Орынды ғ ан:Ахметова Ә. Қ абылда ғ ан:Алдабергенова А.

Онтогонез(грек. on – табыс септігіні ң жал ғ ауры, ontos – на ғ из, на қ ты ж ә не генез) – организмні ң жеке дара дамуы. Онтогенез ұ ры қ болып т ү зілуінен бастап, тіршілігіні ң со ң ына дейінгі барлы қ ө згерістерді ң жиынты ғ ы. Онтогенез терминін неміс биологы Э.Геккель ү сын ғ ан (1866). Онтогенез барысында дамып кале жат қ ан организмні ң жеке м ү шеелері ө сіп, жіктеледі ж ә не бірігеді. Осы к ү нгі к ө з қ ареста бойынша Онтогенезге бастау болатын жасушанны ң ішінде организмні ң одна ә рі дамуын анны қ тайны белгілі бір т ұқ им қ палаушилы қ ба ғ варламасы – код т ү ріндегі ма ғ л ұ мат са қ тамады. Б ұ л ба ғ варлама бойынша Онтогенез барысында ұ ры қ ты ң ә рбір жасушасында ғ ы ядро мен цитоплазманны ң ә серлесуі; сендай-а қ, ұ ры қ ты ң ә р т ү рлі жасушалары мен жасуша кешеендеріні ң ө зара ә рекеттесулері ж ү зиге осады. Т ұқ им қ палау аппараты ө зіндік белок молекулаларыны ң синтезделуін кодтау (белгілеу) ар қ илы морфогенетикалы қ процестерді ң жалпы ба ғ тын ғ анна анны қ тайны, ал оларды ң на қ тилы ж ү зиге асырылуы белгілі д ә режете (т ұқ им қ палаушилы қ нормасы шее ң берінде) сырт қ ы факторларды ң ә серіне т ә уелді болады. Организмдерді ң ә р т ү рлі топтарында Онтогенезді ң т ұқ им қ палаушилы қ ба ғ варламасыны ң м ү лтіксіз орындалу де ң гейі мен оны ң ритейлу шеегіні ң м ү мкіншілігі мол