жапыра ғ ы кофеинге ж ә не кош иісті затратды ң же ғ ары құ рамымен сипатталады. Дайындау технологиясы бойынша - шай шайырлы (байховый (рассыпной)) - қара, ужасыл, сары, қызыл; простелген; бөлшектелген (тез ерігіш); түйіршіктелген шай түрлері болып ажыратылады. Сондай-ақ, олар бір реттік қолдану үшін және ароматталған шай пакетиктері түрінде шығарады.

1. Кофе мен кофе сусындары: шикізат, жіктеу және ассортименттері. Кофе бұл мәңгі ужасыл тропикалық кофе ағаши жемісінің тұқымы (дәндері). Атауы 30-дан астам түрді біріктіреді, бірақ тек үшеуі өнеркәсіптік маңызға ие : Арабиялық, Либериялық және Робуста. Сатылымда осындай кофе түрінде жүреді: Табиғи дәнді (шикі және қуырылған) Табиғи қуырылып ұнтақталған (қосындылармен мен қосындыларсыз) ерігіш

Түрлі сусындарды қабылдау нормалары Алкогольсіз сусындарды тұтынудың ұтымды нормалары бекітілмеген. Алкогольсіз сусындарды тұтыну, негізінен, организмнің физиологиялық қажеттілігіне байланысты белгілі бір мөлшерде су қабылдауға мүмкіндік береді. Қалыпты жағдайда адам тәулігіне 2,5-3,0 литр сұйықтықты қабылдайды, оның ішінде шамамен 0,5 литр шай, кофе, компот, шырындар және минералды су түрінде тұтынады. Маусымға байланысты көмірсулар мен табиғи ингредиенттерді қоса алғанда, алкогольсіз сусындардың ұсынылатын көрсеткіштері - тәулігіне 0,5-тен - 1,5 литрге дейін жетеді.

Тәтті газдалған сусындардың немесе басқа да күрделі құранды сусындарды шамадан тыс тұтыну барлық жастағы адамдардың, яғни балалар, жас-өспірімдер,жүкті және емізетін әйелдер,орта жастағы жұмыс адамдары мен қарттардың жүрек-таймыр ауруларының қаупін арттыратын қысымның (гипертонияның) артуына алып келеді және адам ағзасының бірнеше мүшелеріне де зиянды екені белгілі. Атап айту керек, балалар мен жүкті және емізетін әйелдерге мұндай сусындар қолданбаған жөн, яғни ұсынылмайды, кей жағдайларда рұқсат берілмейді.

Та қ ырып туралы қ ыс қ аша бейне-ролик

Қолданылған әдебиеттер: Қазақ энциклопедиясы; Интернет.